Υπό την έλλειψη οξυγόνου, συνθήκη που μπορεί να προκαλέσει ψευδαισθήσεις και εξωσωματικές εμπειρίες, ζωγράφιζαν τα βαθύτερα μέρη των σπηλαίων οι προϊστορικοί άνθρωποι, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Αναλύοντας σπηλαιογραφίες από την Ανώτερη Παλαιολιθική περίοδο, δηλαδή περίπου 40.000 έως 14.000 χρόνια πριν, ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ ανακάλυψαν πως πολλές από αυτές βρίσκονταν σε σημεία ή στενά περάσματα όπου μπορούσαν να φωτιστούν μόνο με τεχνητό φως. Η μελέτη επικεντρώνεται σε ευρωπαϊκά σπήλαια, κυρίως της Ισπανίας και της Γαλλίας και παρέχει μία εξήγηση για τον λόγο που οι προϊστορικοί καλλιτέχνες επέλεγαν να διακοσμήσουν περιοχές τόσο βαθιά εντός των σπηλαίων.
Σύμφωνα με την έρευνα, οι άνθρωποι της Ανώτερης Παλαιολιθικής περιόδου, σπάνια χρησιμοποιούσαν το εσωτερικό των σπηλαίων για οικιακές δραστηριότητες που πραγματοποιούταν κυρίως σε ανοιχτά σημεία, βραχώδη καταφύγια και στις εισόδους των σπηλαίων. Παρότι οι σπηλαιογραφίες δεν εντοπίζονται μόνο στα βάθη των σπηλαίων, (…) ο φωτισμός με φλόγα θα μείωνε τα επίπεδα του οξυγόνου και θα οδηγούσε σε μία κατάσταση υποξίας κατά την οποία απελευθερώνεται ντοπαμίνη που μπορεί να οδηγήσει σε παραισθήσεις και εξωσωματικές εμπειρίες, σχολιάζει στο CNN ο καθηγητής Ran Barkai, που συνυπογράφει τη μελέτη.
Ο καθηγητής Barkai υποστηρίζει ότι η ζωγραφική κάτω από αυτές τις συνθήκες ήταν μία συνειδητή επιλογή που βοηθούσε τους καλλιτέχνες να «αλληλεπιδρούν με το σύμπαν». Σύμφωνα με τον ίδιο οι επιφάνειες των βράχων, για τους προϊστορικούς ανθρώπους, αποτελούσαν μία «μεμβράνη» ανάμεσα στον δικό τους κόσμο και τον κάτω κόσμο για τον οποίο πίστευαν πως ήταν μία γη της επαγγελίας.
Στις ζωγραφιές απεικονίζονται ζώα όπως μαμούθ, βίσωνες και αίγαργοι και οι ειδικοί δεν έχουν καταλήξει σε συμπεράσματα για τον σκοπό τους. Οι ερευνητές υποστηρίζουν πως οι σπηλιές έπαιξαν ένα σημαντικό ρόλο στα συστήματα πεποιθήσεων της Ανώτερης Παλαιολιθικής περιόδου και πως οι ζωγραφιές αποτελούσαν μέρος αυτής της σχέσης.
«Δεν καθιστούσε η διακόσμηση σπουδαία τα σπήλαια, αλλά το αντίθετο. Η σπουδαιότητα των σπηλαίων ήταν η αιτία για τη διακόσμησή τους», διαβάζει κανείς στη μελέτη. Παράλληλα ο Barkai υποστηρίζει πως οι σπηλαιογραφίες θα μπορούσαν να αποτελούν μέρος ενός είδους διαβατήριας τελετουργίας καθώς παιδιά ήταν παρόντα. Περαιτέρω έρευνα θα εξετάσει γιατί τα παιδιά μεταφέρθηκαν σε αυτές τις περιοχές των σπηλαίων, καθώς και αλλά και εάν οι άνθρωποι ήταν σε θέση να χτίσουν μια αντίσταση σε χαμηλά επίπεδα οξυγόνου.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Time and Mind: The Journal of Archaeology, Consciousness and Culture.
Με πληροφορίες από CNN
σχόλια