[ΚΟΡΠΟΥΣ, ΧΧΙ-ΧΧΙΙ]: Ένα photo book που επαναπροσδιορίζει τη σχέση μας με την Αρχαιολογία Facebook Twitter

[ΚΟΡΠΟΥΣ, ΧΧΙ-ΧΧΙΙ]: Ένα photo book που μιξάρει την Αρχαιολογία με την καλλιτεχνική φωτογραφία

0

Οφείλει η Αρχαιολογία να είναι μια επιστήμη ατέρμονης καταγραφής και ταξινόμησης; Έχει το δικαίωμα η νέα γενιά αρχαιολόγων να επαναπροσδιορίσει τον τρόπο που έχουν καταγραφεί τα αρχαιολογικά ευρήματα στον ελλαδικό χώρο; Να τα προσεγγίσει με τον δικό της τρόπο, να τα καταγράψει με μια νέα, ίσως και λίγο ανατρεπτική οπτική; Να αναδείξει τον πλούτο ευρημάτων που προκύπτουν από τις ανασκαφές και εκτίθενται στα ελληνικά μουσεία μέσα από την τεχνολογία και επεμβαίνοντας εικαστικά, όπως κάνει ο Φώτης Υφαντίδης; 

Ο αρχαιολόγος-μουσειολόγος, που εργάζεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της μεταδιδακτορικής του έρευνας στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου πάνω σε αυτά ακριβώς τα ζητήματα, εξέδωσε ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον photo book, το οποίο προσομοιάζει σε κατάλογο αρχαιολογικών καταγραφών, με φύλλα που συγκρατούν κρίκοι ‒ μπορεί οποιοσδήποτε να το «ξεφυλλίσει» μέσα από την επίσημη ιστοσελίδα του Εργαστηρίου Μουσειολογίας της πανεπιστημιακής σχολής. 

Το καλλιτεχνικό “παιχνίδι” έγκειται στο ότι οι φωτογραφίες του βιβλίου αποτελούν μια μείξη στην οποία δεν με ενδιαφέρει τόσο το ίδιο το αντικείμενο, στη συγκεκριμένη περίπτωση τα φωτογραφημένα αρχαία σώματα.

Πρόκειται για ένα πρότζεκτ το οποίο είναι αποτέλεσμα πειραματισμών και έρευνας ετών. Ήδη τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια ο Υφαντίδης έχει ασχοληθεί διεξοδικά με την εικόνα ως δημιουργικό και ερμηνευτικό μέσο στο πλαίσιο αρχαιολογικών και εθνογραφικών προγραμμάτων: στις ανασκαφές των νεολιθικών οικισμών στο Δισπηλιό Καστοριάς και στην Κουτρουλού Μαγούλα Φθιώτιδας, όπου γίνεται προσπάθεια δημιουργικής αποτύπωσης με χρήση στατικών και κινούμενων εικόνων της αρχαιολογικής διαδικασίας, στην αθηναϊκή Ακρόπολη, όπου ζητούμενο είναι η ανάδειξη των πολλαπλών όψεων αυτού του συμβολικά φορτισμένου τόπου, και στο ιερό του Ποσειδώνα στην Καλαυρεία Πόρου, στο πλαίσιο μιας εναλλακτικής αρχαιολογικής φωτοεθνογραφικής έρευνας με αφορμή μια ανασκαφή. Να σημειώσουμε ότι σε σχέση με αυτές τις μελέτες, μπορεί κανείς να ανατρέξει είτε στις ιστοσελίδες του διαδικτύου είτε σε σειρά άρθρων ακαδημαϊκού ενδιαφέροντος σε επιστημονικά περιοδικά και συλλογικές εκδόσεις. Ακόμα πιο ελκυστικές ίσως είναι οι μονογραφίες του με τη μορφή πειραματικών photo books. 

υφαντίδης
Φώτης Υφαντίδης

Το ζητούμενο για εκείνον σήμερα παραμένει η αναζήτηση των δυνατοτήτων της εικονοποίησης της ανασκαφικής και της αρχαιολογικής διαδικασίας, ακόμα πιο πολύ όμως της σχέσης αρχαιότητας και παρόντος. Όλες του οι δραστηριότητες αποτελούν καλλιτεχνικές χειρονομίες, απόπειρες για μια νέα Αρχαιολογία, προτάσεις μιας σύζευξης τέχνης και Αρχαιολογίας, ένα art/archaeology που αναμφίβολα κάνει και τη σχέση μας με τον αρχαίο κόσμο ακόμα πιο ελκυστική. Το [ΚΟΡΠΟΥΣ, ΧΧΙ-ΧΧΙΙ] είναι το photo book ενός καλλιτέχνη, οι εικαστικές επεμβάσεις είναι ευρηματικές και διαθέτουν χιούμορ. Ο ίδιος ο Υφαντίδης εξηγεί: «Δεν περιορίζεται ως καλλιτεχνική έμπνευση που προκύπτει από την τριβή ή και την επιφανειακή θέαση της αρχαιότητας αλλά αποσκοπεί στον υβριδικό πειραματισμό: μια τέχνη που λειτουργεί ως ανασκαφικό εργαλείο ή μια αρχαιολογική διαδικασία που χρησιμοποιεί εικαστικό λεξιλόγιο και συντακτικό, παράλληλα με αυτό του ακαδημαϊκού λόγου. Το καλλιτεχνικό “παιχνίδι” έγκειται στο ότι οι φωτογραφίες του βιβλίου αποτελούν μια μείξη στην οποία δεν με ενδιαφέρει τόσο το ίδιο το αντικείμενο, στη συγκεκριμένη περίπτωση τα φωτογραφημένα αρχαία σώματα. Πρόκειται για τρισδιάστατα αντικείμενα τα οποία αποτυπώθηκαν δισδιάστατα στους καταλόγους αυτούς με τη λογική ανφάς-προφίλ, κοινώς υπό την ακαδημαϊκή οπτική γωνία. Ξαναφωτογραφίζοντας αυτές τις φωτογραφίες προκύπτουν καινούργιες υφές».

Ωστόσο τον προβληματίζει και «το κατά πόσο μια τέτοια υβριδική πρακτική εικονοποίησης μπορεί να λειτουργήσει περισσότερο ως μια δομημένη αφήγηση παρά ως μια επιφανειακά συνδεδεμένη τοποθέτηση της εικαστικής παραγωγής σε ένα μάλλον παραδοσιακό εκθεσιακό περιβάλλον όπως είναι λ.χ. το ελληνικό αρχαιολογικό μουσείο». 

[ΚΟΡΠΟΥΣ, ΧΧΙ-ΧΧΙΙ]: Ένα photo book που επαναπροσδιορίζει τη σχέση μας με την Αρχαιολογία Facebook Twitter

Έχοντας μελετήσει τη μεθοδολογία της Αρχαιολογίας, πειραματίστηκε με τις εκδόσεις των Καταλόγων Γλυπτών του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης (εκδ. ΜΙΕΤ) ‒corpora, όπως είναι γνωστά στις ανθρωπιστικές σπουδές‒, σημαντικό αρχαιολογικό εργαλείο για τη μελέτη της γλυπτικής ως αρχαιολογικού αντικειμένου, είτε στη φυσική μορφή των τυπωμένων τόμων είτε στην ψηφιακή αναπαραγωγή τους. Με μια σαφώς ειρωνική διάθεση που αφορά την ταξινόμηση και κωδικοποίηση των αρχαιολογικών σωμάτων που επανα-φωτογράφισε από το προϋπάρχον υλικό, δηλαδή τα φωτογραφημένα ευρήματα των καταλόγων, τα 100 επιλεγμένα «σώματα» από ένα σύνολο 1.203 γλυπτών από την κλασική έως και τη ρωμαϊκή εποχή, η μόνη πληροφορία που δίνεται στο [ΚΟΡΠΟΥΣ, ΧΧΙ-ΧΧΙΙ] είναι κάποια fragments που προέρχονται από την περιγραφή που δίνεται στους καταλόγους, η οποία αφορά την προέλευση, τις διαστάσεις ή τη χρονολόγηση, επιλεγμένα με ποιητική διάθεση, καθώς και ο αριθμός κωδικοποίησής τους.

Η έκδοση, που φέρει τη λατινική αρίθμηση XXI-XXII, αναφέρεται στο 2021-2022, την περίοδο της προετοιμασίας της. Ο ίδιος ο δημιουργός της προτρέπει τον μελλοντικό κάτοχο του [ΚΟΡΠΟΥΣ, ΧΧΙ-ΧΧΙΙ] να το αντιμετωπίσει ως ένα αντικείμενο και να επέμβει στο χάρτινο σώμα του. Η επόμενη κίνηση και αυτό που θα περίμενε κανείς είναι μια έκθεση με βάση το πολύ ενδιαφέρον περιεχόμενο του [ΚΟΡΠΟΥΣ, ΧΧΙ-ΧΧΙΙ], ιδανικά ως ένα installation επαναφωτογραφημένων αρχαίων σωμάτων-corpora, πιθανόν στον χώρο ενός μουσείου ή σε μια γκαλερί τέχνης. 

[ΚΟΡΠΟΥΣ, ΧΧΙ-ΧΧΙΙ]: Ένα photo book που επαναπροσδιορίζει τη σχέση μας με την Αρχαιολογία Facebook Twitter
[ΚΟΡΠΟΥΣ, ΧΧΙ-ΧΧΙΙ]: Ένα photo book που επαναπροσδιορίζει τη σχέση μας με την Αρχαιολογία Facebook Twitter
[ΚΟΡΠΟΥΣ, ΧΧΙ-ΧΧΙΙ]: Ένα photo book που επαναπροσδιορίζει τη σχέση μας με την Αρχαιολογία Facebook Twitter
[ΚΟΡΠΟΥΣ, ΧΧΙ-ΧΧΙΙ]: Ένα photo book που επαναπροσδιορίζει τη σχέση μας με την Αρχαιολογία Facebook Twitter
[ΚΟΡΠΟΥΣ, ΧΧΙ-ΧΧΙΙ]: Ένα photo book που επαναπροσδιορίζει τη σχέση μας με την Αρχαιολογία Facebook Twitter

Επισκεφτείτε τους σχετικούς ιστότοπους: 
http://museologylab.ct.aegean.gr/corpus.php
https://auth.academia.edu/FotisIfantidis

https://www.instagram.com/fotisif/

https://www.facebook.com/fotisif

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΠΕΜΠΤΗ 16/06- ΕΧΕΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΕΙ-Κάτω από τις περισσότερες εκκλησίες της Αθήνας βρίσκονται τα ερείπια ενός αρχαίου ναού

Ιστορία μιας πόλης / Κάτω από τις περισσότερες εκκλησίες της Αθήνας βρίσκονται τα ερείπια ενός αρχαίου ναού

H Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον Γιάννη Θεοχάρη, αρχαιολόγο με ειδίκευση στη βυζαντινή αρχαιολογία, για τους αρχαίους ναούς της Αθήνας οι οποίοι μετατράπηκαν σε εκκλησίες.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Δημήτρης Τζιόβας: «Θέλουμε να ζούμε με μύθους και ένας από αυτούς είναι ότι έχουμε την ομορφότερη χώρα»

Βιβλίο / Δημήτρης Τζιόβας: «Θέλουμε να ζούμε με μύθους και ένας από αυτούς είναι ότι έχουμε την ομορφότερη χώρα»

Ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ, που τιμήθηκε με το φετινό Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων, μιλά στη LiFO για την εποχή μας, την τριτοβάθμια εκπαίδευση, τις συλλογικές αντιλήψεις και τις αγκυλώσεις του παρελθόντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πεζοπορία προς την ακρόπολη της αρχαίας Καρθαίας στην Τζια

22 λόγοι που αγαπάμε την καλοκαιρινή Ελλάδα / Πεζοπορία προς την ακρόπολη της αρχαίας Καρθαίας στην Τζια

Ακολουθώντας ένα αρχαίο μονοπάτι ανάμεσα στα βράχια, έπειτα από πεζοπορία μιας ώρας, καταλήγεις, κάθιδρος αλλά ευτυχής, στα παραθαλάσσια ερείπια της αρχαίας Καρθαίας (8ος αι. π.Χ.), στην Τζια.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ