Η Χαμάς θα απαιτήσει βασικές αναθεωρήσεις στην πρόταση εκεχειρίας του Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα, αλλά αναμένεται να αποδεχθεί το σχέδιο τις επόμενες ημέρες, σύμφωνα με αναλυτές και πηγές κοντά στην οργάνωση.
Ο Τραμπ έθεσε προθεσμία «τρεις ή τέσσερις ημέρες» από την Τρίτη ώστε η Χαμάς να δώσει την απάντησή της στο σχέδιο, το οποίο στοχεύει να βάλει τέλος στον διετή πόλεμο στη Γάζα και να επιτρέψει μια φαινομενικά αόριστης διάρκειας διεθνή διοίκηση της κατεστραμμένης περιοχής.
Ο Mkhaimar Abusada, πολιτικός επιστήμονας από τη Γάζα που εδρεύει στο Κάιρο, δήλωσε ότι η Χαμάς πλέον πρέπει να «διαλέξει ανάμεσα στο κακό και στο χειρότερο».
«Αν πουν 'όχι', όπως έχει καταστήσει σαφές ο Τραμπ, αυτό δεν θα είναι καλό και θα επιτρέψει στο Ισραήλ να κάνει ό,τι χρειάζεται για να τελειώσει την υπόθεση. Θα πουν 'ναι, αλλά χρειαζόμαστε αυτό κι εκείνο'», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ο Χιου Λόβατ, ανώτερος συνεργάτης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων, είπε ότι θα ήταν πολύ δύσκολο για τη Χαμάς να αποδεχθεί τους όρους άνευ όρων. «Είναι κατανοητό. Το κείμενο στερείται λεπτομερειών. Όμως, οτιδήποτε άλλο εκτός από πλήρη και τελική αποδοχή θα χρησιμοποιηθεί εναντίον της Χαμάς από το Ισραήλ, την κυβέρνηση Τραμπ και πιθανώς τους Ευρωπαίους», είπε.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, έχει αποδεχθεί το σχέδιο Τραμπ, το οποίο ενσωματώνει πολλές από τις βασικές απαιτήσεις του Ισραήλ και διαμορφώθηκε χωρίς τη συμμετοχή της Χαμάς.
Ο Νετανιάχου, που καταζητείται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για φερόμενα εγκλήματα πολέμου κατά την ισραηλινή επίθεση στη Γάζα, έχει δηλώσει ότι το Ισραήλ θα «τελειώσει τη δουλειά» αν η Χαμάς απορρίψει την πρόταση ή καθυστερήσει την εφαρμογή της.
Η ηγεσία της Χαμάς είναι διαιρεμένη μεταξύ Κωνσταντινούπολης, Ντόχα και Γάζας, κάτι που περιπλέκει τις συζητήσεις για την απάντηση. Η Τουρκία και το Κατάρ ασκούν πιέσεις στη Χαμάς να κάνει παραχωρήσεις.
Ένα βασικό αγκάθι είναι η απαίτηση του σχεδίου για αφοπλισμό της Χαμάς, σύμφωνα με πηγή κοντά στην οργάνωση. Η παράδοση όλων των όπλων θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να γίνει αποδεκτή, ειδικά χωρίς κάποια πολιτική διαδικασία ή ουσιαστική πρόοδο προς μια λύση δύο κρατών.
«Υπάρχουν διαφορετικές τάσεις μέσα στην οργάνωση. Η ηγεσία στη Ντόχα είναι πιο πραγματιστική, ειδικά σε σύγκριση με τη στρατιωτική ηγεσία στη Γάζα. Είναι σαφές ότι χρειάζεται η αποδοχή της στρατιωτικής πτέρυγας και των μαχητών», είπε ο Λόβατ.
Ένα άλλο σημείο του σχεδίου που ανησυχεί τη Χαμάς είναι η ασαφής υπόσχεση για ισραηλινές αποχωρήσεις, αν και η σαφής διατύπωση ότι δεν θα υπάρξει προσάρτηση ή κατοχή της Γάζας από το Ισραήλ χαιρετίστηκε από πηγή κοντά στην οργάνωση.
«Δεν πιστεύω ότι υπάρχει πραγματικό χάσμα ανάμεσα στη Γάζα, τη Δυτική Όχθη και την εξωτερική ηγεσία. Όλοι συμφωνούν στην αντίθεση προς τον αφοπλισμό, γιατί ο ένοπλος αγώνας είναι τόσο βαθιά ριζωμένος στη φύση και την ταυτότητά τους», είπε ο Μάικλ Μιλστάιν, ειδικός στη Χαμάς από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ.
Η Χαμάς έχει υποστεί τεράστιες απώλειες στον πόλεμο. Χιλιάδες μαχητές έχουν σκοτωθεί, μαζί με σχεδόν όλα τα ανώτερα στρατιωτικά στελέχη. Έκθεση της ACLED, ανεξάρτητης ομάδας παρακολούθησης της βίας, διαπίστωσε ότι τουλάχιστον 40 διοικητές και βασικά στελέχη της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς σκοτώθηκαν από ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές από τον Μάρτιο. Οι θάνατοί τους άφησαν μόνο έναν ανώτερο διοικητή από το στρατιωτικό συμβούλιο της Χαμάς πριν από τις 7 Οκτωβρίου σε θέση εξουσίας, σύμφωνα με την ACLED.
Ωστόσο, ανθρωπιστικοί αξιωματούχοι στη Γάζα ανέφεραν ότι η οργάνωση εξακολουθεί να έχει ισχυρή παρουσία στην Πόλη της Γάζας, στα «κεντρικά στρατόπεδα» νοτιότερα και στη ζώνη Αλ-Μαουάσι.
Η Χαμάς, που ιδρύθηκε το 1987, έχει στρατολογήσει χιλιάδες νέους μαχητές οι οποίοι, αν και άπειροι και ανεπαρκώς εξοπλισμένοι, μπορούν να προκαλέσουν απώλειες στις ισραηλινές δυνάμεις.
Ο Μιλστάιν δήλωσε ότι, σύμφωνα με στρατιωτικές πηγές, το 90% των διοικητών της Χαμάς έχουν σκοτωθεί, το 97% των ρουκετών της έχει καταστραφεί ή εκτοξευθεί, αλλά μόλις το 40% του εκτεταμένου δικτύου σηράγγων έχει καταστραφεί.
«Η Χαμάς έχει προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες. Δραστηριοποιείται σε περιοχές όπου ο [ισραηλινός στρατός] έχει δηλώσει ότι η Χαμάς έχει ηττηθεί ολοκληρωτικά, αλλά δεν μπορείς να σβήσεις τη Χαμάς εντελώς. Έχουν μεταλλαχθεί και επιβιώνουν», είπε ο Μιλστάιν.
Ορισμένα στελέχη της Χαμάς παραμένουν δεσμευμένα στην πλήρη απόρριψη του σχεδίου Τραμπ.
«Υπάρχει μια τάση από τη στρατιωτική πτέρυγα, ιδιαίτερα τους νεότερους μαχητές, που θέλει να συνεχίσει τον πόλεμο», είπε ο Λόβατ. «Η άποψή τους είναι ότι το Ισραήλ αντιμετωπίζει στρατηγικές δυσκολίες: η κινητοποίηση εφέδρων είναι τεράστιο βάρος, οι εκλογές αναμένονται σε έναν περίπου χρόνο, υπάρχει αυξανόμενη διεθνής και εσωτερική πίεση… Οπότε, για αυτούς, είναι απλώς ζήτημα ποιος θα αντέξει περισσότερο».
Με πληροφορίες από Guardian