«Με λένε Μαργαρίτα Καραπάνου, είμαι συγγραφέας, από εκεί και πέρα όλα είναι αχνά για μένα»

«Με λένε Μαργαρίτα Καραπάνου και είμαι συγγραφέας, από εκεί και πέρα όλα είναι αχνά για μένα» Facebook Twitter
«Η τρέλα και η δημιουργία, η μια τροφοδοτεί την άλλη. Αισθάνεσαι και μια μεγάλη θλίψη γι’ αυτό». Φωτ.: Αναστασία Βουτυροπούλου/LIFO
0



ΔEN EIXA ΞΑΝΑΔΕΙ
, για να είμαι ειλικρινής, άλλο επεισόδιο της σειράς «Το μαγικό των ανθρώπων» που επιμελούνται η Φωτεινή Τσαλίκογλου και η σκηνοθέτρια Πένυ Παναγιωτοπούλου, ώσπου είδα κάπου ότι πριν από λίγο καιρό είχε προβληθεί στην εκπομπή κάτι που μπορεί άνετα να χαρακτηριστεί ως σπάνιο ντοκουμέντο. Μια συνέντευξη της Μαργαρίτας Καραπάνου που είχε γίνει και είχε γυριστεί (από τις ίδιες) στο σπίτι της στην οδό Στρατιωτικού Συνδέσμου το 1998 –  μια δεκαετία πριν τον θάνατό της και πάνω από μια δεκαετία μετά από την κυκλοφορία του «Υπνοβάτη» – και δεν είχε προβληθεί ποτέ. 

Γύρω στα 45 λεπτά διαρκεί το επεισόδιο, το οποίο βρίσκεται διαθέσιμο στο Ertflix, και με εξαίρεση κάποιες εμβόλιμες παλιές και πολλαπλώς "σημαδιακές" ασπρόμαυρες φωτογραφίες, η κάμερα εστιάζει διαρκώς στην φιγούρα της δημιουργού μιας μοναδικής «τριλογίας» στην ιστορία της σύγχρονης ελληνικής (και όχι μόνο, εδώ σίγουρα μπορούμε να το πούμε) λογοτεχνίας. 

«Σαν συγγραφέας πιστεύω ότι πρέπει να υπάρχει σκοτάδι, σαν άνθρωπος όχι».

Κατανοώ σε μεγάλο βαθμό γιατί ένα μυθιστόρημα όπως «Η γραμμή του ορίζοντος» του Χρήστου Βακαλόπουλου είναι τόσο αγαπητό εδώ και τρεις γενιές σχεδόν (και εξακολουθεί ακάθεκτο), αλλά ρε παιδιά, έχετε διαβάσει την «Κασσάνδρα και τον Λύκο», το «Rien ne va plus» και τον «Υπνοβάτη»; Για τα μετέπειτα βιβλία της Καραπάνου που μοιάζουν να ανήκουν σε άλλο είδος, πιο υβριδικό και πιο «προσωπικό», ακόμα δεν έχω κατασταλάξει παρά μόνο στο ότι μου προκαλούν μια βαθιά αμηχανία. Εκείνη η «τριλογία» (η τριάδα έστω) όμως…   

«Με λένε Μαργαρίτα Καραπάνου και είμαι συγγραφέας. Από ‘κει και πέρα όλα είναι αχνά για μένα». Έτσι ξεκινά αυτή η συνέντευξη, στην οποία δεν διστάζει να αναφερθεί – εμμέσως πλην σαφώς – ακόμα και στην μανιοκαταθλιπτική της κατάσταση (στην «αρρώστια του "μήπως;"» όπως την είχε ορίσει αλλού). Ούτε την πειράζει να πει  «χιλιοειπωμένα πράγματα ίσως», που «όμως καμιά φορά είναι και πολύ ωραία». Όπως για τα κακά της υπέρμετρης ευαισθησίας και για την δύναμη της αγάπης. Ή για «το βλέμμα που δεν λέει ποτέ ψέματα, γιατί είναι σα να έχει σωματικά χαρακτηριστικά, ακουμπά πάνω σου». Λέει επίσης: 

«Όσο μεγαλώνω αισθάνομαι ότι οι λέξεις δεν έχουν το νόημα που είχαν όταν ήμουν πιο νέα» (τον καιρό της συνέντευξης ήταν 52 χρονών).  

«Σαν συγγραφέας πιστεύω ότι πρέπει να υπάρχει σκοτάδι, σαν άνθρωπος όχι».  

«Το γράψιμο πρέπει κάποτε να μπαίνει σ’ ένα γήινο χώρο, να μην είναι αυτό το ξωτικό. Δε μ' αρέσει η ελιτίστικη αντίληψη των πραγμάτων». 

«Η τρέλα και η δημιουργία, η μια τροφοδοτεί την άλλη. Αισθάνεσαι και μια μεγάλη θλίψη γι’ αυτό».

«Πώς σας φαίνομαι; Καλά πάω; Ούτε τραυλίζω πολύ, σχεδόν καθόλου», λέει κάποια στιγμή. Και μετά ανάβει το χιλιοστό τσιγάρο και η φλόγα στον αναπτήρα κοντεύει να φτάσει στο ταβάνι…  

Daily
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Μαργαρίτα Καραπάνου: «Αισθάνομαι νικήτρια, αλλά με την πολύ βαθιά έννοια»

Βιβλίο / Μαργαρίτα Καραπάνου: «Αισθάνομαι νικήτρια, αλλά με την πολύ βαθιά έννοια»

Σαν σήμερα πεθαίνει η Μαργαρίτα Καραπάνου. Ο Βασίλης Κιμούλης που την γνώρισε και συνεργάστηκε μαζί της στενά, γράφει για την ξεχωριστή Ελληνίδα συγγραφέα και δημοσιεύει ανέκδοτα ντοκουμέντα.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ
Λυμπεράκη – Καραπάνου: «Στην Ύδρα κατάλαβα πόσο συνυφασμένες ήταν η ζωή και η λογοτεχνία γι' αυτές τις δύο γυναίκες»

Βιβλίο / Λυμπεράκη – Καραπάνου: «Στην Ύδρα κατάλαβα πόσο συνυφασμένες ήταν η ζωή και η λογοτεχνία γι' αυτές τις δύο γυναίκες»

Η μεταφράστρια της αγγλόφωνης έκδοσης του κλασικού βιβλίου της Μαργαρίτας Λυμπεράκη «Τα ψάθινα καπέλα», που μόλις κυκλοφόρησε με τίτλο «Three Summers», γράφει για την εμπειρία της με τις δύο αείμνηστες Ελληνίδες συγγραφείς και για την ιδιοσυγκρασιακή σχέση τους ως μητέρας και κόρης.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Βιβλίο / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κεχαγιάς

Βιβλίο / «Το να εκδίδεις βιβλία στην Ελλάδα είναι σαν να παίζεις στο καζίνο»

Η Γεννήτρια είναι ένας νέος εκδοτικός οίκος αφιερωμένος στη σύγχρονη λογοτεχνία. Ο εκδότης της, συγγραφέας και μεταφραστής, Παναγιώτης Κεχαγιάς, μιλά για τις δυσκολίες και τις χαρές του εγχειρήματος, για το πώς σκοπεύει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ιδιαίτερα ανταγωνιστικής αγοράς, καθώς και για τους πρώτους τίτλους που ετοιμάζεται να εκδώσει.
M. HULOT
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Οι Αθηναίοι / Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Η εκτέλεση του Μπελογιάννη τον έκανε αριστερό. Η αυτοκτονία του Νίκου Πουλαντζά, μπροστά στα μάτια του, τον καθόρισε. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, αφηγείται το προσωπικό του ταξίδι και την πνευματική περιπέτεια μιας ολόκληρης εποχής, από τη διανόηση του Παρισιού μέχρι τους δρόμους της πολιτικής και τις αίθουσες των πανεπιστημίων.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Βιβλίο / Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Δεν υπάρχει μελέτη για τον ελληνικό εθνικισμό που να μην έχει αναφορές στο έργο της. Η επανακυκλοφορία του βιβλίου της «Το “Πρότυπο Βασίλειο” και η Μεγάλη Ιδέα» από τις εκδόσεις Νήσος συνιστά αναμφίβολα εκδοτικό γεγονός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός» ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Νίκος Μπακουνάκης / Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός»

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ, στην πρώτη του συνέντευξη, μιλά στη LIFO για τους στόχους και τις δράσεις του ιδρύματος και για το προσωπικό του όραμα για το βιβλίο. Ποιος ο ρόλος των μεταφράσεων στην πολιτιστική διπλωματία και πώς θα αυξηθεί η φιλαναγνωσία; 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζόναθαν Κόου

I was there / Τζόναθαν Κόου: «Το να είσαι κυνικός δείχνει τεμπελιά στη σκέψη»

Ο διάσημος Βρετανός συγγραφέας βρέθηκε στην Αθήνα και μίλησε για τη συγγραφή ως «πολυτέλεια για λίγους», την εκλογή Τραμπ ως «έκφραση απόγνωσης» και τη «woke» κουλτούρα ως πράξη ενσυναίσθησης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πολ Όστερ (1947-2024): Ο Mr. Vertigo των ονειρικών μας κόσμων

Σαν σήμερα  / Πολ Όστερ: «Οι χαμένες ευκαιρίες αποτελούν μέρος της ζωής στον ίδιο βαθμό με τις κερδισμένες»

Σαν σήμερα 30 Απριλίου, το 2024 πεθαίνει ο σπουδαίος Αμερικανός συγγραφέας και μετρ της σύμπτωσης, που κατάφερε να συνδυάσει την προοπτική των άπειρων φανταστικών κόσμων με το ατελείωτο κυνήγι των ευκαιριών και τη νουάρ ατμόσφαιρα με τα πιο ανήκουστα αυτοβιογραφικά περιστατικά.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
The Settlers: Αίσθηση, αν όχι έκπληξη, προκαλεί το ντοκιμαντέρ του BBC για τους εποίκους του Ισραήλ

Daily / The Settlers: Αίσθηση, αν όχι έκπληξη, προκαλεί το ντοκιμαντέρ του BBC για τους εποίκους του Ισραήλ

To εξαιρετικό ντοκιμαντέρ του Louis Theroux για το «κίνημα» των Ισραηλινών εποίκων που έχουν πλέον βάλει ως στόχο την ισοπεδωμένη Γάζα, και προβλήθηκε πριν από λίγες μέρες στο BBC, βρίσκεται και στο YouTube, προς το παρόν τουλάχιστον.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
American Psycho: Τα 25 κλείνει η παρεξηγημένη μεταφορά ενός παρεξηγημένου βιβλίου

Daily / American Psycho: Τα 25 κλείνει η παρεξηγημένη μεταφορά ενός παρεξηγημένου βιβλίου

Η ταινία του 2000 που βασίστηκε στο ομώνυμο, αγρίως αμφιλεγόμενο, μυθιστόρημα του Μπρετ Ίστον Έλις, με τον Κρίστιαν Μπέιλ στον ρόλο ενός σαλεμένου γιάπη, μοιάζει από πολλές απόψεις εξαιρετικά προφητική και ανησυχητικά επίκαιρη.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ηλίας Μαγκλίνης: «Η ανάκριση»

Το Πίσω Ράφι / «Γιατί δεν μου μιλάς ποτέ για τον εφιάλτη σου, μπαμπά;»

Η «Ανάκριση» του Ηλία Μαγκλίνη, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεζά των τελευταίων χρόνων, φέρνει σε αντιπαράθεση έναν πατέρα που βασανίστηκε στη Χούντα με την κόρη του που «βασανίζεται» ως περφόρμερ στα χνάρια της Μαρίνα Αμπράμοβιτς.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Daily / Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Ο Τζον Χαμ υποδύεται τον επιτυχημένο επενδυτή που χάνει ξαφνικά το έδαφος κάτω από τα πόδια του σ΄αυτή την εκλεκτικά διασκεδαστική, κατά τόπους δραματική και συχνά διεισδυτική σάτιρα ηθών της πλουτοκρατικής ελίτ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Πέντε κλασικά έργα που πρέπει κανείς να διαβάσει

Βιβλίο / 5 κλασικά βιβλία που κυκλοφόρησαν ξανά σε νέες μεταφράσεις

Η κλασική λογοτεχνία παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη, κι αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς ανατρέχοντας στους τίτλους της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής και σε έργα των Τζόις, Κουτσί, Κάφκα, Αντρέγεφ και Τσβάιχ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τάσος Θεοφίλου: «Η φυλακή είναι το LinkedΙn των παρανόμων» ή «Το πορνό και το Κανάλι της Βουλής είναι από τα πιο δημοφιλή θεάματα στη φυλακή»

Βιβλίο / Τάσος Θεοφίλου: «Όταν μυρίζω μακαρόνια με κιμά θυμάμαι τη φυλακή»

Με αφορμή το βιβλίο-ντοκουμέντο «Η φυλακή», ο Τάσος Θεοφίλου μιλά για την εμπειρία του εγκλεισμού, για τον αθέατο μικρόκοσμο των σωφρονιστικών ιδρυμάτων –μακριά απ’ τις εικόνες που αναπαράγουν σειρές και ταινίες– και για το πώς η φυλακή λειτουργεί σαν το LinkedIn των παρανόμων.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Βιβλίο / Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Chanel, Dior και πολλοί ακόμα οίκοι υψηλής ραπτικής «ντύνουν» τα shows τους με τη μουσική του. Στο «Remixed», την αυτοβιογραφία-παλίμψηστο των επιρροών και των εμμονών του, ο ενορχηστρωτής της σύγχρονης catwalk κουλτούρας μας ξεναγεί σε έναν κόσμο όπου μουσική και εικόνα γίνονται ένα.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ