Καθώς το 2025 ολοκληρώνεται, η μη κυβερνητική οργάνωση «Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα» (Reporters sans frontières, RSF), δημοσιοποιεί τον απολογισμό των συνολικά 67 δημοσιογράφων που σκοτώθηκαν ασκώντας το επάγγελμά τους ή εξαιτίας αυτού.
Περίπου οι μισοί από αυτούς έχασαν τη ζωή τους στη Λωρίδα της Γάζας, «υπό τα πυρά των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων», όπως καταγγέλλει η ΜΚΟ, σύμφωνα με τα στοιχεία της οποίας, τουλάχιστον οι 53 από τους 67 επαγγελματίες των μέσων ενημέρωσης που σκοτώθηκαν κατά το παρελθόν έτος είναι θύματα πολέμου ή εγκληματικών δικτύων.
Ο Thibaut Bruttin, Γενικός Διευθυντής της ΜΚΟ για την ελευθερία του Τύπου «Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα»., σχολίασε:
«Αυτό είναι το αποτέλεσμα του μίσους προς τους δημοσιογράφους! Οδήγησε στο θάνατο 67 δημοσιογράφων φέτος – όχι τυχαία, και δεν ήταν παράπλευρα θύματα. Σκοτώθηκαν, στοχοποιήθηκαν λόγω της δουλειάς τους. Είναι απολύτως νόμιμο να κριτικάρει κανείς τα μέσα ενημέρωσης – η κριτική πρέπει να λειτουργεί ως καταλύτης για αλλαγές που εξασφαλίζουν την επιβίωση της ελεύθερης Τύπου, ενός δημόσιου αγαθού. Αλλά δεν πρέπει ποτέ να καταλήγει σε μίσος για τους δημοσιογράφους, το οποίο σε μεγάλο βαθμό γεννιέται από – ή τροφοδοτείται σκόπιμα από – τις τακτικές των ενόπλων δυνάμεων και των εγκληματικών οργανώσεων. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της ατιμωρησίας για αυτά τα εγκλήματα: η αποτυχία των διεθνών οργανισμών που δεν είναι πλέον σε θέση να διασφαλίσουν το δικαίωμα των δημοσιογράφων στην προστασία σε ένοπλες συγκρούσεις είναι η συνέπεια της παγκόσμιας μείωσης του θάρρους των κυβερνήσεων, οι οποίες θα έπρεπε να εφαρμόζουν προστατευτικές δημόσιες πολιτικές. Βασικοί μάρτυρες της ιστορίας, οι δημοσιογράφοι έχουν σταδιακά καταστεί παράπλευρα θύματα, ενοχλητικοί αυτόπτες μάρτυρες, πιόνια σε διπλωματικά παιχνίδια, άνδρες και γυναίκες που πρέπει να "εξαλειφθούν". Πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί απέναντι σε ψευδείς αντιλήψεις για τους δημοσιογράφους: κανείς δεν δίνει τη ζωή του για τη δημοσιογραφία — τους την αφαιρούν. Οι δημοσιογράφοι δεν πεθαίνουν απλά — τους σκοτώνουν».
RSF: Τα στοιχεία για τους κρατούμενους, τους αγνοούμενους δημοσιογράφους και τους ομήρους
Μόλις μερικές ημέρες μετά την καταδίκη του Γάλλου δημοσιογράφου Κριστόφ Γκλεζ που θα εκτίσει 7 χρόνια κάθειρξης στην εκδίκαση της έφεσής του στην Αλγερία, όπου κρίθηκε πως ήταν «απολογητής» της τρομοκρατίας, η RSF αναφέρει
- 503 κρατούμενους δημοσιογράφους σε 47 χώρες του κόσμου (121 στην Κίνα, 48 στη Ρωσία, 47 στη Μιανμάρ)
- 135 δημοσιογράφους η τύχη των οποίων αγνοείται, κάποιων για πάνω από 30 χρόνια
- 20 δημοσιογράφοιυς που κρατούνται όμηροι, στην πλειονότητά τους στη Συρία και στην Υεμένη.
Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα αρχικά έκαναν λόγο για 49 δολοφονίες δημοσιογράφων το 2023, δημοσιοποιώντας έναν από τους χαμηλότερους αριθμούς που είχαν καταγράψει σε είκοσι χρόνια, όμως ο πόλεμος που διεξήγαγε το Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας, με έναυσμα την άνευ προηγουμένου έφοδο της Χαμάς στο νότιο τμήμα της ισραηλινής επικράτειας την 7η Οκτωβρίου 2023, τον αύξησε, τόσο το 2024 (66, κατά αναθεωρημένο απολογισμό της RSF) όσο και το 2025 (67).
«Ιδού πού οδηγεί το μίσος για τους δημοσιογράφους, ιδού πού οδηγεί η ατιμωρησία», ανέφερε η Αν Μποκαντέ, στέλεχος των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα, στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Σήμερα το «αληθινό διακύβευμα» είναι «οι κυβερνήσεις να επενδύσουν εκ νέου στην υπόθεση της προστασίας των δημοσιογράφων» και να μην τους μετατρέπουν «σε στόχους», πρόσθεσε.
Με τουλάχιστον 29 εργαζόμενους μέσων ενημέρωσης να δολοφονούνται τους τελευταίους δώδεκα μήνες στον παλαιστινιακό θύλακο καθώς ασκούσαν το επάγγελμά τους και τουλάχιστον 220 από τον Οκτώβριο του 2023, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που σκοτώθηκαν ενώ δεν έκαναν τη δουλειά τους εκείνη τη στιγμή, «ο ισραηλινός στρατός είναι ο χειρότερος εχθρός των δημοσιογράφων», αναφέρει η RSF.
Ο στρατός του Ισραήλ κατηγορείται για στοχοποίηση δημοσιογράφων
Ενώ οι δημοσιογράφοι θα όφειλαν να προστατεύονται, όπως ακριβώς και οι άμαχοι, σε εμπόλεμες ζώνες, ο ισραηλινός στρατός έχει κατηγορηθεί επανειλημμένα πως στοχοποίησε εσκεμμένα ρεπόρτερ και αντιμετωπίζει καταγγελίες για εγκλήματα πολέμου γι’ αυτόν τον λόγο.
Το Ισραήλ απαντά πως στοχοποιεί τη Χαμάς, που χαρακτηρίζει τρομοκρατική οργάνωση, όπως και οι ΗΠΑ και η ΕΕ. Ο ισραηλινός στρατός κατηγορήθηκε ιδίως πως στοχοποίηση πολύ γνωστό ανταποκριτή του Αλ Τζαζίρα, τον Ανάς αλ Σαρίφ, που ήταν ανάμεσα στους πέντε δημοσιογράφους οι οποίο σκοτώθηκαν σε πλήγμα του τον Αύγουστο. Ο ίδιος ανέφερε πως επρόκειτο για «τρομοκράτη» που «παρίστανε τον δημοσιογράφο». Δεν υπήρχε καμιά απόδειξη για την κατηγορία αυτή, είχε αντιτείνει η RSF την εποχή.
Η κ. Μποκαντέ έκανε λόγο για «δυσφήμιση» δημοσιογράφων με σκοπό «να δικαιολογηθούν τα εγκλήματα» εναντίον τους.
«Δεν πρόκειται για αδέσποτα πυρά. Αυτή είναι αληθινή στοχοποίηση δημοσιογράφων διότι πληροφορούν τον κόσμο για το συμβαίνει στα πεδία εκεί πέρα», εξήγησε.
Ο RSF στηλιτεύει επίσης «την πιο φονική χρονιά» για τους δημοσιογράφους στο Μεξικό εδώ και «τουλάχιστον τρία χρόνια», με εννιά επαγγελματίες δολοφονημένους «παρά τις δεσμεύσεις» που είχε αναλάβει η πρόεδρος Κλαούδια Σέινμπαουμ, που εξελέγη το 2024.
Τα θύματα στην πλειονότητά τους «κάλυπταν την τοπική επικαιρότητα, καταγγέλλοντας το οργανωμένο έγκλημα ή τις σχέσεις του με πολιτικούς και δέχονταν ρητές θανατικές απειλές», εξηγεί η οργάνωση.
Η Ουκρανία (3 δημοσιογράφοι νεκροί, ανάμεσά τους ο γάλλος φωτορεπόρτερ Αντονί Λαλικάν) και το Σουδάν (4 νεκροί) συμπεριλαμβάνονται επίσης στις χώρες με τους βαρύτερους απολογισμούς, σύμφωνα με την RSF.