Τα φάρμακα για την απώλεια βάρους είναι αποτελεσματικά για παιδιά και εφήβους, σύμφωνα με νέα έρευνα, καθώς η δημοτικότητά τους συνεχίζει να αυξάνεται.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι βελτιώνουν σημαντικά την υγεία νέων ανθρώπων που πάσχουν από παχυσαρκία ή διαβήτη τύπου 2.
Τα φάρμακα αυτά - με εμπορικά ονόματα όπως Ozempic, Wegovy, Mounjaro και Zepbound - βοηθούν στην απώλεια βάρους μιμούμενα μια φυσική ορμόνη που μειώνει την όρεξη.
Οργανισμοί για την υγεία των παιδιών, όπως η Διεθνής Εταιρεία Παιδιατρικού και Εφηβικού Διαβήτη (ISPAD), συστήνουν αυτά τα φάρμακα για μια περιορισμένη ομάδα νέων με παχυσαρκία και διαβήτη.
Η ανάλυση, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA Pediatrics, περιλάμβανε δεδομένα από 18 κλινικές δοκιμές, στις οποίες συμμετείχαν περίπου 1.400 παιδιά ηλικίας 6 έως 17 ετών. Τα φάρμακα οδήγησαν σε σημαντική μείωση του σακχάρου στο αίμα σε παιδιά με διαβήτη τύπου 2, και σε σημαντική απώλεια βάρους για παχύσαρκα παιδιά, σε σύγκριση με εκείνα που έλαβαν εικονικό φάρμακο (placebo).
Δεν εντοπίστηκε σημαντική διαφορά όσον αφορά σκέψεις ή συμπεριφορές αυτοκτονίας. Ωστόσο, τα παιδιά που λάμβαναν τα φάρμακα παρουσίασαν γαστρεντερικές παρενέργειες, κάτι που, σύμφωνα με τους ερευνητές, χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση. Οι ενήλικες συχνά αναφέρουν συμπτώματα όπως ναυτία και έμετο. Οι ερευνητές σημείωσαν επίσης ότι οι περισσότερες μελέτες είχαν σχετικά σύντομη διάρκεια παρακολούθησης.
«Απαιτούνται μακροχρόνιες, πιο περιεκτικές μελέτες βασισμένες σε πραγματικούς παιδιατρικούς πληθυσμούς, για να καθοδηγηθεί η διάρκεια και η ευρύτερη χρήση αυτών των φαρμάκων στους νέους», δήλωσε η Jiang Bian, μία από τις συγγραφείς της μελέτης και ειδικός σε δεδομένα υγείας από το Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα, στις ΗΠΑ, στο Euronews Health.
Οι δοκιμές που συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη είχαν δημοσιευθεί μεταξύ 2012 και 2025, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι νεότερες εκδόσεις των φαρμάκων ίσως έχουν ακόμη πιο έντονα αποτελέσματα, όπως είπαν ανεξάρτητοι ειδικοί.
Πρόσβαση στα φάρμακα απώλειας βάρους
Τα ευρήματα έρχονται στη δημοσιότητα εν μέσω δημόσιου διαλόγου σχετικά με αυτά τα φάρμακα – ποιος πρέπει να έχει πρόσβαση σε αυτά, για πόσο καιρό πρέπει να λαμβάνονται, και πότε πρέπει να καλύπτονται από το κράτος.
«Υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός ανθρώπων που αποκτούν ιδιωτικές συνταγές και προμηθεύονται αυτά τα φάρμακα από όπου βρουν, συχνά από αμφιλεγόμενες πηγές, και δεν θέλουμε αυτό να συμβεί στα παιδιά», δήλωσε ο Dr. Julian Hamilton-Shield, καθηγητής διαβήτη και μεταβολικής ενδοκρινολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.
Οι περισσότερες μελέτες σε νέους μέχρι τώρα εστιάζουν σε ηλικίες 12 ετών και άνω, είπε ο Hamilton-Shield, κάτι που μπορεί να κάνει ορισμένους γιατρούς επιφυλακτικούς στο να συνταγογραφήσουν αυτά τα φάρμακα σε μικρότερα παιδιά.
Ωστόσο, ο ίδιος πιστεύει ότι είναι δικαιολογημένο να χορηγούνται σε παιδιά και εφήβους με σοβαρή παχυσαρκία και άλλα προβλήματα υγείας – για παράδειγμα, εκείνους που πάσχουν από αποφρακτική υπνική άπνοια, που απαιτεί χρήση αναπνευστικής συσκευής τη νύχτα.
«Αυτά τα παιδιά έχουν πολύ χαμηλή ποιότητα ζωής», είπε ο Hamilton-Shield, προσθέτοντας ότι οι νέοι με προβλήματα υγείας λόγω παχυσαρκίας πρέπει να χάσουν σημαντικό βάρος για να βελτιωθούν οι επιπλοκές, αλλά και για να ενισχυθεί η αυτοεκτίμησή τους και η ψυχική τους υγεία.
Ο ίδιος τόνισε ότι αυτά τα φάρμακα πρέπει να χορηγούνται μόνο σε εξειδικευμένες κλινικές, όπου τα παιδιά έχουν πρόσβαση σε ψυχολογική υποστήριξη, διαιτολόγους και νοσηλευτές, που θα τα βοηθήσουν να αλλάξουν τρόπο ζωής, ώστε η απώλεια βάρους να διατηρηθεί ακόμη και όταν σταματήσει η φαρμακευτική αγωγή.
Αυτό είναι κάτι που έχει αποδειχτεί δύσκολο για τους ενήλικες: πολλοί ξαναπαίρνουν το βάρος που έχασαν, μόλις διακόψουν τη θεραπεία. Αυτό έχει οδηγήσει σε συζητήσεις για το αν οι ενήλικες πρέπει να λαμβάνουν τα φάρμακα εφ' όρου ζωής.
Μακροπρόθεσμες επιπτώσεις
Τα φάρμακα αυτά θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της αυξανόμενης παιδικής παχυσαρκίας, η οποία εδώ και καιρό ανησυχεί τους ειδικούς υγείας.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, σχεδόν 1 στα 10 παιδιά είναι παχύσαρκο, σύμφωνα με τη UNICEF. Η παιδική παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρών προβλημάτων υγείας εφ’ όρου ζωής, όπως:
- Διαβήτης τύπου 2
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- Καρδιαγγειακές παθήσεις
- Λιπώδης διήθηση του ήπατος (λιπώδες ήπαρ)
Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά με σοβαρή παχυσαρκία έχουν πολύ μικρότερο προσδόκιμο ζωής.
«Ίσως τα παιδιά και οι έφηβοι να μπορούν να ωφεληθούν περισσότερο επειδή πρόκειται για πρώιμη παρέμβαση», δήλωσε ο Dr. Mohamad Maghnie, του Ινστιτούτου Giannina Gaslini στην Ιταλία και μέλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας (ESPE).
Τα φάρμακα GLP‑1 θα μπορούσαν να προσφέρουν «ένα παράθυρο ευκαιρίας» για να αρχίσει η βελτίωση της υγείας των νέων από νωρίς, πρόσθεσε, λέγοντας ότι πρέπει να γίνουν περισσότερες προσπάθειες για την πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας.
Ωστόσο, οι ερευνητές σημείωσαν ότι εξακολουθούν να υπάρχουν ανοικτά ερωτήματα σχετικά με:
- Την ασφάλεια των φαρμάκων μακροπρόθεσμα
- Το οικονομικό κόστος της θεραπείας
- Την ένταση των παρενεργειών
«Τα GLP-1 μπορεί να λειτουργήσουν ως προσωρινό εργαλείο για τη βελτίωση του βάρους και του μεταβολισμού ή ως γέφυρα προς άλλες παρεμβάσεις, αλλά δεν γνωρίζουμε ακόμη την επίδρασή τους στη σωματική ανάπτυξη, την εφηβεία, την υγεία των οστών ή την ψυχοκοινωνική ανάπτυξη σε βάθος χρόνου», δήλωσε η Bian.
Με πληροφορίες από euronews.com