Ο παγκόσμιος πληθυσμός προβλέπεται να αυξηθεί μέχρι το 2080, φτάνοντας στο αποκορύφωμά του περίπου στα 10,8 δισεκατομμύρια πριν τελικά μειωθεί, σύμφωνα με έκθεση των Ηνωμένων Εθνών.
Μέχρι το 2100, ο παγκόσμιος πληθυσμός θα μπορούσε να μειωθεί κατά σχεδόν 100 εκατομμύρια ανθρώπους μετά την κορύφωσή του.
Η μείωση αναμένεται να είναι πιο έντονη στις πλούσιες, ανεπτυγμένες χώρες όπου παράγοντες όπως η εκπαίδευση και τα δικαιώματα των γυναικών επηρεάζουν τις αποφάσεις οικογενειακού προγραμματισμού.
Η μείωση του παγκόσμιου πληθυσμού αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στη μείωση του ποσοστού γεννήσεων στις ανεπτυγμένες χώρες.
Ο κοινωνιολόγος Stuart Gietel-Basten από το Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ δήλωσε στο Nature ότι τα χαμηλά ποσοστά γονιμότητας υποδηλώνουν «σπασμένα συστήματα και κατεστραμμένους θεσμούς» που εμποδίζουν τους ανθρώπους να έχουν το επιθυμητό μέγεθος οικογένειας, χαρακτηρίζοντας αυτό το ζήτημα «πραγματική κρίση».
Παγκόσμιος πληθυσμός: Τι πρέπει να γίνει;
Οι οικονομικοί παράγοντες παίζουν επίσης ρόλο, με την αύξηση του κόστους διαβίωσης να καθιστά την απόφαση να γίνει κανείς γονιός, λιγότερο ελκυστική για πολλούς.
Πάντως, η πιθανή μείωση του πληθυσμού εγείρει ανησυχίες σχετικά με τη βιωσιμότητα των κοινωνικών προγραμμάτων, ιδίως εκείνων που υποστηρίζουν τους ηλικιωμένους.
Κάποιοι έχουν προτείνει, με αμφιλεγόμενο τρόπο, τη φορολόγηση των ατόμων που επιλέγουν να μην κάνουν παιδιά για να αντισταθμιστούν αυτές οι επιπτώσεις.
Ωστόσο, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι αντί για τιμωρητικά μέτρα, απαιτούνται συστημικές αλλαγές για την υποστήριξη των επιλογών οικογενειακού προγραμματισμού και τη διατήρηση μιας ισορροπίας στον παγκόσμιο πληθυσμό.
Οι ειδικοί, μιλώντας στο Nature, προτείνουν πιο προοδευτικές κοινωνικές πολιτικές, όπως γονική άδεια μετ' αποδοχών, μείωση του κόστους παιδικής φροντίδας και τερματισμό της παιδικής φτώχειας.
Η Rebecca Zerzan, συντάκτρια της έκθεσης «Κατάσταση του Παγκόσμιου Πληθυσμού» του Ταμείου Πληθυσμού των Ηνωμένων Εθνών, δήλωσε ότι η υιοθέτηση τέτοιων πολιτικών θα σήμαινε «άνθρωποι που είναι πιο ευτυχισμένοι, υγιείς και ικανοί να επιδιώξουν την εκπαίδευση παράλληλα με την εργασία».