Ο ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ ΑΙΣΙΟΔΟΞΟΣ για το πολιτικό κλίμα και την πορεία της κυβέρνησης, ποντάροντας σε μια περίοδο σχετικής ηρεμίας και σε παρεμβάσεις που θεωρεί ότι θα αντιστρέψουν τη δυσαρέσκεια των πολιτών, την ώρα που κρίσιμα ζητήματα παραμένουν άλυτα και βαραίνουν τον δημόσιο διάλογο.
Ο πρωθυπουργός διαβεβαίωσε στην αρχή της εβδομάδας ότι οι εκλογές θα γίνουν κανονικά το 2027 χωρίς να αλλάξει τον εκλογικό νόμο και ότι θα διεκδικήσει άλλη μία θητεία, θεωρώντας εφικτό να πετύχει ξανά αυτοδυναμία και προβάλλοντας ως μείζον θέμα τη σταθερότητα στη χώρα, που μόνο αυτός –σύμφωνα με την αφήγησή του– μπορεί να προσφέρει.
Τι τον κάνει να αισιοδοξεί; Πρώτα απ’ όλα, το ότι αυτή την περίοδο δεν αισθάνεται στριμωγμένος, καθώς οι αποκαλύψεις και οι εξελίξεις στις υποθέσεις των Τεμπών και του ΟΠΕΚΕΠΕ έχουν γίνει μέρος της καθημερινής ειδησεογραφικής ρουτίνας, ή τουλάχιστον έτσι αντιμετωπίζονται. Οι πρόσφατες ανακοινώσεις για τον ρόλο της χώρας στη μεταφορά του αμερικανικού φυσικού αερίου στην Ανατολική Ευρώπη, καθώς και για τις γεωτρήσεις, έδωσαν μια σημαντική επικοινωνιακή ανάσα στην κυβέρνησή του, αφού αντιμετωπίστηκαν σχεδόν από όλους, ακόμη και στην αντιπολίτευση, ως μια θετική εξέλιξη. Αυτή δεν είναι όμως μια απολύτως ρεαλιστική εικόνα, καθώς όλα τα προβλήματα που υπήρχαν το προηγούμενο διάστημα παραμένουν εδώ και είναι άλυτα.
Ο πρωθυπουργός, για άλλη μία φορά αυτή την εβδομάδα, παρουσίασε ως μια πολύ σημαντική μεταρρύθμιση, «που αποτελούσε και μια πρόταση του ΠΑΣΟΚ», όπως είπε, την ψήφιση μιας «ενιαίας ανεξάρτητης αρχής καταναλωτή», στην οποία θα συνενωθούν οι εποπτικοί μηχανισμοί.
Το διάστημα αυτό, κατά το οποίο επικρατεί μια σχετική ηρεμία λόγω και της κατάστασης στην οποία βρίσκεται η αντιπολίτευση, που ασχολείται με τα –επίσης– άλυτα εσωτερικά της θέματα, μοιάζει περισσότερο με ένα διάλειμμα πριν από την επόμενη καταιγίδα. Αποτελεί, ωστόσο, ένα παράθυρο και μια ευκαιρία για την κυβέρνηση να ασχοληθεί με τα ουσιαστικά προβλήματα και να διορθώσει σημαντικά λάθη.
Ένας άλλος βασικός λόγος που κάνει τον πρωθυπουργό να αισιοδοξεί είναι ότι, όπως είπε και στην πρόσφατη συνέντευξή του στην ΕΡΤ, οι πολίτες δεν έχουν δει ακόμα στην πράξη τα μέτρα που ανακοίνωσε στη ΔΕΘ. Η επιστροφή του ενοικίου και τα 250 ευρώ στους χαμηλοσυνταξιούχους, που θα δοθούν στις 30 Νοεμβρίου, ελπίζει ότι θα αλλάξουν προς το ευνοϊκότερο το κλίμα για την κυβέρνηση, όπως και οι (μικρές) αυξήσεις που θα φανούν στους μισθούς αρκετών από τον Ιανουάριο.
Παρ’ όλα αυτά, όσα κατατίθενται στην Εξεταστική Επιτροπή για τον ΟΠΕΚΕΠΕ δεν εμπνέουν αισιοδοξία, καθώς αποκαλύπτουν μια εξαιρετικά προβληματική λειτουργία του πολιτικού συστήματος, το οποίο δεν έχει εξυγιανθεί ούτε λίγο, παρά τις κατά καιρούς διαπιστώσεις και εξαγγελίες. Η κατάθεση, την περασμένη εβδομάδα, του πρώην υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και προσωπικού φίλου του Κυριάκου Μητσοτάκη, Σπήλιου Λιβανού, ήταν μία από τις πλέον αποκαλυπτικές. Μίλησε για απειλές που δεχόταν από τα κυκλώματα για τα «αμαρτωλά ΑΦΜ», για «ποντίκια» που λυμαίνονταν τον οργανισμό και είπε ότι όταν είδε τα στοιχεία των δηλώσεων στην Κρήτη, έμεινε εμβρόντητος και ενημέρωσε το Μέγαρο Μαξίμου. Σύμφωνα με την κατάθεσή του, ο ίδιος, αν και υπουργός, ήταν εξαιρετικά ανίσχυρος μπροστά στη δύναμη που είχαν τα πελατειακά δίκτυα, κυρίως της Κρήτης.
Για το θέμα των ΕΛΤΑ, ο πρωθυπουργός επιμένει στην «ανάγκη εξυγίανσής τους», διότι αν δεν γίνει, όπως λέει, τότε θα αναγκαστούν να κλείσουν προς όφελος των συμφερόντων των ιδιωτικών εταιρειών, τις οποίες η αντιπολίτευση τον κατηγορεί ότι προωθεί. Όμως, αυτή η «εξυγίανση», παραδέχτηκε, έπρεπε να λάβει υπόψη «τοπικές ιδιαιτερότητες» ή τη δυνατότητα εξυπηρέτησης με εναλλακτικούς τρόπους, και «ακριβώς αυτή την άσκηση κάνει τώρα το υπουργείο Οικονομικών, το οποίο έχει αναλάβει αυτό το έργο μαζί με το Υπερταμείο». Ως εξυγίανση, ωστόσο, η κυβέρνηση εννοεί τη συρρίκνωση του δικτύου των ΕΛΤΑ, κάτι που δεν αρνήθηκε ο πρωθυπουργός ούτε στην πρόσφατη συνέντευξή του στην ΕΡΤ. Οπότε δεν αναμένεται κάποια πολύ διαφορετική πρόταση το επόμενο διάστημα, πέρα από την όποια διαβούλευση μπορεί να γίνει στο μεταξύ με τις τοπικές κοινωνίες.
Για το πρόβλημα της ακρίβειας, που πυροδοτεί σταθερά τη λαϊκή δυσαρέσκεια, καθώς δεν αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά από την κυβέρνηση, το Μέγαρο Μαξίμου δεν έχει να πει πολλά. Ο πρωθυπουργός, σε κάθε ομιλία του, αναγνωρίζει το πρόβλημα, αλλά το χαρακτηρίζει παγκόσμιο φαινόμενο και υποστηρίζει ότι αφορά κυρίως τα εισαγόμενα προϊόντα. Για άλλη μια φορά αυτή την εβδομάδα, παρουσίασε ως μια πολύ σημαντική μεταρρύθμιση, «που αποτελούσε και μια πρόταση του ΠΑΣΟΚ», όπως είπε, την ψήφιση μιας «ενιαίας ανεξάρτητης αρχής καταναλωτή», στην οποία θα συνενωθούν οι εποπτικοί μηχανισμοί. Τη μείωση του ΦΠΑ στα προϊόντα εξακολουθεί να μην τη συζητά και επαναλαμβάνει σταθερά ότι η δική του πολιτική είναι «ο πολίτης να έχει περισσότερα χρήματα στο πορτοφόλι του», εννοώντας με αυτό κυρίως την πολιτική μείωσης των φόρων, η οποία για τους πολλούς είναι ένα πολύ μικρό ποσό σε σχέση με τα αυξημένα ποσά που δίνουν για την ενέργεια και τα καταναλωτικά αγαθά, των οποίων οι τιμές συνεχίζουν να αυξάνονται.
Για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Κύπρο και το περίφημο καλώδιο, που κοντεύει να πάρει διαστάσεις θρύλου, κάτι σαν ένα σύγχρονο γεφύρι της Άρτας –καθώς όλο το προηγούμενο διάστημα ανακοινωνόταν ότι θα προχωρήσει, όπως διαβεβαίωνε ο Γιώργος Γεραπετρίτης και μάλιστα μέχρι το τέλος της χρονιάς, αλλά στην πράξη τίποτα δεν κινούνταν–, κατέστη σαφές μετά τη συνάντηση Μητσοτάκη και Χριστοδουλίδη ότι οι δύο κυβερνήσεις προσπαθούν να κερδίσουν χρόνο. Πλέον φαίνεται ότι υπάρχει συνεννόηση σε αυτό, καθώς οι δημόσιες διαφωνίες και οι παλινωδίες το προηγούμενο διάστημα εξέθεσαν και τα δύο μέρη.
Έτσι, οι δύο πλευρές τώρα λένε ότι θα προσπαθήσουν να προσελκύσουν αμερικανικό επενδυτικό ενδιαφέρον για το έργο. Σε ερώτηση που έγινε στον πρωθυπουργό, ωστόσο, για το αν υπάρχει κάτι πιο συγκεκριμένο επ’ αυτού, απάντησε μιλώντας γενικότερα για το ενδιαφέρον διεθνών επενδυτών από τις ΗΠΑ για έργα διασυνδεσιμότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. Ανέφερε, δε, ότι για να προσελκύσουν το επενδυτικό ενδιαφέρον θα χρειαστεί «επικαιροποίηση των οικονομοτεχνικών δεδομένων του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδος-Κύπρου», κάτι με το οποίο είναι σύμφωνη και η κυπριακή κυβέρνηση.
Αυτό όμως ήταν περίπου εκείνο που ζητούσαν στην Κύπρο οι υπουργοί που διαφωνούσαν με το έργο, επικαλούμενοι οικονομικές μελέτες που ποτέ δεν έδωσαν στη δημοσιότητα. Άρα το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου, για την ώρα, παγώνει, παρά τις αόριστες ανακοινώσεις ότι συνεχίζεται και παρά το γεγονός ότι έχει λάβει έγκριση και χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα χρήματα αυτά μπορεί να ζητηθεί να επιστραφούν αν δεν αλλάξει κάτι σύντομα.
Με όλα τα προβλήματα λοιπόν να παραμένουν ανοιχτά, το αν η εύθραυστη ηρεμία των ημερών θα διατηρηθεί ή αν οι εκκρεμότητες θα μετατραπούν σε νέες εστίες κρίσης θα φανεί το επόμενο διάστημα και θα εξαρτηθεί εν πολλοίς από τους κυβερνητικούς χειρισμούς.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO