Οι υγειονομικές συνθήκες υποχρέωσαν τον οργανισμό HYam (Hydra for Artists of the Mediterranean) να αναθεωρήσει τον τρόπο διοργάνωσης των εκδηλώσεων του 2021, με τη συμμετοχή όχι πλέον ενός, αλλά πολλών καλλιτεχνών, με σκοπό να εντείνει τη στήριξη του κατά τη διάρκεια αυτής της ιδιαίτερα ευαίσθητης περιόδου για την αναδυόμενη καλλιτεχνική σκηνή.
Ο HYam επέλεξε να εγκαταστήσει την έκθεση σε έναν ιστορικό χώρο που ανήκε κάποτε σε έναν ήρωα του απελευθερωτικού αγώνα, το ναύαρχο Τομπάζη. Αυτό το αρχιτεκτονικό κόσμημα έγινε από το 1936 παράρτημα της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας όπου διαμένουν σε καλλιτεχνική εστία (residence) φοιτητές και καλλιτέχνες. Μάλιστα, λέγεται ότι είχε διαμείνει στο αρχοντικό Τομπάζη ο γάλλος ζωγράφος Marc Chagall.
Η έκθεση εγκαθιδρύει ένα διάλογο ανάμεσα στη δουλειά τεσσάρων νέων γυναικών καλλιτεχνών γύρω από ένα θέμα με συμβολικό νόημα, στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων για το 1821: «Χορεύοντας μέσα στα δεσμά», ένας τίτλος που συμβολίζει από τη μία την αντοχή του ελληνικού λαού που δεν έχασε ποτέ την ταυτότητα του κατά τη διάρκεια των τεσσάρων αιώνων οθωμανικής κατοχής και, από την άλλη, αναφέρεται σε ένα απόφθεγμα του Νίτσε που αγγίζει ευθέως την τέχνη και τους δημιουργούς. Σύμφωνα με το φιλόσοφο, ένας καλλιτέχνης είναι υποχρεωμένος να εφευρίσκει δυσκολίες ώστε να δίνει καλύτερα, στη συνέχεια, την ψευδαίσθηση μίας αιώνιας ελαφρότητας.
Ο HYam διάλεξε δύο ελληνίδες καλλιτέχνιδες, σε ένδειξη στήριξης των δημιουργών της χώρας που υποδέχεται τα projects του HYam από το 2016 – την Εύη Καλογηροπούλου και τη Μαλβίνα Παναγιωτίδη -, και δύο γαλλίδες, για να αναδείξει την καίρια καλλιτεχνική σκηνή του οργανισμού: την Maude Maris και την Eva Nielsen. Ο κοινός παρανομαστής αυτών των τεσσάρων καλλιτέχνιδων είναι ότι δημιουργούν έχοντας ως βάση σύνθετα θέματα και αναπτύσσουν μία πολύ συγκεκριμένη μέθοδο εργασίας προκειμένου να υφάνουν ένα έργο πυκνό που δεν χορταίνει το βλέμμα του θεατή, δεν του αφηγείται το μόχθο της δημιουργίας, αλλά αντίθετα του δίνει την ελευθερία να προσθέσει στο έργο τη δική του ιστορία.
Οι επιλογές του οργανισμού έγιναν ακολουθώντας αυτόν τον Μίτο της Αριάδνης. Τα επιλεγμένα έργα των τεσσάρων νέων καλλιτέχνιδων έχουν ωραίες ομοιότητες μεταξύ τους. Όταν ανακαλύπτει κανείς, σε κάθε μία από τις δημιουργούς, τους μαιάνδρους της καλλιτεχνικής πράξης, την περιπλοκότητα της, τα ερωτηματικά της, όπως επίσης και τους περιορισμούς και τους κανόνες της, σχεδόν εκπλήσσεται από το τελικό αποτέλεσμα. Δημιουργώντας μέσα σε διαφορετικά πλαίσια, κάθε καλλιτέχνης μας προσφέρει ένα δυνατό έργο με αυτή την περίφημη ψευδαίσθηση ελαφρότητας που, αυτή και μόνο αυτή, επιτρέπει στους θεατές να γίνει μέρος του.
Η Εύη Καλογηροπούλου αναμειγνύει, μαλάσσει, αποσυνθέτει τους αρχαίους φεμινιστικούς μύθους και πλάθει μία μαρμάρινη εικόνα, λεία όπως τα αγάλματα της αρχαιότητας, αλλά αιχμηρή σαν μία ριπή ανέμου. Ρωτώντας την Maude Maris ανακαλύπτουμε τη διαδικασία που επιβάλλει στον εαυτό της για να φτάσει σε αυτήν την τόσο ξεκάθαρα αμφίσημη ζωγραφική της. Με έναν παράξενο τρόπο, τα τοπία της Eva Nielsen, αυτοί οι μη-τόποι που φράζονται από οθόνες που συμβολίζουν την κατάρρευση των κοινωνικών και οικολογικών συστημάτων, ενσταλάζουν μία ηρεμία που ευνοεί την περίσκεψη. Όσον αφορά τις εγκαταστάσεις της Μαλβίνας Παναγιωτίδη, που αποτελούνται κυρίως από εικαστικά και αναγνωρίσιμα στοιχεία, μας μιλούν για την παραξενιά ενός κόσμου που μας αρέσει να ατε- νίζουμε. Μία παγίδα απίστευτης ελαφρότητας.
σχόλια