Οι Ευρωπαίοι και οι Νατοϊκοί σύμμαχοι της Γαλλίας ανακουφίστηκαν από την «πειστική νίκη» του Εμανουέλ Μακρόν επί της ακροδεξιάς αντιπάλου του Μαρίν Λεπέν, στον, χθεσινό, δεύτερο και τελικό γύρο των προεδρικών εκλογών.
Το στάτους της Γαλλίας ως «άξονα» της ΕΕ και ισχυρού μέλους του ΝΑΤΟ (και ως προς τη στήριξή στην Ουκρανία έναντι της Ρωσίας) έχει διασφαλιστεί για άλλα πέντε χρόνια, όπως αποτυπώθηκε και στα συγχαρητήρια που έστειλαν στον Μακρόν, το βράδυ της Κυριακής, οι Τζο Μπάιντεν, Όλαφ Σολτς και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Στο εσωτερικό της Γαλλίας, ωστόσο, μια εκλογική νίκη που θα μπορούσε να φαντάζει εύκολη σε μια άλλη χώρα - ο Μακρόν νίκησε τη Λεπέν με περίπου 58% των ψήφων έναντι 42% - συγκαλύπτει την πραγματικότητα ότι η εθνικιστική, ευρωσκεπτικιστική, αντιμεταναστευτική ακροδεξιά είναι ισχυρότερη από οποιαδήποτε άλλη στιγμή μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο» σημειώνουν στην ανάλυσή τους οι Financial Times.
«Η γαλλική κοινωνία παραμένει βαθιά διχασμένη. Ο ίδιος ο Μακρόν - του οποίου η πρώτη θητεία σημαδεύτηκε από τις ενίοτε βίαιες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις των κίτρινων γιλέκων που προκλήθηκαν από έναν πράσινο φόρο στα καύσιμα και την άνοδο των τιμών - παραδέχτηκε αυτό ακριβώς σε μια υποτονική ομιλία νίκης μπροστά στον Πύργο του Άιφελ. «Η χώρα μας μαστίζεται από αμφιβολίες και διαιρέσεις», είπε αφού περπάτησε στη σκηνή υπό τους ήχους της Ωδής στη Χαρά του Μπετόβεν, του ύμνου της ΕΕ.»
Ο Μακρόν δήλωσε ότι ήθελε να ανταποκριθεί στα αιτήματα των ψηφοφόρων της Λεπέν, καθώς και στις ανησυχίες όσων απείχαν ή ψήφισαν στον πρώτο γύρο τον υποψήφιο της άκρας αριστεράς, Ζαν-Λικ Μελανσόν. «Η σημερινή ψηφοφορία απαιτεί από εμάς να λάβουμε υπόψη όλες τις δυσκολίες της ζωής των ανθρώπων και να ανταποκριθούμε αποτελεσματικά σε αυτές και στην οργή που εκφράζεται».
Από την πλευρά της, η Λεπέν παραδέχθηκε την ήττα της στην ψηφοφορία της Κυριακής, αλλά παρέμεινε πικρά επικριτική απέναντι στον Μακρόν. Ορκίστηκε να συνεχίσει να αγωνίζεται με το κόμμα της Rassemblement National για τις εκλογές του Ιουνίου στην Εθνοσυνέλευση - «την οποία ο Μακρόν πρέπει να ελέγξει αν θέλει να κυβερνήσει αποτελεσματικά για τα επόμενα πέντε χρόνια.»
Μάλιστα η Λεπέν χαρακτήρισε το ποσοστό της - το υψηλότερο στις τρεις απόπειρές της για την προεδρία από το 2012 - ως «εκπληκτική νίκη» που κατά την ίδια αποτελεί «απόδειξη της θέλησης για αλλαγή» και της «μεγάλης περιφρόνησης» των Γάλλων απέναντι στους εθνικούς και Ευρωπαίους ηγέτες.
Με την αποχή να εκτιμάται στο 28% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων -το υψηλότερο ποσοστό για δεύτερο γύρο προεδρικών εκλογών εδώ και περισσότερα από 50 χρόνια- οι αναλυτές λένε ότι οι Γάλλοι παραμένουν απογοητευμένοι από την πολιτική και δυσπιστούν απέναντι στους ηγέτες τους.
Οι δύο υποψήφιοι των Σοσιαλιστών και των Ρεπουμπλικανών, των πολιτικών κινημάτων που ανέδειξαν τους περισσότερους προέδρους της Γαλλίας μεταπολεμικά, τα πήγαν τόσο άσχημα στον πρώτο γύρο της ψηφοφορίας πριν από δύο εβδομάδες, που δεν κατάφεραν να πιάσουν ούτε το όριο του 5%, πάνω από το οποίο το κράτος πληρώνει σχεδόν το ήμισυ των εξόδων της προεκλογικής εκστρατείας ενός υποψηφίου. Αντιθέτως, οι εκλογές έδειξαν τη σχετικότητα των ισχυρισμών τόσο του Μακρόν όσο και της Λεπέν ότι η παλιά αντιπαράθεση μεταξύ δεξιάς και αριστεράς δεν υφίσταται πλέον, «και έχει αντικατασταθεί πλέον από μια πολιτισμική σύγκρουση μεταξύ εθνικιστών και λαϊκιστών από τη μία πλευρά και υποστηρικτών της παγκοσμιοποίησης και φιλελεύθερων από την άλλη».
]Είναι μια κατάσταση προς το παρόν που μαρτυρά την ευθραυστότητα της γαλλικής κοινωνίας», σχολίασε το βράδυ της Κυριακής ο Dominique Reynié, πολιτικός επιστήμονας στο Sciences Po. Επισήμανε ότι ενώ ο Μακρόν κέρδισε συνολικά, η Λεπέν προηγείται σε ορισμένα μέρη της χώρας, καθώς και μεταξύ των νέων και της εργατικής τάξης. «Κάθε φορά διευρύνεται», είπε. Το εκλογικό τοπίο είναι πλέον έτοιμο «για έναν έντονο γύρο διαπραγματεύσεων και μεγαλόστομων δηλώσεων ενόψει των βουλευτικών εκλογών από τα τρία πολιτικά ρεύματα που αναδείχθηκαν ισχυρότερα στην προεδρική ψηφοφορία: την ομάδα που περιγράφει ο Μακρόν ως το «ακραίο κέντρο», μαζί με την ακροδεξιά της Λεπέν και την ακροαριστερά του Μελανσόν, ο οποίος ήρθε τρίτος στον πρώτο γύρο και παραλίγο να νικήσει τη Λεπέν για να προκριθεί στον δεύτερο γύρο εναντίον του Μακρόν.»
«Η μεγαλύτερη πρόκληση για τον Μακρόν θα είναι να δημιουργήσει ένα αίσθημα συνοχής σε μια εξαιρετικά κατακερματισμένη χώρα», δήλωσε η Τάρα Βάρμα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων. «Η Λεπέν θα κάνει ό,τι μπορεί για να κεφαλαιοποιήσει το αποτέλεσμά της για τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου». Δεν είναι η μόνη. Ο Μακρόν έχει το πλεονέκτημα επειδή η επιτυχία του την Κυριακή θα επιτρέψει στο κόμμα του La République en Marche να προσελκύσει πιθανούς υποψηφίους της Εθνοσυνέλευσης από τις ηττημένες τάξεις της κεντροδεξιάς, της κεντροαριστεράς και των Πρασίνων σε ένα είδος μεγάλης συμμαχίας για να κερδίσει τον Ιούνιο. Η νίκη, ωστόσο, δεν είναι εξασφαλισμένη. Η Λεπέν μπορεί να καταφέρει να φέρει στο στρατόπεδό της κάποιους από εκείνους που ψήφισαν τον Ερίκ Ζεμούρ, «έναν άλλο ακροδεξιό υποψήφιο με εμμονή στη μετανάστευση, ο οποίος έχει υποστήριξη μεταξύ των πλουσιότερων λευκών. Ωστόσο, η πικρή αντιπαλότητα μεταξύ των δύο μπορεί να καταστήσει δύσκολη τη σύναψη συμμαχίας.»
Ο Ζεμούρ κάλεσε σε ενότητα την Κυριακή, λέγοντας ότι η νίκη δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς «μια συμμαχία όλων των δεξιών ομάδων: μεταξύ των εργαζομένων και της πατριωτικής αστικής τάξης, μεταξύ ηλικιωμένων και νέων, μεταξύ των απομακρυσμένων γωνιών της Γαλλίας και των μεγάλων πόλεων, μεταξύ όλων εκείνων που θέλουν να ζήσουν σε μια Γαλλία που είναι γαλλική».
Οι ηγέτες της διασπασμένης αριστεράς αναζητούν επίσης συμμαχίες με την ελπίδα να κερδίσουν έδρες στην Εθνοσυνέλευση. Ο Μελανσόν έχει μάλιστα δηλώσει ότι φιλοδοξεί να γίνει πρωθυπουργός, μια θέση από την οποία θα μπορούσε να σταματήσει τον Μακρόν να περάσει νόμους τους οποίους η αριστερά αποδοκιμάζει, ενώ ο ηγέτης των κομμουνιστών Φαμπιάν Ρουσέλ θέλει μια ενωμένη αριστερά να κυριαρχήσει στη συνέλευση για να αντιμετωπίσει τη «σοβαρή απειλή που βαραίνει τη δημοκρατία».
«Τουλάχιστον μέχρι τις βουλευτικές εκλογές σε δύο μήνες από τώρα, ο Μακρόν θα έχει τον «πονοκέφαλο» της εσωτερικής συμφιλίωσης των Γάλλων. Όπως είπε σε τηλεοπτικό συνομιλητή μετά τη νικητήρια ομιλία του την Κυριακή: "Το καθήκον είναι να επανενωθούμε".»
Πηγή: Financial Times
