Μα καλά, γιατί οι νέοι μισούν την αστυνομία;

Μα καλά, γιατί οι νέοι μισούν την αστυνομία; Facebook Twitter
Οι νέοι δεν είναι αφελείς. Ακόμα κι αν δεν νιώθουν ότι απειλούνται οι ίδιοι, αντιλαμβάνονται ότι έχουν μπροστά τους μια ομάδα που σκοτώνει. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0

ΠΟΛΛΟΙ ΔΕΝ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΟΥΝ το μίσος των νέων για την αστυνομία. Δεν μπορούν να εξηγήσουν γιατί το 61% των Ελλήνων στην κατηγορία 17-24 δηλώνει αντιπάθεια προς τα Σώματα Ασφαλείας¹, γιατί οι νέοι ακούνε ραπ με αντιμπατσικό στίχο, πολιτικό hip hop, trap που δηλώνει «τρέχω σα λαγός στην πόλη, playboy / μπάτσοι από πίσω, είναι convoy», drill που γελάει «γίνατε τσάτσοι ρε βλάκες για να οδηγάτε καλή μηχανή» και αντι-ποίηση που λέει «είμαι απ’ τις περιοχές που κάνουνε προσευχές / να πέσουνε οι ΔΙΑΣ από τις μηχανές». Πολλοί προτιμούν να δουν αυτή την απέχθεια ως μόδα ή καπρίτσιο, ως αντιδραστικότητα μιας πλανημένης νιότης.

Μα ένας νέος στην Ελλάδα έχει απτούς λόγους να μισεί την αστυνομία, λόγους οι οποίοι βασίζονται στη βιωμένη εμπειρία: Απ’ τον μπάτσο που τον τραμπούκισε όταν την έπινε στο πάρκο, έως αυτόν που τον έψαξε τυχαία στο λιμάνι∙ από τον μπάτσο που της έκανε catcalling όταν περνούσε, μέχρι τη διμοιρία με τα ομοφοβικά σχόλια στη γωνία∙ απ’ τον μπάτσο που αγρίεψε βλέποντας χαρτιά απ’ άλλη χώρα, έως αυτόν που κλότσησε μια φίλη της στην πορεία – κάθε στιγμή και πρόσωπο, ένας ακόμη λόγος. 

Τι συμβαίνει με αυτές τις περιπτώσεις; Είναι όλοι οι μπάτσοι σεξιστές, βίαιοι και αυταρχικοί; Μια τέτοια προσέγγιση μοιάζει απλουστευτική. «Δεν είναι όλοι τους ναζί!», φωνάζει ο λάτρης της στολής και μάλλον έχει δίκιο.

Μα οι λόγοι πίσω από την ασχήμια της αστυνομίας δεν αφορούν (μόνο) τον χαρακτήρα του κάθε μέλους της. Απεναντίας, είναι η ίδια η δομή των Σωμάτων Ασφαλείας που τα ευλογεί με κάθε λογής καταπιεστική λειτουργία.

Όταν ως ένστολος αποκτάς απότομα εξουσία, κι όταν καταλαβαίνεις ότι η κατάχρησή της θα συγκαλυφθεί από ένα σύστημα που «προστατεύει τους δικούς του», τότε δεν έχεις και πολλούς λόγους για να περιοριστείς.

Αν ο ρόλος της αστυνομίας είναι να «κρατά την τάξη», να συντηρεί την υφιστάμενη κατάσταση των πραγμάτων, αν ο σκοπός της είναι να εγγυάται την «κοινωνική ειρήνη» –την τακτική βία δηλαδή εναντίον κάποιων σωμάτων–, αν η αστυνομία υπάρχει για να προστατέψει τον κόσμο όπως έχει, και αν ο κόσμος αυτός δεν έχει καλώς, αν είναι ταξικός, σεξιστικός, ρατσιστικός και βίαιος, τότε τα Σώματα Ασφαλείας είναι εκ φύσεως ενάντια στην πρόοδο, εξ ορισμού υπέρ των καταπιεστών².

Παράλληλα, ο αυταρχισμός της αστυνομίας είναι άμεσο αποτέλεσμα του κοινωνικού νόμου που λέει ότι η εξουσία χωρίς λογοδοσία διαβρώνει. Όταν ως ένστολος αποκτάς απότομα εξουσία, κι όταν καταλαβαίνεις ότι η κατάχρησή της θα συγκαλυφθεί από ένα σύστημα που «προστατεύει τους δικούς του», τότε δεν έχεις και πολλούς λόγους για να περιοριστείς. Τότε ίσως επιτρέπεις στον εαυτό σου μια ορισμένη ελευθερία, αντλώντας ευχαρίστηση απ’ την επιβολή στους άλλους. Και τότε μπορούν να βγουν στην επιφάνεια οι σκοτεινότερες πλευρές του ψυχισμού, πλευρές που στην περίπτωση της πλειονότητας των αστυνομικών –λευκοί, γηγενείς, cishet άντρες– περιλαμβάνουν ρατσισμό, σεξισμό και ομοφοβία.

Μένει ακόμα ένας λόγος για τον όποιο τόσοι νέοι μισούν την αστυνομία: οι φόνοι. Η αστυνομία δεν έχει σταματήσει να σκοτώνει νέους ανθρώπους. Αυτό το άρθρο παραδίδεται στις 04/12, δυο μέρες πριν από τη 15η επέτειο του φόνου του Αλέξη. Πολλοί έχουν προσπαθήσει να παρουσιάσουν το γεγονός ως εξαίρεση. Δεν είναι. Μόνο αυτό το καλοκαίρι είδαμε τον σκοτωμό του Κώστα Μανιουδάκη και του Καλάφ Ασάντ.

Σφοδρή είναι και η συχνότητα των αστυνομικών δολοφονιών νεαρών Ρομά: Οι φόνοι του 18χρονου Νίκου Σαμπάνη το ’21, του 16χρονου Κώστα Φραγκούλη το ’22 και του 17χρονου Χρήστου Μιχαλόπουλου πριν από έναν μήνα καταδεικνύουν τα ρατσιστικά κίνητρα τόσο της αστυνομίας όσο και της κοινωνίας που με την απάθειά της κανονικοποιεί τέτοιες πρακτικές. Οι νέοι δεν είναι αφελείς. Ακόμα κι αν δεν νιώθουν ότι απειλούνται οι ίδιοι, αντιλαμβάνονται ότι έχουν μπροστά τους μια ομάδα που σκοτώνει. Το μίσος τους είναι δικαιολογημένο.

Παρ’ όλα αυτά, η αστυνομία εξυπηρετεί έναν σαφή σκοπό και, ως εκ τούτου, παραμένει αναγκαία. Δεν επιβιώνει λόγω απλής επιβολής, δεν φοριέται από πάνω. Υπάρχει επειδή την έχουμε ανάγκη, επειδή ο καθένας μας θα χρειαστεί να βασιστεί σ’ εκείνη. Έτσι, η μάχη για την απο-διοργάνωση της αστυνομίας δεν στήνεται μόνο ανάμεσα «σε αυτούς που ήδη τη μισούν και αυτούς που τη χρειάζονται»³, αλλά, ακόμα πιο έντονα, μέσα σε κάθε άτομο, ανάμεσα στο κομμάτι του που τη μισεί και το κομμάτι του που τη χρειάζεται.

Αυτή η εξάρτησή μας από την αστυνομία σημαίνει, φυσικά, ότι δεν έχουμε καμία ελπίδα να την ξεφορτωθούμε αν δεν εφεύρουμε τρόπους να λύνουμε οι ίδιοι τα προβλήματά μας, να διευθετούμε τα ζητήματα που μας απασχολούν. Αυτό είναι ένα απ’ τα μεγαλύτερα στοιχήματα του σήμερα: Πώς θα ανακαλύψουμε διαφορετικές οικονομίες της βίας και νέες μεθόδους προστασίας που δεν βασίζονται στην προσφυγή σε κάποια εξωτερική αρχή. Δεν είναι κάτι απίθανο. Το έχουν κάνει κι άλλοι⁴.

Μπορούμε, ίσως, να μάθουμε απ’ τους δικούς τους τρόπους.


1. διαΝΕΟσις, «Τι πιστεύουν οι Έλληνες – 2022», σ. 35. https://www.dianeosis.org/wp-content/uploads/2022/05/tpe_2022_part-B_11.05.22.pdf

2. Φυσικά, αυτό δεν είναι τόσο απλό. Σε στιγμές όπου το κράτος χρησιμοποιείται «ρεφορμιστικά», ως εργαλείο ενάντια σε κάποιες μορφές καταπίεσης, η αστυνομία φαίνεται να δρα «προοδευτικά», συλλαμβάνοντας έναν κακοποιητή, έναν εργοδότη που κλέβει ή έναν χρυσαυγίτη που δέρνει. Συνήθως, όμως, αυτές οι περιπτώσεις σπανίζουν, με την αστυνομία να κινείται απρόθυμα, χωρίς μεγάλη ζέση και, σχεδόν πάντα, υπερβολικά αργά.

3. Ν. Χαραλαμπόπουλος. «Αστυνομία: επιλεκτικές γενεαλογίες σε αιματηρό πολιτικό νουάρ», στο Θ. Λάγιος, Σ. Παπασταθόπουλος, Ν. Χαραλαμπόπουλος, Γενεαλογίες Ασφάλειας, Ελέγχου, Αστυνόμευσης. Εκδόσεις Affect (υπό έκδοση).

4. K. Williams, 2015. «Afterword: Making Police Obsolete» (συγκεκριμένα «Fight the Power, Serve the People: Deacons and Panthers» και «Feminist Interventions»), στο Our Enemies in Blue: Police and Power in America. https://theanarchistlibrary.org/library/kristian-williams-our-enemies-in-blue#toc127

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Guest Editors / Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Η πατριαρχία είναι παντού: στην οικονομία, στην κοινωνία, στην ψυχολογία, στην αισθητική, στον πολιτισμό, σε ολόκληρη την ανθρώπινη κατάσταση. Όταν σκεφτόμαστε το πολιτικό, δεν γίνεται να μη σκεφτόμαστε το φεμινιστικό.
ΝΙΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ
«Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οπτική Γωνία / «Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οι παγκόσμιες και περιφερειακές επιπτώσεις της σύγκρουσης στη Γάζα και τα αδιέξοδα του Παλαιστινιακού. Μιλά στη LiFO ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια ομάδα μαθητών κατασκεύασε ρομπότ που καθαρίζει τις θάλασσες

Περιβάλλον / Πώς μια ομάδα μαθητών από τον Άλιμο έφτιαξε ρομπότ που καθαρίζει τον βυθό;

Το Greek Seabot είναι το υποβρύχιο ρομπότ που δημιούργησε μια μαθητική ομάδα από το ΕΠΑΛ Αλίμου για να βοηθήσει στον καθαρισμό των βυθών από πλαστικά και απορρίμματα. Μιλούν στη LIFO οι μαθητές για τα κίνητρά τους και το όραμά τους για ένα πιο καθαρό περιβάλλον.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Οι αλλαγές που φέρνουν στο μεταναστευτικό η πρόσφατη απόφαση της Λειψίας και η νέα πολιτική του Μερτς/ Μεταναστευτικό: Από τη Μέρκελ στον Μερτς και η αλλαγή που φέρνει η απόφαση της Λειψίας

Βασιλική Σιούτη / Μεταναστευτικό: Πώς επηρεάζει την Ελλάδα η αλλαγή πολιτικής της Γερμανίας;

Μετά την εκλογή του Φρίντριχ Μερτς, η Γερμανία αυστηροποιεί τη μεταναστευτική πολιτική της και αναζητά τρόπους για να εξαιρεθεί από την υποχρέωση εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ώστε να μην κάνει δεκτά νέα αιτήματα ασύλου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες; 

Οπτική Γωνία / Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες ενώ δεν έχουμε να φάμε;

Αν νομίζετε ότι η επίδειξη πλούτου προκαλεί σήμερα κοινωνική κατακραυγή, πλανάστε. Άνθρωποι που δυσκολεύονται οικονομικά, αντί να βιώσουν ταξική αφύπνιση, βλέποντας πώς ζει η δισεκατομμυριούχος σταρ του TikTok, θέλουν να μάθουν τα πάντα γι' αυτήν.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανήλικοι στην πρώτη γραμμή: Το νέο πρόσωπο της ακροδεξιάς στη Θεσσαλονίκη

Ελλάδα / 13χρονα παιδιά σε νεοναζιστικές συμμορίες: Πώς φτάσαμε εδώ;

Όλο και περισσότεροι έφηβοι και νέοι φαίνεται να γοητεύονται από ακροδεξιές ιδεολογίες. Τι σηματοδοτεί η έκρηξη αυτού του επικίνδυνου φαινομένου; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Άρης Στυλιανού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
« Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Οπτική Γωνία / «Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Ο επίκουρος καθηγητής Φιλοσοφίας της Θρησκείας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ και διδάκτορας των πανεπιστημίων Βοστώνης και Λουβέν Χαράλαμπος Βέντης μιλά για την εκλογή του νέου Πάπα, την «επιστροφή» της θρησκείας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει…

Οπτική Γωνία / Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει

Την τελευταία δεκαετία, όλα σχεδόν έχουν αλλάξει στην ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα σε εκείνο το κομμάτι της που βρισκόταν παραδοσιακά και ιστορικά απέναντι στη συντηρητική παράταξη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πως θα το ξοδέψεις

Ρεπορτάζ / Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πώς θα το ξοδέψεις

Η απόφαση της κυβέρνησης να καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας και άλλες κοινωνικές παροχές σε προπληρωμένη κάρτα, με πλαφόν 50% στην ανάληψη μετρητών, προκαλεί την αγανάκτηση των δικαιούχων. Σχολιάζουν στη LIFO άνεργοι πολίτες, ο γενικός γραμματέας της ΓΣΕΕ και εκπρόσωποι κλάδων που πλήττονται.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Empty the Tanks»: Σώστε τα δελφίνια!

Ρεπορτάζ / «Empty the Tanks»: Πότε θα σταματήσει η αιχμαλωσία των δελφινιών;

Η παγκόσμια καμπάνια «Empty the Tanks» εναντιώνεται στην αιχμαλωσία και την εκμετάλλευση των δελφινιών. Πώς εκφράζεται η κινητοποίηση στην Ελλάδα και ποια η τύχη των δελφινιών του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου; Μιλούν στη LIFO εκπρόσωποι οργανώσεων, αλλά και ο ιδρυτής του Αττικού Πάρκου.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Οπτική Γωνία / Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Τα Τέμπη συνεχίζουν να πυροδοτούν εντάσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, αντιθέτως στα ελληνοτουρκικά και στο θέμα της πώλησης των Eurofighter στην Τουρκία που απασχόλησε την επικαιρότητα, η κριτική για τη στάση της κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι σε χαμηλούς τόνους.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Aθήνα / Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Τα πεζοδρόμια στην καρδιά της πόλης έχουν παραδοθεί στα τουριστικά καταστήματα, αποκλείοντας τους πιο ευάλωτους πολίτες, ενώ η Αθήνα χάνει τον βασικό λόγο ύπαρξής της: να είναι μια πόλη για ανθρώπους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Έχετε «επιστροφή φόρου»: Οι συχνότερες περιπτώσεις phishing

Οπτική Γωνία / «Έχετε επιστροφή φόρου, πατήστε εδώ»: Πώς να γλιτώσεις από το phishing

Παραπλανητικά μηνύματα, αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων, χακάρισμα τραπεζικών λογαριασμών. Το phishing είναι πιο συχνό και πολύ πιο επικίνδυνο πιο επικίνδυνο απ' ό,τι νομίζουμε. Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Κυβερνοασφάλειας στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και επικεφαλής της Εθνικής Ομάδας Κυβερνοασφάλειας, Χρήστος Ξενάκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Οπτική Γωνία / Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Η υπόθεση των χαμένων βίντεο των Τεμπών αναδεικνύει, για ακόμη μία φορά, λανθασμένους χειρισμούς που έγιναν σε κρίσιμες φάσεις της ανακριτικής διαδικασίας, αφήνοντας πλήθος αναπάντητων ερωτημάτων.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ