Νέα Υόρκη: Επιστρέφει στην Ελλάδα χάλκινη κεφαλή γρύπα από την Αρχαία Ολυμπία

Νέα Υόρκη: Επιστρέφει στην Ελλάδα χάλκινη κεφαλή γρύπα από την Αρχαία Ολυμπία Facebook Twitter
Φωτ: Υπουργείο Πολιτισμού
0

Σε ειδική τελετή, που διοργανώθηκε στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη παρέλαβε από τον διευθυντή του ΜΕΤ Max Hollein τη χάλκινη κεφαλή του γρύπα από την Αρχαία Ολυμπία, που μέχρι χθες κατείχε περίοπτη θέση στην πτέρυγα της Συλλογής των Ελληνικών και των Ρωμαϊκών Αρχαιοτήτων.

Όπως πληροφορεί ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, η χάλκινη κεφαλή του γρύπα, η οποία κοσμούσε χάλκινο τριποδικό λέβητα και χρονολογείται στα 650-625 π.Χ., αποτελεί ένα εξαίρετο δείγμα της αρχαίας ελληνικής μεταλλοτεχνίας. Επιστρέφει στην Ελλάδα κατόπιν μακράς και συστηματικής συνεργασίας του υπουργείου Πολιτισμού και του μουσείου.

«Ο συγκεκριμένος επαναπατρισμός είναι ιδιαίτερα σημαντικός, καθώς δεν είναι το αποτέλεσμα αιτήματος διεκδίκησης από τις ελληνικές αρχές. Αντίθετα, το ίδιο το ΜΕΤ, το 2018, ανέλαβε την πρωτοβουλία να διερευνήσει την προέλευση αυτής της κεφαλής γρύπα, η οποία ήταν μέρος της Συλλογής Ελληνικών και Ρωμαϊκών αρχαιοτήτων από τις αρχές της δεκαετίας του 1970, μετά από ιδιωτική δωρεά», σημείωσε στον χαιρετισμό της στην τελετή, η υπουργός Πολιτισμού.

«Η πράξη αυτή αποτελεί απόδειξη της δέσμευσης του μουσείου για επιστημονική ακεραιότητα, επαγγελματική ηθική και σεβασμό στην πολιτιστική κληρονομιά. Αντανακλά, επίσης, μια ευρύτερη αλλαγή στις πρακτικές των μουσείων παγκοσμίως -που δίνει έμφαση στη δέουσα επιμέλεια- στην αξιολόγηση όχι μόνο της νομιμότητας αλλά και της ηθικής βάσης συγκρότησης των συλλογών τους. Αυτή η δυναμική προσέγγιση, την οποία είμαστε στην ευχάριστη θέση να βλέπουμε να κερδίζει δυναμική σε κορυφαίους πολιτιστικούς θεσμούς, αναγνωρίζει τη σημασία των ειλικρινών και εποικοδομητικών συνεργασιών μεταξύ των μουσείων και των οργανισμών που διαχειρίζονται την πολιτιστική κληρονομιά.

Η Ελλάδα είναι μεταξύ των χωρών, των οποίων οι πολιτιστικοί θησαυροί έχουν υποστεί κλοπή και παράνομη διακίνηση. Πιστεύω ακράδαντα ότι όλες οι αρχαιότητες που έχουν απομακρυνθεί παράνομα από οποιαδήποτε χώρα πρέπει να επιστρέψουν στον γενέθλιο τόπο τους και στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους, ως ουσιαστικό μέρος της συλλογικής τους ταυτότητας», τόνισε η Λίνα Μενδώνη.

«Είναι ένας πάρα πολύ σημαντικός επαναπατρισμός»

Ο διευθυντής του ΜΕΤ Max Hollein στον χαιρετισμό του χαρακτήρισε τον επαναπατρισμό ως «μια πάρα πολύ ιδιαίτερη στιγμή για τη συνεργασία του ΜΕΤ και του υπουργείου Πολιτισμού» και τόνισε: «Είναι ένας πάρα πολύ σημαντικός επαναπατρισμός, ενός από τα πιο εμβληματικά εκθέματα της Συλλογής Ελληνικών και Ρωμαϊκών αρχαιοτήτων. Είναι η χάλκινη κεφαλή γρύπα, που διερευνήσαμε, εξετάσαμε και καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι δεν έφυγε νόμιμα από τη χώρα προέλευσής του, την Ελλάδα. Η συνεργασία μεταξύ του ΜΕΤ και του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού βασίζεται στην κοινή πεποίθηση για διεθνή συνεργασία στην προστασία και την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς».

Όπως πληροφορεί το ΥΠΠΟ, η έρευνα από την αρμόδια Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών του υπουργείου Πολιτισμού στο Αρχείο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας απέδειξε πέραν πάσης αμφιβολίας ότι η κεφαλή του γρύπα στο ΜΕΤ ταυτίζεται με εκείνη που είχε βρεθεί στην Αρχαία Ολυμπία, τον Δεκέμβριο 1914, από τον επιμελητή του Μουσείου Θεμιστοκλή Καραχάλιο. Το αρχαίο είχε εντοπιστεί στην κοίτη του ποταμού Κλαδέου, δίπλα στο αρχαίο Γυμνάσιο της Ολυμπίας, σε χώματα που είχαν παρασυρθεί από το ποτάμι και είχε παραδοθεί από τον επιμελητή στο Μουσείο της Αρχαίας Ολυμπίας, όπου έγινε ο καθαρισμός του.

Η πρώτη δημοσίευση της αρχαίας κεφαλής με φωτογραφική τεκμηρίωση έγινε το 1915, στο Αρχαιολογικό Δελτίο, την επίσημη έκδοση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Σύμφωνα με το αρχειακό υλικό που εντόπισε η αρμόδια διεύθυνση, ο γρύπας κλάπηκε τη δεκαετία του 1930 από το μουσείο, όπου παρέμενε μέχρι τότε ακατάγραφος. Η πρώτη αναφορά στην απώλειά του γίνεται το 1937-1938, στην ετήσια έκθεση των Γερμανών ανασκαφέων της Ολυμπίας.

Το 1940 η Αρχαιολογική Υπηρεσία διερεύνησε την υπόθεση της κλοπής, η οποία φαίνεται ότι έγινε το 1936 και προχώρησε στις ενδεδειγμένες ενέργειες κατά των προσώπων που είχαν την ευθύνη της φύλαξης των συλλογών την περίοδο αυτή. Η αντίστοιχη έρευνα στα αρχεία του ΜΕΤ επιβεβαίωσε τον χρόνο κλοπής της κεφαλής, καθώς φαίνεται ότι αυτή πωλήθηκε το καλοκαίρι του 1936 από Έλληνα αρχαιοπώλη στον Αμερικανό αρχαιοπώλη J. Brummer, για να πωληθεί στη συνέχεια, το 1948, στον W. C. Baker, και να καταλήξει κατόπιν δωρεάς, το 1971, μαζί με τα υπόλοιπα αντικείμενα της Συλλογής Baker, στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης.

Στην τελετή παρέστησαν η γενική πρόξενος της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη, Ιφιγένεια Καναρά, η πάρεδρος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους Ευθυμία Γκαράνη, η γενική διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, Αναστασία Γκαδόλου, ο πρόεδρος του ΔΣ του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου Αθηνών Γεώργιος Τσαπρούνης, η διευθύντρια Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών του ΥΠΠΟ Βάσω Παπαγεωργίου και η τμηματάρχης Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών Έλενα Βλαχογιάννη.

Πολιτισμός
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Nan Goldin συγκλονίζει στην Aρλ: «Αυτό που συμβαίνει στη Γάζα είναι η πρώτη γενοκτονία σε live μετάδοση»

Πολιτισμός / Η Nan Goldin συγκλονίζει στην Aρλ: «Αυτό που συμβαίνει στη Γάζα είναι η πρώτη γενοκτονία σε live μετάδοση»

Την Τρίτη 8 Ιουλίου, στο Ρωμαϊκό Θέατρο της Αρλ, η Αμερικανίδα φωτογράφος Nan Goldin καταδίκασε τον πόλεμο στη Γάζα, προκαλώντας έντονη αντιπαράθεση με τους φιλοϊσραηλινούς θεατές.
LIFO NEWSROOM
Η Ρέινορ Γουιν απαντά στις κατηγορίες ότι επινόησε την ιστορία του best seller της

Πολιτισμός / Η Ρέινορ Γουιν απαντά στις κατηγορίες ότι επινόησε την ιστορία του best seller της

Η Ρέινορ Γουιν υπερασπίζεται τα απομνημονεύματά της, δημοσιεύει ιατρικά έγγραφα και καταγγέλλει «παραπλανητική και άδικη» δημοσίευση από την Observer – Η φιλανθρωπική οργάνωση PSPA τερμάτισε τη συνεργασία της
LIFO NEWSROOM
Superman, καρχαρίες και Νταλί από αύριο στους κινηματογράφους

Πολιτισμός / Superman, καρχαρίες και Νταλί από αύριο στους κινηματογράφους

Η πρώτη ταινία του αναγεννημένου διευρυμένου σύμπαντος της DC, ο υβριδικός μεταμεσονύκτιος χαβαλές του «Dangerous Animals» και το χιτσκοκικό «Spellbound», με την ονειρική σεκάνς ανθολογίας που σχεδίασε ο Σαλβαδόρ Νταλί, ξεχωρίζουν από το πρόγραμμα αυτής της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Μάικλ Ντάγκλας: «Δεν έχω καμία πρόθεση να ξαναπαίξω – Έπρεπε να σταματήσω»

Πολιτισμός / Μάικλ Ντάγκλας: «Δεν έχω καμία πρόθεση να ξαναπαίξω – Έπρεπε να σταματήσω»

Ο 80χρονος ηθοποιός και παραγωγός δηλώνει ότι είναι ευτυχισμένος μακριά από το κινηματογραφικό πλατό, μετά από σχεδόν 60 χρόνια αδιάκοπης δουλειάς – «Μου αρκεί να βλέπω τη σύζυγό μου να παίζει»
LIFO NEWSROOM
Ανακαλύφθηκε αρχαία πόλη 3.500 ετών στο Περού: Το Peñico και ο μυστηριώδης πολιτισμός Caral

Πολιτισμός / Ανακαλύφθηκε αρχαία πόλη 3.500 ετών στο Περού: Το Peñico και ο μυστηριώδης πολιτισμός Caral

Αρχαιολόγοι εντόπισαν την αρχαία πόλη Peñico στη βόρεια επαρχία Barranca του Περού - Η ανακάλυψη αποκαλύπτει σημαντικά στοιχεία για τον πολιτισμό Caral, τον αρχαιότερο της Αμερικής, και τη σύνδεσή του με τις πρώιμες κοινωνίες των Άνδεων και του Αμαζονίου
LIFO NEWSROOM
Όζι Όζμπορν: Όλα όσα έγιναν στο μεγάλο φινάλε των Black Sabbath

Πολιτισμός / Όζι Όζμπορν: Όλα όσα έγιναν στο μεγάλο φινάλε των Black Sabbath

Η συναυλία «Back To The Beginning» χαρακτηρίστηκε ως η "τελευταία υπόκλιση" για τον άνθρωπο που θεωρείται ο «πατέρας» του heavy metal έπειτα από αρκετά χρόνια προβλημάτων υγείας, συμπεριλαμβανομένης της νόσου του Πάρκινσον
LIFO NEWSROOM
Oasis: Η μεγάλη επιστροφή ως ύμνος στη βρετανική μουσική - Η αγκαλιά των αδελφών Γκάλαχερ επί σκηνής

Πολιτισμός / Oasis: Η μεγάλη επιστροφή ως ύμνος στη βρετανική μουσική - Η αγκαλιά των αδελφών Γκάλαχερ επί σκηνής

Το συγκρότημα επανενώθηκε επί σκηνής έπειτα από 16 χρόνια - Ένα σετ γεμάτο ύμνους της βρετανικής μουσικής, πάθος, χιούμορ και η αγκαλιά που περίμεναν όλοι
LIFO NEWSROOM