Οι τεράστιες αγέλες χοίρων της Ευρώπης απειλούν να μετατραπούν σε «επικίνδυνο εργαστήριο ιών» σε περίπτωση που μολυνθούν από το αυξανόμενο διεθνές ξέσπασμα της γρίπης των πτηνών που έχει ήδη εξαπλωθεί σε πουλερικά, βοοειδή και πρόβατα, προειδοποίησε ο επικεφαλής της ασφάλειας τροφίμων της ΕΕ.
Η ήπειρος πρέπει να βρίσκεται σε ύψιστη επιφυλακή μετά τη μαζική μόλυνση των ζώων στις ΗΠΑ, η οποία υποδαύλισε τους φόβους ότι το παθογόνο μπορεί να μεταλλαχθεί και να εξαπλωθεί μεταξύ των ανθρώπων, δήλωσε ο Bernhard Url, απερχόμενος εκτελεστικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων. Οι παρατηρήσεις του υπογραμμίζουν τον συναγερμό που προκάλεσε η διείσδυση της τελευταίας επιδημίας της γρίπης των πτηνών H5N1 σε άλλα είδη.
Η επιδημία H5N1 στις ΗΠΑ που ξεκίνησε τον περασμένο Μάρτιο έχει εξαπλωθεί σε γαλακτοπαραγωγά βοοειδή σε 17 πολιτείες και σε πουλερικά και στις 50. Οι αρχές έχουν επιβεβαιώσει δεκάδες μολύνσεις σε ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένου ενός θανάτου. Οι αμερικανικές αρχές ανέφεραν δύο κρούσματα σε χοίρους σε μια φάρμα στο Όρεγκον πέρυσι, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε τον Μάρτιο την πρώτη μόλυνση σε πρόβατα.
Η Ευρώπη έχει μεγάλο πληθυσμό χοίρων για τα παγκόσμια δεδομένα, με 133,6 εκατ. ζώα έναντι 75,8 εκατ. στις ΗΠΑ. Η Κίνα έχει περίπου 400 εκατ. ζώα.
«Η γρίπη των πτηνών είναι σίγουρα μια ειδική περίπτωση με την έννοια ότι εξαπλώνεται από τα πτηνά όλο και περισσότερο στα θηλαστικά», δήλωσε ο Url σε συνέντευξή του.
Ο ρόλος των χοίρων ως «δοχεία ανάμειξης» για νέους ιούς
Επεσήμανε τον κίνδυνο ότι, αν το παθογόνο αρχίσει να κυκλοφορεί στους χοίρους, θα μπορούσε να ανταλλάξει γενετικό υλικό με την ανθρώπινη γρίπη και να μεταδοθεί μεταξύ των ανθρώπων. Οι επιστήμονες βλέπουν τους χοίρους ως ιδιαίτερο κίνδυνο επειδή η βιολογία τους τους καθιστά αποτελεσματικά δοχεία ανάμειξης παθογόνων μικροοργανισμών τόσο από τα πτηνά όσο και από τον άνθρωπο.
«Αυτό θα ήταν ένα... επικίνδυνο εργαστήριο ανασυνδυασμού ιών» δήλωσε ο Url, ο οργανισμός του οποίου παρέχει συμβουλές σχετικά με υφιστάμενους και αναδυόμενους κινδύνους για τα τρόφιμα στην ΕΕ.
Η κατάσταση με τον H5N1 ήταν «σχετικά καλά υπό έλεγχο» στην Ευρώπη, συνέχισε ο Url, σημειόνωντας ότι τα κρούσματα στα πουλερικά οδήγησαν στη σφαγή εκατομμυρίων πτηνών. Οι αρχές, συμπεριλαμβανομένου του οργανισμού του, εργάζονταν για την εφαρμογή μέτρων βιοασφάλειας, συμπεριλαμβανομένου του κλεισίματος γεωργικών εκμεταλλεύσεων και της αξιολόγησης των αναδυόμενων απειλών, πρόσθεσε.
Γρίπη των πτηνών: Προληπτικά μέτρα και ευρωπαϊκή επιτήρηση
«Στο παρασκήνιο, υπάρχει ένα σύστημα παρακολούθησης, επιτήρησης και συλλογής στελεχών από μεταναστευτικά πτηνά», εξήγησε ο επικεφαλής της ασφάλειας τροφίμων της ΕΕ, ο οποίος πρόκειται να παραιτηθεί τον Σεπτέμβριο μετά από περισσότερα από 11 χρόνια στη θέση του.
Ιολόγοι από 40 χώρες κάλεσαν την περασμένη εβδομάδα την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ να εντείνει τη δράση της για το ξέσπασμα της επιδημίας H5N1, προειδοποιώντας για τον κίνδυνο ο ιός να εξελιχθεί σε απειλή πανδημίας.
Άλλες απειλές ζωονόσων στην Ευρώπη περιλαμβάνουν την αφρικανική πανώλη των χοίρων, τον καταρροϊκό πυρετό και τον αφθώδη πυρετό, δήλωσε ο Url, ο οποίος μεγάλωσε σε αυστριακή φάρμα και εκπαιδεύτηκε ως κτηνίατρος. Η κλιματική αλλαγή οδηγεί στην εξάπλωση στην Ευρώπη των τσιμπήματα που μεταφέρουν τον καταρροϊκό πυρετό του προβάτου, μια ασθένεια δυνητικά θανατηφόρα για τα πρόβατα και τα ελάφια. Το ξέσπασμα τον Ιανουάριο του αφθώδους πυρετού στη Γερμανία - το πρώτο στη χώρα εδώ και σχεδόν 40 χρόνια - ήταν «πραγματικά εκπληκτικό», είπε ο Url.
Η ασθένεια εντοπίστηκε αργότερα σε φάρμες στη Σλοβακία και την Ουγγαρία, οδηγώντας στη σφαγή χιλιάδων ζώων. Η επιδημία οδήγησε τη Σλοβακία να κλείσει ορισμένα συνοριακά περάσματα με την Ουγγαρία. Η γειτονική Αυστρία έκλεισε ορισμένα περάσματα μεταξύ αυτής και των δύο χωρών.
Η Γερμανία έχει έκτοτε κηρυχθεί απαλλαγμένη από τον αφθώδη πυρετό από τον Παγκόσμιο Οργανισμό για την Υγεία των Ζώων.
Τα πρότυπα ασφάλειας των τροφίμων στην ΕΕ ήταν γενικά "πολύ υψηλά", δήλωσε ο Url, αν και η αύξηση των ανθεκτικών στα αντιβιοτικά παθογόνων μικροοργανισμών στα ζώα αποτελούσε «μεγάλη δημόσια πρόκληση». Οι προσπάθειες συνεχίζονταν για τη μείωση της χρήσης στη γεωργία φαρμάκων που οδηγούσαν στην ανθεκτικότητα, πρόσθεσε.
Με πληροφορίες από Financial Times
