Είναι το «Φλεγόμενο Αγόρι» το καλύτερο έργο του Πολ Όστερ;

Είναι το «Φλεγόμενο Αγόρι» το καλύτερο έργο του Πολ Όστερ; Facebook Twitter
Όχι και τόσο γνωστός στην Ελλάδα, ο Στίβεν Κρέιν συγκαταλέγεται στους κορυφαίους Αμερικανούς συγγραφείς.
0

ΤΟ ΑΦΕΝΤΙΚΟ ΤΡΕΛΑΘΗΚΕ. Αυτός θα μπορούσε να είναι ο υπότιτλος του ογκωδέστατου, σχεδόν 1.200 σελίδων στην ελληνική εκδοχή του τόμου που συνέγραψε ο Πολ Όστερ για έναν από τους πιο παρεξηγημένους συγγραφείς της Αμερικής, τον Στίβεν Κρέιν, ο οποίος γεννήθηκε το 1871 και πρόλαβε, μέχρι το τέλος της ζωής του, σε ηλικία είκοσι οκτώ ετών, να γράψει σχεδόν τα πάντα: δημοσιογραφικά κείμενα που άφησαν εποχή, σπουδαία διηγήματα όπως το «Βάρκα στο πέλαγος» ή το «Όλα ή τίποτα - Άλογα», ανταποκρίσεις από τα πολεμικά μέτωπα, όπως αυτό του Ελληνοτουρκικού Πολέμου του 1897 (Στην πρώτη γραμμή, μτφρ. Ηλίας Μαγκλίνης, Μεταίχμιο), εξαιρετικές νουβέλες όπως το Μάγκι: Ένα κορίτσι του δρόμου και το Τέρας, αριστουργηματικά ποιήματα όπως οι «Μαύροι Καβαλάρηδες» και, φυσικά, το αριστούργημά του Το κόκκινο σήμα του θάρρους (μτφρ. Νίκος Παναγιωτόπουλος, Μεταίχμιο) ‒ ο τίτλος παραπέμπει στη συμβολική και κυριολεκτική πληγή (εξού και το «red badge») που έφερε ένας στρατιώτης στον Αμερικανικό Εμφύλιο ως ένδειξη μιας μάλλον ανίερης φοβίας παρά θάρρους.

Όλα αυτά τα έγραψε ένα νεαρό αγόρι που δεν είχε ποτέ την ατυχία ή την τύχη, αν εξαιρέσεις τις ταραχές στο Μεξικό και τις δικές μας εμπόλεμες ζώνες από την Κρήτη έως τη Στέρεα Ελλάδα κατά τον 19ο αιώνα, να βρεθεί σε πολεμικό μέτωπο παρά μόνο εκ των υστέρων, αλλά τόλμησε να κάνει με τη δύναμη της φαντασίας του περιγραφές πιο δυνατές από οποιουδήποτε αυτόπτη μάρτυρα.

Ο Στίβεν Κέιν είναι ο συγγραφέας που ο Πολ Όστερ παραδέχεται όχι μόνο αναφορικά με το μεστό, ανατρεπτικό και ιμπρεσιονιστικό, όπως λέει, ύφος της γραφής ή την πολυτάραχη σύντομη ζωή του αλλά και για τη διαρκή ανατρεπτική δύναμη που δύσκολα θα μπορούσε να βρει σε σύγχρονο Αμερικανό συγγραφέα.

Όχι και τόσο γνωστός στην Ελλάδα, ο Στίβεν Κρέιν συγκαταλέγεται στους κορυφαίους Αμερικανούς συγγραφείς. Έχει ταυτιστεί με τη γέννηση της σύγχρονης αμερικανικής λογοτεχνίας και σίγουρα είναι πρόδρομος ή μάλλον εισηγητής, κατά τον Όστερ, του μοντερνισμού και μέντορας συγγραφέων όπως ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ, ο οποίος επηρεάστηκε από τις πολεμικές περιγραφές του, ή ο Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ, που θα πρέπει να είδε στα πρωτόγνωρα σκοτάδια του Κρέιν τη δική του ανάποδη όψη της εσωτερικής ζωής.

cover
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ: Πολ Όστερ, Φλεγόμενο Αγόρι, Μτφρ.: Ιωάννα Ηλιάδη, Εκδόσεις Μεταίχμιο

Γιατί, αν κάτι συνεπαίρνει βαθιά τον Όστερ ώστε να αφιερώσει σε αυτόν τον εκρηκτικό νεαρό ένα ποιητικό βιογράφημα ‒με τον τίτλο να παραπέμπει άμεσα στον Τζον Κιτς, ο οποίος πέθανε επίσης από φυματίωση‒ και το καλύτερό του, κατά τη γνώμη μας, έργο του, είναι το βαθύ υπαρξιακό και συνάμα συγγραφικό νήμα που τον συνδέει μαζί του, δύσκολα ανιχνεύσιμο παρά μόνο ανάμεσα σε ουσιαστικούς γραφιάδες ‒ θαρρείς πως ο εντελώς θεατρικά στημένος διάλογος, προς το τέλος του βιβλίου, μεταξύ των φίλων Κόνραντ και Κρέιν στο σπίτι του πρώτου έχει κάτι από τον δικό του εσωτερικό διάλογο με το «φλεγόμενο αγόρι».

Γιατί, σε αντίθεση με ό,τι συνηθίζεται σε μια βιογραφία, ο Πολ Όστερ παρεμβαίνει διαρκώς στην αφήγηση με σχόλια σε πρώτο πρόσωπο ή με τεράστιες υποσημειώσεις για να διορθώσει οποιαδήποτε υπόνοια εσφαλμένης αίσθησης των συγκαιρινών του Κρέιν, οι οποίοι, για παράδειγμα, δεν αντιλήφθηκαν το βάθος που είχε το πρωτόλειο έργο του Μάγκι ή την πειραματική δεινότητα που αποκάλυπτε η Τρίτη Βιολέτα, (υπερ)τονίζοντας ταυτόχρονα τη συμβολική λειτουργία των αντιφάσεων και τις πολλαπλές όψεις της ατελούς ανθρώπινης φύσης που, μέσα από τη συγγραφική δεινότητα του Κρέιν, αντιστρέφει τους όρους της, ξεπερνώντας αυτό που καταχρηστικά αποκαλούμε ανθρώπινο μέτρο.

Με άλλα λόγια, ο Στίβεν Κέιν είναι ο συγγραφέας που ο Πολ Όστερ παραδέχεται όχι μόνο αναφορικά με το μεστό, ανατρεπτικό και ιμπρεσιονιστικό, όπως λέει, ύφος της γραφής ή την πολυτάραχη σύντομη ζωή του αλλά και για τη διαρκή ανατρεπτική δύναμη που δύσκολα θα μπορούσε να βρει σε σύγχρονο Αμερικανό συγγραφέα. Ταυτόχρονα, όμως, ο Όστερ γράφει το Φλεγόμενο Αγόρι ως το εξομολογητικό γράμμα ενός πατέρα που τρέφει απύθμενη τρυφερότητα γι’ αυτό το χαμένο στη δίνη των οικονομικών προβλημάτων και των διαρκών πολεμικών συγκρούσεων enfant terrible του 19ου αιώνα.

Κλίνοντας ευλαβικά το γόνυ, μια κίνηση σπάνια για συγγραφέα, αποδίδει στον Κρέιν τα μέγιστα επειδή, παρά τις κακουχίες και τις συνεχείς κρίσεις υγείας, αφοσιώθηκε ψυχή τε και σώματι στη γραφή με την ίδια αυθεντική συνέπεια και ειλικρίνεια που αγάπησε τους ανυπεράσπιστους ανθρώπους, όπως οι φτωχοί ανθρακωρύχοι ή οι εκδιδόμενες γυναίκες, κάτι σκανδαλώδες για την εποχή. Έφτασε μάλιστα να εξοριστεί για πάντα από την αγαπημένη του Νέα Υόρκη ακριβώς επειδή τόλμησε να υπερασπιστεί σε δικαστήριο μια σεξεργάτρια, προκαλώντας την αντίδραση της αστυνομίας που εισέβαλε στο σπίτι του, για να ανακαλύψει ότι συζεί κι εκείνος με σεξεργάτρια και ότι είναι εξαρτημένος από το όπιο (Ο Πολ Όστερ επιμένει ότι η πίπα του οπίου που βρέθηκε στο σπίτι ήταν απλώς ένα αντικείμενο στο οποίο στηρίχτηκε ο Κρέιν για να γράψει ένα δημοσιογραφικό κείμενο για την κατανάλωση οπίου που ήταν της μόδας τότε, αν και η ενάργεια των περιγραφών δείχνει σαφέστατα πως είχε δοκιμάσει και ο ίδιος την απαγορευμένη ουσία).

Όπως και να ’χει, ο πάντοτε ευαίσθητος σε τέτοια ντοστογιεφσκικά ζητήματα ηθικής και φιλοσοφικά θέματα Πολ Όστερ φτάνει να προασπίζεται όχι μόνο τους ατελείς ηθικά πρωταγωνιστές των βιβλίων του Κρέιν αλλά και τον ίδιο τον συγγραφέα του, επιμένοντας πως η ιδιόμορφη ηθική του απλώς δεν συμφωνούσε με τα κριτήρια της εποχής. Η σαγήνη της παραβίασης, στην οποία επιδιδόταν κατά καιρούς και την οποία κατέγραφε στο έργο του ο Κρέιν, είχε, σύμφωνα με τον Όστερ, αρχαίες καταβολές, γι’ αυτό και επικαλείται διαρκώς αναλογίες με πρωταγωνιστές του Ομήρου ή του Σαίξπηρ, γνωρίζοντας πως η βία και η κακία απλώς απαιτούν ως αντιστάθμισμα ένα εσωτερικό βάθος.

Αν αυτό υπάρχει, επιβεβαιώνεται η οπτική των αρχαίων Γνωστικών που είναι γνωστή στον Όστερ, ότι οι πράξεις μας, όσο ασεβείς κι αν φαίνονται με την τρέχουσα ηθική, δεν μπορούν να ρυπάνουν το βαθύ ατόφιο χρυσάφι της ψυχής μας και απλώς διοχετεύουν κομμάτια της ατελούς μας φύσης σε μικρά παραπτώματα. Κατ’ ουσίαν, ο Όστερ θεωρεί τον Κρέιν ως συνεπή απέναντι στον υπαρξιακό του πυρήνα και έτοιμο να αυτομαστιγωθεί, όπως συνέβη σε πολλές περιπτώσεις, μόνο με την υπόνοια ότι θα μπορούσε να προξενήσει κακό σε κάποιο άλλο πλάσμα, διατηρώντας την ευαισθησία και την ακεραιότητά του (πώς αλλιώς να ερμηνευθεί αυτή η βαθιά αγάπη του για τα ζώα, στην οποία αναφέρεται διαρκώς ο Όστερ, εξηγώντας μας πώς έσωσε ένα κουτάβι από τη μάχη του Βελεστίνου στην επαναστατημένη Ελλάδα, δίνοντάς του το όνομα της περιοχής και παίρνοντάς το μαζί του στην Αγγλία;).

Γι’ αυτό και το Φλεγόμενο Αγόρι, μεταφρασμένο με ακρίβεια και σεβασμό στο πρωτότυπο ακόμα και στον μακροπερίοδο λόγο, από την Ιωάννα Ηλιάδη (αν εξαιρέσεις ελάχιστες αστοχίες στην επιλογή λέξεων όπως το «αψηφισιά» ή «καμπουριαστές φιγούρες») δεν είναι απλώς η βιογραφία ενός λαμπρού μυαλού των αμερικανικών γραμμάτων αλλά ένα μάθημα θεωρίας λογοτεχνίας, μια φιλοσοφική πραγματεία αλλά και μια ανάλυση της αμερικανικής ταυτότητας σε όλες σχεδόν τις πλευρές της.

Ο Κρέιν φαίνεται να τραβάει τον Όστερ από το μανίκι και να τον αναγκάζει να σκύψει με απίστευτη αγχίνοια κυριολεκτικά πάνω απ’ όλα τα κείμενά του, ανιχνεύοντας γραμμή γραμμή και λέξη προς λέξη τις κρυφές λεπτομέρειες, ενώ ταυτόχρονα του υπαγορεύει, όπως η φλεγόμενη μούσα στον τυφλό ποιητή, τα μέρη που ο νεαρός συγγραφέας έβλεπε ή φανταζόταν, από τα βάθη της ταλανισμένης του ψυχής έως την απεραντοσύνη της ερήμου και των άδειων δωματίων ‒ βλέπε τα χαρακτηριστικά διηγήματα «Πέντε λευκά ποντίκια» και «Τρίτη Βιολέτα».

Επίσης, για χάρη του Κρέιν ο Όστερ μετατρέπεται σε αυτοσχέδιο ψυχολόγο, παρότι παραδέχεται πως όπως ο αγαπημένος του συγγραφέας απεχθανόταν βαθιά τους ψυχολογισμούς, αναλύοντας λεπτομερώς τα ημερολόγιά του και τις επιστολές που στέλνει σε φίλους και σε πραγματικές ή υποψήφιες ερωμένες (κάποιες, ωστόσο, όπως αυτή που στέλνει στη νεαρή αριστοκράτισσα Νέλι Κράους, παραδέχεται ότι είναι εντελώς ατυχείς). 

Γράφοντας σε ένα πυρακτωμένο ύφος που δεν φείδεται υπερβολών και επιθέτων την ίδια στιγμή που εξυμνεί τη λιτότητα του βιογραφούμενου συγγραφέα του, ο Πολ Όστερ καταθέτει το πιο ανυπόκριτα ειλικρινές κείμενο που θα μπορούσε να γράψει ένας συγγραφέας για τα γοητευτικά ψεύδη της γραφής σε συνθήκες βραδείας καύσης που τόσο η εποχή όσο ο κόσμος και η συνείδησή μας έχουν ανάγκη. Αν κάτι του χρωστάμε είναι βαθιά ευγνωμοσύνη όχι μόνο που γράφει με τέτοια αφοσίωση ένα τόσο συναρπαστικό αφήγημα για έναν (σχεδόν) ξεχασμένο συγγραφέα αλλά κυρίως που επαναφέρει τη λογοτεχνία στα μεγάλα της μέτρα.

Δεν επιμένει τυχαία πως μόνο αυτή μπορεί, μέσα από κορυφαία έργα τέχνης, να χωρίσει τον χώρο και τον χρόνο στα δύο και να μας θυμίσει, όπως συμβαίνει με σπουδαία ποιήματα σαν τους «Μαύρους Καβαλάρηδες» του Κρέιν, γιατί ένα έρημο, «αποκτηνωμένο» κατά τα άλλα πλάσμα, όπως κάποτε ο Μποντλέρ, που τόλμησε να φτύσει στα γόνατά του την ίδια την ομορφιά, τολμά να κρατήσει στα χέρια την καρδιά του, να τη δαγκώσει και τελικά να τη φάει, αν και πικρή, γιατί είναι η δική του. Και σε αυτό το βιβλίο έχει κανείς την αίσθηση ότι πολλές συγγραφικές καρδιές χτυπούν ταυτόχρονα σαν μία, διασχίζοντας όλες τις δυνατές χωροχρονικές συνθήκες κόντρα σε όλα τα εμπόδια των ενίοτε άκαρδων και άψυχων σύγχρονων τάσεων και του κατακερματισμένου βίου.

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το «4321» του Πολ Όστερ σου προκαλεί μια ευχάριστη αίσθηση déjà vu

Βιβλίο / Το «4321» του Πολ Όστερ σου προκαλεί μια ευχάριστη αίσθηση déjà vu

Το «ωκεάνιο» μυθιστόρημα του Αμερικανού συγγραφέα διαφέρει πολύ από τα αλλόκοτα, μινιμαλιστικά θρίλερ που τον καθιέρωσαν ως έναν από τους σημαντικότερους λογοτέχνες της γενιάς του
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το έπος του Όστερ, μια «Βλάβη» και το πορνό του Ουελμπέκ

Βιβλίο / Το έπος του Όστερ, μια «Βλάβη» και το πορνό του Ουελμπέκ

Ποια είναι η ιστορία πίσω από το νέο βιβλίο του Πoλ Όστερ; Τι τρέχει πάλι με τον Μισέλ Ουελμπέκ; Μια πρώτη ματιά στο νέο βιβλίο του Κολμ Τόιμπιν. Ποιο είναι το βιβλίο που βασίστηκε η νέα ταινία του Λάνθιμου; + Ένα νέο περιοδικό για το βιβλίο που αξίζει να διαβάσετε.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Σπίτι με άλλα υλικά / Το Καθώς ψυχορραγώ του Ουίλλιαμ Φώκνερ σε νέα μετάφραση

Βιβλίο / Σπίτι με άλλα υλικά: Το «Καθώς ψυχορραγώ» του Ουίλλιαμ Φώκνερ σε νέα μετάφραση

Ένα βιβλίο μοιάζει, όπως και πολλά άλλα πράγματα στη ζωή, με ένα σπίτι. Σκοπός του είναι να στεγάσει μια ιστορία, ή πολλές, ή πολλές που προσποιούνται πως είναι μία. Δηλαδή σκοπός του είναι να στεγάσει τα ίχνη που αφήνει πίσω του ένας νους καθώς διατρέχει τις μέρες που του αναλογούν. Με άλλα λόγια, όπως και ένα σπίτι, έχει σκοπό να στεγάσει τη ζωή, μετουσιωμένη όμως σε λέξεις.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΕΧΑΓΙΑΣ
Βραβευμένα βιβλία ξένης λογοτεχνίας: Αξίζουν, πράγματι, τον κόπο;

Βιβλίο / Βραβευμένα βιβλία ξένης λογοτεχνίας: Αξίζουν, πράγματι, τον κόπο;

Η πρόσφατη βιβλιοπαραγωγή στην Ελλάδα φέρνει στο φως μια σειρά από βραβευμένα στο εξωτερικό μυθιστορήματα με περίοπτες διακρίσεις: Μπούκερ, National Book Award ή Νόμπελ. Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα και το κριτήριο επιλογής τους, που έχει αλλάξει με την πάροδο των χρόνων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Λυδία Κονιόρδου διαβάζει τον μονόλογο της Λούλας Αναγνωστάκη «Ο oυρανός κατακόκκινος»

Lifo Videos / «Ιδού εγώ»: Η Λυδία Κονιόρδου ερμηνεύει το «Ουρανός Κατακόκκινος» της Λούλας Αναγνωστάκη στο LIFO.gr

O απολογισμός ζωής μιας γυναίκας που βλέπει γύρω της τον κόσμο να διαλύεται, η προσωπική εμπλοκή στη συλλογική μνήμη, μια ποιητική εκδοχή της δυστυχίας που γεννά η σύγχρονη πραγματικότητα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Βιβλίο / Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Με ένα πλούσιο πρόγραμμα με καλεσμένους από 16 χώρες και τιμώμενο πρόσωπο τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο, το φετινό φεστιβάλ σημείωσε τη μεγαλύτερη προσέλευση στην ιστορία του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

The Review / Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου, με αφορμή τη νέα έκδοση του έργου του Ζαν Ζενέ, εξετάζουν τους λόγους που μπορεί να μας αφορά ακόμα και σήμερα το θρυλικό βιβλίο του 1945. ― ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟΛΜΗΡΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ