Ερευνητές που μελετούν τα ανθρώπινα λείψανα από την Πομπηία κατάφεραν να αποσπάσουν γενετικά «μυστικά» από τα οστά ενός άνδρα και μιας γυναίκας, που θάφτηκαν όταν η ρωμαϊκή πόλη βυθίστηκε στην ηφαιστειακή τέφρα.
Αυτό το πρώτο «ανθρώπινο γονιδίωμα της Πομπηίας» είναι ένα σχεδόν πλήρες σύνολο «γενετικών οδηγιών» από τα θύματα, που κωδικοποιούνται σε DNA, το οποίο κατάφεραν να διαβάσουν οι ερευνητές.
Το αρχαίο DNA διατηρήθηκε στις σορούς που εγκλωβίστηκαν, και ουσιαστικά «πέτρωσε» με την πάροδο του χρόνου. Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Scientific Reports.
Οι δύο σοροί ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά το 1933, σε αυτό που οι αρχαιολόγοι της Πομπηίας αποκαλούν Casa del Fabbro, ή Το σπίτι του Τεχνίτη.
Ήταν σωριασμένοι στη γωνία της τραπεζαρίας, σχεδόν σαν να γευμάτιζαν όταν συνέβη η έκρηξη, στις 24 Αυγούστου 79 μ.Χ.
Μια πρόσφατη μελέτη πρότεινε ότι το τεράστιο σύννεφο τέφρας από την έκρηξη του Βεζούβιου θα μπορούσε να είχε γίνει θανατηφόρο για τους κατοίκους της πόλης σε λιγότερο από 20 λεπτά.
Τα δύο θύματα που μελέτησαν οι ερευνητές, σύμφωνα με την ανθρωπολόγο Dr Serena Viva από το Πανεπιστήμιο του Salento, δεν προσπάθησαν να ξεφύγουν.
«Από τη θέση (του σώματός τους) φαίνεται ότι δεν έτρεξαν μακριά», είπε η Dr Viva στο Inside Science του BBC. «Η απάντηση στο γιατί δεν έφυγαν θα μπορούσε να βρίσκεται στην κατάσταση της υγείας τους».
Σε αυτή τη νέα έρευνα από τα οστά τους, πλέον έχουν ανακαλυφθεί συγκεκριμένες ενδείξεις. «Όλα έχουν να κάνουν με την διατήρηση των σκελετών», εξήγησε ο καθηγητής Gabriele Scorrano, από το κέντρο Lundbeck GeoGenetics στην Κοπεγχάγη, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης.
«Είναι το πρώτο πράγμα που κοιτάξαμε και φαινόταν πολλά υποσχόμενο, γι’ αυτό αποφασίσαμε να προχωρήσουμε με εξαγωγή του DNA».
Τόσο η αξιοσημείωτη συντήρηση όσο και τα εργαστηριακά μηχανήματα τελευταίας τεχνολογία επέτρεψαν στους επιστήμονες να εξάγουν πολλές πληροφορίες από μια «πραγματικά μικρή ποσότητα οστικής σκόνης», όπως εξήγησε ο καθηγητής Scorrano.
«Οι νέες δυνατότητες προσδιορισμού της αλληλουχίας μπορούν να «διαβάσουν» πολλά ολοκληρωμένα γονιδιώματα ταυτόχρονα», είπε.
Η γενετική μελέτη αποκάλυψε ότι ο σκελετός του άνδρα περιείχε DNA από βακτήρια που προκαλούν φυματίωση, υποδηλώνοντας ότι μπορεί να είχε την ασθένεια πριν από το θάνατό του.
Επίσης, ένα θραύσμα του οστού στη βάση του κρανίου του περιείχε αρκετό άθικτο DNA, που έδωσε τη δυνατότητα στους ερευνητές να επεξεργαστούν ολόκληρο τον γενετικό του κώδικα.
Αυτό έδειξε ότι μοιραζόταν «γενετικούς δείκτες» - ή αναγνωρίσιμα σημεία αναφοράς στον γενετικό του κώδικα - με άλλα άτομα που ζούσαν στην Ιταλία κατά τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορική εποχή.
Ωστόσο, η σορός είχε επίσης μια ομάδα γονιδίων που εντοπίστηκε και στο νησί της Σαρδηνίας, γεγονός που υποδηλώνει ότι μπορεί να υπήρχαν υψηλά επίπεδα γενετικής ποικιλότητας σε όλη την ιταλική χερσόνησο εκείνη την εποχή.
Ο καθηγητής Scorrano είπε ότι «υπάρχουν πολλά ακόμα να μάθουμε από τις μελέτες βιολογικού υλικού της Πομπηίας - συμπεριλαμβανομένου του αρχαίου περιβαλλοντικού DNA, το οποίο θα μπορούσε να αποκαλύψει περισσότερα για τη βιοποικιλότητα εκείνη την εποχή.
«Η Πομπηία είναι σαν ένα ρωμαϊκό νησί. Έχουμε μια εικόνα μιας ημέρας το 79 μ.Χ..»
Η Dr Viva πρόσθεσε ότι κάθε ανθρώπινη σορός στην Πομπηία είναι «ένας θησαυρός».
«Αυτοί οι άνθρωποι είναι σιωπηλοί μάρτυρες ενός από τα πιο γνωστά ιστορικά γεγονότα στον κόσμο», είπε. «Το να συνεργάζομαι μαζί τους είναι βαθιά συναισθηματικό και ένα τεράστιο προνόμιο για μένα».
Με πληροφορίες του BBC
σχόλια