Δανία και Γροιλανδία ζήτησαν επίσημα συγγνώμη για τον ρόλο τους στην ιστορική κακομεταχείριση των ιθαγενών κοριτσιών και γυναικών της Γροιλανδίας, η οποία περιλάμβανε και αναγκαστική αντισύλληψη για σχεδόν δύο ολόκληρες δεκαετίες.
Ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας, Jens-Frederik Nielsen, δήλωσε ότι το ζήτημα αποτελεί «ένα σκοτεινό κεφάλαιο στην ιστορία μας», ενώ η πρωθυπουργός της Δανίας, Mette Frederiksen, τόνισε ότι, παρότι το παρελθόν δεν μπορεί να αλλάξει, «μπορούμε να αναλάβουμε την ευθύνη».
Περίπου 150 γυναίκες Ινουίτ πέρυσι μήνυσαν τη Δανία και κατέθεσαν αιτήσεις αποζημίωσης κατά του υπουργείου Υγείας, ισχυριζόμενες ότι οι δανικές υγειονομικές αρχές παραβίασαν τα ανθρώπινα δικαιώματά τους όταν τους τοποθέτησαν ενδομήτρια αντισυλληπτικά (IUDs).
Κάποιες από τις γυναίκες, πολλές από τις οποίες ήταν έφηβες τότε, δεν γνώριζαν τι συνέβαινε ή δεν είχαν δώσει τη συγκατάθεσή τους. Οι δανικές αρχές πέρυσι ανέφεραν ότι έως και 4.500 γυναίκες και κορίτσια – περίπου οι μισές από τις γυναίκες σε γόνιμη ηλικία στη Γροιλανδία εκείνη την εποχή – είχαν λάβει IUDs μεταξύ της δεκαετίας του 1960 και των μέσων της δεκαετίας του 1970.
Ο φερόμενος σκοπός ήταν να περιοριστεί η αύξηση του πληθυσμού στη Γροιλανδία αποτρέποντας τις εγκυμοσύνες. Ο πληθυσμός στο νησί της Αρκτικής αυξανόταν γρήγορα τότε λόγω βελτιωμένων συνθηκών διαβίωσης και καλύτερης υγειονομικής περίθαλψης.
«Δεν μπορούμε να αλλάξουμε ό,τι έχει συμβεί. Αλλά μπορούμε να αναλάβουμε την ευθύνη», δήλωσε η Frederiksen στην ανακοίνωση. «Γι’ αυτό θα ήθελα να πω, εκ μέρους της Δανίας: Συγγνώμη».
Η Frederiksen ανέφερε ότι η συγγνώμη περιλαμβάνει επίσης τη συστηματική διάκριση της Δανίας και άλλες αποτυχίες και κακομεταχειρίσεις κατά των Γροιλανδών «μόνο και μόνο επειδή ήταν Γροιλανδοί».
Αναγνώρισε ότι η αναγκαστική αντισύλληψη προκάλεσε σωματική και ψυχολογική βλάβη.
Ο Nielsen δήλωσε ότι η κυβέρνηση της Γροιλανδίας, η οποία ανέλαβε τον έλεγχο του τομέα υγείας από την Κοπεγχάγη το 1992, έχει αναγνωρίσει τη δική της ευθύνη στις υποθέσεις αναγκαστικής αντισύλληψης και έχει αποφασίσει να προχωρήσει στην αποζημίωση των θυμάτων.
«Πάρα πολλές γυναίκες επηρεάστηκαν με τρόπο που άφησε βαθιά σημάδια στις ζωές, στις οικογένειες και στις κοινότητες», έγραψε σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Συμπάσχω με τις γυναίκες και τους αγαπημένους τους. Και μοιράζομαι τη λύπη και την οργή τους».
Πρόσθεσε: «Ήταν καιρός να υπάρξει συγγνώμη από την επίσημη Δανία. Για πολύ καιρό, τα θύματα της υπόθεσης είχαν σιωπήσει μέχρι θανάτου. Είναι λυπηρό ότι η συγγνώμη έρχεται μόνο τώρα – είναι αργά και άσχημο».
Η Γροιλανδία, που αποτελεί μέρος του δανικού βασιλείου, ήταν αποικία υπό την κυριαρχία της Δανίας μέχρι το 1953, όταν έγινε επαρχία της Σκανδιναβικής χώρας.
Το 1979, το νησί απέκτησε αυτοδιοίκηση και 30 χρόνια αργότερα η Γροιλανδία έγινε ένα αυτόνομο διοικητικό σώμα.
Με πληροφορίες από euronews.com