Όλα είναι AI: Η ανατολή του Αξιόπιστου Δημοσιογράφου

Όλα είναι AI: Η ανατολή του Αξιόπιστου Δημοσιογράφου Facebook Twitter
Μέχρι τώρα, ήταν εύκολο να αγνοήσουμε τους δημοσιογράφους και να βασιζόμαστε στην αλήθεια της εικόνας. Τώρα που αυτή καταρρέει, μας μένει μόνο η δημοσιογραφία. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0


ΠΕΤΥΧΑ ΤΟ παρακάτω βίντεο στo Ιnstagram:

Σύμφωνα με το βίντεο, υπάρχει ένα βιετναμέζικο χωριό στο οποίο οι άντρες, προκειμένου να παντρευτούν, πρέπει να κόψουν τα χέρια τους για ν’ αποδείξουν την αφοσίωσή τους. Το βίντεο δείχνει ακρωτηριασμένους άντρες να χαμογελούν δίπλα στις συζύγους τους, ενώ μια φωνή μάς εξηγεί την παράδοση. Έτσι όπως είναι το βίντεο, γυρισμένο σε στυλ ντοκιμαντέρ, για μια στιγμή το μυαλό μου είπε «κοίτα να δεις, απίστευτο, δεν το ήξερα». Κλάσματα δευτερολέπτου μετά, με κλώτσησε η κοινή λογική κατακέφαλα και το έψαξα. Πρόκειται για fake βίντεο με αγνώστου προέλευσης φωτογραφίες, οι οποίες μάλλον έχουν δημιουργηθεί με τη βοήθεια εργαλείων επεξεργασίας εικόνας. Το βίντεο κυκλοφορεί σε Facebook, Instagram, Twitter και Reddit με χιλιάδες σχόλια και αντιδράσεις. 

Με αφορμή αυτό, το θέμα μας σήμερα είναι ότι αχνοφαίνεται, στο τέλος της πλημμύρας των fake news, των deepfakes και του δημιουργημένου με AI περιεχομένου, μια ανάγκη που θα ονοματίσω, για τις ανάγκες του κειμένου, «Ανατολή του Αξιόπιστου Δημοσιογράφου». 

Ό,τι και να βλέπω, από εικόνες πολέμου μέχρι γατάκια να χουζουρεύουν μαζί, έχω ένα αυθόρμητο τσίμπημα που μεταφράζεται ως «τώρα αυτό όντως συμβαίνει ή είναι καλοστημένο ΑΙ;»

Θα εξηγηθώ. 

Αυτές τις μέρες, μου φαίνεται ότι οι μισές ειδήσεις που διαβάζω είναι από το «Κουλούρι». Μου παίρνει όλο και περισσότερο χρόνο και σκέψη να αποφασίσω πότε κάτι είναι αληθές. 

Χαζεύω στο Google News και βλέπω φωτογραφίες βαλλιστικών πυραύλων να σκίζουν τον ουρανό σαν πυροτεχνήματα ή drones που σχηματίζουν τον χάρτη των ΗΠΑ να συγχαίρουν τον Τραμπ.

Viral drone show in Florida honours Donald Trump

«Αληθινό να ’ναι τώρα αυτό ή κάνα deep fake;». Δεν είναι σκέψη. Είναι συναίσθημα. Ό,τι και να βλέπω, από εικόνες πολέμου μέχρι γατάκια να χουζουρεύουν μαζί, έχω ένα αυθόρμητο τσίμπημα που μεταφράζεται ως «τώρα αυτό όντως συμβαίνει ή είναι καλοστημένο ΑΙ;». Την κουβέντα αυτή, την ερώτηση «αυτό είναι αλήθεια ή deep fake;», την ακούω επίσης όλο και περισσότερο γύρω μου. 

Στο δημοσιογραφικό γίγνεσθαι, γίνεται χαμός με το θέμα «παραπληροφόρηση». Γίνονται συνέδρια, σεμινάρια, δημιουργούνται μεταπτυχιακά και στήνονται ολόκληρες πρωτοβουλίες με μόνο σκοπό να διδαχθούν οι δημοσιογράφοι πώς να ξεχωρίζουν το αληθινό απ’ το ψεύτικο και να μεταφέρουν στο κοινό μόνο επαληθευμένες πληροφορίες. Eίναι ακόμη νωπές οι μνήμες του «σκανδάλου» με πρωταγωνιστή τους New York Times και το βραβευμένο podcast «Caliphate», όπου η πιθανώς ψευδής εμπλοκή μιας κεντρικής πηγής παρουσιάστηκε ως αληθινή. Αν ένα τόσο μεγάλο μέσο δεν μπορεί να μας υποσχεθεί ότι αυτό που μεταφέρει είναι αυτό που συνέβη και αν, ως κοινό τέτοιων μέσων, δεν βάζουμε το χέρι μας στη φωτιά για το ότι αυτό που μαθαίνουμε εκεί έχει κάποια ισχυρή σχέση με ό,τι συνέβη πραγματικά, τι σχέση μπορούμε να έχουμε με τα  «παγκόσμια γεγονότα» όταν δεν είμαστε παρά απλοί καταναλωτές ειδήσεων; 

To επαγγελματικό ενδιαφέρον των δημοσιογράφων για να μάθουν να ξεχωρίζουν την αλήθεια απ’ το ψέμα αυτήν τη στιγμή συμπίπτει με την ανάγκη των ανθρώπων να σταματήσουν να αμφισβητούν ό,τι βλέπουν και διαβάζουν «στο ίντερνετ». Τα παλιά καλά χρόνια λέγαμε «pics or it didn’t happen». Τώρα, είτε έχουμε φωτογραφία είτε βίντεο είτε ηχητικό ντοκουμέντο για ένα γεγονός, δεν αποδεικνύεται τίποτα πέρα από το πόσο αποδοτικά είναι τα διάφορα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης.

Αυτό δημιουργεί ένα κενό. Βλέπετε, στην εποχή των smartphones έγινε δημοφιλής η ιδέα ότι «όλοι είναι δημοσιογράφοι». Η δυνατότητα των ανθρώπων να τραβήξουν μια φωτογραφία, να βγάλουν ένα βίντεο και να το ανεβάσουν στα social media δημιούργησε την αίσθηση ότι «εκεί», στον κυβερνοχώρο, βρίσκεται η πραγματική αλήθεια, αυτή που κρύβουν τα συστημικά μέσα και οι συστημικοί δημοσιογράφοι. Η κάμερα του πολίτη ήρθε να καλύψει την ανάγκη του κόσμου για εναλλακτική ενημέρωση, έδωσε στο κοινό πρόσβαση στις εικόνες που «αυτοί που έχουν την εξουσία δεν θέλουν να ξέρουμε». Όμως, τώρα αυτό πέρασε. Η εικόνα είναι ψέμα, η τεχνητή νοημοσύνη βελτιώνεται εκπληκτικά και η αλήθεια του βιντεοσκοπημένου υλικού, κάποτε αναντίρρητη, πλέον είναι ανύπαρκτη. Άρα; 

Άρα αναγκαστικά θα στραφούμε ξανά στους επαγγελματίες. Το δημοσιογραφικό επάγγελμα φαίνεται να βρίσκεται προ επαναπροσδιορισμού: δεν έχει να κάνει τόσο με τη γνώση και τη μεταφορά της είδησης, όσο με τη διάκριση του αληθινού απ’ το ψεύτικο. Κανένας δεν μπορεί πλέον να είναι σίγουρος για τίποτα. Το βίντεο του Μητσοτάκη να μιλάει με τον Πούτιν μπορεί να είναι ψεύτικο, ο Τραμπ μπορεί να είναι πρώτος με μια τεράστια rainbow σημαία στην πορεία του Pride και να φαίνεται αληθινό, η Άλις Βάιντελ μπορεί να δηλώσει ότι χωρίζει τη σύζυγό της γιατί είναι μετανάστρια και κανείς δεν μπορεί πια να ξέρει τι είναι αλήθεια και τι δεν είναι. 

Σχεδόν κανείς. 

Ο Αξιόπιστος Δημοσιογράφος είναι το πλάσμα εκείνο που θα έρθει να καλύψει το κενό. Ανήκει στη γενιά των δημοσιογράφων που έχουν κάνει εκατοντάδες σεμινάρια για την καταπολέμηση των fake news, ξέρει να χειρίζεται εργαλεία που βοηθούν στη διάκριση του αληθινού βίντεο απ’ το φτιαχτό, παρακολουθεί διά ζώσης τα πράγματα για τα οποία γράφει, δεν εμπιστεύεται ούτε φωνή, ούτε βίντεο, ούτε φωτογραφία, γιατί ξέρει πια ότι όλα πειράζονται. 

Κατέχει όλα τα κεφάλαια του πολυπλόκαμου ψέματος: τα fake news και το πώς παράγονται, τα deep fakes και πού ενδημούν, ποια είναι τα γνωρίσματα μιας φωνής που έχει παραχθεί με AΙ, ποιες ειδήσεις φαίνονται γραμμένες από τεχνητή νοημοσύνη, ποια «glitches» έχουν τα βίντεο που είναι σχεδόν τέλεια, ξέρει τι είναι τα δεδομένα «exif» και πώς να τα ερμηνεύει, ξέρει πώς να εξακριβώνει ότι δήθεν επιστημονικές έρευνες δεν έγιναν ποτέ. Και μ’ αυτή την ιδιότητα θα έρθει να εργαστεί: όχι ως αναμεταδότης αλλά πλέον ως εξακριβωτής. 

Η ανάγκη αυτή, απ’ την πλευρά των δημοσιογράφων, δεν είναι ακριβώς καινούργια. Η αναγνώρισή της απ’ την πλευρά του κοινού είναι το καινούργιο που ισχυροποιεί τη δημοσιογραφική θέση. Μέχρι τώρα, ήταν εύκολο να αγνοήσουμε τους δημοσιογράφους και να βασιζόμαστε στην αλήθεια της εικόνας. Τώρα που αυτή καταρρέει, μας μένει μόνο η δημοσιογραφία. 

Ή βρίσκουμε, εμπιστευόμαστε και χρηματοδοτούμε εκείνους και εκείνες που μπορούν να μας πουν την αλήθεια ή αποδεχόμαστε ότι πλέον όλα, μα όλα, είναι πιθανώς ψέματα. 

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ένα ελληνο-αλβανικό ανήκειν εν τη γενέσει;

Guest Editors / Μεταξύ ελληνικότητας και αλβανικότητας 

Μια έρευνα επιβεβαιώνει ότι η αλβανική μετανάστευση στην Ελλάδα αναδιαμορφώνει ριζικά τις έννοιες της ταυτότητας και του ανήκειν, αποκαλύπτοντας τις προκλήσεις και τις προοπτικές αυτής της νέας πραγματικότητας.
ΙΛΙΡΙΝΤΑ ΜΟΥΣΑΡΑΙ
ΕΠΕΞ Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Περιβάλλον / Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο για τη θαλάσσια ζωή και μπλόκαρε, έστω προσωρινά, τα σχέδια για εξορύξεις στον ανεξερεύνητο βυθό. Ο Andrew Sweetman μιλά στη LiFO για την έρευνα που έγινε απροσδόκητα viral και συγκρούστηκε με κολοσσούς, πολιτικές αποφάσεις και… το TikTok.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Ακροβατώντας / Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Τι σημασία έχουν τα μεγάλα σκάνδαλα, όταν η απειλή είναι μπροστά μας, όπως οι καραβιές Λίβυων και Σουδανών μεταναστών και πολιτικών προσφύγων που καταφθάνουν στη νότια Κρήτη και εισβάλλουν ανεξέλεγκτα στην πατρίδα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Ο δημοσιογράφος της «Εφημερίδας των Συντακτών» και του e-tetRadio μιλά για την εφημερίδα, επιβεβαιώνοντας τις τελικές συζητήσεις με τον Δημήτρη Μελισσανίδη, για την κρίση της αριστεράς, την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και το μέλλον του Τύπου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Οπτική Γωνία / «Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Ο θεατρικός σκηνοθέτης Guy Ben-Aharon, που βρέθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, γράφει στη LiFO για την απόρριψη που βιώνει τόσο στην πατρίδα του όσο και στο εξωτερικό ως Ισραηλινός που υποστηρίζει την ελευθερία της Παλαιστίνης. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Οπτική Γωνία / «ΟΠΕΚΕΠΕ: Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έστειλε πριν από λίγο καιρό στη Βουλή τη δικογραφία για Αυγενάκη και Βορίδη, αλλά η ΝΔ δεν βλέπει ποινικές ευθύνες υπουργών στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και επιμένει ότι πρόκειται για «διαχρονικές παθογένειες». 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Γιατί κανείς δεν μας προστατεύει από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Οπτική Γωνία / Γιατί δεν μας προστατεύει κανείς από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Η Κομισιόν στέλνει τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επειδή δεν έχει υιοθετήσει τα απαραίτητα σχέδια δράσης για την ηχορρύπανση. Τι σημαίνει αυτό για την καθημερινότητά μας; Μιλά στη LiFO ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ, Γεώργιος Παπανικολάου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας κανονικός αφελληνισμός

Οπτική Γωνία / Ένας κανονικός αφελληνισμός

Στη θέση εκείνων των ξένων που καλλιεργούσαν μια αληθινή σχέση με την Ελλάδα, πολλαπλασιάζονται τα φιμέ τζάμια των υπερπολυτελών τζιπ, αόρατοι και αδιάφοροι μεσάζοντες, αγοραστές επαύλεων που υπενοικιάζονται ή έχουν γίνει φρούρια με μικρούς ιδιωτικούς στρατούς τραμπούκων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός και θεωρητικός φυσικός μιλά για την προέλευση της συνείδησης, τoν εγκέφαλο ως κβαντική μηχανή και το μέλλον του ανθρώπου ως υβριδίου τεχνολογίας και βιολογίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Οπτική Γωνία / «Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Ένα 13χρονο παιδί δεν άντεξε την ομοφοβία και έδωσε τέλος στη ζωή του. Ο ψυχίατρος-ψυχαναλυτής Σάββας Σαββόπουλος εξηγεί πώς μπορούν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί να εντοπίσουν έγκαιρα τα σημάδια της αυτοκτονικής διάθεσης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Antinero: Καταγγελία-μαμούθ για το μεγαλύτερο πρόγραμμα δασικής πρόληψης

Ρεπορτάζ / Antinero: Πώς το «μεγαλύτερο πρόγραμμα δασικής πρόληψης» έγινε πεδίο καταγγελιών

Με εκατομμύρια ευρώ να έχουν ήδη διατεθεί, το πρόγραμμα Antinero μπαίνει στο στόχαστρο: 213 φορείς και πολίτες υπέβαλαν αναφορά στην Ε.Ε., αμφισβητώντας τη νομιμότητα και την αποτελεσματικότητά του.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ