Αυτά που κρύβει ένα πορτραίτο του Ζαν Λουί Νταβίντ με τον «πατέρα της Χημείας» Λαβουαζιέ

Αυτά που κρύβει ένα πορτραίτο του Ζαν Λουί Νταβίντ με τον «πατέρα της Χημείας» Λαβουαζιέ Facebook Twitter
Jacques-Louis David | Antoine Laurent Lavoisier (1743–1794) and Marie- Anne Lavoisier (Marie-Anne Pierrette Paulze, 1758– 1836) (1788) | Ο πίνακας στα εργαστήρια συντήρησης του ΜΕΤ | Photo: Eddie Knox © Oxford Films, 2020.
0

Όταν το 2019, το περίφημο έργο του Ζαν Λουί Νταβίντ,  χαϊδεμένου παιδιού της Γαλλικής Ακαδημίας, αγαπημένου της αριστοκρατίας και αργότερα της Γαλλικής Επανάστασης και επίσημου ζωγράφου του Ναπολέοντα, που απεικόνιζε τον «πατέρα της χημείας Αντουάν Λοράν Λαβουαζιέ και τη σύζυγό του, μεταφέρθηκε στα εργαστήρια του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης για συντήρηση μια μεγάλη έκπληξη περίμενε τους συντηρητές που ήθελαν απλώς να αφαιρέσουν αρχικά ένα στρώμα βερνικιού.

Προχωρώντας λίγο πιο βαθιά ανακάλυψαν ότι το ζεύγος Λαβουαζιέ που μας κοιτάζουν από τον εμβληματικό πίνακα, ως επιστήμονες και περιστοιχίζονται από όργανα της επιστήμης τους, είχαν ποζάρει για έναν ατελώς διαφορετικό τύπο πορτραίτου που τους παρουσίαζε ως ευγενείς και καμία σχέση δεν είχε με τους φιλελεύθερους πρωτοπόρους της επιστήμης.

Σε αυτόν τον πίνακα που γνωρίζουμε η σύζυγος του Λαβουαζιέ Μαριάν, ταπεινά ντυμένη γέρνει προς τη μεριά του συζύγου της ο οποίος κάθεται σε ένα τραπέζι, εργαζόμενος.

Στον πίνακα που αποκαλύφθηκε, το ζευγάρι απεικονίζεται ως μέλος της αριστοκρατίας, που απολαμβάνουν έναν πλούσιο τρόπο ζωής, η Μαριάν φορά ένα καπέλο με φτερά, ακριβά παπούτσια και στο τραπέζι δεν υπάρχει κανένα όργανο, παρά μόνο χρυσές λεπτομέρειες.  Η γυναίκα του Λαβουαζιέ υπήρξε σημαντική βοηθός στο επιστημονικό του έργο: Για χάρη του μετέφρασε από τα αγγλικά στα γαλλικά αρκετά επιστημονικά κείμενα, ενώ δημιούργησε πολλά σκίτσα των εργαστηριακών συσκευών που χρησιμοποιούσαν ο Λαβουαζιέ και οι συνεργάτες του. Ήταν και μια γυναίκα κοσμική που είχε ένα ανοιχτό σαλόνι και διοργάνωνε αρκετές δεξιώσεις, κατά τη διάρκεια των οποίων οι επιφανείς επιστήμονες της εποχής συζητούσαν τις εξελίξεις στη χημεία.

Αυτά που κρύβει ένα πορτραίτο του Ζαν Λουί Νταβίντ με τον «πατέρα της Χημείας» Λαβουαζιέ Facebook Twitter
Jacques Louis David, Antoine Laurent Lavoisier (1743–1794) and Marie Anne Lavoisier (Marie Anne Pierrette Paulze, 1758–1836) (1788). Courtesy of the Metropolitan Museum of Art.

«Οι αποκαλύψεις για τον πίνακα του Ζαν Λουί Νταβίντ μεταμορφώνουν πλήρως την κατανόησή μας για ένα αριστούργημα αιώνων», δήλωσε ο Max Hollein, διευθυντής του Met. «Πάνω από 40 χρόνια αφότου το έργο μπήκε για πρώτη φορά στη συλλογή του μουσείου, είναι συναρπαστικό να αποκτήσουμε μια νέα γνώση για τη δημιουργική διαδικασία του καλλιτέχνη και την εξέλιξη του πίνακα».

Προχωρώντας λίγο πιο βαθιά ανακάλυψαν ότι το ζεύγος Λαβουαζιέ που μας κοιτάζουν από τον εμβληματικό πίνακα, ως επιστήμονες και περιστοιχίζονται από όργανα της επιστήμης τους, είχαν ποζάρει για έναν ατελώς διαφορετικό τύπο πορτραίτου που τους παρουσίαζε ως ευγενείς και καμία σχέση δεν είχε με τους φιλελεύθερους πρωτοπόρους της επιστήμης.

Το πορτρέτο του Ντέιβιντ ολοκληρώθηκε το 1788, λίγο πριν από την επανάσταση. Ο καλλιτέχνης σκόπευε να κάνει το ντεμπούτο του σε μια έκθεση το 1789, αλλά, σύμφωνα με το Met, ήταν κάτι που αναβλήθηκε εξαιτίας της πολιτικής κατάστασης και της πίεσης που είχε αρχίσει να ασκείται στο παλάτι.

Ο πίνακας δεν εμφανίστηκε στο κοινό παρά μόνο έναν αιώνα αργότερα, στην Έκθεση Universelle του 1889.

Ο Αντουάν Λαβουαζιέ ήταν γόνος μιας από τις ευκατάστατες οικογένειες του Παρισιού. Μετά το θάνατο της μητέρας του, κληρονόμησε μία αρκετά μεγάλη περιουσία. Ο προπάππος του ήταν ταχυδρόμος και ο πατέρας του δικηγόρος. Για το ίδιο επάγγελμα προοριζόταν και ο Λαβουαζιέ, πολύ σύντομα όμως έγινε φανερό πως οι φυσικές επιστήμες τον απορροφούσαν πολύ περισσότερο από τα νομικά προβλήματα. Έτσι, εκτός από τη νομική, σπούδασε βοτανική, χημεία, αστρονομία και μαθηματικά.

Το 1768, έβαλε υποψηφιότητα στη Γαλλική Ακαδημία Επιστημών και έγινε δεκτός ως βοηθός χημικός, σε ηλικία μόλις 25 ετών. Την εποχή εκείνη, η δραστηριότητα της Γαλλικής Ακαδημίας επεκτεινόταν σε ένα μεγάλο συνδυασμό μελετών που ξεκινούσε από ιατρικά, φιλοσοφικά και βιομηχανικά προβλήματα και έφθανε μέχρι την έρευνα τρόπων καθαρισμού μεταξωτών και μάλλινων υφασμάτων.

Αυτά που κρύβει ένα πορτραίτο του Ζαν Λουί Νταβίντ με τον «πατέρα της Χημείας» Λαβουαζιέ Facebook Twitter
Ο πίνακας στα εργαστήρια συντήρησης και η εικόνα που αποκαλύφθηκε | Courtesy of the Metropolitan Museum of Art.

Ήταν φυσικό μέσα σε τέτοιο περιβάλλον να ανθίσει η ιδιοφυΐα του νεαρού Λαβουαζιέ. Το 1785, έγινε διευθυντής και το 1791 ταμίας της Ακαδημίας. Στο διάστημα αυτό ασχολήθηκε με την πρακτική καλλιέργεια των σιτηρών, τη δημιουργία νέου συστήματος μέτρων και σταθμών, την ίδρυση ταμιευτηρίων και ασφαλιστικών ταμείων, τη μελέτη του εδαφικού πλούτου της χώρας του, τη σύνταξη φορολογικών νόμων και πολλά άλλα, χωρίς ταυτόχρονα να διακόψει τα χημικά του πειράματα και τις επαφές του με άλλους μεγάλους επιστήμονες του 18ου αιώνα. Όταν έγινε διευθυντής στο πυριτιδοποιείο, εγκατέστησε εκεί το πιο σύγχρονο χημικό εργαστήριο της εποχής του.

Το 1771, ο Λαβουαζιέ είχε παντρευτεί την δεκατριάχρονη Μαριάν Πιερέτ Πόλζ, κόρη ενός από τους συνιδιοκτήτες της "Ferme Générale", μιας εταιρίας που είχε αναλάβει την είσπραξη των φόρων από τους αγρότες, πληρώνοντας στο κράτος ένα ποσό. Τα κέρδη της εταιρίας ήταν πολύ μεγάλα, και οι αγρότες πλήρωναν με δυσβάσταχτα ποσά.

Η Γαλλική Επανάσταση σήμανε το τέλος της δράσης και της ζωής του. Ύστερα από καταγγελία του Μαρά, που όπως λέγεται είχε προσωπικούς λόγους να τον αντιπαθεί, κλείστηκε στη φυλακή με 27 άλλους εισπράκτορες φόρων ως συνωμότης. Η δίκη του ήταν σύντομη, και ο πρόεδρος του δικαστηρίου τον καταδίκασε σε θάνατο, προσθέτοντας μια φράση που έμεινε ιστορική: «η Δημοκρατία δεν έχει ανάγκη από επιστήμονες». Καρατομήθηκε στις 8 Μαΐου 1794.

Ο αποκατεστημένος πίνακας έχει πλέον κρεμαστεί ξανά στη θέση του όπως τον γνωρίζαμε. Απλώς σήμερα γνωρίζουμε ότι κρύβει ένα μυστικό, την ιστορία του.

Πολιτισμός
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ρώμη: Το διάσημο Caffè Greco κινδυνεύει να κλείσει

Πολιτισμός / Ρώμη: Το διάσημο Caffè Greco κινδυνεύει να κλείσει

Ένα από τα πιο θρυλικά στέκια της Ευρώπης, με 250 χρόνια ιστορίας και θαμώνες από τον Γκαίτε και τον Σοπενχάουερ μέχρι τον Σταντάλ και τον Ίψεν, κινδυνεύει με λουκέτο καθώς οι ιδιοκτήτες απαιτούν ενοίκιο πολλαπλάσιο από το προηγούμενο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Υπόδειγμα πολιτισμού ή άντρο της ακολασίας, η Πομπηία παραμένει η ενεργή φλέβα της Ιστορίας

Πολιτισμός / Υπόδειγμα πολιτισμού ή άντρο της ακολασίας, η Πομπηία παραμένει η ενεργή φλέβα της Ιστορίας

Η «Χαμένη Πόλη» εξακολουθεί να γοητεύει τους ερευνητές και έχει πολλά ακόμη να δώσει μέσα από τη μεγαλύτερη ανασκαφή που έχει γίνει ποτέ, τα τελευταία 70 χρόνια
LIFO NEWSROOM
Ο Μπρους Σπρίνγκστιν και ο Τζέρεμι Άλεν Γουάιτ συγκίνησαν το κοινό στην πρεμιέρα του «Deliver Me From Nowhere»

Πολιτισμός / Ο Μπρους Σπρίνγκστιν και ο Τζέρεμι Άλεν Γουάιτ συγκίνησαν το κοινό στην πρεμιέρα του «Deliver Me From Nowhere»

Η ταινία είναι βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Γουόρεν Ζέινς που κυκλοφόρησε το 2023 και εστιάζει στη δημιουργία του άλμπουμ «Nebraska» (1982) το οποίο ηχογράφησε ο Σπρίνγκστιν στο δωμάτιο του στο Κολτς Νεκ του Νιου Τζέρσεϊ σε ένα τετρακάναλο κασετόφωνο
LIFO NEWSROOM
Ντάριο Αρτζέντο: Ο «Χίτσκοκ της Ιταλίας» με τα λοξά πλάνα που προκαλούσε πανικό στις κινηματογραφικές αίθουσες

Πολιτισμός / Ντάριο Αρτζέντο: Ο «Χίτσκοκ της Ιταλίας» με τα λοξά πλάνα που προκαλούσε πανικό στις κινηματογραφικές αίθουσες

Ο Ντάριο Αρτζέντο που σε λίγες ημέρες συμπληρώνει τα 85 του χρόνια έχει πλέον αποσυρθεί από τα κινηματογραφικά πλατό εδώ και τρία χρόνια, καθώς πέρα από το εμπόδιο της ηλικίας του απογοητεύτηκε και από την αποδοχή που είχε η τελευταία του ταινία «Μαύρα Γυαλιά»
LIFO NEWSROOM