Η μητέρα της γελά – η Chantal Akerman γράφει

Η μητέρα της γελά – η Chantal Akerman γράφει Facebook Twitter
Η Σαντάλ Άκερμαν με τη μητέρα της Ναταλία.
0


ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΒΙΒΛΙΑ
που σε βάζουν για ύπνο. Άλλα που στέκονται υπομονετικά στο κομοδίνο και περιμένουν την κατάλληλη στιγμή. Υπάρχουν βιβλία που θες να βουτήξεις μέσα τους, να κάτσεις σε μια πολυθρόνα και να παρατηρείς ό,τι γίνεται γύρω. Υπάρχουν κι εκείνα όμως που σου ανοίγουν την καρδιά στα δύο, σου λένε θα σου πω μια ιστορία και μετά ξέχασέ την, ή μην την ξεχάσεις ποτέ.

Το βιβλίο Μy mother laughs της Chantal Akerman είναι ένα αποχαιρετιστήριο γράμμα στη μητέρα της, Νατάλια, που είναι άρρωστη. Ίσως, πάλι, είναι μια επιστολή της ίδιας προς τον φόβο της πως χωρίς αγάπη δεν θα ζήσει.

Το έργο της Chantal είναι ένα εξομολογητικό έργο. Σε αφήνει να μπεις μέσα στην αφήγηση, να περπατήσεις στις Βρυξέλλες σαν να ήσουν εκεί, να πονέσεις κι εσύ μαζί της. Να αναρωτηθείς πώς είναι να πενθείς τη μητέρα σου, ενώ είναι ακόμη ζωντανή; Και ύστερα, πώς είναι να είσαι κόρη χωρίς μαμά.

Ο τρόπος γραφής της μοιάζει αθόρυβος, αλλά καταφέρνει μέσω μικρών αντικείμενων και φράσεων να σε αγγίζει εκεί που δεν το περιμένεις. Γράφει με επαναλήψεις, κόβει φράσεις και τις συνεχίζει αργότερα. Δείχνει τη σύγχυσή της. Δείχνει την παρατηρητικότητά της, την αγωνία της για όλα.

Είναι μεσημέρι. Μπαίνεις σε ένα τοπικό εστιατόριο στις Βρυξέλλες, ένα κορίτσι κάθεται απέναντί σου. Τρώτε. Αφού τελειώσει το φαγητό της, ανοίγει ένα βιβλίο. Πρώτες σελίδες. Εσύ ξέρεις ότι σε λίγο θα πονέσει κι εκείνη. Πώς να της πεις πως η Akerman έγραψε «Ι begin to prepare myself for her death». Πώς προειδοποιείς αυτό το γλυκό κορίτσι που μόλις τελείωσε το γεμάτο κρέας πιάτο της ότι το βιβλίο είναι γεμάτο στιγμές μιας ζωής που πέρασε;

Η Akerman περιγράφει την καθημερινότητα, με τη μαμά της να χάνει τις δυνάμεις της μέρα με τη μέρα. Παράλληλα, αφηγείται τη ζωή της στο Παρίσι, στη Νέα Υόρκη, στις Βρυξέλλες. Στα διαφορετικά σπίτια που έκανε δικά της. Έτσι, βλέπουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τη ζωή. Μέσα από τη βαθιά θλίψη καταγράφει λεπτομέρειες: τι αρέσει στη μαμά της να τρώει και τι όχι, πώς πίνει τον καφέ της, τι ακούει και τι βλέπει. Μοιάζει σαν ένα ζωντανό ποίημα, σαν να έκοψε και να έραψε όσα χρειάζονταν πριν εγκαταλείψει και η ίδια τον κόσμο.

Ο τρόπος γραφής της μοιάζει αθόρυβος, αλλά καταφέρνει μέσω μικρών αντικείμενων και φράσεων να σε αγγίζει εκεί που δεν το περιμένεις. Γράφει με επαναλήψεις, κόβει φράσεις και τις συνεχίζει αργότερα. Δείχνει τη σύγχυσή της. Δείχνει την παρατηρητικότητά της, την αγωνία της για όλα. Παρ’ όλα αυτά, δεν ανακουφίζεται από το γράψιμο.

Στο εσωτερικό του βιβλίου: τα μαγειρέματα, τα σχόλια, οι κύβοι ζάχαρης, τα νοσοκομεία, όλα είναι στο ίδιο πιάτο. Η μητέρα της έχει επιβιώσει από το Άουσβιτς, αλλά το βάρος αυτό είναι πάντα μαζί της στο δωμάτιο. Έχει επιβιώσει, αλλά τώρα η καρδιά της με δυσκολία τα καταφέρνει. Όπως γράφει η Chantal: «Ιf life leaves her body, she’ll leave with it». Το βιβλίο μοιάζει με μια προσπάθεια να μη φύγει η μαμά της, να μη διαλυθεί η μνήμη της, να μπορέσει να επιβιώσει ακόμη και μετά τον θάνατό της.

Το να καπνίζει στο μπαλκόνι και να γράφει σε αυτό το δωματιάκι στο διαμέρισμα της μητέρας της είναι τα πράγματα που την κρατάνε στη ζωή. Το κορίτσι στο εστιατόριο αφήνει το βιβλίο στο τραπέζι δίπλα στο πιάτο της. Βγάζει ένα στιλό και σε ένα σημειωματάριο γράφει: στο σπίτι αυτό δεν μένει πια η μαμά, μόνο η μυρωδιά που άφησε. Και το βιβλίο My mother laughs μένει εκεί. Και περιμένει να μπει η Chantal στο εστιατόριο και να συνεχίσει το γράψιμο.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO. 

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Μια μεγάλη αναδρομική έκθεση για το έργο της Σαντάλ Άκερμαν

Εικαστικά / Μια μεγάλη αναδρομική έκθεση για το έργο της Σαντάλ Άκερμαν

Οι Βρυξέλλες τιμούν μια ακούραστη δημιουργό που χάρη στη νεωτερικότητα, την οραματική αντιμετώπιση των εικόνων, του χρόνου και του χώρου και στους προβληματισμούς που διατρέχουν το έργο της εξακολουθεί να επηρεάζει γενιές καλλιτεχνών.
LIFO NEWSROOM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Στα τέσσερα»: Το πιο καυτό και αμφιλεγόμενο βιβλίο του φετινού καλοκαιριού

Βιβλίο / «Στα τέσσερα»: Το πιο καυτό και αμφιλεγόμενο βιβλίο του φετινού καλοκαιριού

«Κάποιες το λάτρεψαν, άλλες το σιχάθηκαν»: Το βιβλίο της Miranda July για την ερωτική περιπλάνηση μιας γυναίκας στη μέση ηλικία που χαρακτηρίστηκε ως «το πρώτο μεγάλο μυθιστόρημα για την περιεμμηνόπαυση», είναι η λογοτεχνική επιτυχία της χρονιάς.
THE LIFO TEAM
Πατρίτσια Χάισμιθ: «Ο κόσμος και τα μαρτίνι του είναι δικά μου!»

Βιβλίο / Πατρίτσια Χάισμιθ: «Ο κόσμος και τα μαρτίνι του είναι δικά μου!»

Τα πολυσυζητημένα ημερολόγια της Χάισμιθ αποκαλύπτουν κρυφές σκέψεις της συγγραφέως του «Ταλαντούχου κύριου Ρίπλεϊ», τους άγνωστους έρωτες και την εξάρτησή της από τη γραφή και το αλκοόλ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Μπεν Γουίλσον: «Η χαοτική εικόνα της Αθήνας είναι το μυστικό της αντοχής και της επιτυχίας της»

Βιβλίο / Μπεν Γουίλσον: «Η χαοτική εικόνα της Αθήνας είναι το μυστικό της αντοχής της»

Από τη Βαβυλώνα ως την Αθήνα, ο διάσημος ιστορικός και συγγραφέας βλέπει τις πόλεις ως ζωντανούς οργανισμούς, όπου η ιστορία γράφεται από τους ανθρώπους και όχι από τα κτίρια – με δημόσιες διεκδικήσεις και αντιστάσεις στο gentrification.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
10 βιβλία που διαπνέονται από 10 ελληνικά νησιά και τόπους - από τις Σπέτσες και την Άνδρο ως την Κρήτη και τη Μύκονο

Βιβλίο / 10 βιβλία για 10 ελληνικά νησιά και τόπους - από τις Σπέτσες και την Άνδρο ως την Κρήτη και τη Μύκονο

Δεν είναι λίγα τα βιβλία που ξεδίπλωσαν και ενίοτε αποθέωσαν κρυφές ή φανερές μεριές της Ελλάδας και κατέληξαν να γίνουν συνώνυμα συγκεκριμένων τόπων. Από τις ονειρικές, σχεδόν ψυχεδελικές Σπέτσες στον Μάγο του Φόουλς μέχρι τη Μάνη του Φέρμορ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ / Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

Ο Αυτοκράτορας της Χαράς είναι ένα λογοτεχνικό επίτευγμα. Ένα μεγάλο μυθιστόρημα με ιστορίες απλών ανθρώπων που τις σχέσεις τους ορίζουν η καλοσύνη και η αλληλεγγύη. Με αφορμή την κυκλοφορία του, ένας από τους πιο ταλαντούχους συγγραφείς της γενιάς του μιλάει για τη λογοτεχνία, τους ήρωές του, την queer ταυτότητα και την κατάσταση όπως διαμορφώνεται στην Αμερική του Τραμπ σε μια συνέντευξη-ποταμό.
M. HULOT
Η Λυδία Κονιόρδου διαβάζει τον μονόλογο της Λούλας Αναγνωστάκη «Ο oυρανός κατακόκκινος»

Lifo Videos / «Ιδού εγώ»: Η Λυδία Κονιόρδου ερμηνεύει το «Ουρανός Κατακόκκινος» της Λούλας Αναγνωστάκη στο LIFO.gr

O απολογισμός ζωής μιας γυναίκας που βλέπει γύρω της τον κόσμο να διαλύεται, η προσωπική εμπλοκή στη συλλογική μνήμη, μια ποιητική εκδοχή της δυστυχίας που γεννά η σύγχρονη πραγματικότητα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ