Ο Άντριου Μαουντμπάτεν - Ουίνδσορ, όπως όλα δείχνουν, θα εξαρτάται οικονομικά από τον αδερφό του, τον βασιλιά Κάρολο Γ΄, σε ό,τι αφορά τη στέγαση και το εισόδημά του.
Εχθές, το Παλάτι ανακοίνωσε πως ο βασιλιάς Κάρολος ξεκίνησε την επίσημη διαδικασία για την αφαίρεση του βασιλικού τίτλου από τον Άντριου, και επιπλέον του ζητήθηκε να εγκαταλείψει τη έπαυλή του, το Royal Lodge.
Η βασιλική οικογένεια λαμβάνει κάθε χρόνο δεκάδες εκατομμύρια λίρες από το Sovereign Grant και τα χρησιμοποιεί για να καλύψει το κόστος των επίσημων καθηκόντων, αλλά αυτό δεν είναι η μόνη πηγή εισοδήματος του Βρετανού βασιλιά.
Τι είναι το Sovereign Grant;
Για το 2025-26, το Sovereign Grant, η κρατική χρηματοδότηση που παρέχεται στη βρετανική μοναρχία, αυξήθηκε σε 132,1 εκατομμύρια λίρες, μετά από μεγάλη αύξηση των κερδών του Crown Estate.
Το ποσό για το 2024-25 ήταν 86,3 εκατ. δολάρια, για τέταρτο συνεχόμενο έτος.
Αυτό περιλάμβανε £51,8 εκατ. για το βασικό Sovereign Grant και £34,5 εκατ. για τον εκσυγχρονισμό του Buckingham Palace, ένα 10ετές έργο αξίας £369 εκατ.
Η ετήσια οικονομική δήλωση του Royal Household ανέφερε ότι τα επιπλέον έσοδα αυξήθηκαν σε £21,5 εκατ., μετά από ρεκόρ επισκεπτών στο Buckingham Palace.
Πώς υπολογίζεται το Sovereign Grant;
Τα κέρδη του Crown Estate - μιας περιουσίας που ανήκει στον μονάρχη αλλά διοικείται ανεξάρτητα - πηγαίνουν στο Treasury (Υπουργείο Οικονομικών).
Το επίπεδο των κερδών χρησιμοποιείται για να υπολογιστεί η χρηματοδότηση που δίνεται από την κυβέρνηση στη Βασιλική Οικογένεια.
Το Crown Estate είχε περιουσιακά στοιχεία αξίας £15 δισ. για το 2023-24, με ακίνητα αξίας δισεκατομμυρίων στη Λονδίνο, όπως η Regent Street, καθώς και σχεδόν το μισό της ακτογραμμής της Αγγλίας, της Ουαλίας και της Βόρειας Ιρλανδίας.
Η περιουσία δεν ανήκει προσωπικά στον βασιλιά, αλλά ανήκει στον μονάρχη μόνο για τη διάρκεια της βασιλείας του. Ο βασιλιάς δεν μπορεί να πουλήσει τα περιουσιακά στοιχεία ή να κρατήσει τα κέρδη για τον εαυτό του.
Το Sovereign Grant αρχικά αντιστοιχούσε στο 15% των κερδών του Crown Estate που είχαν παραχθεί δύο χρόνια νωρίτερα. Το ποσοστό αυξήθηκε στο 25% το 2017-18 για να βοηθήσει στην επισκευή του Buckingham Palace, πριν μειωθεί στο 12% από το 2024-25.
Ωστόσο, τα αυξημένα κέρδη του Crown Estate λόγω έξι νέων υπεράκτιων αιολικών πάρκων οδήγησαν στην αύξηση κατά £45 εκατ. του Sovereign Grant για το 2025-26.
Σύμφωνα με το Sovereign Grant Act 2011, αν τα κέρδη του Crown Estate μειωθούν, ο μονάρχης εξακολουθεί να λαμβάνει το ίδιο ποσό με το προηγούμενο έτος, με την κυβέρνηση να καλύπτει τη διαφορά.
Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε ότι τα τελευταία 10 χρόνια τα έσοδα από το Crown Estate ήταν £5 δισ., που χρησιμοποιήθηκαν για δημόσιες δαπάνες.
Πού δαπανάται το Sovereign Grant;
Ο βασιλιάς και άλλα ενεργά μέλη της Βασιλικής Οικογένειας χρησιμοποιούν τα χρήματα για δαπάνες που σχετίζονται με τα επίσημα καθήκοντά τους.
Το μεγαλύτερο μέρος δαπανάται στη συντήρηση των ακινήτων και στο προσωπικό, αλλά καλύπτει επίσης έξοδα όπως ταξίδια για βασιλικές εμφανίσεις.
Τα μέλη της Βασιλικής Οικογένειας πραγματοποίησαν 1.900 εμφανίσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο και στο εξωτερικό κατά το 2024-25.
Περισσότεροι από 93.000 επισκέπτες παραβρέθηκαν σε 828 εκδηλώσεις σε επίσημα βασιλικά ανάκτορα, όπως δεξιώσεις, τελετές απονομής βραβείων και κήπια πάρτι.
Άλλες πηγές εισοδήματος του βασιλιά
Ο βασιλιάς λαμβάνει επίσης χρήματα από ιδιωτική περιουσία, το Duchy of Lancaster, η οποία περνά από μονάρχη σε μονάρχη.
Καλύπτει περισσότερα από 18.000 εκτάρια γης σε περιοχές όπως Lancashire και Yorkshire, καθώς και ακίνητα στο κέντρο του Λονδίνου. Στα τέλη Μαρτίου 2025, η αξία της ήταν £679 εκατ., με ετήσια κέρδη £24,4 εκατ.
Οποιοσδήποτε φέρει τον τίτλο Δούκας της Κορνουάλης (προς το παρόν ο πρίγκιπας της Ουαλίας) επωφελείται από το Duchy of Cornwall, που καλύπτει κυρίως γη στη νοτιοδυτική Αγγλία. Στο έτος που έληξε τον Μάρτιο 2025, είχε περιουσιακά στοιχεία αξίας £1,1 δισ. και ετήσια κέρδη £22,9 εκατ.
Ο βασιλιάς και ο πρίγκιπας Ουίλιαμ λαμβάνουν τα κέρδη από τα δούκατα προσωπικά και μπορούν να τα ξοδέψουν όπως επιθυμούν. Ωστόσο, δεν έχουν δικαίωμα στα έσοδα από πώληση περιουσιακών στοιχείων των δούκατων, τα οποία πρέπει να επανεπενδύονται.
Ο μονάρχης κατέχει επίσης τα βασιλικά ανάκτορα (που δεν ανήκουν στο Crown Estate) και μέρος της Βασιλικής Συλλογής Τέχνης, αλλά αυτά δεν παράγουν εισόδημα.
Κάποια ανάκτορα συντηρούνται και χρηματοδοτούνται από την ίδια τη Βασιλική Οικογένεια. Άλλα, όπως το Tower of London, διαχειρίζονται από το Historic Royal Palaces, έναν ανεξάρτητο φιλανθρωπικό οργανισμό.
Ο βασιλιάς διαθέτει επίσης ιδιωτικά ακίνητα όπως το Balmoral και το Sandringham.
Επιπλέον, κάποια μέλη της Βασιλικής Οικογένειας διαθέτουν ιδιωτικές συλλογές έργων τέχνης, κοσμημάτων και γραμματοσήμων, τις οποίες μπορούν να πουλήσουν ή να χρησιμοποιήσουν για να παράγουν εισόδημα όπως επιθυμούν.
Φορολογία των μελών της Βασιλικής Οικογένειας
Το 1992, η Ελισάβετ Β΄ εθελοντικά πλήρωσε φόρο εισοδήματος και κεφαλαιουχικών κερδών για το προσωπικό της εισόδημα, και το ίδιο κάνει ο βασιλιάς.
Τα δύο δούκατα είναι απαλλαγμένα από εταιρικό φόρο, αλλά ο βασιλιάς Κάρολος και ο πρίγκιπας Ουίλιαμ πληρώνουν εθελοντικά φόρο εισοδήματος στα έσοδα που παράγουν. Ωστόσο, το ποσό του φόρου δεν δημοσιοποιείται.
Δεν πληρώνουν φόρο κεφαλαιουχικών κερδών, επειδή δεν επωφελούνται προσωπικά από την αύξηση της αξίας των δούκατων.
Τα μέλη της Βασιλικής Οικογένειας πληρώνουν φόρο για οποιοδήποτε εισόδημα προέρχεται από ιδιωτικά τους ακίνητα.
Το Sovereign Grant δεν καλύπτει τις βασιλικές ρυθμίσεις ασφάλειας, οι οποίες συνήθως πληρώνονται από τη Metropolitan Police, αν και το κόστος δεν αποκαλύπτεται.
Ορισμένα μεγάλα γεγονότα επίσης δεν περιλαμβάνονται. Η κηδεία της βασίλισσας Ελισάβετ το 2022 κόστισε στην κυβέρνηση περίπου £162 εκατ. Η Στέψη του Βασιλιά κόστισε στους φορολογούμενους £72 εκατ., εκ των οποίων £22 εκατ. για την αστυνόμευση.
Με πληροφορίες από BBC
