LIVE!

Η «Θεραπεία» του Ντέιβιντ Λοτζ για το υπαρξιακό μας άγχος

Ντέιβιντ Λοτζ: «Θεραπεία» Facebook Twitter
Εξαιρετικός ψυχογράφος, ο Ντέιβιντ Λοτζ διατηρεί το πικρόχολο χιούμορ του, όταν καταφεύγει στο συναίσθημα δεν παγιδεύεται από μελοδραματισμούς και προσφέρει σ’ όλους μια ελπίδα.
0

Πενήντα οχτώ χρονών, φαλακρός, χωμένος σ’ ένα κορμί που θυμίζει αχλάδι, ονομάζεται Λόρενς Πάσμορ κι ακούει στο παρατσούκλι Τάμπι (βαρελάκι). Φαινομενικά τα πάει μια χαρά: υπογράφει το σενάριο της πιο δημοφιλούς σειράς του Ηνωμένου Βασιλείου. Τρεις δεκαετίες παντρεμένος, κάνει ακόμα έρωτα με τη γυναίκα του και φροντίζει να την απατά μόνο πλατωνικά. Τα παιδιά του προοδεύουν, η υγεία του είναι καλή, η γκαρνταρόμπα του μεγαλώνει, το αυτοκίνητό του πετάει. Είναι πλούσιος, είναι αγαπητός, τα 'χει όλα. Κι όμως νιώθει κατάθλιψη και άγχος. Ασφυκτιά. Υποβάλλεται σ’ ένα σωρό ανώφελες θεραπείες. Οι νευρώσεις του παραμένουν, παρά τη «γνωστική θεραπεία συμπεριφοράς», τη γιόγκα ή την αρωματοθεραπεία. Ο αναθεματισμένος πόνος στο γόνατό του δεν περνά ούτε με βελονισμό ούτε με φυσικοθεραπεία.

Ο Λόρενς Πάσμορ, πρότυπο ανικανοποίητου-επιτυχημένου στα τέλη του 20ού αιώνα, είναι ο ήρωας του μυθιστορήματος του Ντέιβιντ Λοτζ «Θεραπεία» (1995). Από τα δημοφιλέστερα βιβλία του Βρετανού συγγραφέα, η «Θεραπεία» βρισκόταν εδώ και χρόνια, μαζί με τα υπόλοιπα έργα του, εκτός αγοράς. Να τη όμως ξανά, με την ετικέτα του νέου εκδοτικού οίκου Κυψέλη, στη γνωστή αλλά φρεσκαρισμένη μετάφραση του Γιώργου Μπαρουξή

Επί χρόνια καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ και πεζογράφος με διεθνή ακτινοβολία, ο 89χρονος σήμερα Λοτζ δίδαξε θεωρίες και θεωρίες, εξερεύνησε όλα τα μονοπάτια της κριτικής –από τον Μπαρτ ως τον Ντεριντά κι από τον Σοσίρ ως τον Λακάν και τον Τοντόροφ–, αλλά ποτέ δεν έπαψε να πιστεύει στη δύναμη της μυθοπλασίας.

Εδώ ο Λοτζ δεν σαρκάζει το πανεπιστημιακό κατεστημένο για την αυταρέσκεια και τη σοβαροφάνεια που το χαρακτηρίζουν, δεν εκλαϊκεύει καμιά λογοτεχνική θεωρία, δεν συγκρίνει τη βρετανική κοινωνία με την αμερικανική, ούτε διακωμωδεί συγκρούσεις τύπου «γιάπηδες εναντίον κουλτουριάρηδων». Αυτά τα είχε εξερευνήσει σε μυθιστορήματα όπως τα «Αλλάζοντας θέσεις» και «Μικρός που είναι ο κόσμος» ή στο «Ούτε γάτα ούτε ζημιά» που είχαν κυκλοφορήσει παλιότερα από τις εκδόσεις Πόλις και Bell. Ωστόσο, μερικοί βασικοί θεματικοί του άξονες, όπως η πουριτανική ατμόσφαιρα της μεταπολεμικής Αγγλίας ή τα κοινωνικά πρότυπα της σύγχρονης, οι συνήθειες της κατώτερης και της μεσαίας τάξης, το καθολικό δόγμα, το πέρασμα από τη σεξουαλική επανάσταση στο σεξ δίχως αναστολές, διαπερνούν και τις σελίδες της «Θεραπείας». 

david-lodge
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ: Ντέιβιντ Λοτζ, Θεραπεία, εκδ. Κυψέλη, μτφρ.: Γιώργος Μπαρουξής,
Σελίδες: 440

Ο σεναριογράφος ήρωας του Λοτζ είναι…τελειομανής: «Μπορεί η παραγωγή να είναι μπούρδα, η ηθοποιΐα να είναι μπούρδα, το σενάριο μπούρδα, αλλά προσπαθούν να το κάνουν τέλεια μπούρδα». Ο Λόρενς Πάσμορ είναι αυτοδημιούργητος, όχι ιδιαίτερα καλλιεργημένος, κι αναπληρώνει τα κενά της κουλτούρας του ανατρέχοντας στα λεξικά. Σχεδόν τυχαία πέφτει πάνω στον Κίρκεγκαρντ. Κι όταν διαβάζει –σε λεξικό πάντα– τους τίτλους των έργων του, βυθίζεται με μανία στην ανάγνωσή τους. Από τα λίγα που καταλαβαίνει, στο πρόσωπο του Δανού φιλοσόφου ανακαλύπτει μια αδελφή ψυχή. «Το πιο τρομερό που μπορεί να συμβεί σ’ έναν άνθρωπο είναι να γίνει γελοίος στα ίδια του τα μάτια» γράφει ο Κίρκεγκαρντ. Ε, στον Λόρενς Πάσμορ συμβαίνει. Η τακτοποιημένη ζωή του θ’ αποδειχτεί εξαιρετικά εύθραυστη. Η γυναίκα του τον εγκαταλείπει και στη δουλειά του αρχίζει να δέχεται τρικλοποδιές. Αν μη τι άλλο, η κατάθλιψή του αποκτά επιτέλους κάποιους λόγους προφανείς!

Στο πρώτο μέρος της «Θεραπείας» ο τόνος που κυριαρχεί είναι ειρωνικός. Από τη στιγμή όπως που ο Πάσμορ κάνει συνειδητά το βήμα προς την αυτογνωσία, ο Λοτζ προσφέρει στον ήρωά του συμπόνια και κατανόηση. Εξαιρετικός ψυχογράφος, ο Ντέιβιντ Λοτζ διατηρεί το πικρόχολο χιούμορ του, όταν καταφεύγει στο συναίσθημα δεν παγιδεύεται από μελοδραματισμούς και προσφέρει σ’ όλους μια ελπίδα. Το υπαρξιακό άγχος, μοιάζει να λέει, θεραπεύεται. Το αν η ζωή μας θα εξακολουθήσει να έχει νόημα εξαρτάται κυρίως από μας. 

Επί χρόνια καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ και πεζογράφος με διεθνή ακτινοβολία, ο 89χρονος σήμερα Λοτζ δίδαξε θεωρίες και θεωρίες, εξερεύνησε όλα τα μονοπάτια της κριτικής –από τον Μπαρτ ως τον Ντεριντά κι από τον Σοσίρ ως τον Λακάν και τον Τοντόροφ–, αλλά ποτέ δεν έπαψε να πιστεύει στη δύναμη της μυθοπλασίας. Τα μυθιστορήματά του τα έχουν όλα: χιούμορ, πλοκή, κοινωνικό προβληματισμό, ψυχογραφικές παρατηρήσεις και συναισθηματικές συγκρούσεις, ήρωες ζωντανούς κι αναγνωρίσιμους. Κι ο ίδιος, σύμφωνα με τον παλιό μαθητή του, Δημήτρη Τζιόβα, ανέκαθεν θεωρούσε ότι «το καλό μυθιστόρημα είναι σαν τη σεξουαλική πράξη· δεν υφίσταται χωρίς σύντροφο ή συμμέτοχο (τον αναγνώστη), ούτε χωρίς κλιμακώσεις, κορυφώσεις, ζηλοτυπίες και σκάνδαλα»! Μακάρι η επανέκδοση της «Θεραπείας» ν’ ανοίξει δρόμο και για τα υπόλοιπα εξαντλημένα έργα του.

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ

Βιβλίο
0

LIVE!

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Μπερνάρ Πιβό: «Αμήχανοι θεατές»

To πίσω ράφι / Όταν ο Μπερνάρ Πιβό επιτέθηκε στη μέση νοικοκυρά για τα τηλεοπτικά σκουπίδια που καταναλώνει

Το βιβλίο «Αμήχανοι θεατές» του Γάλλου πολιτιστικού δημοσιογράφου που πέθανε πριν από λίγες ημέρες ήταν σαν τις εκπομπές του, ανάλαφρο και ταυτόχρονα διεισδυτικό.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ν. Μούσχουρη- Φ. Απέργης: «Το όνομά μου είναι Νάνα»

Το πίσω ράφι / Νάνα Μούσχουρη: «Είμαι ικανή ν’ αγαπήσω, αλλά όχι να πέσω στα πόδια του ανθρώπου που αγαπώ»

Η βιογραφία «Το όνομά μου είναι Νάνα», ένα δυσεύρετο πια βιβλίο του 2007, προέκυψε από την απόφασή της Μούσχουρη ν’ αφηγηθεί τη ζωή της στον Φώτη Απέργη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Πέτρος Μάρκαρης: «Η Αθήνα της μιας διαδρομής»

Το πίσω ράφι / «Η Αθήνα της μιας διαδρομής»: Η περιήγηση του Πέτρου Μάρκαρη στις γειτονιές από τις οποίες περνά ο Ηλεκτρικός

Η διαδρομή Πειραιάς - Κηφισιά δεν είναι απλώς ο συντομότερος δρόμος για ν’ ανακαλύψει κανείς την Αθήνα, αλλά κι ο προσφορότερος για να διεισδύσει στην κοινωνική της διαστρωμάτωση.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ