Μια από τις πιο διαχρονικές εικόνες της στρατιωτικής παρέλασης της Κίνας δημιουργήθηκε λίγο πριν από την εκπυρσοκρότηση του πρώτου κανονιού.
Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ καλωσόρισε τον Κιμ Γιονγκ Ουν της Βόρειας Κορέας με μια μακρά χειραψία και στη συνέχεια χαιρέτησε τον Βλαντιμίρ Πούτιν της Ρωσίας, προτού περπατήσουν και οι τρεις μαζί για να παρακολουθήσουν την παρέλαση. Το απόλυτο πολιτικό θέατρο - και αυτή η συνάντηση, όχι μόνο τα όπλα και τα στρατεύματα που παρουσιάστηκαν, φαίνεται ότι τράβηξε την προσοχή του ηγέτη των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που και οι τρεις ηγέτες εθεάθησαν δημόσια μαζί και διάλεξαν πραγματικά την κατάλληλη στιγμή. Αυτό που ακολούθησε ήταν μια χορογραφία ακρίβειας, ισχύος και πατριωτισμού.
Η χορογραφία, δηλαδή οι Ένοπλες Δυνάμεις της Κίνας, στεκόταν σε απόλυτα ομοιόμορφες σειρές, τα στρατεύματα περνούσαν με ρομποτική ομοφωνία και κάθε χτύπημα του εδάφους αντηχούσε στις κερκίδες των 50.000 καλεσμένων στην πλατεία Τιενανμέν. Στη συνέχεια ήρθαν τα μεγάλα όπλα - ένας νέος ICBM, όπλα λέιζερ - και το πλήθος έπιασε τα τηλέφωνά του. Η παρέλαση τελείωσε με μια πτήση που άρεσε στο πλήθος, πριν χιλιάδες περιστέρια και μπαλόνια απελευθερωθούν στον ουρανό πάνω από την πρωτεύουσα.
Αυτή η επίδειξη με αφορμή την 80ή επέτειο από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, δεν ήταν απλώς μια ματιά στο πού έχει βρεθεί η Κίνα ή στο πόσο μακριά έχει φτάσει. Παρουσίαζε και το πού πηγαίνει η Κίνα: Ο Σι παίζει τον ρόλο ενός παγκόσμιου ηγέτη που είναι έτοιμος να σταθεί δίπλα σε δύο από τους ηγέτες με τις περισσότερες κυρώσεις στον κόσμο. Και μπροστά στα πόδια του ένας στρατός που χτίζεται για να ανταγωνιστεί τη Δύση.
Το αντι-τραμπικό μήνυμα της Κίνας
Στην Κίνα αυτή την εβδομάδα όλη η διπλωματία (και η οπτική) έχει σχεδιαστεί για να στείλει ένα σαφές μήνυμα στην κυβέρνηση Τραμπ: Θέλεις να κάνεις την Αμερική μεγάλη ξανά, έτσι δεν είναι; Πρώτα η Αμερική, έτσι δεν είναι;
Λοιπόν, τότε, θα προσφέρουμε μια εναλλακτική λύση στην υπό την ηγεσία των ΗΠΑ τάξη πραγμάτων. Γι' αυτό είδαμε τους ηγέτες της Κίνας, της Ρωσίας και της Ινδίας να χαμογελούν μαζί στη σύνοδο κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης.
Γι' αυτό ο Βλαντιμίρ Πούτιν αποκάλεσε τον Σι Τζινπίνγκ «πραγματικό φίλο» και ο Κινέζος ηγέτης αποκάλεσε τον Ρώσο ομόλογό του «παλιό φίλο». Και είναι ο λόγος για τον οποίο ο Σι Τζινπίνγκ, ο Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Κιμ Γιονγκ Ουν εμφανίστηκαν μαζί στη στρατιωτική παρέλαση.
Εν ολίγοις: στο γεωπολιτικό σύμπαν διαφορετικές δυνάμεις ευθυγραμμίζονται ως αντίβαρο στην αμερικανική κυριαρχία. Αυτό δεν σημαίνει ότι όλες αυτές οι χώρες και οι ηγέτες βρίσκονται 100% στο ίδιο μήκος κύματος. Δεν είναι. Οι διαφορές παραμένουν. Αλλά η κατεύθυνση του ταξιδιού είναι σαφής. Όπως δήλωσε αυτή την εβδομάδα ένας τίτλος στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Komsomolskaya Pravda, αναφερόμενος στη Ρωσία, την Κίνα και την Ινδία: «Θα οικοδομήσουμε έναν νέο κόσμο».
Κίνα: Η παρέλαση έδειξε ποικιλομορφία όπλων, αλλά τι γίνεται με την ευελιξία;
Ένα βασικό συμπέρασμα από την παρέλαση είναι ότι η Κίνα είναι σε θέση να παράγει γρήγορα ένα ευρύ φάσμα όπλων, λένε οι ειδικοί.
Πριν από δέκα χρόνια, το είδος της στρατιωτικής τεχνολογίας που παρουσίαζε έτεινε να είναι "υποτυπώδη αντίγραφα" πολύ πιο προηγμένου εξοπλισμού που είχαν εφεύρει οι ΗΠΑ, λέει ο αναλυτής Μάικλ Ράσκα, επίκουρος καθηγητής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Nanyang.
Όμως η σημερινή παρέλαση έδειξε ένα πολύ πιο καινοτόμο και ποικίλο φάσμα όπλων, ιδίως στα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και τους πυραύλους. Η από πάνω προς τα κάτω δομή και οι σημαντικοί πόροι της Κίνας της επιτρέπουν να παράγει νέα όπλα σε τεράστιες ποσότητες πολύ πιο γρήγορα από πολλές άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Δύσης.
Αλλά εξακολουθεί να υπάρχει το ερώτημα πόσο καλά ο στρατός της Κίνας μπορεί να ενσωματώσει όλα αυτά τα οπλικά συστήματα, προσθέτει, επισημαίνοντας ότι το τεράστιο μέγεθός της και η έλλειψη πρόσφατης εμπειρίας στα πεδία των μαχών αποτελούν εμπόδια.
«Μπορούν να επιδεικνύουν αυτές τις φανταχτερές προηγμένες πλατφόρμες, αλλά είναι οργανωτικά ευέλικτοι για να τις χρησιμοποιήσουν με τον τρόπο που θέλουν;».
Η παρέλαση όπλων, λέει ο αμυντικός αναλυτής Michael Raska, στέλνει το μήνυμα του Πεκίνου ότι επανασυνδέει τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό γύρω από τα δεδομένα, την Τεχνητή Νοημοσύνη και τις κοινές επιχειρήσεις. «Η δύναμη εδώ είναι η πολιτική εντολή από πάνω προς τα κάτω- το κινεζικό σύστημα μπορεί να επιβάλει γρήγορα σαρωτικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, ενσωματώνοντας τον πόλεμο του διαστήματος, του κυβερνοχώρου και της πληροφορίας στις δομές διοίκησης», λέει ο επίκουρος καθηγητής του προγράμματος στρατιωτικών μετασχηματισμών στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Nanyang της Σιγκαπούρης.
«Ωστόσο, η αδυναμία είναι βαθιά: οι επανειλημμένες εκκαθαρίσεις, ιδίως στη δύναμη πυραύλων, αναδεικνύουν τη διαφθορά, τη δυσπιστία και την πολιτικοποίηση. Η συγκεντρωτική διοίκηση μπορεί να φαίνεται εντυπωσιακή σε καιρό ειρήνης, αλλά κινδυνεύει να γίνει εύθραυστη σε μάχες υψηλού ρυθμού. Αυτό που θέλει η Κίνα να δει ο κόσμος είναι ένας στρατός μετασχηματισμένος για την εποχή της πληροφορίας - αλλά εσωτερικά, η συνοχή και η αξιοπιστία παραμένουν εύθραυστες».
«Τελικά, πρόκειται για ένα θέατρο αποτροπής: ένα ισχυρό μήνυμα προς φίλους και αντιπάλους, το οποίο όμως κρύβει τόσες αβεβαιότητες όσες και τις δυνάμεις που επιδεικνύει».