ΤHN ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΟΙ ΑΡΜΟΔΙΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ έβγαιναν και δήλωναν ότι βρίσκονται σε «πλήρη ετοιμότητα». Τη Δευτέρα διαψεύστηκαν, ενώ κάποιοι ήταν κι εξαφανισμένοι τις κρίσιμες ώρες. Όλοι τους προσπάθησαν να ρίξουν τις ευθύνες αλλού, είτε να μη μιλήσουν καθόλου για ευθύνες.
Αλλά και στο Μαξίμου οι υπουργοί Επικρατείας Γεραπετρίτης και (κυρίως) Σκέρτσος, που είχαν συντονιστικό ρόλο, άργησαν να αντιληφθούν το φιάσκο και στο τέλος, την Τρίτη, έφτασαν να μπαλώνουν τρύπες ο πρωθυπουργός με τον εορτάζοντα διευθυντή του, κάτι που έχει συμβεί κι άλλες φορές όταν το «επιτελικό κράτος» καταρρέει.
Η κυβέρνηση δέχεται έντονη κριτική –όχι μόνο από την αντιπολίτευση– αλλά οι υπεύθυνοι υπουργοί προσπαθούν να αποποιηθούν τις ευθύνες τους. Αφού πρώτα κάποιοι από αυτούς επιχείρησαν να ρίξουν το φταίξιμο στη διαχειρίστρια εταιρεία της Αττικής Οδού (η οποία αναμφίβολα φταίει, αλλά όχι για τις κυβερνητικές ευθύνες), μετά το έριξαν στην ατομική ευθύνη και τους «ανεύθυνους οδηγούς» που βγήκαν χωρίς αλυσίδες, όπως ανέλαβαν να διαδώσουν κάποιοι συνεργάτες τους.
Καμία αναφορά όμως για την πλήρη απουσία της Τροχαίας από τη μη αποτροπή τους, για την έλλειψη συντονισμού, τα αργά αντανακλαστικά και τους εξαφανισμένους υπουργούς.
Ο υπουργός Μεταφορών ήταν άφαντος όσο ο κόσμος ταλαιπωρούνταν στην Αττική Οδό και από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Εμφανίστηκε εκ των υστέρων αφού τον αναζήτησαν από το Μαξίμου. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Κώστας Καραμανλής περνάει κάτω από τον πήχη, αλλά σε κάθε ανασχηματισμό τη γλιτώνει ως τώρα.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το φιάσκο αυτό εξέθεσε πολλά κυβερνητικά στελέχη, σε μία περίοδο που το Μαξίμου αναζητούσε εναγωνίως τρόπους για να σταματήσει την κυβερνητική φθορά.
Η διαχείριση των έντονων μεν, αναμενόμενων δε, επιπτώσεων των καιρικών φαινομένων ήταν και ένα πρώτο μεγάλο κρας τεστ για τους υπουργούς του τελευταίου ανασχηματισμού, αλλά δεν τα πήγαν καθόλου καλά. Ούτε ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας, στον οποίο ο πρωθυπουργός είχε ποντάρει πολλά, ούτε ο Τάκης Θεοδωρικάκος στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, ο οποίος δεν φαίνεται να τα βγάζει πέρα (και δεν είναι η πρώτη φορά). Ο τελευταίος μάλιστα θεωρείται expert στην (επικοινωνιακή) διαχείριση κρίσεων, αλλά ούτε αυτό φάνηκε στη συγκεκριμένη.
Στην πραγματικότητα, παρά το επικοινωνιακό περιτύλιγμα, πρόκειται για δύο πολιτικούς χωρίς την επιχειρησιακή εμπειρία που απαιτείται για τις θέσεις που έχουν αναλάβει και αυτό διαπιστώθηκε στην πρώτη κρίσιμη δοκιμασία.
Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι παρά την εισήγηση που υπήρξε για τον αποκλεισμό των βαρέων οχημάτων από την Αττική Οδό, ο Χρήστος Στυλιανίδης διαφώνησε για να μη διακοπεί η εφοδιαστική αλυσίδα. Όσο για τον Θεοδωρικάκο, δεν έστειλε την Τροχαία ούτε καν για να κάνει έλεγχο ώστε να εμποδίσει τα αυτοκίνητα χωρίς αλυσίδες να μπουν στους δρόμους που ήταν επικίνδυνο να οδηγήσουν χωρίς αυτές.
Πολλοί αστυνομικοί που έσπευσαν να προσφέρουν βοήθεια σε κόσμο που τη χρειαζόταν πολλές φορές, το έκαναν με δική τους πρωτοβουλία και όχι στο πλαίσιο συντονισμένων ενεργειών και κατόπιν εντολών.
Ο υπουργός Μεταφορών ήταν άφαντος όσο ο κόσμος ταλαιπωρούνταν στην Αττική Οδό και από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Εμφανίστηκε εκ των υστέρων αφού τον αναζήτησαν από το Μαξίμου. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Κώστας Καραμανλής περνάει κάτω από τον πήχη, αλλά σε κάθε ανασχηματισμό τη γλιτώνει ως τώρα.
Και ο υπουργός Άμυνας όμως, επέδειξε πολύ αργά αντανακλαστικά, ενώ ο στρατός ήταν αυτός που συνέβαλε αποφασιστικά όταν αποφάσισαν να τον καλέσουν να συνδράμει.
Ο υπουργός Υγείας την Τρίτη μιλούσε στα ΜΜΕ για «ομαλή πρόσβαση στα νοσοκομεία, παρά την κακοκαιρία» υποστηρίζοντας ότι έγιναν κανονικά οι αλλαγές στις βάρδιες των γιατρών, νοσηλευτών και εργαζομένων, ώστε να μην υπάρξουν προβλήματα στις εφημερίες, όταν στα ίδια ΜΜΕ την προηγούμενη και την ίδια μέρα έβγαιναν υγειονομικοί και διαμαρτύρονταν για τον αποκλεισμό των νοσοκομείων κι έλεγαν ότι έκαναν συνεχόμενες βάρδιες, γιατί δεν μπορούσαν να αντικατασταθούν. Την ίδια ώρα δεκάδες άνθρωποι δεν είχαν πρόσβαση σε νοσοκομεία, τα οποία δεν μπορούσε να προσεγγίσει ούτε το ΕΚΑΒ σε κάποιες περιπτώσεις.
Πολλοί πολίτες προσφεύγουν στη Δικαιοσύνη κατά της Αττικής Οδού για τον κίνδυνο στον οποίο τους εξέθεσαν και τις συνέπειες που αυτός είχε για τον καθένα.
Με το θέμα της Αττικής Οδού ασχολείται πλέον και η εισαγγελική Αρχή, η οποία διερευνά την ενδεχόμενη διάπραξη του αδικήματος έκθεσης σε κίνδυνο με ενδεχόμενο δόλο, ενώ και πολλοί πολίτες προσφεύγουν στη Δικαιοσύνη κατά της Αττικής Οδού για τον κίνδυνο στον οποίο τους εξέθεσαν και τις συνέπειες που αυτός είχε για τον καθένα.
Στο Μέγαρο Μαξίμου διαπίστωσαν εκ των υστέρων ότι η διαχειρίστρια εταιρεία της Αττικής Οδού δεν έχει προβεί στις αναγκαίες επενδύσεις ώστε να διαθέτει έναν αποτελεσματικό επιχειρησιακό μηχανισμό για τις καταστάσεις κρίσεων. Όπως αποδείχθηκε, δεν είχε προβλεφθεί καμία πρόνοια για τους ανθρώπους που εγκλωβίστηκαν εκεί, ούτε πριν ούτε μετά. Από τύχη τελικά δεν υπήρξαν απώλειες, αφού ανάμεσα στους εγκλωβισμένους ήταν και άνθρωποι με προβλήματα υγείας οι οποίοι, μετά από τόσες ώρες, δεν είχαν πρόσβαση στα φάρμακά τους.
Ούτε σχέδιο για ανοιχτή ΛΕΑ, ούτε μηχανήματα καθαρισμού των δρόμων, ούτε σχέδια διάσωσης εγκλωβισμένων, τίποτα δεν είχε η Αττική Οδός, όπως φάνηκε. Δεν ήταν όμως ο μόνος δρόμος που εγκλώβισε οδηγούς τη Δευτέρα. Το ίδιο συνέβη και στη Μεσογείων, την Κηφισίας και την Κατεχάκη, καθώς και σε πολλούς μικρότερους δρόμους.
Στη Μεσογείων είχε κλείσει ο κεντρικός δρόμος (λίγα μέτρα από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και το υπουργείο Εθνικής Άμυνας), εγκλωβίζοντας οδηγούς για πάρα πολλές ώρες. Κάποιοι εγκατέλειψαν στον δρόμο τα αυτοκίνητά τους εν μέσω χιονοθύελλας και έφυγαν με τα πόδια χωρίς να είναι κανένας από την τροχαία εκεί για να τους δώσει οδηγίες.
Άλλοι πολίτες κατήγγειλαν ότι τηλεφωνούσαν στην Τροχαία και δεν απαντούσε κανείς στις κλήσεις τους, αλλά ο Περιφερειάρχης Αττικής επαίρονταν στα ΜΜΕ ότι κράτησε τη Μεσογείων ανοιχτή.
Τρεις μέρες πριν από τη χιονοθύελλα της Δευτέρας ο Γ. Πατούλης διαβεβαίωνε ότι «η Περιφέρεια Αττικής βρίσκεται σε πλήρη ετοιμότητα και είναι επανδρωμένη επαρκώς προκειμένου να αντιμετωπίσει και τα δύο κύματα του χιονιά που αναμένονται στην Αττική μας». Παρομοίως διαβεβαίωνε ότι διέθετε όλα τα μέσα: «Με πάνω από 80 εκχιονιστικά και άλλου τύπου οχήματα, 2,5 χιλιάδες τόνους αλάτι που έχουν διανεμηθεί σε 10 επιλεγμένα σημεία του λεκανοπεδίου και με πάνω από 250 άτομα που θα βρίσκονται 24 ώρες το εικοσιτετράωρο στο πόδι, είμαστε έτοιμοι να προβούμε σε κάθε ενέργεια που απαιτείται, όπως η διάνοιξη των δρόμων ευθύνης μας, που είναι οι κεντρικοί οδικοί άξονες».
Ο κ. Πατούλης έλεγε επίσης ότι ήταν έτοιμος για να συνδράμει και πέραν των δικών του αρμοδιοτήτων, εάν παραστεί ανάγκη, και πως για πρώτη φορά η Περιφέρεια Αττικής διαθέτει δύο ειδικά οχήματα απεγκλωβισμού πολιτών σε περίπτωση που τεθεί η ανάγκη για λόγους υγείας. Τώρα θα πρέπει να εξηγήσει πού ήταν όλα αυτά και γιατί η ετοιμότητα έμεινε στα λόγια.
Όσο για την απαράδεκτη συμπεριφορά της ΤΡΑΙΝΟΣΕ προς τους επιβάτες της, η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων της ζήτησε να λάβει μέτρα για την αποζημίωση τους, καλώντας την να συμμορφωθεί με το περιεχόμενο της απόφασής της, αλλιώς θα της επιβληθεί διοικητικό πρόστιμο ύψους 100.000 ευρώ για κάθε ημέρα μη συμμόρφωσης.
Όταν το θέμα αυτό έλαβε διαστάσεις στα ΜΜΕ εμφανίστηκε και ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής, ο οποίος επικοινώνησε με τη διοίκηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, τα στελέχη του ιταλικού ομίλου Ferrovie dello Stato Italiane Group-FSI, ζητώντας τους να καταβάλουν κι αυτοί από 1.000 ευρώ αποζημίωση στους επιβάτες των δρομολογίων Αθήνα-Θεσσαλονίκη για την ταλαιπωρία που υπέστησαν.
Για το θέμα της ΔΕΗ και των δικτύων της έμπειρα στελέχη της Επιχείρησης Ηλεκτρισμού αναφέρουν στη LiFO ότι οι ζημιές ήταν αναμενόμενες. «Δεν υπάρχει κακοκαιρία χωρίς διακοπές στον ηλεκτρισμό. Η μόνη λύση είναι η υπογειοποίηση του δικτύου, αλλά αυτό είναι ένα έργο με μεγάλο κόστος. Εναλλακτικά, για περιορισμό των συνεπειών ωστόσο, θα μπορούσε να έχει γίνει επιθεώρηση όπου υπήρχε κίνδυνος εγκαίρως και να είχαν κλαδευτεί ή κοπεί τα δέντρα που θα προκαλούσαν ζημιές κατά τη χιονόπτωση» αναφέρει. «Αυτό δεν γίνεται όμως, γιατί ούτε το απαραίτητο προσωπικό υπάρχει, ούτε συνεργασία της ΔΕΗ με τους δήμους».
Την περασμένη Παρασκευή, όπως μας ενημέρωσε με δελτίο τύπου ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης, μετά από ευρεία σύσκεψη που έγινε, παρουσία του υπουργού Επικρατείας, Άκη Σκέρτσου, «για τον βέλτιστο συντονισμό όλων των συναρμόδιων φορέων, ενόψει της κακοκαιρίας "Ελπίδα” που αναμενόταν να πλήξει τη χώρα, όλοι στην κυβέρνηση δήλωναν έτοιμοι».
Ο αρμόδιος υπουργός διαβεβαίωσε για την ετοιμότητα όλων των συναρμόδιων φορέων και την άμεση επέμβασή τους σε περίπτωση ανάγκης λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών, σύμφωνα και με το Γενικό Σχέδιο για την Αντιμετώπιση Εκτάκτων Αναγκών από την εκδήλωση χιονοπτώσεων και παγετού με την κωδική ονομασία «Βορέας».
Ο κ. Στυλιανίδης είχε υποστηρίξει την Παρασκευή ότι όλοι οι φορείς θα βρίσκονταν σε πλήρη ετοιμότητα νυχθημερόν και ότι θα έκανε τα πάντα για να διατηρηθεί η χώρα λειτουργική. Αυτή η εικόνα, αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, ότι είχε μεταφερθεί και στον πρωθυπουργό από τον υπουργό Επικρατείας Άκη Σκέρτσο, που είχε τον επιτελικό συντονισμό, αλλά στην πράξη, για άλλη μια φορά, σχεδόν κανείς δεν ήταν σε ετοιμότητα, παρότι δεν υπήρξε αιφνιδιασμός.
Το βράδυ της Τρίτης ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας υποστήριξε στον τηλεοπτικό σταθμό του ΣΚΑΪ ότι η επιχείρηση του απεγκλωβισμού ήταν άψογη και ότι δεν είναι ώρα για τον καταλογισμό των ευθυνών. Μένει να αποδειχθεί εάν ο πρωθυπουργός συμφωνεί μαζί του.
