LIVE!

Το καλοκαίρι με τους 696 νεκρούς

Το καλοκαίρι με τους 696 νεκρούς Facebook Twitter
Υπάρχει μια πολιτική της μνήμης που αντιστέκεται στη νεκροπολιτική του κόσμου που κυριαρχεί. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0


ΚΥΡΙΑΚΗ 17/09, στα Λιπάσματα, live για τον Παύλο. Βλέπω χιλιάδες σώματα, κυρίως νέα παιδιά, με έκπληξη αντικρίζω ορδές από εφηβάκια – 16, 14, ακόμα και 12 χρονών. Ακούγονται συνθήματα, εκτός απ’ τα τραγούδια: «Ο Παύλος ζει…», «Το κράτος τους αγωνιστές…», «Το πάθος για τη λευτεριά…». Φτάνουν τα μεσάνυχτα. Στη σκηνή, ο Tiny Jackal, παλιός φίλος του Παύλου. Κόβει τη μουσική στις 12:04, την ώρα που, πριν από δέκα χρόνια, ο Παύλος έπεφτε νεκρός με τρεις μαχαιριές στο στήθος. Η Μάγδα Φύσσα ανεβαίνει στη σκηνή.

Με σταθερή φωνή, μας λέει: «Ο Παύλος τέτοια ώρα είχε φύγει από κοντά μας. Σκεφτόμουν τόση ώρα τι θα μπορούσαμε να του πούμε, αλλά δεν βρίσκω λόγια. Σκέφτομαι όμως, αν φωνάξουμε όλοι με δύναμη το όνομά του, θα μας ακούσει; Θα μας ακούσει». Κι έτσι εμείς φωνάζουμε όλοι μαζί το όνομά του. «Killah - P! Killah - P! Killah - P!»

Πέμπτη 21/09, στη Γλάδστωνος, πορεία για τον Ζακ. Χιλιάδες σώματα ξανά, πολύχρωμα και βοερά, με φωνές που φουσκώνουν. Μπροστά μου βρίσκονται δυο παιδιά, Β’ ή Γ’ Λυκείου. Τα κεφάλια τους είναι ξυρισμένα, τα πρόσωπά τους λάμπουν απ’ το στρας, ποτάμια από γκλίτερ κυλάνε στις πλάτες.

Τι συμβαίνει όταν επαναλαμβάνουμε τα ονόματα των σκοτωμένων, τα αίτια του θανάτου τους, τον τρόπο που αυτοί φύγαν; Υπάρχει νόημα στην επανάληψη, στην ύφανση της μνήμης;

Το ένα από αυτά λέει στο άλλο: «Τον τραμπουκίζανε, ρε συ, από πιο πριν, κάτι τύποι.Και δεν τον αφήνανε να μπει στον Βενέτη, οπότε έτρεξε στο κοσμηματοπωλείο να ξεφύγει, αλλά κλειδώθηκε μέσα. Κι ήρθε ο ιδιοκτήτης μ’ έναν φίλο του και τον κλοτσούσανε για ώρα. Κι οι μπάτσοι τον συλλάβανε, του βάλαν χειροπέδες, μετά πέθανε». Τα παιδιά επιταχύνουν και χάνονται στο πλήθος. Μπροστά απ’ τη Βουλή, σταματάμε και φωνάζουμε: «Η Ζάκι ζει, τσακίστε τους Ναζί! Η Ζάκι ζει! Η Ζάκι –».

Τι συμβαίνει όταν επαναλαμβάνουμε τα ονόματα των σκοτωμένων, τα αίτια του θανάτου τους, τον τρόπο που αυτοί φύγαν; Υπάρχει νόημα στην επανάληψη, στην ύφανση της μνήμης; Υπάρχει ένα ποίημα του Σινόπουλου με τα ονόματα των σκοτωμένων: ο Πόρπορας, ο Κονταξής, ο Μάρκος, ο Γεράσιμος. Υπάρχουν οι στίχοι του Σαχτούρη: ο Κώστας σκοτωμένος / ο Ορέστης σκοτωμένος / ο Αλέξης σκοτωμένος.

Υπάρχει μια πολιτική της μνήμης που αντιστέκεται στη νεκροπολιτική¹ του κόσμου που κυριαρχεί. Μια πολιτική αφηγήσεων κι ανασυγκρότησης που επιμένει ότι σε κάθε θάνατο σημασία έχει το πώς: όχι τόσο το ίδιο το γεγονός αλλά ο τρόπος με τον οποίο αυτό συνέβη. Μια πολιτική που μας ζητάει να θυμόμαστε ενάντια στους καιρούς, γιατί αναγνωρίζει ότι η Ιστορία γράφεται από τους ισχυρούς κι ότι ακόμα κι οι νεκροί δεν είναι ασφαλείς από εκείνον τον εχθρό που συνεχίζει να νικάει.²

Υπάρχει ένα άγραφο χρονικό του φετινού μας θέρους:

14/06/23: 650 μετανάστες – πνιγμένοι στην Πύλο

08/07/23: Σύριος πρόσφυγας – από τη σφαίρα μπάτσου

10/07/23: Άννα Ιβάνκοβα – τρανς-γυναικοκτονία, από το χέρι άντρα

07/08/23: Μιχάλης Κατσουρής – από εγχώριους ή ξένους χουλιγκάνους

20/08/23: Γιώργος Φλώρος – παρασυρμένος από αμάξι, ενώ κυκλοφορούσε με αμαξίδιο

19/08/23-05/09/23: 20 μετανάστες – απανθρακωμένοι στη Δαδιά

01/09/23: Κώστας Μανιουδάκης – κατά τη διάρκεια ξυλοδαρμού από αστυνομικούς

05/09/23: Αντώνης Καρυώτης – πνίγηκε επειδή τον έριξαν στη θάλασσα μέλη του πληρώματος της Blue Horizon

05/09/23-σήμερα: 17 άτομα³ – πνίγηκαν στις πλημμύρες

12/09/23: 42χρονη γυναίκα – γυναικοκτονία, από το χέρι του μπάτσου πρώην άντρα της.

Υπάρχει, τέλος, μια άβυσσος στα ονόματα που έχει αυτή η λίστα. Κι υπάρχει μια δεύτερη άβυσσος, βαθύτερη απ’ την πρώτη, σε αυτά τα ονόματα που λείπουν, σε όλους τους σκοτωμένους που δεν θα ονομαστούν, ένα βάραθρο που δεν γνωρίζουμε τα ονόματα των πνιγμένων στην Πύλο, των απανθρακωμένων στη Δαδιά, του πρόσφυγα που γαζώθηκε∙ σώματα που εξορίζονται από την επικράτεια του «πενθίσιμου»[4] –κι ας στήνονται υποκριτικά τριήμερα εθνικού πένθους– και που εν τη ανωνυμία τους ζητούν δικαιοσύνη.

Τότε τον βοήθησα να βγει, πεσμένος στο χαντάκι ανάσκελα, τον κράτησα και μου ’μεινε στα χέρια κι η γυναίκα του τον άλλο μήνα, μύριζε χορτάρι, χαμηλά στον κήπο, απομεσήμερο, της μίλησα που πέθανε, γιομάτο σκοτεινό κορμί, πάνω στο στήθος μου κλαψούριζε, νύχτα καιρό τα δάση λάμπανε κι οι ρίζες λάμπανε και η φωνή δεν έσβησε χρόνια και χρόνια και.[5]


[1] Α. Μπέμπε, Νεκροπολιτική
[2] Β. Μπένγιαμιν, Θέσεις για τη Φιλοσοφία της Ιστορίας

[3] Τα νούμερα αυξάνονται συνέχεια.

[4] Τζ. Μπάτλερ, Ευάλωτη Ζωή. Στην πραγματικότητα, η πολιτική της μνήμης που σκιαγράφησα έχει, μεταξύ άλλων, στόχο να περάσουν αυτά τα σώματα στην επικράτεια του πενθίσιμου. Λόγω αυτής της πολιτικής –και των κοινωνικών αγώνων που την εκφράζουν– μπορούμε και γνωρίζουμε το όνομα της Άννας, του Γιώργου και του Κώστα.

[5] Τ. Σινόπουλος, Νεκρόδειπνος

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

LIVE!

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κοινωνική κατοικία: Μπορεί το παράδειγμα της La Borda να εφαρμοστεί στην Αθήνα;

Συνεταιριστική κατοικία / Μπορούμε να αντιγράψουμε τη Βαρκελώνη και να λύσουμε το στεγαστικό;

Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται αναζωπύρωση των συνεταιριστικών στεγαστικών κινημάτων, στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα, η στεγαστική κρίση οξύνεται. Το παράδειγμα της La Borda στη Βαρκελώνη θα μπορούσε να δώσει τη λύση, χρειάζεται όμως πολιτική βούληση.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας»

Βασιλική Σιούτη / Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας

Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη ρύθμιση για τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα και να ενισχύσει την απήχησή της στο συντηρητικό κοινό, παρά τις διαφοροποιήσεις ακόμη και μέσα στην κυβερνητική παράταξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

Οπτική Γωνία / Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

«Ό,τι όμως και αν υπήρξε ο Διονύσης Σαββόπουλος, είχε τη δόνηση, τον λοξό τόνο, μια διάθεση μεταμόρφωσης και γιορτής. Επέστρεφε σε μια πάμφωτη αυλή, περιμένοντας τους φίλους, το νόημα της συνάθροισης».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
ΕΠΕΞ Στην εποχή του Οφθαλμού

Ιλεκτρίσιτυ / Στην εποχή του Οφθαλμού

Οι κρίσεις ευνοούν την εξουσία, διατηρώντας ένα επίπεδο φόβου μες στην κοινωνία, νομιμοποιώντας μέτρα που ανακουφίζουν τον φόβο αυξάνοντας τον έλεγχο, και δημιουργώντας ευκαιρίες για τη διοχέτευση του κεφαλαίου.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Μετά τα ερείπια της Γάζας: ποιος μπορεί να χτίσει ξανά την ελπίδα;;

Οπτική Γωνία / Η Γάζα μετά τον πόλεμο: Υπάρχει ελπίδα;

Η καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος του Κέντρου Ερευνών για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Μαρία Γαβουνέλη, αναλύει τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης, τον ρόλο της Ευρώπης και της Ελλάδας και το αβέβαιο μέλλον μιας λύσης δύο κρατών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Ακροβατώντας / Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Οι μοναχικοί θάνατοι ηλικιωμένων ανθρώπων είναι ένα φαινόμενο που ολοένα εντείνεται και στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας μπει στον δημόσιο διάλογο, μήπως πειστούν οι αρμόδιοι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Ρεπορτάζ / Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Η προκήρυξη διαγωνισμών για την εκπόνηση μελετών που αφορούν τη χρήση της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου ως ποδηλατοδρόμου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την οριστική απώλεια μιας εμβληματικής υποδομής με υψηλή ιστορική, τουριστική και συγκοινωνιακή αξία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οπτική Γωνία / Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ξανά τη φθορά εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να δείχνουν ανήμπορες να ανατρέψουν το κλίμα απαξίωσης, όπως και οι νέοι παίκτες – που είναι παλιοί. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Υγεία / «Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Δημήτρης Δασκαλάκης: Ο διακεκριμένος ελληνικής καταγωγής λοιμωξιολόγος, που παραιτήθηκε πρόσφατα από επιτελική θέση  καταγγέλλοντας το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ για εξωθεσμικές πιέσεις και αντιεπιστημονικές πρακτικές, μιλά για την απόφασή του, τη δημόσια υγεία στην Αμερική, τον Covid, τον HIV αλλά και την αφύπνιση του επικίνδυνου «ιού» του φασισμού.   
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Ρεπορτάζ / Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Πάνω από 312.000 θανατώσεις ζώων, φόβοι για lockdown και απειλή για μείωση των εξαγωγών του εθνικού προϊόντος μας εξαιτίας της ευλογιάς των προβάτων. Εμβολιασμός ή εκρίζωση του ιού; Ειδικοί μιλούν στη LiFO για το τι διακυβεύεται πραγματικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Social Media / Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Kαθορίζει την εικόνα μας, τη διάθεσή μας, τα οικονομικά μας, καθορίζει τον τρόπο που ζούμε. Θα έλεγε κανείς πως, μετά την έλευσή του, μια πετυχημένη selfie, σαν την περίφημη selfie των Oscar του 2014, αλλάζει τον μικρόκοσμο που ζούμε. Ο Χαράλαμπος Τσέκερης, κύριος ερευνητής ΕΚΚΕ και πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής & Τεχνοηθικής, αναλύει το φαινόμενο Instagram.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αυτό που πραγματικά συνδέει τα κινήματα διαμαρτυρίας της Γενιάς Ζ ανά τον πλανήτη

Οπτική Γωνία / Αυτό που πραγματικά συνδέει τα κινήματα διαμαρτυρίας της Γενιάς Ζ ανά τον πλανήτη

Το κόστος ζωής, η ανισότητα, η διαφθορά, ο νεποτισμός, η βιαιότητα των δυνάμεων καταστολής: αυτά είναι τα ζητήματα που απασχολούν τα κινήματα της Γενιάς Ζ και όχι τόσο τα memes ή τα καρτούν.
THE LIFO TEAM