Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι πιστεύουν ότι οι κρατικές συντάξεις της χώρας τους θα καταστούν σύντομα οικονομικά μη βιώσιμες, αλλά θεωρούν επίσης ότι το τρέχον σύστημα δεν είναι αρκετά γενναιόδωρο.
Καθώς ο πληθυσμός γερνάει και τα ποσοστά γονιμότητας μειώνονται, τα κρατικά συνταξιοδοτικά συστήματα της Ευρώπης που λειτουργούν με το σύστημα «pay as you go» (πληρώνεις όσο εργάζεσαι), θεμέλιοι λίθοι του κράτους πρόνοιας που πάντα βασίζονταν στους εργαζόμενους για την πληρωμή των συντάξεων των συνταξιούχων, δέχονται όλο και μεγαλύτερη πίεση.
Με τις προσπάθειες αναμόρφωσής τους να συναντούν σκληρή και μερικές φορές βίαιη αντίσταση σε χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ισπανία και η Ιταλία, μια δημοσκόπηση της YouGov σε έξι χώρες αποκαλύπτει το μέγεθος του προβλήματος της κοινής γνώμης που αντιμετωπίζουν οι κυβερνήσεις.
Ανεπαρκείς οι συντάξεις
Πολλοί άνθρωποι αναγνωρίζουν ότι τα κρατικά συνταξιοδοτικά συστήματα αντιμετωπίζουν προβλήματα: η πλειοψηφία μεταξύ 61% και 52% στην Ιταλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ισπανία δήλωσε ότι τα συστήματα της χώρας τους ήταν ήδη οικονομικά μη βιώσιμα, καθώς και το 45% των ερωτηθέντων στην Πολωνία. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το ποσοστό αυτό ήταν 32%.
Όσον αφορά το μέλλον, οι άνθρωποι ήταν ακόμη πιο απαισιόδοξοι: η πλειοψηφία ή σχεδόν η πλειοψηφία (49%–66%) και στις έξι χώρες δήλωσαν ότι πιστεύουν ότι όταν οι άνθρωποι που είναι σήμερα στην ηλικία των 30 και 40 ετών συνταξιοδοτηθούν, το σύστημα της χώρας τους θα είναι οικονομικά μη βιώσιμο.
Οι συνταξιούχοι ήταν πιο αισιόδοξοι σχετικά με την ικανότητα της χώρας τους να χρηματοδοτήσει το κρατικό συνταξιοδοτικό σύστημα. Οι συνταξιούχοι στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν ιδιαίτερα αισιόδοξοι, με το 62% να δηλώνει ότι θεωρεί το κρατικό συνταξιοδοτικό σύστημα του Ηνωμένου Βασιλείου οικονομικά βιώσιμο, έναντι μόλις 27% των μη συνταξιούχων.
Ωστόσο, ενώ αναγνώριζαν το μη βιώσιμο κόστος, η πλειοψηφία μεταξύ 53% και 83% σε όλες τις χώρες θεωρούσε ότι το ποσό που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι ήταν πολύ χαμηλό, με αυτό το συναίσθημα να είναι ακόμη ισχυρότερο (72-88%) μεταξύ εκείνων που το λαμβάνουν πραγματικά: οι συνταξιούχοι.
Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι συνταξιούχοι βασίζονται στην κρατική σύνταξη για το εισόδημα της συνταξιοδότησής τους και και στις έξι χώρες, η πλειοψηφία των ατόμων που εξακολουθούν να εργάζονται – από 57% στη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο έως 72% στην Ιταλία – δεν ήταν σίγουροι ότι θα έχουν μια άνετη συνταξιοδότηση.
Επιπλέον, όταν ρωτήθηκαν ποια μέτρα θα υποστήριζαν για να καταστούν τα κρατικά συνταξιοδοτικά συστήματα πιο προσιτά, παρατηρήθηκε μια έντονη απροθυμία σε όλες τις χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα να αποδεχθούν ορισμένες από τις μεταρρυθμίσεις που πολλές κυβερνήσεις επιδιώκουν να εφαρμόσουν.
Σοβαρό ζήτημα η ηλικία συνταξιοδότησης
Η έρευνα διαπίστωσε ότι και στις έξι χώρες υπάρχει καθαρή αντίθεση στις ιδέες της αύξησης της ηλικίας συνταξιοδότησης, της αύξησης των φόρων για τους ανθρώπους σε ηλικία εργασίας, της υποχρέωσης των παιδιών σε ηλικία εργασίας να συντηρούν τους συνταξιούχους γονείς τους και της μείωσης του ύψους της κρατικής σύνταξης.
Η αντίσταση στην αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης ήταν ισχυρή, με πλειοψηφίες ή σχεδόν πλειοψηφίες που κυμαίνονταν από 47% στη Γαλλία έως 65% στη Γερμανία να δηλώνουν ότι αντιτίθενται στο να αναγκάζονται οι άνθρωποι να περιμένουν περισσότερο από την τρέχουσα ηλικία για να διεκδικήσουν την κρατική σύνταξή τους.
Ποσοστά που κυμαίνονταν από 20% στο Ηνωμένο Βασίλειο έως 38% στην Πολωνία θεωρούσαν ότι η ηλικία συνταξιοδότησης θα έπρεπε να είναι τα 60 έτη, ενώ το 22% (Ιταλία) έως 45% (Ηνωμένο Βασίλειο) θεωρούσαν ότι θα έπρεπε να είναι τα 65 έτη. Μια πλειοψηφία (22%) στη Γαλλία δήλωνε ότι θα έπρεπε να είναι τα 62 έτη – η ηλικία που ισχύει σήμερα, μετά την αναστολή της προγραμματισμένης αύξησης στα 64 έτη.
Η αντίθεση στη μείωση του ποσού που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι ήταν ακόμη πιο συντριπτική, κυμαινόμενη από 81% στη Γερμανία έως 61% στην Ιταλία. Ωστόσο, υπήρξε κάποια υποστήριξη για τη νομική υποχρέωση των ατόμων σε ηλικία εργασίας να καταβάλλουν εισφορές σε κάποια μορφή ιδιωτικής ή επαγγελματικής σύνταξης.
Η πρόταση αυτή ήταν πιο δημοφιλής στο Ηνωμένο Βασίλειο (57%), όπου πρόσφατοι νόμοι εισήγαγαν ένα αυτόματο σύστημα καταβολών σε συνταξιοδοτικά προγράμματα στο χώρο εργασίας, αλλά βρήκε επίσης σημαντική υποστήριξη στη Γερμανία (49%) και τη Γαλλία (41%).
Η ιδέα ότι το κράτος πρέπει να παρέχει υποστήριξη στους ηλικιωμένους εργαζομένους ώστε να παραμείνουν στις θέσεις εργασίας τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα αντί να συνταξιοδοτηθούν αποδείχθηκε επίσης αρκετά δημοφιλής, με υποστήριξη που κυμαίνεται από 57% στην Πολωνία, 42% στη Γερμανία και τη Γαλλία έως 27% στην Ιταλία.
Και στις έξι χώρες, περισσότεροι άνθρωποι (28% έως 55%) θεωρούσαν ότι οι συνταξιούχοι με εισόδημα από συντάξεις υψηλότερο από το μέσο όρο θα έπρεπε να αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη για τη χρηματοδότηση πιο γενναιόδωρων κρατικών συντάξεων για τους συνταξιούχους με χαμηλό εισόδημα, αντί των νεότερων γενεών (15% έως 31%).
Σε γενικές γραμμές, οι συνταξιούχοι και οι άνθρωποι σε ηλικία εργασίας απάντησαν σύμφωνα με τα συμφέροντά τους: οι συνταξιούχοι τείνουν να αντιτίθενται στη μείωση των συνταξιοδοτικών παροχών, ενώ οι άνθρωποι σε ηλικία εργασίας απορρίπτουν ως επί το πλείστον την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης ή την επιβολή φόρων στην ηλικιακή τους ομάδα.
Με πληροφορίες από Guardian