Σε μια στιγμή με ιδιαίτερη βαρύτητα για τον χριστιανικό κόσμο, ο Πάπας Λέων ΙΔ’ και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος συναντώνται σήμερα στη Νίκαια της Βιθυνίας, στο σημερινό Ιζνίκ της Τουρκίας, ενώπιον των ερειπίων του Αυτοκρατορικού Παλατιού και του βυθισμένου Ναού του Αγίου Νεοφύτου. Εκεί, οι δύο θρησκευτικοί ηγέτες θα ψάλλουν το «Φως Ιλαρόν», στο πλαίσιο της κοινής προσευχής που έχει προγραμματιστεί από το Προκαθημένο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Ο Ναός του Αγίου Νεοφύτου, ο οποίος βρίσκεται βυθισμένος στη λίμνη της Νίκαιας, έχει αποκαλυφθεί τα τελευταία χρόνια, καθώς η στάθμη του νερού υποχώρησε, φέρνοντας στο φως εντυπωσιακά αρχιτεκτονικά στοιχεία. Όπως έχει επισημάνει ο Μητροπολίτης Γέρων Δέρκων Απόστολος, οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι πρόκειται για μεγάλο ναό, πιθανώς ικανό να φιλοξενήσει τους 318 Πατέρες της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου.
Παράλληλα, ορατά παραμένουν και τα ερείπια του παλατιού της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας, του κράτους που ιδρύθηκε μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204 από τους Σταυροφόρους—ένα γεγονός για το οποίο το Βατικανό έχει ζητήσει συγγνώμη από τους Ορθόδοξους.
Σύμφωνα με το τελετουργικό, ο Πάπας και ο Πατριάρχης, συνοδευόμενοι από προκαθημένους Εκκλησιών και εκπροσώπους διεθνών χριστιανικών οργανισμών, θα τοποθετήσουν ένα κερί μπροστά στις εικόνες, πριν πάρουν τις καθορισμένες θέσεις τους υπό τους ψαλμούς των χορωδιών.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στον Άγιο Νεόφυτο, γεννημένο στη Νίκαια, ο οποίος ασκήτεψε στον Όλυμπο και μαρτύρησε έπειτα από σκληρά βασανιστήρια—μια μορφή με βαθιά σύνδεση με τον τόπο όπου εκτυλίσσεται αυτή η ιστορική προσευχή.
Η σημερινή συνάντηση αποτελεί μια σπάνια στιγμή ενότητας και συμβολισμού, με ισχυρό μήνυμα συμφιλίωσης μεταξύ των δύο Εκκλησιών.
