Σεξ, τέχνη και ναρκωτικά στη σκιά του φασισμού

Σεξ, τέχνη και ναρκωτικά στη σκιά του φασισμού Facebook Twitter
Το τέλος της γιορτής: Ο Σαλβαντόρ Νταλί και η σύζυγός του Γκαλά το 1939
0


ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΕΝΑΝ
πυρετώδη ενεστώτα χρόνο, καθώς πηγαινοέρχεται ανάμεσα σε δεκάδες παράλληλες ιστορίες, ο Florian Illies συνθέτει στο βιβλίο του “Love in a Time of Hate: Art and Passion in the Shadow of War, 1929-1939” [Έρωτας σε μια εποχή μίσους: Τέχνη και Πάθος στη Σκιά του Πολέμου, 1929-1939], τη συναισθηματική ιστορία μιας καταδικασμένης γενιάς. Οι Ευρωπαίοι καλλιτέχνες και διανοούμενοι που απαρτίζουν τον θίασο του βιβλίου περνούν τη δεκαετία του 1920 απασχολημένοι με διάφορους ερωτικούς πειραματισμούς, στη συνέχεια όμως υποκύπτουν στην αγωνία και τον απόλυτο πανικό καθώς προχωρά η δεκαετία του 1930 –  η δεκαετία του 1940 τους βρίσκει είτε στην εξορία είτε καθ' οδόν για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Η καταιγιστική δομή του βιβλίου του Illies, ταιριάζει με τη στόφα των χαρακτήρων του. Ο Σαρτρ δηλώνει ότι η ύπαρξη είναι επισφαλής και σχετική, πράγμα που χρησιμεύει ως δικαιολογία για να ζει κανείς από στιγμή σε στιγμή. Ο Μπρεχτ αφήνει σημειώματα στις γυναίκες με τις οποίες περιστασιακά σχετίζεται λέγοντάς τους ότι είναι αφερέγγυος χαρακτήρας εκ φύσεως, και ο Πικάσο καταχωνιάζει μια ποικιλία από (ταυτόχρονες) ερωμένες και μούσες σε διάσπαρτα καταλύματα.

Η Αναΐς Νιν έχει σχέση με τον πατέρα της, η οποία καταγράφεται σε ένα ημερολόγιο με τίτλο Incest [Αιμομιξία]. Ο μυθιστοριογράφος Έριχ Κέστνερ στέλνει την μπουγάδα του στη μητέρα του στη Δρέσδη για πλύσιμο και την ενημερώνει για τα προβλήματα στα γεννητικά του όργανα καθώς υποβάλλεται σε θεραπεία για βλεννόρροια. Η Ζοζεφίν Μπέικερ χορεύει με μια φούστα που αποτελείται από διογκωμένες μπανάνες που μοιάζουν με φαλλικά τρόπαια που έχει συλλέξει.

Οι Ευρωπαίοι καλλιτέχνες και διανοούμενοι που απαρτίζουν τον θίασο του βιβλίου περνούν τη δεκαετία του 1920 απασχολημένοι με διάφορους ερωτικούς πειραματισμούς, στη συνέχεια όμως υποκύπτουν στην αγωνία και τον απόλυτο πανικό καθώς προχωρά η δεκαετία του 1930 –  η δεκαετία του 1940 τους βρίσκει είτε στην εξορία είτε καθ' οδόν για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Ο Σαρτρ και η Σιμόν ντε Μποβουάρ γράφουν τους κανόνες του ανοιχτού γάμου: μπορούν να αποπλανήσουν όποιον θέλουν, κατόπιν όμως πρέπει να μοιραστούν αμέσως τις συχνά ανατριχιαστικές λεπτομέρειες. Ο Νταλί και η αυταρχική σύζυγός του, η Γκαλά, την οποία αποσπά από ένα σουρεαλιστικό menage à trois, παραμένουν εμμονικά πιστοί ο ένας στον άλλον, ίσως επειδή κάνουν σεξ μόνο μία φορά (σύμφωνα με εκείνη) ή ποτέ (όπως επιμένει εκείνος).

Florian Illies,
Florian Illies, Love in a Time of Hate: Art and Passion in the Shadow of War, 1929-39, Profile. 

Ο Σκοτ Φιτζέραλντ συνοφρυώνεται όταν η σύζυγός του, Ζέλντα, υποτιμά το μέγεθος του πέος του –  ο Χέμινγουεϊ τους προτείνει να επισκεφθούν το Μουσείο του Λούβρου για να συγκρίνουν την ‘εξάρτηση’ του Φιτζέραλντ με εκείνη στα γλυπτά Ελλήνων αθλητών. Η τρίτη σύζυγος του Έρμαν Έσσε τον αποκαλεί Δία και με το κεφάλι του στην ποδιά της νιώθει ότι κρατάει στην αγκαλιά της τον εσταυρωμένο Χριστό. Τρομοκρατημένος από τέτοιο πάθος, εκείνος κάνει στείρωση και ακολούθως την περιορίζει σε ένα υπόγειο.

Ο συνθέτης Κουρτ Βάιλ εμφανίζεται περίπου ως ευτυχισμένος κερατάς, ο οποίος επιδοτεί τις συζυγικές απιστίες της Λότε Λένια, ξεπληρώνοντας ακόμα και χρέη που δημιούργησε στα καζίνο ο πιο πρόσφατος θαυμαστής της. Η Λένι Ρίφενσταλ είναι ντυμένη «Αμαζόνα» καθώς κινηματογραφεί τη ναζιστική εισβολή στην Πολωνία, «με ένα πιστόλι κάτω από τη ζώνη στον αριστερό γοφό της και ένα στιλέτο μέσα στη μπότα της». Ο ζωγράφος Ότο Ντιξ δηλώνει από τη μεριά του ότι η αιτία κάθε πολέμου είναι το αιδοίο.

Καύσιμο για όλη αυτή τη φρενίτιδα αποτελεί συχνά η νικοτίνη. Η φιλόσοφος Χάνα Άρεντ σκανδαλίζει τον σύζυγό της καπνίζοντας πούρα. Δημοφιλής είναι επίσης η κοκαΐνη, μαζί με τα διάφορα οπιούχα και τη μορφίνη. «Αυτό που οι άνθρωποι στη δεκαετία του '20 χρειάζονταν απεγνωσμένα», σχολιάζει ο Illies, «ήταν αγάπη (ή τουλάχιστον ψυχοθεραπεία) – αυτό που έπαιρναν ήταν ναρκωτικά».

Η αφήγηση παραμένει εξαιρετικά διασκεδαστική μέχρι που οι Ναζί αρχικά περιορίζουν  τους ελευθεριάζοντες και στη συνέχεια αρχίζουν να τους εξοντώνουν. Τα γλέντια τελειώνουν απότομα και αρχίζει ο αγώνας δρόμου για να προλάβουν τα τρένα από το Βερολίνο στο Παρίσι ή τα υπερωκεάνια για τη Νέα Υόρκη. Ήταν η αυγή αυτού που ο Illies αποκαλεί «εποχή του μίσους», η οποία φαίνεται να έχει επιστρέψει στις μέρες μας, γεγονός που προσδίδει στο βιβλίο του μια ανησυχητική επικαιρότητα.

Πηγή: The Guardian

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Να τελειώνουμε με την Grande Sartreuse

Βιβλίο / Σιμόν ντε Μποβουάρ: Να τελειώνουμε με την Grande Sartreuse

Η νέα βιογραφία της Σιμόν ντε Μποβουάρ δίνει στη συγγραφέα του «Δεύτερου Φύλου» τη θέση που πραγματικά έχει στην πρώτη γραμμή των ιδεών και της σκέψης του εικοστού αιώνα, αντλώντας το υλικό της από τεκμήρια και ιστορίες που η ίδια δεν αποκάλυψε ποτέ όσο ζούσε.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Η αγριοκαστανιά και η ενόραση του Σαρτρ για τον υπαρξισμό

Αλμανάκ / Η αγριοκαστανιά και η ενόραση του Σαρτρ για τον υπαρξισμό

"Η ρίζα της καστανιάς βυθιζόταν στη γη ακριβώς κάτω από το παγκάκι μου. Δεν θυμόμουν πια ότι ήταν ρίζα. Οι λέξεις είχαν εξαφανιστεί και, μαζί τους, η έννοια των πραγμάτων, οι οδηγίες χρήσης τους, τα αμυδρά σημεία αναφοράς που οι άνθρωποι είχαν χαράξει στην επιφάνειά τους."
ΣΠΥΡΟΣ ΣΤΑΒΕΡΗΣ
Ο πραγματικός Νταλί - Ο άντρας που στα 20 του ήταν αχώριστος με τον ζωγράφο, αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές της ζωής του

Culture / Ο πραγματικός Νταλί - Ο άντρας που στα 20 του ήταν αχώριστος με τον ζωγράφο, αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές της ζωής του

Ο De Cabrol είναι πλέον σχεδιαστής εσωτερικών χώρων και δεν κρύβει την επιρροή του από τον σουρεαλιστή, ενώ σε μια από τις σπάνιες συνεντεύξεις του αποκάλυψε άγνωστες πτυχές του μεγάλου Ισπανού καλλιτέχνη.
Σκοτ Φιτζέραλντ «Τρυφερή είναι η νύχτα»

Το πίσω ράφι / «Τρυφερή είναι η νύχτα»: Τι απήχηση έχει το μυθιστόρημα του Φ. Σκοτ Φιτζέραλντ στη νέα γενιά;

Κριτικοί και ακαδημαϊκοί έχουν από καιρό αποφανθεί πως ο Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ είναι ένας από τους πιο ταλαντούχους Αμερικανούς συγγραφείς του περασμένου αιώνα, ενώ η ζωή και το έργο του σπάνια εξετάζονται χωριστά.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Απόστολος Βέττας: «Στο θέατρο οι πιστοί δηλώνουν την πίστη τους με το χειροκρότημα»

Βιβλίο / Απόστολος Βέττας: «Στο θέατρο οι πιστοί δηλώνουν την πίστη τους με το χειροκρότημα»

Ο σπουδαίος σκηνογράφος συγκέντρωσε την πολύτιμη σαραντάχρονη εμπειρία του σε ένα δίτομο λεξικό για τη σκηνογραφία, αναδεικνύοντάς την ως αυτόνομη τέχνη και καταγράφοντας την εξέλιξή της στο ελληνικό θέατρο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μ. Αναγνωστάκης «Η χαμηλή φωνή»

Το πίσω ράφι / Μανόλης Αναγνωστάκης: «Τι μένει λοιπόν από τον ποιητή, αν μένει τίποτα;»

Τρεις δεκαετίες μετά την πρώτη της δημοσίευση, η προσωπική ανθολογία του Μανόλη Αναγνωστάκη «Χαμηλή Φωνή» παρουσιάζεται στην Ελληνοαμερικανική Ένωση, υπενθυμίζοντας τους θεωρούμενους ήσσονες ποιητές μας, όσους έμειναν έξω από κάθε μορφής υψηλή ποίηση.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το παρασκήνιο της διαγραφής του Αντώνη Σαμαρά και άλλες ιστορίες…

Βιβλίο / Το παρασκήνιο της διαγραφής του Αντώνη Σαμαρά και άλλες ιστορίες

Προδημοσίευση από τα «Αδημοσίευτα», το νέο βιβλίο του Νίκου Χασαπόπουλου, όπου ο έμπειρος πολιτικός συντάκτης αποκαλύπτει ιστορίες και παρασκήνια που διαμόρφωσαν την πολιτική ζωή της χώρας.
THE LIFO TEAM
Δημήτρης Καράμπελας: «Σήμερα κανείς δεν πιστεύει στην αλληγορία»

Βιβλίο / Δημήτρης Καράμπελας: «Σήμερα κανείς δεν πιστεύει στην αλληγορία»

Ένας από τους ελάχιστους διανοούμενους στη χώρα, που υπήρξε προνομιακός συνομιλητής του Παπαγιώργη και του Λορεντζάτου. Το τελευταίο του βιβλίο «Το πνεύμα και το τέρας» συνιστά μια ανανέωση του δοκιμιακού λόγου στην Ελλάδα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Για τον Ομάρ Καγιάμ

Ποίηση / «Πίνε, και μη θαρρείς κουτέ, και συ πως είσαι κάτι»: Τα Ρουμπαγιάτ του Ομάρ Καγιάμ

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1131 ο μεγάλος Ιρανός ποιητής που έγραψε αριστουργηματικά ποιήματα για τη ματαιότητα των πραγμάτων, τη μεγαλοσύνη της στιγμής και το νόμο του εφήμερου.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΝΤΑΜΟΝ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Το πίσω ράφι/ Μαρία Πάουελ «Δεσμά αίματος»

Το πίσω ράφι / «Η ευλογία αλλά και η κατάρα που είναι η οικογένεια»

Η Μαρία Πάουελ, με τη νουβέλα της «Δεσμά αίματος», ζωντάνεψε μια βυθισμένη στη μοναξιά και κυριευμένη από πάθος γυναίκα χωρίς να μαρτυρήσει ούτε ένα από τα εξωτερικά της χαρακτηριστικά, κι εξερεύνησε ένα θέμα που ίσως δεν θα πάψει ποτέ να μας ταλανίζει, την οικογένεια.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Βιβλίο / «Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Το πρωτότυπο science fiction μυθιστόρημα «Οι υπάλληλοι» της Δανής Όλγκα Ράουν κερδίζει υποψηφιότητα για Booker, προβλέποντας εικόνες από τη ζωή αλλόκοτων υπαλλήλων στο μέλλον, βγαλμένες από το πιο ζοφερό παρόν.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει – και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Βιβλίο / Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Ο πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας μιλά στη LiFO με αφορμή το βιβλίο του «Πέρα από τη συναίνεση» για μερικά από τα πιο δύσκολα ζητήματα της εποχής: τη βία μέσα στη φαντασίωση, τον νέο πουριτανισμό, τα όρια της επιθυμίας και την εύθραυστη, συνεχώς μεταβαλλόμενη έννοια του τι σημαίνει να είσαι άνδρας σήμερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Lgbtqi+ / Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο «Τρανσφοβία» που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά, η τρανσφεμινίστρια Μοντ Ρουαγιέ επιχειρεί να καταγράψει τη νέα πραγματικότητα για την τρανς συνθήκη και τα τρανς δικαιώματα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
H παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πύλες της

Αποκλειστικές φωτογραφίες / Η παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πόρτες της

Η LiFO μπήκε στο ιστορικό Βαλλιάνειο Μέγαρο το οποίο, μετά την ολοκλήρωση των αναγκαίων εργασιών αποκατάστασης και συντήρησης, θα υποδεχθεί ξανά το κοινό στις αρχές του 2026.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Βιβλίο / «Gaslighting»: Είναι όλα στο μυαλό σου!

Τι είναι το gaslighting; Το επίκαιρο και διαφωτιστικό δοκίμιο της Kέιτ Άμπραμσον αποτελεί μια διεξοδική, εις βάθος ανάλυση ενός όρου που έχει κατακλύσει το διαδίκτυο και την ποπ κουλτούρα και χρησιμοποιείται πλέον ευρέως.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Το woke στο «καναβάτσο»

Βιβλίο / Τι είναι τελικά το woke; Δύο βιβλία εξηγούν

Δύο αξιόλογα βιβλία που εστιάζουν στην πολυσυζητημένή και παρεξηγημένη σήμερα woke κουλτούρα κυκλοφόρησαν πρόσφατα στα ελληνικά, εμπλουτίζοντας μια βιβλιογραφία περιορισμένη και μάλλον αρνητικά διακείμενη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Σκοτ Φιτζέραλντ «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ»

Το πίσω ράφι / «Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ». Ένα αριστούργημα. Δίχως υπερβολή

O Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ ζωντανεύει την εκλεπτυσμένη βαρβαρότητα της αμερικανικής αστικής τάξης, το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου και μαζί τη διάλυση μιας κολοσσιαίας ψευδαίσθησης.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Βιβλίο / Η Έλεν ντε Γουίτ έγραψε τον «Τελευταίο Σαμουράι». Χρειάστηκε 25 χρόνια για το νέο της βιβλίο

Η μυθιστορηματική περίπτωση της Ντε Γουίτ αποδεικνύει ότι οι καλοί συγγραφείς πάντα δικαιώνονται. Και το βιβλίο της «Οι Άγγλοι καταλαβαίνουν το μαλλί», τη σπάνια ευφυΐα της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Προδημοσίευση / Μαρία Μήτσορα «Ζήτα Ήτα Θήτα»

Μια αποκλειστική πρώτη δημοσίευση από το εν εξελίξει βιβλίο «Ανθός ΜεταΝοήματος» της Μαρίας Μήτσορα, μιας αθόρυβης πλην σημαντικότατης παρουσίας στην ελληνική λογοτεχνία, που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πατάκη μέσα στο 2026.
THE LIFO TEAM