Η Γάζα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια νέα, σοβαρή απειλή, καθώς ασθένειες ανθεκτικές στα αντιβιοτικά εξαπλώνονται στην κατεστραμμένη από τον πόλεμο περιοχή, σύμφωνα με έρευνα που δόθηκε στη δημοσιότητα.
Με τα ιατρικά εφόδια να είναι εξαιρετικά περιορισμένα και δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους τραυματισμένους από τον πόλεμο -πολλοί εκ των οποίων υποσιτισμένοι-, τα υψηλά επίπεδα βακτηρίων ανθεκτικών στα φάρμακα ενδέχεται να οδηγήσουν σε μεγαλύτερης διάρκειας και σοβαρότερες ασθένειες, ταχύτερη μετάδοση λοιμώξεων και αύξηση των θανάτων, προειδοποιούν οι ειδικοί.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν την Τρίτη σε σχολιαστικό άρθρο στο Lancet Infectious Diseases, είναι τα πρώτα από την έναρξη της σύγκρουσης, τον Οκτώβριο του 2023, που καταγράφουν την επικράτηση πολυανθεκτικών βακτηρίων στη Γάζα.
«Αυτό σημαίνει πιο μακροχρόνιες και πιο σοβαρές ασθένειες, υψηλότερο κίνδυνο μετάδοσης και αυξημένη θνησιμότητα ακόμη και από κοινές λοιμώξεις. Περισσότερους ακρωτηριασμούς. Είναι μια φρικτή εικόνα», δήλωσε η Κρίστελ Μουσάλι, σύμβουλος επιδημιολογίας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα και συν-συγγραφέας μελετών για ανθεκτικά βακτήρια στη Γάζα και σε άλλες εμπόλεμες ζώνες της Μέσης Ανατολής, η οποία δεν συμμετείχε στην έρευνα.
Η μελέτη βασίστηκε σε περισσότερα από 1.300 δείγματα από το νοσοκομείο Al-Ahli, όπου λειτουργεί ένα από τα ελάχιστα μικροβιολογικά εργαστήρια που παραμένουν ενεργά. Τα δύο τρίτα των δειγμάτων, τα οποία ελήφθησαν από ασθενείς σε διάστημα 10 μηνών πέρυσι, παρουσίασαν βακτήρια ανθεκτικά σε πολλαπλά φάρμακα.
Ο Μπιλάλ Ιρφάν, εκ των συγγραφέων της μελέτης, χαρακτήρισε τα αποτελέσματα «ιδιαίτερα ανησυχητικά». «Δεν γνωρίζουμε την πραγματική έκταση του προβλήματος, λόγω της καταστροφής σχεδόν όλων των εργαστηρίων και της απώλειας μεγάλου μέρους του ιατρικού προσωπικού. Είναι κρίσιμο να έχουμε έστω και αυτή τη μερική εικόνα για το τι συμβαίνει», δήλωσε ο Ιρφάν, βιοηθικός στο νοσοκομείο Brigham and Women’s του Χάρβαρντ και στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.
Η Γάζα αντιμετωπίζει υψηλά ποσοστά πολυανθεκτικών βακτηρίων εδώ και δεκαετίες, ως αποτέλεσμα των επανειλημμένων συγκρούσεων και του ισραηλινού αποκλεισμού που επιβλήθηκε το 2007, όταν η Χαμάς ανέλαβε τον έλεγχο. Ωστόσο, η τρέχουσα κατάσταση είναι άνευ προηγουμένου: το σύστημα υγείας έχει αποδεκατιστεί, οι υποδομές ύδρευσης και αποχέτευσης έχουν καταρρεύσει, η αποκομιδή απορριμμάτων έχει σχεδόν διακοπεί και η πείνα πλήττει μεγάλο μέρος του πληθυσμού των 2,3 εκατομμυρίων.
Την Τρίτη, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κάλεσε το Ισραήλ να επιτρέψει την αποθήκευση ιατρικών προμηθειών για να αντιμετωπιστεί η «καταστροφική» κατάσταση υγείας στη Γάζα. «Θέλουμε να εφοδιαστούμε. Όλοι ακούμε για αυξημένες ανθρωπιστικές αποστολές, όμως αυτό δεν συμβαίνει ή γίνεται με πολύ αργούς ρυθμούς», δήλωσε ο Ρικ Πίπερκορν, εκπρόσωπος του ΠΟΥ στα παλαιστινιακά εδάφη.
Ο ίδιος ανέφερε ότι η Γάζα έχει ξεμείνει από πάνω από τα μισά απαραίτητα φάρμακα, ενώ ο ΠΟΥ έχει καταφέρει να εισαγάγει λιγότερες προμήθειες από όσες χρειάζονται, λόγω «δυσκίνητων διαδικασιών» και απαγορεύσεων εισαγωγής ορισμένων προϊόντων.
Σύμφωνα με τον Πίπερκορν, μόλις το 50% των νοσοκομείων και το 38% των κέντρων πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης λειτουργούν -και αυτά εν μέρει-, με την πληρότητα των κλινών να έχει φτάσει το 240% στο νοσοκομείο Αλ-Σίφα και το 300% στο Αλ-Αχλί. «Η συνολική κατάσταση της υγείας παραμένει καταστροφική. Η πείνα και ο υποσιτισμός συνεχίζουν να μαστίζουν τη Γάζα», είπε.
Αξιωματούχοι του ισραηλινού Υπουργείου Άμυνας ανέφεραν ότι από την έναρξη του πολέμου έχουν μεταφερθεί στη Γάζα πάνω από 45.000 τόνοι ιατρικού εξοπλισμού και έχουν δημιουργηθεί 13 πλήρως εξοπλισμένα νοσοκομεία εκστρατείας από διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις. «Το Ισραήλ θα συνεχίσει να επιτρέπει την είσοδο ιατρικού εξοπλισμού και φαρμάκων στη Λωρίδα της Γάζας, σε συντονισμό με τη διεθνή κοινότητα και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, λαμβάνοντας όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να αποτραπεί η κατάληψη της βοήθειας από τη Χαμάς για τρομοκρατικούς ή στρατιωτικούς σκοπούς», τόνισαν.
Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Γάζας, τις τελευταίες 24 ώρες σκοτώθηκαν τουλάχιστον 89 Παλαιστίνιοι —31 εκ των οποίων αναζητούσαν βοήθεια— και 513 τραυματίστηκαν σε ισραηλινές επιθέσεις. Από τις 7 Οκτωβρίου 2023, η ισραηλινή επιχείρηση έχει προκαλέσει τον θάνατο 61.599 Παλαιστινίων και τον τραυματισμό 154.088.
Η μελέτη αναφέρει ότι το 75% των δειγμάτων προήλθε από θύματα τραυματικών κακώσεων που προκλήθηκαν από ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές ή παρόμοιες επιθέσεις. Οι συγγραφείς προειδοποιούν στο Lancet ότι η απειλή από ανθεκτικά βακτήρια θα επιδεινωθεί, εάν δεν τερματιστεί η ισραηλινή επίθεση και η «σκόπιμη στόχευση νοσοκομείων, εργαστηρίων και μονάδων αφαλάτωσης».
Η Μουσάλι πρόσθεσε ότι η κρίση επιβαρύνεται από τη μαζική μόλυνση των πηγών νερού και την έλλειψη οργανωμένων εμβολιαστικών προγραμμάτων στη διάρκεια του πολέμου.
Η σύγκρουση ξεκίνησε με την αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, κατά την οποία σκοτώθηκαν 1.200 άνθρωποι, κυρίως άμαχοι, και απήχθησαν περίπου 250 όμηροι. Από αυτούς, οι 50 παραμένουν στη Γάζα και εκτιμάται ότι μόλις 20 είναι ακόμη ζωντανοί.
Με πληροφορίες από Guardian
