Δημοπρατείται το εμβληματικό έργο του Φώτη Κόντογλου «Οι πρόσφυγες - Η κοιλάδα του Κλαυθμώνος»

Δημοπρατείται το εμβληματικό έργο του Φώτη Κόντογλου «Οι πρόσφυγες - Η κοιλάδα του Κλαυθμώνος» Facebook Twitter
Photis Kontoglou | The Refugees or The Valley of Lamentation | Sotheby's
0

Το έργο «Οι πρόσφυγες - Η κοιλάδα του Κλαυθμώνος», ένα από τα πιο σημαντικά έργα του Φώτη Κόντογλου δημοπρατείται online στους Sotheby’s μέχρι τις 30 Μαρτίου.

Η τιμή εκτίμησης είναι 80.000 – 100.000 ευρώ και πρόκειται σύμφωνα με τον Καθηγητή Ιστορίας της Τέχνης της Δύσης, στο τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Ευγένιο Ματθιόπουλο «το μόνο σημαντικό έργο τη ελληνικής τέχνης που εξέφρασε τότε άμεσα το αίσθημα της οδύνης και του κατατρεγμού των προσφύγων. Πρόκειται για έργο μοναδικής αισθητικής και ιστορικής αξίας» σημειώνει ο καθηγητής, προτρέποντας τους αρμόδιους να μεριμνήσουν έγκαιρα προκειμένου να αποκτηθεί αυτό το έργο για κάποια κρατική-δημόσια συλλογή.

Πρόκειται για ένα έργο σε καμβά, μια ελαιογραφία του 1930 που συσχετίζεται με τη φρίκη της Μικρασιατικής Καταστροφής και θεωρήθηκε ως μια αναπαράσταση γενικά των δυσκολιών του ελληνικού γένους, όπως έχει γράψει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Χατζηνικολάου.

Ο Κόντογλου υιοθετεί το αγιογραφικό σχήμα για την αποτύπωση του συγκεκριμένου ιστορικού γεγονότος με την αφαίρεση κάθε επικαιρικού στοιχείου από τους πρωταγωνιστές. Με την απουσία της ένδειξης χρόνου και τόπου, σε συνδυασμό με τη συμπερίληψη ανθρώπων κάθε ηλικίας, ανάγει το ιστορικό γεγονός του ξεριζωμού, της καταστροφής και της απώλειας σε μαρτύριο και το προάγει σε πανανθρώπινο τραυματικό βίωμα. Έτσι, οι βασανισμένοι της κοιλάδας του θρήνου ή οι πολιτικοί πρόσφυγες γίνονται οι ίδιοι η αλληγορία της έννοιας του μαρτυρίου. Άλλωστε, στη ρίζα της αλληγορίας βρίσκεται η μελαγχολία, η οποία υποθάλπεται από την εσωτερίκευση της οδύνης και του αδιεξόδου, ό,τι ακριβώς εκπέμπεται και από την παράσταση.

Δημοπρατείται το εμβληματικό έργο του Φώτη Κόντογλου «Οι πρόσφυγες - Η κοιλάδα του Κλαυθμώνος» Facebook Twitter
Photis Kontoglou | The Refugees or The Valley of Lamentation | Sotheby's

«Όπως σε όλο το πρώιμο έργο του Κόντογλου, η ορθόδοξη εικονογραφική και αφηγηματική παράδοση, όπου ο θάνατος είναι η κοινή μοίρα, συναντά το δέος του νεωτερικού ανθρώπου μπροστά στον εξατομικευμένο θάνατο, τον θάνατο μέσα στην ιστορία. Τα σώματα των προσφύγων σχηματίζουν ένα καράβι που διασχίζει ορμητικά κύματα ή μήπως οργωμένη γη; Ο βυθός ή ο πυθμένας είναι σπαρμένος κόκκαλα. Στο κέντρο του έργου δύο πρεσβύτεροι άντρες φροντίζουν το νεκρό σώμα ενός νεότερου συντρόφου τους. Είναι οι μόνες δύο μορφές που κοιτούν προς τα κάτω. Οι υπόλοιπες στρέφουν το βλέμμα είτε στους συντρόφους τους είτε προς τον ουρανό.

»Η κοιλάδα του Κλαυθμώνος ή κοιλάδα του Ιωσαφάτ ήταν σύμφωνα με τις Άγιες Γραφές «το κοινό κοιμητήριο του λαού» αλλά και ο τόπος της τελικής κρίσεως. Αυτό το ορθόδοξο αφηγηματικό και θεολογικό μοτίβο, ο τόπος του πόνου που θα μεταστοιχειωθεί σε τόπο λύτρωσης, το έδαφος του πένθους από το οποίο θα αναδυθεί η ζωή, μεταφέρεται από τον Κόντογλου στο τόσο πρόσφατο ακόμη ιστορικό τραύμα της Μικρασιατικής καταστροφής. Ταυτόχρονα βέβαια, όπως πάλι είναι χαρακτηριστικό του Κόντογλου, η ιστορικοποίηση της ορθόδοξης παράδοσης ολοκληρώνεται σε μια δεύτερη, αντίστροφη κίνηση, όπου η ιστορία πάλι διαλύεται, γίνεται ένα συμβεβηκός της ανθρώπινης μοίρας.

»Οι πρόσφυγες δεν είναι υποκείμενα, είναι άχρονοι ανθρώπινοι τύποι, όλοι ημίγυμνοι οστεώδεις άρρενες. Και αυτό το ορθόδοξο εικονογραφικό μοτίβο, όπου ο αποσκελετωμένος άνθρωπος πάνω από το έδαφος συνυπάρχει με τα οστά του υπεδάφους, το συναντάμε συχνά στον Κόντογλου, ας πούμε στο «Μοναστήρι του Θεού Κόνανου το λεγόμενον Καταβύθιση», το οποίο, αν δεν κάνω λάθος, έχει γραφτεί την ίδια περίπου περίοδο: «Κατὰ τὸ λόγο ποὺ λέγει ὁ θεὸς Κόνανος: «Ἂν θέλεις νὰ μὴν καταποντιστεῖς, πρέπει νὰ ξεραθοῦνε τὰ κρέατα τοῦ κορμιοῦ σου· τὰ κόκκαλά σου νὰ μικρύνουνε καὶ νὰ γίνουνε σὰν ἀλαφρόπετρα» γράφει στην ανάρτησή του στο facebook ο επιμελητής Θεόφιλος Τραμπούλης.

Πολιτισμός
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γλυπτά του Παρθενώνα: «Μυστική και εντατική εκστρατεία» για την επιστροφή τους, αποκαλύπτει επιστολή ακτιβιστών

Πολιτισμός / Γλυπτά του Παρθενώνα: «Μυστική και εντατική εκστρατεία» για την επιστροφή τους, αποκαλύπτει επιστολή ακτιβιστών

Η δεξιά βρετανική ομάδα εκφράζει μάλιστα «ανησυχία» πως μπορεί πράγματι, η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα, να πραγματοποιηθεί στο προσεχές μέλλον και απειλεί με νομικές προσφυγές
LIFO NEWSROOM
Η Nan Goldin συγκλονίζει στην Aρλ: «Αυτό που συμβαίνει στη Γάζα είναι η πρώτη γενοκτονία σε live μετάδοση»

Πολιτισμός / Η Nan Goldin συγκλονίζει στην Aρλ: «Αυτό που συμβαίνει στη Γάζα είναι η πρώτη γενοκτονία σε live μετάδοση»

Την Τρίτη 8 Ιουλίου, στο Ρωμαϊκό Θέατρο της Αρλ, η Αμερικανίδα φωτογράφος Nan Goldin καταδίκασε τον πόλεμο στη Γάζα, προκαλώντας έντονη αντιπαράθεση με τους φιλοϊσραηλινούς θεατές.
LIFO NEWSROOM
Η Ρέινορ Γουιν απαντά στις κατηγορίες ότι επινόησε την ιστορία του best seller της

Πολιτισμός / Η Ρέινορ Γουιν απαντά στις κατηγορίες ότι επινόησε την ιστορία του best seller της

Η Ρέινορ Γουιν υπερασπίζεται τα απομνημονεύματά της, δημοσιεύει ιατρικά έγγραφα και καταγγέλλει «παραπλανητική και άδικη» δημοσίευση από την Observer – Η φιλανθρωπική οργάνωση PSPA τερμάτισε τη συνεργασία της
LIFO NEWSROOM
Superman, καρχαρίες και Νταλί από αύριο στους κινηματογράφους

Πολιτισμός / Superman, καρχαρίες και Νταλί από αύριο στους κινηματογράφους

Η πρώτη ταινία του αναγεννημένου διευρυμένου σύμπαντος της DC, ο υβριδικός μεταμεσονύκτιος χαβαλές του «Dangerous Animals» και το χιτσκοκικό «Spellbound», με την ονειρική σεκάνς ανθολογίας που σχεδίασε ο Σαλβαδόρ Νταλί, ξεχωρίζουν από το πρόγραμμα αυτής της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Μάικλ Ντάγκλας: «Δεν έχω καμία πρόθεση να ξαναπαίξω – Έπρεπε να σταματήσω»

Πολιτισμός / Μάικλ Ντάγκλας: «Δεν έχω καμία πρόθεση να ξαναπαίξω – Έπρεπε να σταματήσω»

Ο 80χρονος ηθοποιός και παραγωγός δηλώνει ότι είναι ευτυχισμένος μακριά από το κινηματογραφικό πλατό, μετά από σχεδόν 60 χρόνια αδιάκοπης δουλειάς – «Μου αρκεί να βλέπω τη σύζυγό μου να παίζει»
LIFO NEWSROOM