Δημοπρατείται το εμβληματικό έργο του Φώτη Κόντογλου «Οι πρόσφυγες - Η κοιλάδα του Κλαυθμώνος»

Δημοπρατείται το εμβληματικό έργο του Φώτη Κόντογλου «Οι πρόσφυγες - Η κοιλάδα του Κλαυθμώνος» Facebook Twitter
Photis Kontoglou | The Refugees or The Valley of Lamentation | Sotheby's
0

Το έργο «Οι πρόσφυγες - Η κοιλάδα του Κλαυθμώνος», ένα από τα πιο σημαντικά έργα του Φώτη Κόντογλου δημοπρατείται online στους Sotheby’s μέχρι τις 30 Μαρτίου.

Η τιμή εκτίμησης είναι 80.000 – 100.000 ευρώ και πρόκειται σύμφωνα με τον Καθηγητή Ιστορίας της Τέχνης της Δύσης, στο τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Ευγένιο Ματθιόπουλο «το μόνο σημαντικό έργο τη ελληνικής τέχνης που εξέφρασε τότε άμεσα το αίσθημα της οδύνης και του κατατρεγμού των προσφύγων. Πρόκειται για έργο μοναδικής αισθητικής και ιστορικής αξίας» σημειώνει ο καθηγητής, προτρέποντας τους αρμόδιους να μεριμνήσουν έγκαιρα προκειμένου να αποκτηθεί αυτό το έργο για κάποια κρατική-δημόσια συλλογή.

Πρόκειται για ένα έργο σε καμβά, μια ελαιογραφία του 1930 που συσχετίζεται με τη φρίκη της Μικρασιατικής Καταστροφής και θεωρήθηκε ως μια αναπαράσταση γενικά των δυσκολιών του ελληνικού γένους, όπως έχει γράψει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Χατζηνικολάου.

Ο Κόντογλου υιοθετεί το αγιογραφικό σχήμα για την αποτύπωση του συγκεκριμένου ιστορικού γεγονότος με την αφαίρεση κάθε επικαιρικού στοιχείου από τους πρωταγωνιστές. Με την απουσία της ένδειξης χρόνου και τόπου, σε συνδυασμό με τη συμπερίληψη ανθρώπων κάθε ηλικίας, ανάγει το ιστορικό γεγονός του ξεριζωμού, της καταστροφής και της απώλειας σε μαρτύριο και το προάγει σε πανανθρώπινο τραυματικό βίωμα. Έτσι, οι βασανισμένοι της κοιλάδας του θρήνου ή οι πολιτικοί πρόσφυγες γίνονται οι ίδιοι η αλληγορία της έννοιας του μαρτυρίου. Άλλωστε, στη ρίζα της αλληγορίας βρίσκεται η μελαγχολία, η οποία υποθάλπεται από την εσωτερίκευση της οδύνης και του αδιεξόδου, ό,τι ακριβώς εκπέμπεται και από την παράσταση.

Δημοπρατείται το εμβληματικό έργο του Φώτη Κόντογλου «Οι πρόσφυγες - Η κοιλάδα του Κλαυθμώνος» Facebook Twitter
Photis Kontoglou | The Refugees or The Valley of Lamentation | Sotheby's

«Όπως σε όλο το πρώιμο έργο του Κόντογλου, η ορθόδοξη εικονογραφική και αφηγηματική παράδοση, όπου ο θάνατος είναι η κοινή μοίρα, συναντά το δέος του νεωτερικού ανθρώπου μπροστά στον εξατομικευμένο θάνατο, τον θάνατο μέσα στην ιστορία. Τα σώματα των προσφύγων σχηματίζουν ένα καράβι που διασχίζει ορμητικά κύματα ή μήπως οργωμένη γη; Ο βυθός ή ο πυθμένας είναι σπαρμένος κόκκαλα. Στο κέντρο του έργου δύο πρεσβύτεροι άντρες φροντίζουν το νεκρό σώμα ενός νεότερου συντρόφου τους. Είναι οι μόνες δύο μορφές που κοιτούν προς τα κάτω. Οι υπόλοιπες στρέφουν το βλέμμα είτε στους συντρόφους τους είτε προς τον ουρανό.

»Η κοιλάδα του Κλαυθμώνος ή κοιλάδα του Ιωσαφάτ ήταν σύμφωνα με τις Άγιες Γραφές «το κοινό κοιμητήριο του λαού» αλλά και ο τόπος της τελικής κρίσεως. Αυτό το ορθόδοξο αφηγηματικό και θεολογικό μοτίβο, ο τόπος του πόνου που θα μεταστοιχειωθεί σε τόπο λύτρωσης, το έδαφος του πένθους από το οποίο θα αναδυθεί η ζωή, μεταφέρεται από τον Κόντογλου στο τόσο πρόσφατο ακόμη ιστορικό τραύμα της Μικρασιατικής καταστροφής. Ταυτόχρονα βέβαια, όπως πάλι είναι χαρακτηριστικό του Κόντογλου, η ιστορικοποίηση της ορθόδοξης παράδοσης ολοκληρώνεται σε μια δεύτερη, αντίστροφη κίνηση, όπου η ιστορία πάλι διαλύεται, γίνεται ένα συμβεβηκός της ανθρώπινης μοίρας.

»Οι πρόσφυγες δεν είναι υποκείμενα, είναι άχρονοι ανθρώπινοι τύποι, όλοι ημίγυμνοι οστεώδεις άρρενες. Και αυτό το ορθόδοξο εικονογραφικό μοτίβο, όπου ο αποσκελετωμένος άνθρωπος πάνω από το έδαφος συνυπάρχει με τα οστά του υπεδάφους, το συναντάμε συχνά στον Κόντογλου, ας πούμε στο «Μοναστήρι του Θεού Κόνανου το λεγόμενον Καταβύθιση», το οποίο, αν δεν κάνω λάθος, έχει γραφτεί την ίδια περίπου περίοδο: «Κατὰ τὸ λόγο ποὺ λέγει ὁ θεὸς Κόνανος: «Ἂν θέλεις νὰ μὴν καταποντιστεῖς, πρέπει νὰ ξεραθοῦνε τὰ κρέατα τοῦ κορμιοῦ σου· τὰ κόκκαλά σου νὰ μικρύνουνε καὶ νὰ γίνουνε σὰν ἀλαφρόπετρα» γράφει στην ανάρτησή του στο facebook ο επιμελητής Θεόφιλος Τραμπούλης.

Πολιτισμός
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τέιλορ Σουίφτ: Eκτός υποψηφιοτήτων στα Grammy για πρώτη φορά μετά από 18 χρόνια

Πολιτισμός / Τέιλορ Σουίφτ: Η απάντησή της στα σχόλια για το νέο της άλμπουμ

«Ο καθένας έχει δικαίωμα να νιώθει ακριβώς όπως θέλει, ο στόχος μας ως καλλιτέχνες είναι να λειτουργούμε σαν καθρέφτης», αναφέρει για τα σχόλια που απέσπασε το νέο της άλμπουμ, «The Life of a Showgirl»
LIFO NEWSROOM
Yohji Yamamoto: «Η μόδα έχει γίνει αστείο, όλα περιστρέφονται γύρω από τα χρήματα»

Πολιτισμός / Yohji Yamamoto: «Η μόδα έχει γίνει αστείο, όλα περιστρέφονται γύρω από τα χρήματα»

Ο αντισυμβατικός Ιάπωνας που εξυμνεί την avant-garde αισθητική μέσα από υπερμεγέθεις, ασύμμετρες σιλουέτες και τη διαχρονική του αφοσίωση στο μαύρο, συνεχίζει στα 82 του χρόνια να παλεύει «θυμωμένος αλλά ακούραστος» για την ουσία και την αλήθεια της μόδας
LIFO NEWSROOM
Βασίλης Μπισμπίκης: Επιστρέφει η παράσταση «Άνθρωποι και Ποντίκια» μετά από 5 χρόνια

Πολιτισμός / Βασίλης Μπισμπίκης: Επιστρέφει η παράσταση «Άνθρωποι και Ποντίκια» μετά από 5 χρόνια

Ο Βασίλης Μπισμπίκης αναβιώνει το αριστούργημα του Τζον Στάινμπεκ στο νέο Cartel στο Αιγάλεω, υπογράφοντας μια ωμή, ρεαλιστική και συναισθηματικά φορτισμένη σκηνοθεσία που φέρνει ξανά στο προσκήνιο τον αγώνα των απλών ανθρώπων για αξιοπρέπεια και ελπίδα
LIFO NEWSROOM
«La Magie Noire»: Ο χαμένος θησαυρός του Ρενέ Μαγκρίτ βγαίνει στο φως μετά από 90 χρόνια

Πολιτισμός / «La Magie Noire»: Ο χαμένος θησαυρός του Ρενέ Μαγκρίτ βγαίνει στο φως μετά από 90 χρόνια

Ο πίνακας «La Magie Noire» του Ρενέ Μαγκρίτ, που παρέμεινε σε ιδιωτική συλλογή για 90 χρόνια, βγαίνει σε δημοπρασία στη Sotheby’s - Η συγκλονιστική ιστορία πίσω από το έργο και τη γυναίκα που έσωσε 163 παιδιά από τους ναζί
LIFO NEWSROOM
Αίγυπτος: Ανοικτός για το κοινό ένας από τους πιο εμβληματικούς τάφους Φαραώ στην Κοιλάδα των Βασιλέων

Πολιτισμός / Αίγυπτος: Ανοικτός για το κοινό ένας από τους πιο εμβληματικούς τάφους Φαραώ στην Κοιλάδα των Βασιλέων

Σκαλισμένος βαθιά μέσα στον βράχο, ο τάφος του Αμενχοτέπ Γ΄ δεσπόζει ξανά μετά από 20 χρόνια, στη δυτική όχθη του Νείλου - Τα πρώτα πλάνα από το εσωτερικό του
LIFO NEWSROOM
Το «This That Keeps On» του Δημήτρη Παπαϊωάννου καταχειροκροτήθηκε στο Ηρώδειο

Πολιτισμός / Το «This That Keeps On» του Δημήτρη Παπαϊωάννου καταχειροκροτήθηκε στο Ηρώδειο

Τριάντα χορευτές και ηθοποιοί ζωντάνεψαν επί σκηνής τα υβριδικά πλάσματά του, ενεργοποιώντας τον χώρο με το μοναδικό του ύφος που τον έχει καθιερώσει ως έναν από τους πιο επιδραστικούς δημιουργούς της εποχής μας
LIFO NEWSROOM
Βραβεία Νόμπελ: Ο Τραμπ ρίχνει τη σκιά του στη διοργάνωση - Προειδοποιήσεις για την ακαδημαϊκή ελευθερία

Πολιτισμός / Βραβεία Νόμπελ: Ο Τραμπ «ρίχνει τη σκιά του» στον θεσμό - Προειδοποιήσεις για την ακαδημαϊκή ελευθερία

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εισαγάγει ή προτείνει μια σειρά από μέτρα, τα οποία οι επικριτές υποστηρίζουν ότι θα εμποδίσουν την εκπαίδευση και την επιστημονική έρευνα
LIFO NEWSROOM
2o Sex Positive Festival: Ένα τριήμερο για τη σεξουαλική απελευθέρωση στην Αθήνα

Πολιτισμός / 2o Sex Positive Festival: Ένα τριήμερο για τη σεξουαλική απελευθέρωση στην Αθήνα

Με κοινοτικό χαρακτήρα και χωρίς κερδοσκοπικό προσανατολισμό, η διοργάνωση βασίζεται στη συλλογική εργασία και στην ελεύθερη συνεισφορά των συμμετεχόντων, ώστε να παραμείνει ανοιχτή σε όλους ανεξαρτήτως εισοδήματος
LIFO NEWSROOM