Ο Ντόναλντ Τραμπ προειδοποίησε την Τετάρτη ότι ο Ρώσος πρόεδρος θα βρεθεί αντιμέτωπος με «πολύ σοβαρές συνέπειες» εάν δεν συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός στον πόλεμο της Ουκρανίας, κατά την επικείμενη συνάντησή τους στο Άνκορατζ της Αλάσκας.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους στην Ουάσινγκτον, μετά από τηλεφωνικές επικοινωνίες με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και Ευρωπαίους ηγέτες, ο Τραμπ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο για μια δεύτερη σύνοδο κορυφής, αυτή τη φορά με τη συμμετοχή και του Κιέβου: «Αν η πρώτη πάει καλά, θα έχουμε μια γρήγορη δεύτερη. Θα ήθελα να γίνει σχεδόν αμέσως, με εμένα, τον πρόεδρο Πούτιν και τον πρόεδρο Ζελένσκι, εφόσον θέλουν να με έχουν εκεί».
Η πρώτη συνάντηση με τον Πούτιν έχει προγραμματιστεί για αύριο Παρασκευή, στην Κοινή Βάση Elmendorf–Richardson, στρατιωτική εγκατάσταση-κλειδί κατά την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου. Αν και ο Τραμπ δεν έδωσε χρονοδιάγραμμα για πιθανή δεύτερη συνάντηση, επιβεβαίωσε πως οι απαιτήσεις για εκεχειρία θα βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας.
Τηλεδιάσκεψη Τραμπ - Ευρωπαίων για την Ουκρανία, εν όψει συνάντησης με Πούτιν
Οι δηλώσεις του Τραμπ έγιναν έπειτα από αυτό που χαρακτήρισε «πολύ καλή» τηλεδιάσκεψη με Ευρωπαίους ηγέτες, κατά την οποία συζητήθηκαν στόχοι και στρατηγική της συνόδου. Σύμφωνα με τον ίδιο, έδωσε διαβεβαιώσεις ότι η εκεχειρία είναι προτεραιότητα και ότι δεν θα υπάρξουν εδαφικές παραχωρήσεις χωρίς την πλήρη συναίνεση του Κιέβου.
Η στάση του φάνηκε να καθησυχάζει ορισμένους ηγέτες, με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να επισημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι απηύθυναν μια τελευταία συλλογική έκκληση στον Αμερικανό πρόεδρο να προστατεύσει την ουκρανική κυριαρχία και την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Η τηλεδιάσκεψη, διάρκειας μίας ώρας, συγκλήθηκε εκτάκτως και περιλάμβανε τον Τραμπ, τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς, τον Ζελένσκι, καθώς και τους Ευρωπαίους ηγέτες από τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Πολωνία και τη Φινλανδία, αλλά και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Οι Ευρωπαίοι, αποκλεισμένοι από την ίδια τη σύνοδο κορυφής της Αλάσκας, εξέφρασαν φόβους ότι ο Τραμπ, σε μια προσπάθεια να υλοποιήσει την προεκλογική του δέσμευση για «γρήγορο τερματισμό του πολέμου», θα μπορούσε να προβεί σε παραχωρήσεις που θα έθεταν σε κίνδυνο τη μελλοντική κυριαρχία της Ουκρανίας.
Οι θέσεις και απαιτήσεις της Ευρώπης - Τι είπαν στον Τραμπ για την Ουκρανία
Η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία, ως συμπρόεδροι του «συνασπισμού των προθύμων», τόνισαν ότι τα διεθνή σύνορα δεν πρέπει να αλλάξουν με τη βία και ότι η Ουκρανία χρειάζεται «ισχυρές και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας». Επανέλαβαν ότι ουσιαστικές διαπραγματεύσεις μπορούν να ξεκινήσουν μόνο μετά την εφαρμογή εκεχειρίας και κάλεσαν τη Ρωσία να αντιμετωπίσει επιπρόσθετες κυρώσεις αν δεν συμφωνήσει να σταματήσει τις εχθροπραξίες.
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, μιλώντας στο Βερολίνο δίπλα στον Ζελένσκι, δήλωσε: «Οι διαπραγματεύσεις πρέπει να είναι μέρος κοινής διατλαντικής στρατηγικής. Αν δεν υπάρξει κίνηση από τη ρωσική πλευρά στην Αλάσκα, ΗΠΑ και Ευρώπη πρέπει να αυξήσουν την πίεση».
Τόνισε επίσης ότι «δεν μπορεί να υπάρξει ρωσική νόμιμη ιδιοκτησία ουκρανικού εδάφους» και πως ο Τραμπ συμμερίζεται εκτενώς αυτή τη θέση.
Ο Μακρόν διευκρίνισε ότι δεν έχουν υπάρξει σοβαρές συζητήσεις για ανταλλαγές εδαφών και ότι οποιαδήποτε τέτοια διαπραγμάτευση μπορεί να γίνει μόνο με την έγκριση του Κιέβου.
Παρά τις καθησυχαστικές δηλώσεις, Ευρωπαίοι διπλωμάτες επισημαίνουν ότι το ερώτημα παραμένει αν ο Τραμπ θα τηρήσει τις δεσμεύσεις του όταν βρεθεί κατ’ ιδίαν με τον Πούτιν. Βασικός στόχος τους ήταν να διασφαλίσουν ότι δεν θα δεχθεί «αμετάκλητες συμφωνίες» που θα υποχρέωναν την Ουκρανία σε εδαφικές παραχωρήσεις και ότι θα είναι διατεθειμένος να χρησιμοποιήσει πρόσθετους οικονομικούς μοχλούς κατά της Ρωσίας.
Οι προσδοκίες Τραμπ για τη συνάντηση με Πούτιν
Ο Τραμπ έχει αποφύγει να αποκαλύψει λεπτομέρειες της στρατηγικής του, ενώ η Μόσχα επιμένει ότι τέσσερις ουκρανικές περιοχές πρέπει να ενταχθούν στη ρωσική επικράτεια είτε μέσω διαπραγμάτευσης είτε με τη βία.
Ο Ζελένσκι, από την πλευρά του, έχει ορκιστεί ότι ο ουκρανικός στρατός δεν θα παραδώσει εδάφη στο Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ.
Νωρίτερα, ο Τραμπ εξαπέλυσε επίθεση στα ΜΜΕ μέσω Truth Social, κατηγορώντας τα για «αδικία» και απορρίπτοντας δηλώσεις όπως του Τζον Μπόλτον, ότι «ο Πούτιν έχει ήδη κερδίσει».
Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, προειδοποίησε ότι αν η συνάντηση στην Αλάσκα αποτύχει, ενδέχεται να επιβληθούν νέες κυρώσεις ή δευτερογενείς δασμοί σε εμπορικούς εταίρους της Ρωσίας.
Η Μόσχα υποβάθμισε τη σημασία των ευρωπαϊκών διαβουλεύσεων με τον Τραμπ, με τον εκπρόσωπο του ρωσικού ΥΠΕΞ Αλεξέι Φαντέγιεφ να τις χαρακτηρίζει «πολιτικά και πρακτικά ασήμαντες». Τόνισε ότι η σύνοδος πιθανότατα θα καλύψει «το πλήρες φάσμα των διμερών σχέσεων ΗΠΑ-Ρωσίας, από την ουκρανική κρίση μέχρι την αποκατάσταση του εποικοδομητικού διαλόγου».
Στη συνάντηση θα παραστεί και ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ.
Με πληροφορίες από Guardian