Η αντίστροφη μέτρηση για την ανακοίνωση του Νόμπελ Ειρήνης 2025 έχει ξεκινήσει, αλλά στο Όσλο επικρατεί ένταση και ανησυχία. Το ενδεχόμενο να μην απονεμηθεί το βραβείο στον Ντόναλντ Τραμπ έχει πυροδοτήσει φόβους για διπλωματική κρίση μεταξύ ΗΠΑ και Νορβηγίας, καθώς πολλοί αξιωματούχοι αναμένουν απρόβλεπτη αντίδραση από τον πρώην πρόεδρο.
Η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ, ανεξάρτητη από την κυβέρνηση, έχει ήδη καταλήξει στην απόφασή της, πριν ακόμα ο Τραμπ παρουσιάσει το ειρηνευτικό του σχέδιο για τη Γάζα. Ωστόσο, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει δημιουργήσει ένα ισχυρό αφήγημα αυτοεπιβράβευσης, δηλώνοντας ότι «όλοι του οφείλουν το Νόμπελ Ειρήνης».
Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει εκφράσει ανοιχτά εδώ και χρόνια την πεποίθησή του ότι αξίζει το Νόμπελ Ειρήνης, ένα βραβείο που απονεμήθηκε το 2009 στον Μπαράκ Ομπάμα για τις «εξαιρετικές του προσπάθειες υπέρ της διεθνούς συνεργασίας».
Πολιτικοί αναλυτές προειδοποιούν ότι μια δημόσια απόρριψη θα μπορούσε να οδηγήσει σε διπλωματικά αντίποινα, ενώ ΜΜΕ στη Νορβηγία γράφουν πως «η χώρα είναι σε κατάσταση συναγερμού».
Η Κίρστι Μπέργκστε, ηγέτιδα του Σοσιαλιστικού Αριστερού Κόμματος της Νορβηγίας, δήλωσε ότι το Όσλο πρέπει να είναι «προετοιμασμένο για όλα». «Ο Ντόναλντ Τραμπ οδηγεί τις ΗΠΑ σε μια ακραία κατεύθυνση, καταπατώντας την ελευθερία του λόγου, χρησιμοποιώντας μυστικές αστυνομικές δυνάμεις και επιτιθέμενος στους θεσμούς και στα δικαστήρια. Όταν ένας πρόεδρος είναι τόσο απρόβλεπτος και αυταρχικός, φυσικά πρέπει να είμαστε έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο», είπε στη Guardian.
Ο Άριλντ Χερμστάντ, επικεφαλής του Πράσινου Κόμματος της Νορβηγίας, σημείωσε: «Τα βραβεία Ειρήνης κερδίζονται με μακροχρόνια δέσμευση, όχι με ξεσπάσματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Είναι θετικό ότι ο Τραμπ υποστήριξε την πρόσφατη εκεχειρία στη Γάζα, αλλά μια μεμονωμένη ενέργεια δεν σβήνει χρόνια διχασμού και βίας».
Η επιτροπή Νόμπελ, παρότι ανεξάρτητη, διορίζεται από το νορβηγικό κοινοβούλιο, κάτι που συχνά προκαλεί παρεξηγήσεις στο εξωτερικό. Πολλοί φοβούνται ότι ο Τραμπ δεν θα σεβαστεί αυτήν την ανεξαρτησία και θα θεωρήσει το αποτέλεσμα «προσωπική προσβολή».
Οι ειδικοί συμφωνούν: ακόμα κι αν το ειρηνευτικό του σχέδιο στη Γάζα δείχνει θετικό, η σύντομη αυτή προσπάθεια δεν αρκεί για να καλύψει μια προεδρία γεμάτη πολιτικές εντάσεις, απόπειρες παρέμβασης στη δικαιοσύνη και ρητορική πόλωσης.
Μεταξύ των φαβορί για το Νόμπελ Ειρήνης φέτος βρίσκονται:
- οι Εθελοντές Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης του Σουδάν,
- η Επιτροπή Προστασίας Δημοσιογράφων,
- και η Διεθνής Ένωση Γυναικών για την Ειρήνη και την Ελευθερία.
Η απονομή αναμένεται να πραγματοποιηθεί στο Όσλο, με τους περισσότερους αναλυτές να εκτιμούν ότι ο Τραμπ δύσκολα θα βρεθεί στη λίστα των νικητών — κάτι που ίσως οδηγήσει σε μια νέα διεθνή αναστάτωση.
Με πληροφορίες από Guardian