Ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε χθες Δευτέρα ότι το Ισραήλ και το Ιράν, σε πόλεμο από τη 13η Ιουνίου, δέχτηκαν να τεθεί σε εφαρμογή κατάπαυση του πυρός, που θα οδηγήσει «στο επίσημο τέλος» της σύρραξης, στην οποία ενεπλάκησαν οι ΗΠΑ τα ξημερώματα της Κυριακής, βομβαρδίζοντας τις τρεις κυριότερες ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις.
«Δεν θα μπορούσαμε να έχουμε πετύχει τη σημερινή “συμφωνία” χωρίς το ταλέντο και το θάρρος των σπουδαίων πιλότων των B-2 μας, και όλων όσοι συμμετείχαν σε εκείνη την επιχείρηση. Με έναν τρόπο σίγουρο και πολύ ειρωνικό, εκείνο το τέλειο “χτύπημα”, αργά το βράδυ, ένωσε τους πάντες και η συμφωνία επιτεύχθηκε!» έγραψε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Nτόναλντ Τραμπ, στην ψηφιακή πλατφόρμα Truth Social.
Όμως οι εχθροπραξίες συνεχίστηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας, με σειρές εκρήξεων στην Τεχεράνη και αλλεπάλληλες εκτοξεύσεις τουλάχιστον έξι ομοβροντιών ιρανικών πυραύλων εναντίον του Ισραήλ σε αντίποινα· η υπηρεσία άμεσης βοήθειας MDA έκανε λόγο για τουλάχιστον τρεις νεκρούς και πολλούς τραυματίες όταν επλήγη πολυκατοικία στην Μπεερσέμπα (νότια).
Το ιρανικό κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο Press TV μετέδωσε περί τις 07:00 πως τέθηκε σε ισχύ ανακωχή μετά την εκτόξευση τεσσάρων κυμάτων πυραύλων εναντίον των «κατεχομένων εδαφών», κατά την ορολογία που χρησιμοποιείται στην Τεχεράνη όταν γίνεται λόγος για το Ισραήλ.
Λίγο πριν από τις 04:00 (ώρα Ελλάδας), ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Αμπάς Αραγτσί τόνισε μέσω X πως «μέχρι τώρα, δεν υπάρχει καμιά ‘συμφωνία’». Πρόσθεσε ωστόσο ότι εάν το Ισραήλ σταματήσει την «παράνομη επίθεσή του εναντίον του ιρανικού λαού», η Ισλαμική Δημοκρατία δεν έχει πρόθεση να συνεχίσει τα πυραυλικά πλήγματα αντιποίνων. Από ισραηλινής πλευράς, δεν έχει επιβεβαιωθεί επίσημα ούτε από την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου πως κλείστηκε συμφωνία, αν και το Κανάλι 12 μετέδωσε πως ο επικεφαλής της κυβέρνησης συμφώνησε με την πρόταση που έκανε σε συνδιάλεξή τους ο αμερικανός πρόεδρος Τραμπ με προϋπόθεση ότι το Ιράν θα παύσει πυρ.
Ο πόλεμος ξέσπασε τα ξημερώματα της 13ης Ιουνίου, όταν το Ισραήλ εξαπέλυσε αεροπορικούς βομβαρδισμούς εύρους άνευ προηγουμένου εναντίον του Ιράν, με δημόσια διακηρυγμένο στόχο να καταστρέψει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Ισλαμικής Δημοκρατίας ώστε να μην αποκτήσει πυρηνικά όπλα — κάτι που η Τεχεράνη διαψεύδει πως είναι επιδίωξή της. Οι δυο χώρες ανταλλάσσουν έκτοτε πλήγματα η μια στο έδαφος της άλλης.
Τραμπ: Πλήρης και απόλυτη κατάπαυση του πυρός
«Συμφωνήθηκε πλήρως από και ανάμεσα στο Ισραήλ και στο Ιράν ότι θα υπάρξει πλήρης και απόλυτη κατάπαυση του πυρός», διαβεβαίωσε ο μεγιστάνας μέσω Truth Social.
Σύμφωνα με την ανάρτησή του, η κατάπαυση του πυρός θα εφαρμοστεί σε 24 ώρες σε δυο χρόνους, με το Ιράν να σταματά πρώτο όλες τις επιχειρήσεις του και το Ισραήλ να κάνει το ίδιο 12 ώρες αργότερα. Διευκρίνισε πως θα τεθεί σε εφαρμογή κατά φάσεις από τα μεσάνυχτα (ώρα Ουάσιγκτον, 07:00 ώρα Ελλάδας).
Ο κ. Αραγτσί ωστόσο ανέφερε πως για να υπάρξει παύση πυρός από ιρανικής πλευράς, πρέπει να σταματήσουν οι βομβαρδισμοί του Ισραήλ «ως τις 04:00 ώρα Τεχεράνης» (03:30 ώρα Ελλάδας).
Η κατάπαυση του πυρός θα προκαλούσε ανακούφιση σε πολλούς, την ώρα που ηγέτες σε διεθνές επίπεδο εκφράζουν ανησυχία για τον κίνδυνο κλιμάκωσης και εξάπλωσης του πολέμου.
«Την 24η ώρα, ο κόσμος θα χαιρετίσει το επίσημο τέλος του πολέμου 12 ημερών», έγραψε ο κ. Τραμπ, προσθέτοντας πως οι δυο χώρες δέχτηκαν να είναι «ειρηνικές» και να επιδεικνύουν «σεβασμό» η μια προς την άλλη κατά την πρώτη φάση της διαδικασίας.
Ώρες μετά το μήνυμα αυτό του αμερικανού προέδρου, δυο σειρές εκρήξεων συντάρασσαν την Τεχεράνη, σύμφωνα με δημοσιογράφους του Γαλλικού Πρακτορείου παρόντες στην πρωτεύουσα του Ιράν. Ήταν από τις ισχυρότερες μετά την έναρξη των ισραηλινών βομβαρδισμών τα ξημερώματα της 13ης Ιουνίου.
Η αναγγελία του προέδρου Τραμπ έγινε μερικές ώρες αφού το Ιράν εξαπέλυσε πυραύλους εναντίον της αμερικανικής στρατιωτικής βάσης αλ Ουντέιντ, στο Κατάρ, σε αντίποινα για τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς σε τρεις εγκαταστάσεις-κλειδιά του προγράμματος πυρηνικής ενέργειας της Ισλαμικής Δημοκρατίας τα ξημερώματα του Σαββάτου προς Κυριακή. Η ενέργεια αντιποίνων αυτή χαρακτηρίστηκε «πολύ αδύναμη» από τον αμερικανό πρόεδρο Τραμπ, που εξάλλου «ευχαρίστησε το Ιράν» διότι «προειδοποίησε» την Ουάσιγκτον «έγκαιρα», κάτι που «επέτρεψε να μη χαθούν ζωές και να μην τραυματιστεί κανένας».
Το ιρανικό συμβούλιο εθνικής ασφαλείας ανέφερε πως επρόκειτο για «ανταπόδοση στην επίθεση» των ΗΠΑ. Πρόσθεσε πως το Ιράν χρησιμοποίησε «τον ίδιο αριθμό πυραύλων» με αυτόν των βομβών που χρησιμοποίησαν οι ΗΠΑ όταν επιτέθηκαν στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, στο πλαίσιο της απόλυτα συμμετρικής «ανταπόδοσης» αυτής.
Το Κατάρ ανακοίνωσε ότι οι ιρανικοί πύραυλοι αναχαιτίστηκαν.
Στο Ιράκ, drones έβαλαν στο στόχαστρο ραντάρ σε δυο βάσεις των ενόπλων δυνάμεων, μια βόρεια της πρωτεύουσας Βαγδάτης, δεύτερη στον νότο, σύμφωνα με ιρακινούς αξιωματούχους που δεν ήταν σε θέση να πουν ποιος ευθυνόταν.
Ο Ντόναλντ Τραμπ τόνισε προχθές Κυριακή πως οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις προκάλεσαν «μνημειώδεις» ζημιές στην εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου στο Φορντό, νότια της Τεχεράνης, και στις πυρηνικές εγκαταστάσεις στην Ισφαχάν και στη Νατάνζ (κεντρικά).
Τα ιρανικά αντίποινα στους αμερικανικούς βομβαρδισμούς
Σύμφωνα με τον Αλί Βαέζ, του κέντρου μελετών International Crisis Group, τα ιρανικά αντίποινα στους αμερικανικούς βομβαρδισμούς ήταν «υπολογισμένα» και υπήρξε προειδοποίηση «κατά τρόπο ώστε να μην υπάρξουν αμερικανικές απώλειες, επιτρέποντας έτσι έξοδο από την κρίση για τις δυο πλευρές».
Στην ιρανική πλευρά, ο πόλεμος έχει αφήσει πίσω πάνω από 400 νεκρούς και 3.056 τραυματίες, στην πλειονότητά τους αμάχους, σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο επίσημο απολογισμό. Τα ιρανικά πλήγματα με πυραύλους και drones έχουν αφήσει πίσω 24 νεκρούς στην ισραηλινή επικράτεια, κατά τα πιο πρόσφατα επίσημα δεδομένα της κυβέρνησης Νετανιάχου.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) θεωρεί αδύνατο σε αυτό το στάδιο να αποτιμηθεί το εύρος των ζημιών στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Ειδικοί θεωρούν ότι οι ιρανικές αρχές φρόντισαν να απομακρύνουν πυρηνικό καύσιμο από τις εγκαταστάσεις που βομβαρδίστηκαν. Η Τεχεράνη τονίζει πως έχει στη διάθεσή της αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου.
Ο ΔΟΑΕ εξάλλου έχει επισημάνει ότι δεν έχει μέχρι σήμερα «καμιά» ένδειξη πως το Ιράν έχει πρόγραμμα κατασκευής πυρηνικών όπλων, μολονότι ο στρατός και η κυβέρνηση του Ισραήλ επικαλέστηκαν ακριβώς το ότι η Τεχεράνη βρισκόταν πλέον πολύ κοντά στην απόκτησή τους όταν άρχισαν βομβαρδισμούς στην ιρανική επικράτεια.
