«Η Αθήνα της μιας διαδρομής»: Η περιήγηση του Πέτρου Μάρκαρη στις γειτονιές από τις οποίες περνά ο Ηλεκτρικός

Πέτρος Μάρκαρης: «Η Αθήνα της μιας διαδρομής» Facebook Twitter
Όπως μας διαβεβαιώνει ο Μάρκαρης, η διαδρομή Πειραιάς - Κηφισιά δεν είναι απλώς ο συντομότερος δρόμος για ν’ ανακαλύψει κανείς την Αθήνα, αλλά κι ο προσφορότερος για να διεισδύσει στην κοινωνική της διαστρωμάτωση. Φωτ.: Αναστασία Βουτυροπούλου/ LIFO
0

ΕΧΟΥΝ ΠΕΡΑΣΕΙ ΠΑΝΩ ΑΠΟ δέκα χρόνια από τότε που διάβασα το βιβλίο του Πέτρου Μάρκαρη «Η Αθήνα της μιας διαδρομής». Με το που είχε φτάσει στα χέρια μου, δεν έβλεπα την ώρα να χωθώ ξανά σ’ ένα βαγόνι του τρένου. Για κάποιον που περνά στον Ηλεκτρικό –διαβάζοντας!– πολλές ώρες τη βδομάδα, τι πιο ερεθιστικό από μια ξενάγηση στις γειτονιές μέσα από τις οποίες περνά ο συρμός, μ’ όλες τις συνήθειες, τις γεύσεις και τις αντιθέσεις τους.

Όπως άλλωστε μας διαβεβαιώνει ο Μάρκαρης, η διαδρομή Πειραιάς - Κηφισιά δεν είναι απλώς ο συντομότερος δρόμος για ν’ ανακαλύψει κανείς την Αθήνα, αλλά κι ο προσφορότερος για να διεισδύσει στην κοινωνική της διαστρωμάτωση.

Γραμμένο κατά παραγγελία, το συγκεκριμένο βιβλίο δεν είχε εμάς για αρχικούς αποδέκτες, αλλά το γερμανικό αναγνωστικό κοινό, από τα πιο αφοσιωμένα στον δημιουργό του αστυνόμου Χαρίτου. Πρωτοδημοσιεύτηκε το 2010 στη σειρά «Οι συγγραφείς και η πόλη τους» του μεγάλου οίκου Hanser και στη συνέχεια κυκλοφόρησε σ’ έκδοση τσέπης από τον μικροσκοπικό Diogenis, στον κατάλογο του οποίου περιλαμβάνονται και τα μυθιστορήματα του συγγραφέα. 

«Εκείνο που μ’ ενθουσίασε στην Αθήνα ήταν η ζωντάνια της. Τα λεωφορεία αγκομαχούσαν, αλλά οι κουβέντες, οι καβγάδες, τα σχόλια και το απίστευτο χιούμορ των ανθρώπων μού ήταν πρωτόγνωρα. Τώρα πια, βέβαια, δεν μιλάει κανείς σε κανέναν».

Κι ενώ το 2013 κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη, ο θάνατος του δημιουργού τους το 2020 είχε ως συνέπεια να εξαφανιστεί και αυτό το βιβλίο από την αγορά. Να το όμως ξανά στις προθήκες από τις εκδόσεις Κείμενα του Φοίβου Βλάχου, ως άλλος οδηγός πατριδογνωσίας που στήνει γέφυρες με το παρελθόν και, πότε με τρυφερότητα, πότε με σαρκασμό, αποτυπώνει όσα βιώνουμε σήμερα.

Ορίστε ένα μικρό παράδειγμα. Στο κεφάλαιο που αντιστοιχεί στον σταθμό Βικτώρια, ο Μάρκαρης αναρωτιέται: πώς μια πλατεία μεταξύ της Αριστοτέλους και της 3ης Σεπτεμβρίου, η πλατεία Κυριακού, όπως την ήξεραν οι παλιότεροι, πήρε μεταπολεμικά καινούργιο όνομα από τη βασίλισσα της Αγγλίας; Ήταν «μια χειρονομία ευγνωμοσύνης» προς τους Βρετανούς για τη συμπαράστασή τους επί Κατοχής και τις μάχες τους ενάντια στους κομμουνιστές επί Εμφυλίου, ή μήπως οι δημοτικές αρχές ξιπάστηκαν κι ήθελαν να φέρουν πιο κοντά την Αθήνα με το Λονδίνο;

cover
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ: Πέτρος Μάρκαρης,
Η Αθήνα της μιας διαδρομής, εκδόσεις Κείμενα

Όπως και να ’χει, στην ξιπασιά των κατοίκων της περιοχής, που «θέλησαν να ζήσουν σ’ ένα είδος αγγλικής countryside», χρεώνει ο ίδιος την εκ βάθρων μεταμόρφωσή της. Στην πλατεία Βικτωρίας είχαμε δώσει ραντεβού κι οι δυο μας, με αφορμή την πρώτη ελληνική έκδοση του βιβλίου, στο Café des poètes. Μια συνηθισμένη καφετέρια, όπου, μολονότι θαμώνας, ο Μάρκαρης δεν είχε συναντήσει ως τότε ούτε ποιητή ούτε άλλον συγγραφέα. Την προτιμούσε, ωστόσο, από τα «δήθεν» μαγαζιά της Φωκίωνος Νέγρη, κι ας βρίσκονται μια ανάσα από το σπίτι του. Από εκείνη τη συνομιλία προέρχονται και τα σχόλιά του που ανασύρω σήμερα.

Ορισμένες κεντρικές συνοικίες, τις οποίες περιγράφει στο βιβλίο, τις ήξερε πολύ καλά – «Είμαι άνθρωπος των πόλεων –τη φύση τη βαριέμαι– και σ’ όποια πόλη κι αν βρεθώ, μέσα από το κέντρο τους βρίσκω την οπτική γωνία για να τις εξερευνήσω καλύτερα». Το Νέο Φάληρο και το Μοσχάτο επίσης τα γνώριζε, γιατί είχε συγγενείς εκεί που τους επισκεπτόταν, αλλά το Θησείο και τα Άνω Πετράλωνα τα ανακάλυψε περπατώντας.

«Μ’ εντυπωσίασε πολύ η αλλαγή της Πειραιώς –αλλαγή προς το θετικό!–, και περπατώντας συνειδητοποίησα πόσο κακό έκανε στον Πειραιά ο Σκυλίτσης: γκρέμισε ό,τι παλιό και γραφικό κι έντυσε την πόλη με ομοιόμορφη στολή, όπως ντύνονταν κάποτε οι μαθήτριες των παρθεναγωγείων. Εντόπισα αρκετά σημεία όπου η Αθήνα του 1960 επιβιώνει στην Αθήνα του 2000, σε αντίθεση με την Κωνσταντινούπολη, που δεν θυμίζει σε τίποτε εκείνη που άφησα. Σημειωτέον, τα πέντε από τα είκοσι εκατομμύρια των σημερινών της κατοίκων είναι Κούρδοι, που μετοίκησαν σ’ αυτήν αναγκαστικά και τη μισούν!».

Κάτι ανάλογο υποστηρίζει και για τη νεότερη Αθήνα: ότι ήταν πάντα μια πόλη μετοίκων, οι οποίοι, με την εξαίρεση των προσφύγων από τη Μικρά Ασία, δεν την αγάπησαν πραγματικά...  «Οι πρώτοι μέτοικοι ήταν ευγενείς, ο Όθων κι η ακολουθία του. Οι Βαυαροί την αγάπησαν την Αθήνα, ή μάλλον την ιδέα που είχαν για την Αθήνα, γι’ αυτό και δεν έφεραν μαζί τους σκαρταδούρα, αλλά ό,τι καλύτερο διέθεταν – από τον Ερνέστο Τσίλλερ ως τον Φρήντριχ φον Γκέρτνερ, τον πρώην διευθυντή της Ακαδημίας Καλών Τεχνών του Μονάχου, που έχτισε τα Ανάκτορα. Οι στρατηγοί και οι πολιτικοί του 1821, όμως, που τους ακολούθησαν, δεν είχαν καμία διάθεση ν’ αφήσουν τα χωράφια τους στην Πελοπόννησο.

Μετά τον Εμφύλιο είχαμε το μεγάλο κύμα των εσωτερικών μεταναστών. Ούτε αυτοί συμφιλιώθηκαν εύκολα με την πρωτεύουσα – τα χωριά τους νοσταλγούσαν. Οι πρόσφυγες, εντούτοις, είχαν την επιθυμία να εγκαταστήσουν την ψευδαίσθηση της καταγωγής τους, ήθελαν κάπου να ριζώσουν. Γι’ αυτό βλέπεις ακόμα στη Νέα Φιλαδέλφεια ή στη Νέα Ιωνία κάμποσα συντηρημένα σπίτια κι ανθρώπους που κρατούν τις παλιές τους συνήθειες. Στην ουσία, διασώζουν πολιτισμό».

Όταν ο Πέτρος Μάρκαρης μετεγκαταστάθηκε κι ο ίδιος εδώ, στα μέσα της δεκαετίας του '60, δεν ένιωσε καθόλου ξένος. Έχοντας όμως γεννηθεί στην Κωνσταντινούπολη και σπουδάσει στη Βιέννη, ένιωσε πως ήρθε σ’ επαρχία. «Εκείνο που μ’ ενθουσίασε στην Αθήνα ήταν η ζωντάνια της. Τα λεωφορεία αγκομαχούσαν, αλλά οι κουβέντες, οι καβγάδες, τα σχόλια και το απίστευτο χιούμορ των ανθρώπων μού ήταν πρωτόγνωρα. Τώρα πια, βέβαια, δεν μιλάει κανείς σε κανέναν».

Στα χρόνια που μεσολάβησαν από την πρώτη, γερμανική έκδοση του βιβλίου, ένα μεγάλο κομμάτι του κέντρου –Ομόνοια, Μοναστηράκι, πλατεία Βικτωρίας, Αττική–, ειδικά στη διάρκεια της κρίσης, άλλαξε πολύ. Κάποιες άλλες συνοικίες, στα βόρεια προάστια, επλήγησαν λιγότερο. «Το μεταναστευτικό όμως γίνεται όλο και πιο ακανθώδες», παρατηρούσε.

«Εντάξει, το πρώτο κύμα των Αλβανών το αφομοιώσαμε, αλλά ως ποιο σημείο μπορούμε ν’ αφομοιώσουμε τις στρατιές των μειονοτήτων που καταφθάνουν σε ήδη τρομακτικά υποβαθμισμένες περιοχές; Τείνουμε να το ξεχνάμε, αλλά μειονότητες σημαίνει κλειστές κοινωνίες. Η θρησκεία και η γλώσσα είναι οι μόνοι πυλώνες που εξασφαλίζουν την ενότητα στα μέλη τους. Κι αυτό οφείλουμε να το σεβαστούμε».

Όπως επισημαίνει στο βιβλίο, στον Άγιο Νικόλαο ή στα Κάτω Πατήσια η αναλογία μεταξύ Ελλήνων και μεταναστών είναι σχεδόν ένας προς έναν, ενώ εκείνη μεταξύ νέων και ηλικιωμένων είναι ένας προς πέντε. «Εξού κι ο πόλεμος των φτωχών που θεριεύει τα τελευταία χρόνια. Λες κι οι μετανάστες είχαν να διαλέξουν, και αντί της Εκάλης προτίμησαν τον Άγιο Παντελεήμονα»….

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Φοίβος Βλάχος: «Πρέπει να σκεφτόμαστε μακροπρόθεσμα πώς θα κερδίσουμε ξανά την εμπιστοσύνη του αναγνωστικού κοινού»

Βιβλίο / Φοίβος Βλάχος: «Πρέπει να σκεφτόμαστε πώς θα κερδίσουμε ξανά την εμπιστοσύνη του αναγνωστικού κοινού»

Ένας τριαντάρης κάνει το δικό του βήμα στο βιβλίο, επαναφέροντας έναν τίτλο με ιστορία και επιδραστικό τυπογραφικό αποτύπωμα. Πρόσφατα ολοκλήρωσε τον κατάλογο της πρώτης διαδρομής των εκδόσεων Κείμενα, προκειμένου το θρυλικό εκδοτικό στίγμα εκείνης της εικοσαετίας να μείνει ζωντανό, ενώ παρακολουθούμε τις επιλογές με τις οποίες χαράζει τη δική του πορεία.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το πίσω ράφι/ Άντονι Μπέρτζες: «Έρνεστ Χέμινγουεϊ»

Το Πίσω Ράφι / Ο Χέμινγουεϊ ήταν ένας φωνακλάς νταής αλλά κι ένας σπουδαίος συγγραφέας του 20ού αιώνα

Η βιογραφία «Έρνεστ Χέμινγουεϊ - Μια ζωή σαν μυθοπλασία» του Βρετανού συγγραφέα Άντονι Μπέρτζες αποτυπώνει όχι μόνο την έντονη και περιπετειώδη ζωή του κορυφαίου Αμερικανού ομοτέχνου του αλλά και όλο το εύρος της αντιφατικής προσωπικότητάς του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Βιβλίο / 21η ΔΕΒΘ: Εξωστρέφεια και καλύτερη οργάνωση αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν

Απολογισμός της 21ης ΔΕΒΘ που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα του νεοσύστατου ΕΛΙΒΙΠ. Σε ποιο βαθμό πέτυχε τους στόχους της και ποια στοιχήματα μένει ακόμα να κερδίσει;
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η ποίηση όχι μόνο αλλάζει τον κόσμο, τον δημιουργεί» ​​​​​​/Μια νέα ανθολογία ελληνικής queer ποίησης μόλις κυκλοφόρησε στα ισπανικά /11 Έλληνες ποιητές σε μια νέα ισπανική queer ανθολογία /Queer ελληνική ποίηση σε μια νέα δίγλωσση ισπανική ανθολογία

Βιβλίο / Μια Ισπανίδα καθηγήτρια μεταφράζει ελληνική queer ποίηση

Η María López Villalba, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μετέφρασε 11 ελληνικά ποιήματα, σε μια πρόσφατη ανθολογία που προσφέρει στο ισπανόφωνο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική queer –και όχι μόνο– ποίηση.
M. HULOT
«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Δυο γυναίκες συγγραφείς αποκαλύπτουν τα κρυφά μυστικά της γραφής

Βιβλίο / Όλες οι γυναίκες του κόσμου στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Στο «Μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη», η μητρότητα γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει όλες τις μητέρες και όλες τις κόρες με τις γυναίκες της Ιστορίας που θαυμάσαμε, αλλά και τις ανώνυμες «Παναγίες» που κράτησαν στους ώμους τους τα βάρη της ανθρωπότητας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Βιβλίο / «Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Στο νέο του βιβλίο, «Lost Things Found», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Hyper Hypo, ο εικαστικός φωτογράφος Αντώνης Θεοδωρίδης εξερευνά τον μαγικό κόσμο της υπαίθριας αγοράς του Ελαιώνα.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Ντιντιέ Εριμπόν / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κεχαγιάς

Βιβλίο / «Το να εκδίδεις βιβλία στην Ελλάδα είναι σαν να παίζεις στο καζίνο»

Η Γεννήτρια είναι ένας νέος εκδοτικός οίκος αφιερωμένος στη σύγχρονη λογοτεχνία. Ο εκδότης της, συγγραφέας και μεταφραστής, Παναγιώτης Κεχαγιάς, μιλά για τις δυσκολίες και τις χαρές του εγχειρήματος, για το πώς σκοπεύει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ιδιαίτερα ανταγωνιστικής αγοράς, καθώς και για τους πρώτους τίτλους που ετοιμάζεται να εκδώσει.
M. HULOT
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Οι Αθηναίοι / Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Η εκτέλεση του Μπελογιάννη τον έκανε αριστερό. Η αυτοκτονία του Νίκου Πουλαντζά, μπροστά στα μάτια του, τον καθόρισε. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, αφηγείται το προσωπικό του ταξίδι και την πνευματική περιπέτεια μιας ολόκληρης εποχής, από τη διανόηση του Παρισιού μέχρι τους δρόμους της πολιτικής και τις αίθουσες των πανεπιστημίων.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Βιβλίο / Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Δεν υπάρχει μελέτη για τον ελληνικό εθνικισμό που να μην έχει αναφορές στο έργο της. Η επανακυκλοφορία του βιβλίου της «Το “Πρότυπο Βασίλειο” και η Μεγάλη Ιδέα» από τις εκδόσεις Νήσος συνιστά αναμφίβολα εκδοτικό γεγονός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός» ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Νίκος Μπακουνάκης / Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός»

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ, στην πρώτη του συνέντευξη, μιλά στη LIFO για τους στόχους και τις δράσεις του ιδρύματος και για το προσωπικό του όραμα για το βιβλίο. Ποιος ο ρόλος των μεταφράσεων στην πολιτιστική διπλωματία και πώς θα αυξηθεί η φιλαναγνωσία; 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζόναθαν Κόου

I was there / Τζόναθαν Κόου: «Το να είσαι κυνικός δείχνει τεμπελιά στη σκέψη»

Ο διάσημος Βρετανός συγγραφέας βρέθηκε στην Αθήνα και μίλησε για τη συγγραφή ως «πολυτέλεια για λίγους», την εκλογή Τραμπ ως «έκφραση απόγνωσης» και τη «woke» κουλτούρα ως πράξη ενσυναίσθησης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πολ Όστερ (1947-2024): Ο Mr. Vertigo των ονειρικών μας κόσμων

Σαν σήμερα  / Πολ Όστερ: «Οι χαμένες ευκαιρίες αποτελούν μέρος της ζωής στον ίδιο βαθμό με τις κερδισμένες»

Σαν σήμερα 30 Απριλίου, το 2024 πεθαίνει ο σπουδαίος Αμερικανός συγγραφέας και μετρ της σύμπτωσης, που κατάφερε να συνδυάσει την προοπτική των άπειρων φανταστικών κόσμων με το ατελείωτο κυνήγι των ευκαιριών και τη νουάρ ατμόσφαιρα με τα πιο ανήκουστα αυτοβιογραφικά περιστατικά.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ηλίας Μαγκλίνης: «Η ανάκριση»

Το Πίσω Ράφι / «Γιατί δεν μου μιλάς ποτέ για τον εφιάλτη σου, μπαμπά;»

Η «Ανάκριση» του Ηλία Μαγκλίνη, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεζά των τελευταίων χρόνων, φέρνει σε αντιπαράθεση έναν πατέρα που βασανίστηκε στη Χούντα με την κόρη του που «βασανίζεται» ως περφόρμερ στα χνάρια της Μαρίνα Αμπράμοβιτς.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Πέντε κλασικά έργα που πρέπει κανείς να διαβάσει

Βιβλίο / 5 κλασικά βιβλία που κυκλοφόρησαν ξανά σε νέες μεταφράσεις

Η κλασική λογοτεχνία παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη, κι αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς ανατρέχοντας στους τίτλους της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής και σε έργα των Τζόις, Κουτσί, Κάφκα, Αντρέγεφ και Τσβάιχ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ