7 εκθέματα που αξίζει να προσέξετε στα αθηναϊκα Μουσεία/ Νο 5.: Ερωτοστασία

7 εκθέματα που αξίζει να προσέξετε στα αθηναϊκα Μουσεία/ Νο 5.: Ερωτοστασία Facebook Twitter
Ο κομψός καλυκωτός κρατήρας του 4ου π.Χ., απεικονίζεται μία όχι και τόσο γνωστή σκηνή στην αρχαία ελληνική τέχνη, τη σκηνή της Ερωτοστασίας, το ζύγισμα, δηλαδή, των ερώτων και είναι ένα από τα μυστικά αριστουργήματα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Φωτο: Φίλιππος Λεμονής/LIFO
0

Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο είναι το μεγαλύτερο μουσείο της Ελλάδας και ένα από τα σημαντικότερα του κόσμου. Οι πλούσιες συλλογές του, που αριθμούν περισσότερα από 11.000 εκθέματα, προσφέρουν στον επισκέπτη ένα πανόραμα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού από τις αρχές της προϊστορίας έως την ύστερη αρχαιότητα. Ποτέ μία επίσκεψη δεν θα είναι αρκετή αλλά, αν είναι να επισκεφτείτε ένα μουσείο μόνο, θα πρέπει να είναι αυτό.

Στη Συλλογή Αγγείων και Μικροτεχνίας συναντάμε στον δεύτερο όροφο έναν κομψό καλυκωτό κρατήρα, αντιπροσωπευτικό έργο του αττικού ερυθρόμορφου ρυθμού που χρονολογείται στο 340-330 π.Χ., στο πέρασμα δηλαδή από την κλασική στην ελληνιστική περίοδο. Στον κρατήρα αυτό απεικονίζεται μία όχι και τόσο γνωστή σκηνή στην αρχαία ελληνική τέχνη, η λεγόμενη σκηνή της Ερωτοστασίας, το ζύγισμα, δηλαδή, των ερώτων.

Μια νέα γυναίκα, με πλούσια ενδύματα και εντυπωσιακή κόμμωση, κρατάει τη ζυγαριά. Στα σκέλη της βλέπουμε δύο μικρές φτερωτές φιγούρες. Πρόκειται για τον Έρωτα και τον αδερφό του Αντέρωτα. Σύμφωνα με τη Μυθολογία, ο Αντέρως ήταν επίσης γιος του Άρη και της Αφροδίτης. Μορφολογικά, ο Αντέρως μοιάζει με τον αδερφό του, μόνο που έχει πιο μακριά μαλλιά και πιο πλούσια φτερά, σαν της πεταλούδας.

Μια νέα γυναίκα, με πλούσια ενδύματα και εντυπωσιακή κόμμωση, κρατάει τη ζυγαριά. Στα σκέλη της βλέπουμε δύο μικρές φτερωτές φιγούρες. Πρόκειται για τον Έρωτα και τον αδερφό του Αντέρωτα. Σύμφωνα με τη Μυθολογία, ο Αντέρως ήταν επίσης γιος του Άρη και της Αφροδίτης. Μορφολογικά, ο Αντέρως μοιάζει με τον αδερφό του, μόνο που έχει πιο μακριά μαλλιά και πιο πλούσια φτερά, σαν της πεταλούδας.

Σε άλλες περιγραφές αναφέρεται ότι και αυτός, όπως και ο αδερφός του, κρατούσε ένα χρυσό ρόπαλο ή βέλη. Στη συγκεκριμένη παράσταση δεν σώζεται καλά η δεύτερη μορφή, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ποιος είναι ποιος. Δίπλα της στέκεται ένας νέος που φορά χιτώνα, φέρει πέτασο (ένα είδος καπέλου) στο κεφάλι και παρατηρεί χειρονομώντας. Η παράσταση είναι έργο του «ζωγράφου της Ερωτοστασίας», που πήρε το συμβατικό όνομά του από το αγγείο αυτό.

 
Ορισμένοι αναγνωρίζουν στα πρόσωπα την Αφροδίτη και τον Ερμή. Η σκηνή της Ερωτοστασίας αφήνει ανοιχτό το πεδίο της ερμηνείας της και επειδή τα σωζόμενα εικονογραφικά παραδείγματα είναι λιγοστά αλλά και επειδή γραπτές πηγές δεν την περιγράφουν.

Η απεικόνιση της θεάς Αφροδίτης με τον γιο της Έρωτα είναι, φυσικά, ένα συχνά επαναλαμβανόμενο θέμα στην ελληνική τέχνη και πιθανόν μία προσέγγιση με την παρουσία της ζυγαριάς μέσα από τα δικά μας μάτια να είναι σαν το μάδημα μιας μαργαρίτας: όπως αμφιταλαντεύονται τα δύο σκέλη της ζυγαριάς, έτσι και ο ερωτευμένος νέος ελπίζει η πλάστιγγα να γείρει προς τη μεριά που τα μαδημένα πέταλα γράφουν «μ' αγαπάει».


Ή μπορεί να παραπέμπει στο παρακάτω χωρίο από τον Φαίδρο του Πλάτωνα:

«[...] όταν ο εραστής του απουσιάζει,

με τον ίδιο τρόπο ποθεί και ποθείται,

αφού τον κατέχει ο Aντέρωτας,

που είναι η αντανάκλαση ‒μέσα στην ψυχή του‒

του έρωτα που εισπράττει από τον εραστή».

Πλάτων, Φαίδρος 255d-e

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η Νεικώ της Σικίνου στο μικροσκόπιο - Τι λέει ο Έφορος Αρχαιοτήτων Κυκλάδων για το σπάνιο ταφικό εύρημα

Αρχαιολογία & Ιστορία / Η Νεικώ της Σικίνου στο μικροσκόπιο - Τι λέει ο Έφορος Αρχαιοτήτων Κυκλάδων για το σπάνιο ταφικό εύρημα

Μια από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις των τελευταίων χρόνων έγινε πριν από λίγες μέρες στη διάρκεια αναστηλωτικών εργασιών στην Επισκοπή Σικίνου
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Μια έκθεση στο Βρετανικό μουσείο φέρνει στο φως την ιστορία ενός «ξεχασμένου Ασσύριου βασιλιά»

Culture / Μια έκθεση στο Βρετανικό μουσείο φέρνει στο φως την ιστορία ενός «ξεχασμένου Ασσύριου βασιλιά»

Άγνωστοι και σπάνιοι θησαυροί που σχετίζονται με τη ζωή του Ασσύριου βασιλιά Ασσουρμπανιπάλ θα εκτεθούν το επόμενο φθινόπωρο στο φημισμένο μουσείο του Λονδίνου
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΟΦΙΑ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Από τον Περικλή Βυζάντιο και τον Jean Tinguely μέχρι τον Robert McCabe

Εικαστικά / «Νήματα επιλογής»: Μια αθηναϊκή έκθεση δένει φωνές και γενιές

Μια ομαδική έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών, με έργα των Περικλή Βυζάντιου, Robert McCabe και Jean Tinguely, μεταξύ άλλων, φέρνει σε διάλογο Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες διαφορετικών αναφορών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Εικαστικά / Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Μια ρετροσπεκτίβα δεκαπέντε χρόνων η οποία αποτελείται από έναν καταιγισμό εικόνων που δημιούργησε με την κάμερά του ο γνωστός video artist για μια σειρά σημαντικών παραστάσεων, οι οποίες παρουσιάζονται αποδεσμευμένες από τη θεατρική τους υπόσταση.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ξεκινάει το Back to Athens 2025

Εικαστικά / Back to Athens: Ο ετήσιος εικαστικός θεσμός επιστρέφει στο Μέγαρο Ησαΐα

Με κεντρική θεματική «Η διαίρεση της ζωής», το Back to Athens 2025 παρουσιάζει 30 εκθέσεις, εγκαταστάσεις, performance και προβολές από καλλιτέχνες και επιμελητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Εικαστικά / Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Με μια μεγάλη έκθεση σε δύο μέρη, στην Αθήνα και στην Άνδρο, το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή γιορτάζει τα εκατό χρόνια του Takis, μίας από τις σημαντικότερες σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας εικαστικής σκηνής.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα τοιχογραφία με τη ζωή των σεξεργατριών σε έναν δρόμο του Μεταξουργείου

Εικαστικά / Μια νέα τοιχογραφία για την αόρατη ζωή των σεξεργατριών στην οδό Ιάσωνος

Η διεθνής εικαστικός Paulina Olowska δημιουργεί μια τοιχογραφία στον πεζόδρομο του Μεταξουργείου για τις γυναίκες και γειτόνισσές της με τις οποίες καλημερίζεται και πίνει καφέ.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο ζωοπλάστης γλύπτης Ευριπίδης Βαβούρης (1911-1987) 

Εικαστικά / Ευριπίδης Βαβούρης: Πέρα από το «Λαγωνικό» της Φωκίωνος Νέγρη

Ο δημιουργός του γνωστού αγάλματος της Κυψέλης υπήρξε ένας στοχαστικός γλύπτης της Αθήνας με αξιόλογη πορεία, που απέδιδε πειστικά και με μεγάλη ευαισθησία τα κατοικίδια ζώα. Μια επίσκεψη στο ατελιέ του, που έχει διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση, αποτέλεσε το ερέθισμα για να τον ανακαλύψουμε και να τον επανεκτιμήσουμε. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πρόδρομος Τσιαβός: «Στην παρουσία μας στον δημόσιο χώρο ο στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση αλλά να ακούσουμε, να συζητήσουμε, να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Plāsmata 3 / Πρόδρομος Τσιαβός: «Στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση, αλλά να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Ο επικεφαλής Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση μιλά με υπόκρουση τα ασταμάτητα τιτιβίσματα των πουλιών που έρχονται από τα σκιερά δέντρα του Πεδίου του Άρεως.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ