«Φανταζόσουν ότι θα έβγαινες στη σύνταξη ως τρομοκράτης;»

bernhard schlink Facebook Twitter
Ο Μπέρνχαρντ Σλινκ, πανεπιστημιακός καθηγητής Δημοσίου Δικαίου και Φιλοσοφίας του Δικαίου και δικαστής, καταπιάνεται εδώ με το ζήτημα της ένοπλης πάλης που κατέληξε σε τρομοκρατική υστερία, αποφασισμένος να ντύσει τον σχετικό κοινωνικό διάλογο με μυθιστορηματική πλοκή. Φωτ.: Leonardo Cendamo/Getty Images/Ideal Image
0



«ΑΡΑΓΕ ΤΟ ΕΙΧΕΣ ΣΚΕΦΤΕΙ
ότι μπορεί να πας φυλακή; Το είχες λογαριάσει όπως ο υπάλληλος την απόλυση ή ο γιατρός μια μόλυνση; Επαγγελματικός κίνδυνος; Ή φανταζόσουν ότι θα συνέχιζες για πάντα και θα έβγαινες στη σύνταξη ως τρομοκράτης και θα σε φρόντιζαν στο γηροκομείο οι νεαροί ζηλωτές;» Οι ερωτήσεις πέφτουν σαν το χαλάζι και ο Γιοργκ, μέλος της Φράξιας Κόκκινος Στρατός, με είκοσι χρόνια σκληρής κάθειρξης πίσω του και άρτι ευεργετηθείς με προεδρική χάρη, αρκείται στο να ρίχνει αμήχανες ματιές στους πάλαι ποτέ φίλους του, συνδαιτημόνες του τώρα στο πρώτο ελεύθερο γεύμα του. Κι όσο το σφυροκόπημα συνεχίζεται –«Πώς ήταν ο πρώτος σου φόνος, Γιοργκ; Πού ήσουν όταν τον έκανες; Πήρες απ’ αυτόν κάποιο μάθημα για τη ζωή σου;»– τόσο πιο εύθραυστος και μπερδεμένος εμφανίζεται ο ίδιος…

Ο Μπέρνχαρντ Σλινκ μεταμορφώνει με την πένα του τους ήρωες του βιβλίου σ’ ένα ιδιότυπο σώμα ενόρκων και, πατώντας πάνω σε μάλλον σχηματικές δραματουργικές εντάσεις, αναδεικνύει τις ιδεολογικές αντιπαραθέσεις γύρω από το φαινόμενο της βίας – και της επαναστατικής αλλά και της κρατικής.

Ο Γιοργκ δεν είναι άλλος από τον κεντρικό ήρωα του μυθιστορήματος «Το Σαββατοκύριακο» του Μπέρνχαρντ Σλινκ (μτφρ. Αλέξανδρος Κάιμπελ, εκδόσεις Κριτική, 2009). Ο Γερμανός συγγραφέας του «Διαβάζοντας στη Χάνα», πανεπιστημιακός καθηγητής Δημοσίου Δικαίου και Φιλοσοφίας του Δικαίου και δικαστής, επιχειρώντας γι’ άλλη μια φορά να σκαλίσει πληγές της πρόσφατης ιστορίας της πατρίδας του, καταπιάνεται εδώ με το ζήτημα της ένοπλης πάλης που κατέληξε σε τρομοκρατική υστερία, αποφασισμένος να ντύσει τον σχετικό κοινωνικό διάλογο με μυθιστορηματική πλοκή.

ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ: Bernhard Schlink, Το Σαββατοκύριακο, μτφρ.: Αλέξανδρος Κάιμπελ, εκδόσεις Κριτική

Η δράση στο «Σαββατοκύριακο» διαρκεί όσο κι ο τίτλος του βιβλίου και εκτυλίσσεται μέσα σ’ ένα παραδεισένιο, εξοχικό τοπίο, στη φθαρμένη από τον χρόνο έπαυλη όπου έχουν συγκεντρωθεί οι παλιοί φίλοι του πρωταγωνιστή. Η πρωτοβουλία της μάζωξης ανήκει στην αδελφή του Γιοργκ και οι αποδέκτες της πρόσκλησης –συμπαθούντες του αγώνα κάποτε, αν και για διαφορετικούς λόγους ο καθένας– συγκροτούν πια μια ανομοιογενή ομάδα βολεμένων αστών: ένας καταξιωμένος δημοσιογράφος, ένας δικηγόρος, μια μελίρρυτη επίσκοπος, μια δασκάλα που ονειρεύεται να γίνει συγγραφέας, ένας επιχειρηματίας-οδοντεχνικός.

Ανάμεσά τους, εντελώς απροσδόκητα, θα έρθει να προστεθεί κι ένας νεαρός, η ταυτότητα του οποίου θ’ αποκαλυφθεί με καθυστέρηση, ενώ «παρών» δηλώνει κι ένας σύγχρονος αντιεξουσιαστής, ο Μάρκο, που προσκολλάται σαν βδέλλα πάνω στον Γιοργκ για να του αποσπάσει μια δήλωση προς όσους «εξακολουθούν να τον πιστεύουν και να τον περιμένουν», ενώ αντιμάχονται τον παγκοσμιοποιημένο καπιταλισμό. 

Άλλοι από τους προσκεκλημένους περιβάλλουν τον Γιοργκ με την αγάπη τους, άλλοι προσπαθούν να ικανοποιήσουν την περιέργειά τους, άλλοι αρπάζουν την ευκαιρία για ένα νοσταλγικό ταξίδι στο παρελθόν. Με εξαίρεση, όμως, τον Μάρκο, όλοι κρατούν τις αποστάσεις τους από τον παλιό τους σύντροφο, καθώς έχουν συμφιλιωθεί με την κοινωνία που ήθελαν στα νιάτα τους να καταστρέψουν κι έχουν αποδεχτεί το αδιέξοδο του φανατισμού και των δολοφονιών. Ο Μπέρνχαρντ Σλινκ μεταμορφώνει με την πένα του τους παραπάνω σ’ ένα ιδιότυπο σώμα ενόρκων και, πατώντας πάνω σε μάλλον σχηματικές δραματουργικές εντάσεις, αναδεικνύει τις ιδεολογικές αντιπαραθέσεις γύρω από το φαινόμενο της βίας – και της επαναστατικής αλλά και της κρατικής. Εκείνο που προτάσσει, όμως, είναι οι αξίες της μετάνοιας, της ατομικής ευθύνης και της συγγνώμης, σαν να λέει ότι δίχως αυτές δεν νοείται καμιά καινούργια αρχή.

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Σερζ Τισερόν «Οικογενειακά μυστικά»

Το Πίσω Ράφι / «Το να κρατάμε ένα μυστικό είναι ό,τι πιο πολύτιμο και επικίνδυνο έχουμε»

Μελετώντας τις σκοτεινές γωνιές των οικογενειακών μυστικών, ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Σερζ Τισερόν αποκαλύπτει τη δύναμη και τον κίνδυνο που κρύβουν καθώς μεταφέρονται από τη μια γενιά στην άλλη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Πάτρικ Λι Φέρμορ «Η εποχή της δωρεάς»

Το πίσω ράφι / Το «χωριατόπουλο χωρίς χαλινάρι» που εξελίχθηκε σε ρομαντικό ταξιδιωτικό συγγραφέα

Ο Πάτρικ Λι Φέρμορ και το συναρπαστικό χρονικό της νεανικής του περιπλάνησης στην Ευρώπη, πριν αρχίσει να ακούει στο όνομα «Μιχάλης» στην Κρήτη και «Παντελής» στη Μάνη, προτού γίνει ο «ξένος» που διαφήμισε την Ελλάδα όσο ελάχιστοι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χρήστος Τσιόλκας: «Μπαρακούντα»

Το Πίσω Ράφι / Πώς αναμετριέται κανείς με την αποτυχία και την ντροπή που τον τυλίγει πατόκορφα;

Ο Χρήστος Τσιόλκας, ο συγγραφέας που μεσουράνησε με το «Χαστούκι» δεν σταμάτησε να μας δίνει λογοτεχνία για τα καυτά θέματα της εποχής μας. Και το «Μπαρακούντα» δεν αποτελεί εξαίρεση.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
ΕΠΕΞ Γυναικείες φωνές από διαφορετικά μέρη του κόσμου

Βιβλίο / Από τη Μαλαισία μέχρι το Μεξικό: 5 νέα βιλία που αξίζει να διαβάσετε

5 συγγραφείς από διαφορετικά σημεία του πλανήτη χαράζουν νέους δρόμους στη λογοτεχνία. Ανάμεσά τους, η Τζόχα Αλχάρθι που κέρδισε το Booker και η βραβευμένη με Πούλιτζερ Κριστίνα Ριβέρα Γκάρσα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ