Πώς διαμορφώνεται το σύγχρονο τοπίο για τα δικαιώματα της LGBTQI+κοινότητας και ποια μέτρα χρειάζεται να παρθούν ώστε αυτά να προστατευθούν σε περιόδους αναταράξεων;
Αυτά τα ερωτήματα αποτέλεσαν τον βασικό άξονα γύρω από τον οποίο εκτυλίχθηκε η συζήτηση του πάνελ «LGBTQI+ Δικαιώματα & DEI Στρατηγικές σε Καιρούς Αναταράξεων», στο The Upfront Initiative, το συνέδριο της LiFO και της Tsomokos που διοργανώθηκε για 4η χρονιά στο Ωδείο Αθηνών, την Πέμπτη 22 Μαΐου.
«Δεν θεωρώ πως έχουμε πισωγύρισμα στα θέματα δικαιωμάτων. Με τον νόμο για την ισότητα στον γάμο έγινε ουσιαστική αλλαγή», σημείωσε η Πρόεδρος του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, πρ. Επίτροπος ΕΕ, και πρ. Υπουργός, Άννα Διαμαντοπούλου που πήρε τον λόγο στην αρχή της συζήτησης. Η ίδια δήλωσε «πολύ αισιόδοξη για την ελληνική κοινωνία» αλλά επισήμανε την ανάγκη για συγκροτημένες θεσμικές στρατηγικές και εκπαιδευτικές πολιτικές, τόσο για τους γονείς όσο και για τους εκπαιδευτικούς. Στη συνέχεια, υπογράμμισε τη συμβολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως μοχλού για την αντιμετώπιση των διακρίσεων, αναφέροντας τη δική της εμπειρία ως Επιτρόπου και την προώθηση της σχετικής Οδηγίας κατά των διακρίσεων στο εργασιακό περιβάλλον. «Οι αλλαγές πρέπει να γίνονται θεσμικά, με σχέδιο και εκπαίδευση», σημείωσε, τονίζοντας πως η κοινωνία αλλάζει και ότι η πρόοδος δεν πρέπει να προκαλεί διχασμό, αλλά να ενώνει. Κλείνοντας, τόνισε ότι «το κρίσιμο είναι να προχωρούμε σε πολιτικές, να στηρίζουμε τη νομοθεσία με οικονομικούς πόρους, θεσμούς και δομές που θα την κάνουν πράξη». «Αυτός είναι ο τρόπος για να αλλάξει η κοινωνία», κατέληξε.
Από την άλλη, ο δημοσιογράφος Θοδωρής Αντωνόπουλος, τόνισε πως η κανονικοποίηση της ομοφοβικής ρητορικής, είτε στα ΜΜΕ είτε σε ψηφιακές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης θέτει σοβαρούς κινδύνους για την κοινωνική συνοχή, ενώ όπως ανέφερε, υπάρχει ξεκάθαρη διαφορά ανάμεσα στην ελευθερία της έκφρασης και στη ρητορική που οδηγεί σε βία και περιθωριοποίηση. «Είναι αναγκαίο να δίνεται χώρος στα ίδια τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα να τοποθετούνται, χωρίς αυτό να παρουσιάζεται ως “αντίλογος” σε μια “άποψη” που αμφισβητεί την ίδια τους την ύπαρξη», σημείωσε, προσθέτοντας ότι τα ΜΜΕ θα πρέπει να αξιοποιούν δεδομένα και επιστημονικές μελέτες, που αποδομούν τα ψευδή αφηγήματα της ρητορικής μίσους. «Όταν ένα παιδί φοβάται να πει ότι είναι γκέι, σημαίνει ότι η κοινωνία δεν είναι ασφαλής για όλους. Η ορατότητα δεν ισοδυναμεί με ισότητα. Η πραγματική πρόοδος μετριέται στο κατά πόσο όλοι οι άνθρωποι νιώθουν ίσοι, ασφαλείς και ελεύθεροι στην καθημερινότητά τους», σημείωσε.
Από την πλευρά του, ο Καθηγητής στη Νομική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αντώνης Καραμπατζός υπογράμμισε, ότι παρόλο που το ελληνικό οικογενειακό δίκαιο είναι ιδιαίτερα προοδευτικό, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικά νομικά κενά όσον αφορά την τεκνοθεσία, την τεχνητή γονιμοποίηση και την παρένθετη μητρότητα από LGBTQI+ άτομα. Τόνισε, επίσης, ότι δεν υφίσταται ακόμα νομική αναγνώριση των non-binary ταυτοτήτων και ότι η νομική προστασία των τρανς γονέων παραμένει ελλιπής.
Ως Επιστημονικός Διευθυντής της Γραμμής 11528 Δίπλα σου και Επιστημονικός Συνεργάτης, της Orlando LGBT+, ο Γιώργος Κασφίκης, παρουσίασε τις πιο συχνές κλήσεις και τις αυξανόμενες ανάγκες της κοινότητας. «Τον τελευταίο χρόνο παρατηρούμε μια ανησυχητική αύξηση των επιθέσεων ομοφοβικού και τρανσφοβικού χαρακτήρα. Αυτές οι επιθέσεις δεν είναι μεμονωμένα περιστατικά, αλλά συγκροτούν ένα ευρύτερο κλίμα κοινωνικού αποκλεισμού και φόβου για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα». Επίσης, αναφέρθηκε στην έλλειψη δομών υγείας και εκπαίδευσης, καθώς και τη σωματική ανασφάλεια που αντιμετωπίζουν ακόμη και σε παραδοσιακά πιο «ασφαλείς» περιοχές, τονίζοντας πως «δεν γεννιούνται οι LGBTQI+ με ψυχικά προβλήματα – οι κοινωνικές πιέσεις τους δημιουργούν»
Τέλος, η ηθοποιός, σκηνοθέτης και χορογράφος Μελίνα Νάτσιου περιέγραψε την προσωπική διαδρομή φυλομετάβασης ως μια μακρά διαδικασία αυτογνωσίας και επανεκκίνησης. Παραδέχτηκε ότι ήταν μια απόφαση που ανέβαλε διαρκώς, ώσπου άκουσε για πρώτη φορά καθαρά το παιδί μέσα της να της λέει: «Θα μου δώσεις αυτό που μου χρωστάς;». Στη συνέχεια αναφέρθηκε στο ότι υπάρχει άνοδος ενός νέου κύματος φασισμού και μίσους που «ελπίζει να μη φτάσει βαθιά στην Ελλάδα», τόνισε την ευθύνη που έχουμε όλοι ως ψηφοφόροι και υπογράμμισε τα προβλήματα στέγασης, ασφάλειας και καθημερινότητας. Κλείνοντας αναφέρθηκε στον ρόλο της τέχνης και στο κόστος που μπορεί να έχει. «Ζούμε στιγμές που μια παράσταση μπορεί να φέρει προπηλακισμούς έξω από το θέατρο, απλώς δεν αρέσει σε κάποιους», τόνισε.
Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος και αρχισυντάκτης της LiFO, Γιάννης Πανταζόπουλος.
Παρακολουθήστε ολόκληρη τη συζήτηση εδώ.
