Κάποιοι τις βρίσκουν γοητευτικές, κάποιοι αλλόκοτες ή απλώς αινιγματικές, οι περισσότεροι ωστόσο έχουν ακούσει κάτι για τις γούνινες κούκλες Labubu, που έχουν εξελιχθεί σε παγκόσμιο φαινόμενο.
Γεννημένες ως «τέρατα» από τον κόσμο της φαντασίας, οι Labubu είναι το δημιούργημα της κινεζικής εταιρείας παιχνιδιών Pop Mart, και έχουν μετατραπεί σε αντικείμενο λατρείας από σταρ όπως η Rihanna, η Dua Lipa, η Kim Kardashian και η Lisa των Blackpink.
Από τη Σαγκάη ως το Λονδίνο, οι ουρές για να αποκτήσει κανείς μια Labubu προκαλούν κυκλοφοριακό χάος, ενίοτε και επεισόδια. «Νιώθεις τόσο μεγάλη επιτυχία όταν καταφέρνεις να την αποκτήσεις ανάμεσα σε τόσο σκληρό ανταγωνισμό», λέει η δηλωμένη θαυμάστρια Fiona Zhang.
Η εκτόξευση της ζήτησης υπήρξε τέτοια, ώστε σχεδόν τριπλασίασε τα κέρδη της Pop Mart το 2023, ενώ κάποιοι σχολιαστές μιλούν για ένα πολιτιστικό εργαλείο ήπιας ισχύος της Κίνας, σε μια εποχή που η χώρα αναζητεί δημιουργικούς τρόπους εξωστρέφειας μετά την πανδημία και την ψυχρότητα στις σχέσεις με τη Δύση.
Τι είναι τελικά η Labubu;
Ακόμη και όσοι τις συλλέγουν με πάθος παραδέχονται πως δυσκολεύονται να εξηγήσουν τι ακριβώς είναι. Η Labubu είναι ταυτόχρονα χαρακτήρας και μάρκα, με το όνομά της να μην έχει συγκεκριμένη σημασία. Ανήκει στη σειρά παιχνιδιών The Monsters, που σχεδίασε ο γεννημένος στο Χονγκ Κονγκ καλλιτέχνης Kasing Lung.
Οι φιγούρες αποτελούνται από βινυλικά κεφάλια και βελούδινα σώματα, με χαρακτηριστικά όπως μυτερά αυτιά, μεγάλα μάτια και ένα σκανταλιάρικο χαμόγελο με εννέα δόντια ακριβώς. Οι χρήστες του διαδικτύου διχάζονται - άλλοι τις βρίσκουν γλυκύτατες, άλλοι απωθητικές.
Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα της εταιρείας: «Ένα κουκλάκι Labubu είναι "καλόκαρδο και πάντα θέλει να βοηθήσει, αλλά συχνά κατά λάθος πετυχαίνει το αντίθετο"».
Στο σύμπαν του The Monsters, η Labubu εμφανίζεται σε πολλές θεματικές σειρές, όπως Big into Energy, Have a Seat, Exciting Macaron και Fall in Wild. Έχει και παρέα: τη Zimomo, αρχηγό της φυλής, τον φίλο της Tycoco και τη φίλη της Mokoko. Για τους μη μυημένους, οι φιγούρες μοιάζουν μεταξύ τους· για τους φανατικούς, οι διαφορές είναι καθοριστικές - και η συλλογή γίνεται εθιστική.
Labubu: Από τα «κουτιά έκπληξη» στο χρηματιστήριο
Η Pop Mart συνεργάστηκε με τον Kasing Lung το 2019, αποκτώντας τα δικαιώματα της Labubu, αρκετά χρόνια μετά την ίδρυσή της από τον επιχειρηματία Wang Ning. Ξεκίνησε ως κατάστημα τύπου «όλα ένα ευρώ» στο Πεκίνο, αλλά το 2016 έκανε τη μεγάλη στροφή, λανσάροντας σειρές με «κουτιά έκπληξη»: προϊόντα που οι καταναλωτές δεν γνωρίζουν το περιεχόμενό τους μέχρι να τα ανοίξουν.
Μετά τις κούκλες Molly του Kenny Wong, ήταν η σειρά της Labubu να δώσει τεράστια ώθηση στην Pop Mart, οδηγώντας την τον Δεκέμβριο του 2020 στο Χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ. Μέσα σε έναν χρόνο, οι μετοχές της εταιρείας αυξήθηκαν κατά 500%.
Η Pop Mart έχει εξελιχθεί σε παγκόσμιο παίκτη, με πάνω από 2.000 «ρομποτικά καταστήματα» και φυσική ή online παρουσία σε πάνω από 30 χώρες. Σε πολλές από αυτές, η ζήτηση υπερέβη την προσφορά και οι πωλήσεις διακόπηκαν προσωρινά. Το 2024, οι διεθνείς αγορές αντιπροσώπευαν σχεδόν το 40% των εσόδων της.
Σε μια ένδειξη του πόσο ισχυρό έχει γίνει το brand, οι κινεζικές τελωνειακές αρχές ανακοίνωσαν ότι κατάσχεσαν πάνω από 70.000 πλαστές Labubu μέσα σε λίγες ημέρες.
Labubu: Πώς έγινε παγκόσμιο φαινόμενο
Η Labubu δεν έγινε viral εν μία νυκτί. Σύμφωνα με την Ashley Dudarenok, ιδρύτρια της ερευνητικής εταιρείας ChoZan, η μαζική εξάπλωση άρχισε όταν η Κίνα βγήκε από τα αυστηρά lockdown στα τέλη του 2022. «Μετά την πανδημία, πολλοί άνθρωποι στην Κίνα ένιωθαν ότι ήθελαν να ξεφύγουν συναισθηματικά... και η Labubu ήταν ένας πολύ γοητευτικός αλλά χαοτικός χαρακτήρας», εξηγεί. «Ενσάρκωσε αυτή την αντι-τελειομανία».
Το κινεζικό διαδίκτυο είναι γεμάτο τάσεις που σπάνια περνούν τα σύνορα. Η Labubu, όμως, τα κατάφερε: πρώτα στη Νοτιοανατολική Ασία και σύντομα στον υπόλοιπο κόσμο. Η Fiona, που ζει στον Καναδά, άκουσε για πρώτη φορά για τη Labubu από φίλους της από τις Φιλιππίνες το 2023. «Όσο πιο δημοφιλείς γίνονται, τόσο περισσότερο τις θέλω», λέει.
«Ο σύζυγός μου δεν καταλαβαίνει γιατί εγώ, κάποια στα 30 της, θα ήμουν τόσο εμμονική με κάτι τέτοιο, όπως το να νοιάζομαι για το ποιο χρώμα να πάρω».
Εκτός από τη δημοφιλία, βοηθάει και η τιμή: οι Labubu κοστίζουν από 25 έως 70 καναδικά δολάρια (15-45 ευρώ), ποσό που η Fiona θεωρεί «αποδεκτό». «Αυτό είναι περίπου το κόστος ενός αξεσουάρ τσάντας στις μέρες μας, οι περισσότεροι άνθρωποι θα μπορούσαν να το αντέξουν οικονομικά», προσθέτει.
Οι σταρ και η Labubu
Η παγκόσμια έκρηξη ήρθε την άνοιξη του 2024, όταν η Lisa των Blackpink άρχισε να ανεβάζει φωτογραφίες της Labubu στο Instagram. Ακολούθησαν η Rihanna, με Labubu περασμένο στην τσάντα Louis Vuitton της, η Kim Kardashian, με συλλογή 10 κούκλες Labubu που έχει δείξει στο Instagram - αλλά και ο David Beckham, με μια Labubu δώρο από την κόρη του.
Πλέον, οι Labubu είναι πανταχού παρούσες – στα social media, σε καφέ, στο μετρό, ακόμη και στο γραφείο.
Labubu: Ένα μυστήριο με εμπορική επιτυχία
Γιατί τις θέλουμε τόσο; Ούτε οι ειδικοί μπορούν να απαντήσουν. Η γοητεία της Labubu είναι μείγμα αισθητικής, timing και ψηφιακής τυχαιότητας. Το κρατικό πρακτορείο Xinhua εξήρε την επιτυχία της Pop Mart, αναφέροντας ότι η Labubu «δείχνει την γοητεία της κινεζικής δημιουργικότητας, ποιότητας και πολιτισμού σε μια γλώσσα που ο κόσμος μπορεί να καταλάβει», ενώ προβάλει την εικόνα μιας «κουλ Κίνας».
Το Xinhua παραλληλίζει τη Labubu με άλλες διεθνώς επιτυχημένες κινεζικές δημιουργίες όπως το Black Myth: Wukong και η ταινία κινουμένων σχεδίων Nezha.
«BYD, DeepSeek, όλες αυτές οι εταιρείες έχουν ένα πολύ ενδιαφέρον κοινό, συμπεριλαμβανομένης της Labubu», δηλώνει στο BBC News ο Chris Pereira, CEO της συμβουλευτικής iMpact. «Είναι τόσο καλές που κανείς δεν νοιάζεται ότι είναι από την Κίνα. Δεν μπορείς να τις αγνοήσεις».
Στο μεταξύ, η Labubu συνεχίζει να θριαμβεύει στα social media. Εκατομμύρια χρήστες παρακολουθούν "unboxing" βίντεο από νέα κουτιά. Ένα από τα πιο viral clips δείχνει υπάλληλο ασφάλειας σε αμερικανικό αεροδρόμιο να αγκαλιάζει ένα κλειστό κουτί Labubu, προσπαθώντας να μαντέψει ποια φιγούρα είναι μέσα.
Αυτό το στοιχείο της έκπληξης είναι βασικό για τους συλλέκτες. Ο Desmond Tan, παλιός φαν της Pop Mart στη Σιγκαπούρη, κουνά έντονα τα κουτιά πριν αγοράσει - τεχνική που ελπίζει να τον οδηγήσει σε κάποιον "chaser", δηλαδή σπάνιο χαρακτήρα: «Αν μπορέσω να το πετύχω σε μία ή δύο προσπάθειες, είμαι πολύ χαρούμενος!», λέει στο BBC.
