Όταν οι Αθηναίοι περνούσαν από την Πατησίων, δεν μπορούσαν παρά να θαυμάζουν το διώροφο νεοκλασικό που στέγαζε τη διάσημη επιπλοποιία Ι. Συρίγος. Όταν η περιοχή αναπτύχθηκε, οι πρώτες πολυκατοικίες και τα αστικά σπίτια κοσμήθηκαν με τα εξαιρετικά έπιπλα της φίρμας που εμφανίζονταν σε όλες τις ταινίες της Φίνος Φιλμ. Συνώνυμα του καλού επίπλου και της ποιοτικής κατασκευής στη συνείδηση του κόσμου, τα έπιπλα πρωταγωνίστησαν με τη σειρά τους στην καθημερινότητα των Αθηναίων.
Η ιστορία της Sirigos ξεκινά το 1924, όταν ο Ιάκωβος Συρίγος ιδρύει το ιστορικό του κατάστημα που σύντομα θα γίνει εμβληματικό. Σήμερα, έχοντας συμπληρώσει έναν αιώνα πορείας, η Sirigos παραμένει αφοσιωμένη στην τέχνη της κατασκευής εκλεκτών επίπλων, δημιουργώντας έργα για κατοικίες, εμπορικούς χώρους, εστιατόρια και ξενοδοχεία. Με σεβασμό στη μακρά οικογενειακή παράδοση, συνδυάζει τη χειροτεχνία με τον σύγχρονο σχεδιασμό, καθοδηγούμενη από πάθος για την ποιότητα και μια υπεύθυνη προσέγγιση απέναντι στα υλικά και στην παραγωγή.
Γλύπτες, κεραμίστες, εικαστικοί καλλιτέχνες, αρχιτέκτονες και interior designers, αλλά κυρίως φίλοι και συνεργάτες κλήθηκαν να συνομιλήσουν με την ιστορία των επίπλων και να εμπνευστούν νέες εκδοχές των πιο κλασικών σχεδίων του Ιάκωβου Συρίγου μέσα από οκτώ mid-century κομμάτια που ανασύρθηκαν από το ιστορικό αρχείο της εταιρείας των δεκαετιών του 1950 και του 1960.
Ένας αιώνας και ένας χρόνος
Σήμερα, η παρακαταθήκη του Ιάκωβου Συρίγου, όπως μεταλαμπαδεύτηκε στον γιο του, Γεώργιο, και στα εγγόνια του, Νίκο και Αναστασία Συρίγου, εστιάζει στον σχεδιασμό και στην ανακατασκευή εσωτερικών χώρων και στη δημιουργία εξατομικευμένων επίπλων και ειδικών ξυλουργικών κατασκευών. Μεγαλώνοντας μέσα σε έναν κόσμο ξύλου, χειροποίητης λεπτομέρειας και δημιουργικότητας, η Αναστασία και ο Νίκος Συρίγος εκπροσωπούν την τρίτη γενιά της οικογένειας. Επί τρεις δεκαετίες επιβλέπουν έργα που συνδυάζουν την παράδοση με τη σύγχρονη αισθητική, αναζητώντας πάντοτε τη μοναδική ιστορία που μπορεί να αφηγηθεί κάθε υλικό, κάθε έπιπλο και κάθε χώρος.
Με αφορμή́ τα 101 χρόνια λειτουργίας της, η Sirigos παρουσιάζει την επετειακή έκθεση «A century and a year». Φόρος τιμής στην ιστορία των Επιπλώσεων Συρίγος, η έκθεση, που ανοίγει την Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου –και θα διαρκέσει έως και τη Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου– στον χώρο εκδηλώσεων Amalias 36, στο κέντρο της Αθήνας, σε επιμέλεια Σταματίας Δημητρακοπούλου καταθέτει στο κοινό μια ξεχωριστή δημιουργική σύμπραξη: νέες δημιουργίες από 22 σύγχρονα ονόματα του design και των τεχνών έχουν ως σημείο εκκίνησης το ιστορικό αρχείο της Sirigos για να δώσουν τη δική τους ερμηνεία ενός χθες που δίνει μορφή στο αύριο του design.
Ένας ανοιχτός διάλογος με 22 σύγχρονους δημιουργούς
Το πάθος του Ιάκωβου Συρίγου γίνεται τώρα η αφορμή για μια νέα, ανοιχτή συνομιλία. Πριν από έναν χρόνο, στην 100ή επέτειο της εταιρείας, υλοποιήθηκε μια ανοιχτή πρόσκληση προς είκοσι δύο σύγχρονους δημιουργούς από τον χώρο του design και των τεχνών. Γλύπτες, κεραμίστες, εικαστικοί καλλιτέχνες, αρχιτέκτονες και interior designers, αλλά κυρίως φίλοι και συνεργάτες, κλήθηκαν να συνομιλήσουν με την ιστορία των επίπλων και να εμπνευστούν νέες εκδοχές των πιο κλασικών σχεδίων του Ιάκωβου Συρίγου μέσα από οκτώ mid-century κομμάτια που ανασύρθηκαν από το ιστορικό αρχείο της εταιρείας των δεκαετιών του 1950 και του 1960.
Η θερμή ανταπόκριση στην πρόσκληση αυτή πυροδότησε έναν δημιουργικό διάλογο μεταξύ παρελθόντος και παρόντος, που πήρε μορφή στα εργαστήρια της εταιρείας Sirigos. Οι άνθρωποι αυτοί, προερχόμενοι από όλο το φάσμα της δημιουργίας, από το κόσμημα και την αρχιτεκτονική μέχρι την κεραμική και τη σκηνογραφία, έλαβαν carte blanche να παίξουν με τις έννοιες, τις φόρμες και τον συμβολισμό των κλασικών σχεδίων που ήρθαν ξανά στο φως, δημιουργώντας μια φόρμα μνήμης και αναγέννησης που ενώνει το χθες με το σήμερα. Μπουφές, «κουτσομπόλα», τουαλέτα, πολυθρόνα, τραπεζάκι καθιστικού, σκαμνί και κομοδίνα, οκτώ αρχειακά κομμάτια που χαρτογραφούν μια εποχή η οποία δεν ορίζεται μόνο από την αισθητική της αλλά και από τον τρόπο ζωής που τη διέκρινε, επανασυστήνονται σήμερα μέσα από τις νέες εκδοχές τους, για να υπογραμμίσουν τη δύναμη της ποιότητας και την τόλμη της εξέλιξης.
Κάθε δημιουργός ενθαρρύνθηκε να εξερευνήσει την ιστορία, τις αναλογίες, την υλικότητα, την ουσία και τη συναισθηματική απήχηση των πρωτότυπων επίπλων και να προτείνει μια νέα ερμηνεία. Οι προσκεκλημένοι δημιουργοί αμφισβήτησαν, αποδόμησαν και επανεξέτασαν μορφές που κάποτε διαμόρφωσαν την ταυτότητα των ελληνικών οικιακών εσωτερικών χώρων. Κάποιοι ανταποκρίθηκαν με διακριτικές παραλλαγές, ενώ άλλοι πρότειναν ριζικές μεταμορφώσεις. Το αποτέλεσμα, ωστόσο, συνολικά, καταδεικνύει πώς ο ιστορικός σχεδιασμός μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για το σύγχρονο design. Τα μοναδικά έπιπλα που παρουσιάζονται σήμερα στην έκθεση «A century and a year» περιμένουν το κοινό να αφουγκραστεί την ηχώ μιας διαχρονικής δημιουργικής συζήτησης, όπου η παρακαταθήκη της αριστοτεχνίας των επίπλων Sirigos παίρνει νέα ζωή μέσα από τη ματιά της σύγχρονης δημιουργίας.
Ο Γιάννης Βαρελάς προτείνει το «Νοννο - Vanity Table», εμπνευσμένο από το σχέδιο του vanity table που δημιουργήθηκε από τον Ιάκωβο Συρίγο τη δεκαετία του 1950. Με το νέο έργο του διαμορφώνει ένα υβριδικό αντικείμενο που κινείται ανάμεσα στο design, τη γλυπτική και τη ζωγραφική, αποσυνδέει το vanity table από τη χρηστική του φύση και το μετατρέπει σε βωμό, μια κατασκευή που λειτουργεί ως βάση για την ανάπτυξη ενός τρίπτυχου altarpiece, όπου το αντικείμενο και η εικόνα συναντώνται σε μια ενιαία τελετουργική παρουσία.
O Άγις Μουρελάτος προτείνει την «Chair Am2», μια σύγχρονη αναφορά στην παραδοσιακή ελληνική ξυλουργική τέχνη, αντλώντας έμπνευση από την ιστορική πολυθρόνα της Sirigos Furniture. Η Αντιγόνη Τσιβανίδου φτιάχνει το «Azure Ellipse», ένα μπαρ-ντουλάπι που αποπνέει τη γαλήνια καθαρότητα ενός ατελείωτου καλοκαιρινού ουρανού και το βάθος μιας ήρεμης, ηλιόλουστης θάλασσας, με την μπλε λεπτομέρεια να δημιουργεί μια εντυπωσιακή αντίθεση με τις λείες, φωτεινές μαρμάρινες επιφάνειες. Ο Απόλλων Παπαθεοχάρης δημιουργεί ένα κομοδίνο-τέχνημα που φιλοξενεί ολόκληρο τον νυχτερινό ουρανό σε υλική μορφή. Η επιφάνειά του συνδυάζει μάρμαρο, φυσικό ξύλο τικ και ένθετα από φίλντισι∙ το ονομάζει «Soraya».
To σχέδιο «Nightstand» της Αταλάντης Μαρτίνου είναι ένα κομοδίνο εμπνευσμένο από ένα ιστορικό έπιπλο του ιδρυτή της εταιρείας, Ιάκωβου Συρίγου. Αν και διατηρεί την αρχική, διαχρονική αισθητική του πρωτότυπου σχεδίου, σήμερα επανασχεδιάζεται με προσοχή ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της σύγχρονης καθημερινότητας. Η Κατερίνα Παπαναγιώτου με το «Bedside Table» επανασχεδιάζει ένα κομοδίνο επαναπροσδιορίζοντας την πρόθεση και την παρουσία του στο σήμερα, με το αντικείμενο αυτό πλέον να προσαρμόζεται σε διαφορετικά εσωτερικά περιβάλλοντα, εξασφαλίζοντας την εναρμόνιση με τις σύγχρονες ανάγκες.
Η «κουτσομπόλα», ως «Koutsobola - Station Of Connection», είναι ένα αντικείμενο με μνήμη που μεταμορφώνεται, διατηρώντας τον συμβολισμό του παρελθόντος. Η νέα «Koutsobola» των ΚΚ Interiors δεν αποτελεί απλώς μια αναφορά στο παρελθόν· είναι μια πρόταση που συνδυάζει λειτουργικότητα και χαρακτήρα, αναδεικνύοντας τον διάλογο μεταξύ ιστορίας και σύγχρονης αισθητικής. Η Lucy Savanis φτιάχνει την «Archie - Console», εμπνευσμένη από το ιστορικό σχέδιο του Ιάκωβου Συρίγου: η ξύλινη αυτή κονσόλα αποτελεί υπόδειγμα της διακριτικής, σοφιστικέ πολυτέλειας, ένα σημείο όπου η υλικότητα και η φόρμα συναντιούνται, εγκαινιάζοντας έναν ποιητικό διάλογο.
Η Μελίνα Ξενάκη, με το «Clay Echo - Vanity Table», έναν καθρέφτη, αποδίδει στο ξύλο τον άμεσο τρόπο με τον οποίο το γυμνό χέρι επεξεργάζεται τον νωπό πηλό, αφήνοντας ίχνη κίνησης, πίεσης, προσθήκης ή αφαίρεσης, χρησιμοποιώντας μόνο τα δάχτυλα. Το πρωτότυπο από πηλό πέρασε από 3D scanner και χαράχτηκε σε ξύλο καρυδιάς με CNC. Η Μυρσίνη Αλεξανδρίδη με το «Sideboard» μετατρέπει το αντικείμενο σε ένα λειτουργικό έργο τέχνης που συνδυάζει τη δομή με την εικαστική έκφραση. Η Σοφία Ξανθάκου με το «Parrot Chair» εμπνέεται από το αρχείο της Sirigos και μια τετραγωνισμένη εκδοχή ενός χαρακτηριστικού επίπλου της πρώιμης μοντέρνας εποχής, του τηλεφωνικού καθίσματος – της «κουτσομπόλας».
Ο Σωτήρης Χαΐνης με την «Telergasia - Home Office Desk» φτιάχνει μια επιφάνεια εργασίας που σχεδιάζεται ελεύθερα με το χέρι και έχει σκοπό να αγκαλιάσει το σώμα του ανθρώπου που εργάζεται σε αυτό. Το σύστημα στήριξης προκύπτει από τη σχέση των γεωμετρικών σχημάτων που δημιουργούνται πάνω σε κυρτές επιφάνειες. Το «Octopus coffee table» των ST Architects είναι μια σύγχρονη ερμηνεία ενός αρχειακού mid-century επίπλου που χαρακτηρίζεται από τις συμμετρικές ξύλινες καμάρες και την καθαρότητα της κατασκευής του. Ο νέος σχεδιασμός διατηρεί την έμφαση στα γλυπτικά στηρίγματα του πρωτοτύπου, μεταλλάσσοντας τη γεωμετρία του επίπλου από αυστηρή σε πιο ρευστή, οργανική φόρμα.
Οι Stones And Walls, με το «Thread Of Time - Coffee Table», εγκαινιάζουν έναν νέο υλικό διάλογο. Η μετάβαση από το συμπαγές στο πλεγμένο αποτυπώνει την εξέλιξη της αριστοτεχνίας: από το βάρος στην ελαφρότητα, από την επιφάνεια στην υφή, από την παράδοση στην ανανέωση. Ο Τεό Ψυχογιός δημιουργεί το «Pebbles - Coffee Table», με το τραπέζι να θυμίζει μια γέφυρα, υποδηλώνοντας δύο διακριτά χωρικά επίπεδα: ένα ανώτερο, εκτεθειμένο επίπεδο για καθημερινή αλληλεπίδραση και ένα κατώτερο, πιο προστατευμένο. Αυτή η διώροφη δομή δημιουργεί έναν διάλογο μεταξύ της χρηστικότητας και ενός πιο ήσυχου, κρυμμένου χώρου.
Η Tina Komninou Interiors στο «The Tona - Bar Cabinet» εμπνέεται ένα μπαρ από ένα αυθεντικό τραπεζάκι σαλονιού που τώρα υψώνεται με νέα πνοή, ξαναβρίσκοντας τις ρίζες του. Κάθε καμπύλη αφηγείται εποχές γεμάτες στυλ. Η Βάνα Κριμνιώτη, με το «Lazy Lady Daybed - Seating», εκκινεί από την «κουτσομπόλα» των ελληνικών ταινιών και δημιουργεί ένα αυτόνομο έπιπλο, έναν μικρό «πλανήτη», που στέκεται ελεύθερος στον χώρο. Η διαμόρφωση της γωνίας παραπέμπει σε μια αγκαλιά μέσα στην οποία το ανθρώπινο σώμα μπορεί να χαλαρώσει, να καθίσει άνετα και μαλακά (βελούδο) καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Ο Βαγγέλης Μπόνιος προτείνει το «Τhe Extrovert - Μπουφές», με το εσωτερικό στοιχείο από έναν μπουφέ της δεκαετίας του 1950, ένα ράφι με μια καμπύλη ως στοιχείο-έκπληξη, κάτι που δεν θα περίμενε κανείς να συναντήσει, να αποτελεί την έμπνευση για τον επανασχεδιασμό του επίπλου. Το Void Studio με το «Pair Bench 01 - Bench» δημιουργεί ένα σύγχρονο καθημερινό καθιστικό που απευθύνεται στον χρήστη και φέρει διαχρονικές αναφορές· η μορφολογική λογική της «κουτσομπόλας» διπλασιάζεται κατά τον οριζόντιο άξονα, απλώνοντας το έπιπλο στον χώρο και επιτρέποντας την ταυτόχρονη χρήση του από δύο άτομα.
Ο Γιάννης Σεργάκης με το «Boudoir - Vanity Table» ανασυνθέτει ένα παλιό vanity table από τη συλλογή της οικογένειας Συρίγου, που μεταμορφώθηκε με την προσθήκη καθρεφτών και φωτός, δημιουργώντας έναν διάλογο μεταξύ της παραδοσιακής χειροτεχνίας και της σύγχρονης σχεδιαστικής αισθητικής. Το «Komo-Dino-Nightstand» των Zoumboulakis Architects, επανασχεδιασμένο, ενσωματώνει παρεμβάσεις που μένουν πιστές στο ύφος του πρωτότυπου. Tο «Samari» είναι ένα βαθιά προσωπικό αντικείμενο, ένα σύγχρονο έπιπλο που προτείνουν οι Sirigos, το οποίο γεννήθηκε από μια παιδική ανάμνηση. Η αρχική μορφή ήταν ένα σκαμνί, ένα ταπεινό αντικείμενο καθημερινής χρήσης σχεδιασμένο από τον παππού τους. Μελετώντας τις γραμμές και τις καμπύλες του παλιού αντικειμένου, προέκυψε μια νέα μορφή: ένα λειτουργικό έπιπλο με καθαρή, σύγχρονη αισθητική, που ωστόσο τιμά εμφανώς την παράδοση.
Συμμετέχουν οι Άγις Μουρελάτος, Αντιγόνη Τσιβανίδου, Απόλλων Παπαθεοχάρης, Αταλάντη Μαρτίνου, Γιάννης Βαρελάς, Κατερίνα Παπαναγιώτου, KK Interiors, Lucy Savanis, Μελίνα Ξενάκη, Μυρσίνη Αλεξανδρίδη, Sirigos, Σοφία Ξανθάκου, Σωτήρης Χαΐνης Architecture, ST Architects, Stones and Walls, Theodore Psychoyos, Tina Komninou Interiors, Βάνα Κριμνιώτη, Βαγγέλης Μπόνιος, Void Studio, Yannis Sergakis, Zoumboulakis Architects.
