Η μοναξιά των ανθρώπων στην Ιαπωνία είναι ένα από τα κρισιμότερα προβλήματα του πληθυσμού, που τα τελευταία χρόνια ανησυχούν την κυβέρνηση του Τόκιο.
Το 2021, ορίστηκε μέχρι και «υπουργός μοναξιάς» για την αντιμετώπιση των απορροιών του κοινωνικού αποκλεισμού και της κατακόρυφης αύξησης των αυτοκτονιών στη χώρα.
Παρά τις προσπάθειες των θεσμικών φορέων, το πρόβλημα όχι μόνο δεν έχει περιοριστεί αλλά φαίνεται να γιγαντώνεται.
Προτίθενται μέχρι και να πληρώσουν για να φυλακιστούν
Ντοκιμαντέρ του CNN, μεταφέρει στην οθόνη, την ολοένα και αυξανόμενη τάση -κυρίως ηλικιωμένων γυναικών- στην Ιαπωνία, να καταλήγουν στη φυλακή για να μη μείνουν μόνες, αλλά και για να απαλλαχθούν από οικονομικά βάρη.
«Υπάρχουν ακόμη και άνθρωποι που λένε ότι θα πληρώσουν 20.000 ή 30.000 γεν (130-190 δολάρια) το μήνα για να ζήσουν εδώ για πάντα» δήλωσε αξιωματικός στη γυναικεία φυλακή Tochigi που βρίσκεται βόρεια του Τόκιο. Το CNN συνάντησε την «Ακίγιο», μια 81χρονη κρατούμενη, η οποία εκτίει ποινή για κλοπή τροφίμων από καταστήματα.
«Υπάρχουν καλοί άνθρωποι σε αυτή τη φυλακή. Ίσως αυτή η ζωή να είναι η πιο σταθερή για μένα» παραδέχτηκε.
Οι γυναίκες στην Tochigi ζουν πίσω από τα κάγκελα, αλλά εργάζονται στα εργοστάσια της φυλακής. Λαμβάνουν τακτικά γεύματα, δωρεάν υγειονομική περίθαλψη και φροντίδα ηλικιωμένων, απολαμβάνοντας τη συντροφικότητα που τους στερείται έξω.
Μια άλλη κρατούμενη, η 51χρονη «Γιόκο», έχει φυλακιστεί πέντε φορές τα τελευταία 25 χρόνια για υποθέσεις που έχουν να κάνουν με διακίνηση ναρκωτικών. Κάθε φορά που επιστρέφει, ο πληθυσμός της φυλακής, της φαίνεται όλο και πιο μεγάλος ηλικιακά. «Κάποιοι άνθρωποι κάνουν κακά πράγματα επίτηδες και συλλαμβάνονται, ώστε να μπορούν να ξαναέρθουν στη φυλακή, αν ξεμείνουν από χρήματα», είπε.
Κλοπή, το συχνότερο παράπτωμα των γυναικών που θέλουν να φυλακιστούν
Η «Ακίγιο» γνώρισε καλά την αίσθηση της απομόνωσης και τη ζωή σε συνθήκες φτώχειας.
Τώρα, βρίσκεται για δεύτερη φορά στη φυλακή, αφού προηγουμένως είχε φυλακιστεί στα 60 της χρόνια για κλοπή. «Αν ήμουν οικονομικά σταθερή και είχα έναν άνετο τρόπο ζωής, σίγουρα δεν θα το είχα κάνει» εξομολογήθηκε.
Όταν προέβη στη δεύτερη κλοπή, η Ακίγιο ζούσε από μια πενιχρή σύνταξη που της καταβαλλόταν μόνο κάθε δύο μήνες. Με λιγότερα από 40 δολάρια υπόλοιπο στον λογαριασμό της και δύο εβδομάδες μέχρι την επόμενη πληρωμή της, πήρε «μια κακή απόφαση». «Έκλεψα από τα μαγαζιά, νομίζοντας ότι θα ήταν ένα ασήμαντο ζήτημα» σχολίασε.
Χωρίς τη στήριξη της οικογένειάς της, η Ακίγιο έπαψε να ενδιαφέρεται για το μέλλον της. Ο 43χρονος γιος της, που ζούσε μαζί της πριν φυλακιστεί, της έλεγε συχνά: «Μακάρι να έφευγες».
«Ένιωσα ότι δεν με ένοιαζε πια τι συνέβαινε. Σκέφτηκα: "Δεν υπάρχει λόγος να ζω" και "Θέλω απλώς να πεθάνω» συνέχισε η 81χρονη που βρήκε διέξοδο στη φυλακή.
Η κλοπή είναι το πιο συνηθισμένο έγκλημα που διαπράττουν οι ηλικιωμένοι κρατούμενοι στην Ιαπωνία, ιδίως οι γυναίκες. Το 2022, πάνω από το 80% των ηλικιωμένων γυναικών κρατουμένων της χώρας βρίσκονταν στη φυλακή για κλοπή, σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία. Ορισμένες το κάνουν για λόγους επιβίωσης, το 20% των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών στην Ιαπωνία ζουν σε συνθήκες φτώχειας.
Δωρεάν ιατρική περίθαλψη
Άλλοι πάλι αποφασίζουν να ζήσουν πίσω από τα κάγκελα, γιατί δεν έχει μείνει τίποτα που να τους κρατά στον έξω κόσμο. «Υπάρχουν άνθρωποι που έρχονται εδώ επειδή κάνει κρύο ή επειδή πεινάνε» σημείωσε ένας φύλακας. «Όσοι αρρωσταίνουν μπορούν να έχουν δωρεάν ιατρική περίθαλψη όσο βρίσκονται στη φυλακή, αλλά μόλις φύγουν, πρέπει να την πληρώσουν οι ίδιοι, οπότε κάποιοι θέλουν να μείνουν εδώ όσο το δυνατόν περισσότερο».
Η έλλειψη υποστηρικτικών δικτύων για αυτές τις γυναίκες, σε συνδυασμό με την κοινωνική απομόνωση και την αδυναμία να επιβιώσουν οικονομικά, είναι αυτό που τις οδηγεί ηθελημένα στη φυλακή. Αν και οι ιαπωνικές αρχές έχουν αναγνωρίσει την ανάγκη για πιο αποτελεσματική υποστήριξη των ηλικιωμένων κρατουμένων, η κατάσταση δεν αλλάζει.
«Νιώθω ντροπή που κατέληξα σε αυτή την κατάσταση»
Η Ακίγιο θα ολοκλήρωνε την ποινή της αυτό το διάστημα. Όπως εξομολογήθηκε στο CNN, σχεδίαζε να ζητήσει συγγνώμη από τον γιο της. «Φοβάμαι για το πώς μπορεί να με βλέπει. Το να είσαι μόνη σου είναι πολύ δύσκολο πράγμα και νιώθω ντροπή που κατέληξα σε αυτή την κατάσταση. Πραγματικά, αισθάνομαι ότι αν είχα ισχυρότερη θέληση, θα μπορούσα να είχα ζήσει μια διαφορετική ζωή, αλλά είμαι πολύ μεγάλη για να κάνω κάτι γι' αυτό τώρα» κατέληξε.
Με πληροφορίες από CNN
