ΦΩΤΙΕΣ ΤΩΡΑ

«Οι γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα», οι μάγισσες και οι μαγείρισσες της μυστικής Θεσσαλίας σε μια παράσταση

«Οι γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα», μάγισσες και μαγείρισσες της μυστικής Θεσσαλίας Facebook Twitter
Οι ηθοποιοί είναι νέοι και καλούνται να φορέσουν το σώμα, τις κινήσεις και τον τρόπο των γυναικών της τρίτης ηλικίας. ©Παναγιώτης Λαμπής
0

Η παράσταση του Κωνσταντίνου Ντέλλα «Οι γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα» έχει συζητηθεί πολύ αυτήν τη χρονιά. Οι παραστάσεις που έγιναν με μεγάλη επιτυχία στην Αθήνα θα επαναληφθούν στο θέατρο Σταθμός από τις 3 Απριλίου. Για τον σκηνοθέτη είναι μέρος μιας work in progress σκηνικής προσέγγισης της σύνδεσης της μαγείας με τη μαγειρική ως γυναικείου μυστικού κώδικα της περιοχής της Θεσσαλίας.

Είναι ενδιαφέρον ότι η δουλειά αυτή έρχεται από την περιφέρεια, από το Θεσσαλικό Θέατρο, που παρουσιάζει για πρώτη φορά μια παράσταση εμπνευσμένη από τη θεσσαλική λαογραφία σε μια σκηνική φόρμα σύγχρονη, που μας επανασυστήνει αλλιώς αυτό το υλικό.

Ο Κωνσταντίνος Ντέλλας, που έχει κάνει και τη δραματουργική επεξεργασία του κειμένου, εξηγεί την «καταγωγή» της παράστασης.

«Μελετούσα το έμφυλο μέσα από την ανθρωπολογία, τη θρησκεία και την τελετουργία, τα πεδία με τα οποία ασχολούμαι έτσι κι αλλιώς. Το θέμα της τεχνογνωσίας της λαϊκής θεραπευτικής μαγείας σε σχέση με τη μαγειρική το είχα στον νου μου και βρήκε πάτημα στο Θεσσαλικό Θέατρο. Στη Θεσσαλία υπάρχει η παράδοση, με τη Μήδεια και όλη αυτή τη σύνδεση με τις αρχαίες πηγές και τις μάγισσες της περιοχής. Υπάρχει ο μύθος ότι της έπεσε η σακούλα με τα μαγικά πάνω από τη Θεσσαλία και έτσι όλη η περιοχή απέκτησε αυτή την ένταση σε σχέση με το θηλυκό στοιχείο και τη μαγεία, στον αντίποδα του αρσενικού στοιχείου και της θεραπείας, που εκπροσωπείται από τον Ασκληπιό και τον αθάνατο κένταυρο Χείρωνα στο Πήλιο, που ασκούσε την ιατρική. Σχετίζεται και με την Ενοδία, τη χθόνια θεότητα της οποίας η λατρεία διαδόθηκε σε ολόκληρη τη Θεσσαλία».

Ο Κωνσταντίνος Ντέλλας παρουσιάζει τρεις γυναικείες μορφές τις οποίες υποδύονται τρεις άντρες ηθοποιοί με εντυπωσιακή μεταμόρφωση: μάσκες με ρυτίδες που έχει χαράξει ο χρόνος, σώματα βασανισμένα από τη χειρωνακτική εργασία, «αφρόντιστα», αόρατα κάτω από τα μαύρα ρούχα, ασήμαντα όταν δεν έχουν εκπληρώσει την αποστολή τους, την «αναπαραγωγή». 

Η Μήδεια, από τη γενιά της Εκάτης και της Κίρκης, έχοντας μάθει την τέχνη της μαγείας, την οποία χρησιμοποιούσε σ' όλη τη ζωή της, έφτασε στη Θεσσαλία. Ποια βότανα μπορεί να είχε η Μήδεια στο σακούλι της όταν ήρθε από την Κολχίδα; Στη Θεσσαλία, η παράδοση θέλει τις μάγισσες της περιοχής να έχουν παραλάβει τις μυστικές δεξιότητές τους από τη μυθική ηρωίδα και να ειδικεύονται στο «κατέβασμα του φεγγαριού», γνωστό και ως «το άρμεγμα του φεγγαριού». Η δραστηριότητα αυτή παραμένει γνωστή μέχρι τους νεότερους χρόνους στον θεσσαλικό χώρο.

Η λαϊκή μαγεία είναι το ένα από τα στοιχεία του τρίπτυχου που χρησιμοποιεί ο Κωνσταντίνος. «Το τρίπτυχο αφορά τη μαγειρική, πώς οι πρώτες ύλες μπορούν να χρησιμεύσουν ως τροφή αλλά και ως υλικό που μπορεί να προκαλέσει βλάβη, τη λαϊκή μαγεία και το θηλυκό στοιχείο. Υπάρχει και το πρόσθετο στοιχείο της τρίτης ηλικίας που με ενδιαφέρει». 

«Οι γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα», μάγισσες και μαγείρισσες της μυστικής Θεσσαλίας Facebook Twitter
Ο Κωνσταντίνος Ντέλλας επέλεξε ηθοποιούς του αντίθετου φύλου για να τις μελετήσουν, ξεκινώντας αντίστροφα και ηλικιακά.

Στον τίτλο της παράστασης υπάρχει η τσουκνίδα, ένα «παρεξηγημένο» βότανο, εξαιτίας του κνησμού που προκαλεί όταν την αγγίξουμε. Ωστόσο είναι γνωστή από την αρχαιότητα για τις θεραπευτικές της ιδιότητες, αλλά και για τη χρήση της στη μαγειρική. Υπάρχει η περίφημη μάρσινα, που είναι μια παραδοσιακή βλάχικη πίτα. Η τσουκνίδα, που ανήκει στο γένος των αγγειόσπερμων φυτών Κνίδη και στην οικογένεια των Κνιδοειδών, σχετίζεται τόσο με τη θεραπεία –ακόμα και σήμερα– παθήσεων όσο και με τις παράδοξες προλήψεις και τελετουργίες που συσχετίζουν τα βότανα με τον έρωτα και τον θάνατο. Οι θρυλικές δυνάμεις των βοτάνων σε αρχαία και σύγχρονα ξόρκια κατευνάζουν, προστατεύουν και θεραπεύουν. Η δραματουργία βασίστηκε στην παρασκευή μιας χορτόπιτας με τα υλικά που αποτελούν βασική τροφή του ανθρώπου, το λάδι, το νερό και το αλεύρι, το αλάτι.

Οδηγήτριες σε αυτό το μυστικό ταξίδι τρεις θηλυκές μορφές που συνδιαλέγονται μεταξύ οικείου και αρχετυπικού, της ακίνδυνης «γιαγιάς» και της επικίνδυνης θεραπεύτριας, και μιλάνε για τη ζωή τους, γι’ αυτά που έμαθαν από τις παλιές, για αυτά που έπαθαν ως γυναίκες και αυτά που παραδίδουν στις επόμενες.

Περνώντας τη ζωή τους στη σκιά της κυρίαρχης ανδρικής εξουσίας, οι γυναίκες της περιφέρειας του 19ου και του 20ού αιώνα παρέμεναν σε μεγάλο ποσοστό στο περιθώριο, χωρίς να έχουν λόγο στις αποφάσεις, που ήταν αποκλειστικά δικαίωμα των ανδρών.

Ο Κωνσταντίνος Ντέλλας παρουσιάζει τρεις γυναικείες μορφές τις οποίες υποδύονται τρεις άντρες ηθοποιοί με εντυπωσιακή μεταμόρφωση: μάσκες με ρυτίδες που έχει χαράξει ο χρόνος, σώματα βασανισμένα από τη χειρωνακτική εργασία, «αφρόντιστα», αόρατα κάτω από τα μαύρα ρούχα, ασήμαντα όταν δεν έχουν εκπληρώσει την αποστολή τους, την «αναπαραγωγή». 

«Οι γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα», μάγισσες και μαγείρισσες της μυστικής Θεσσαλίας Facebook Twitter
©Παναγιώτης Λαμπής

«Με ενδιαφέρει το στοιχείο της μεταμόρφωσης και της ιερότητας των εργαλείων και αυτό είναι κάτι που ξεφεύγει από τα κοινωνικά φύλα. Παρουσιάζουμε ένα σχήμα που δεν υπάρχει πλέον, έχει σχεδόν εκλείψει, οι μαυροντυμένες γυναίκες στα χωριά. Εκεί έγκειται και το πιο καρναβαλικό κομμάτι, που επίσης με ενδιαφέρει πολύ. Είχα ένα τέτοιο σκεπτικό στον νου μου σε σχέση με την τρίτη ηλικία και ήθελα να ερευνήσω τι έχω κρατήσει εγώ από τις δικές μου γιαγιάδες και τι έχει περάσει στο δικό μου σώμα, ένα άδηλο αρχείο και μέσα από την προφορικότητα και μέσα από τη σιωπή, σαν κώδικας. Αυτό είναι κάτι που δεν αναγνωρίζει φύλα». 

Ο Κωνσταντίνος Ντέλλας μού επισημαίνει ότι η παράδοση είναι κάτι που τον ενδιαφέρει πάντα. Είναι εξοικειωμένος αρκετά, και θεωρητικά και πρακτικά, όμως αυτό που θεωρεί πιο ενδιαφέρον είναι το περιθώριο της παράδοσης. 

«Οι γυναίκες είναι στο περιθώριο, ακόμα και στην παράδοση. Εμείς έχουμε το μοντέλο μιας γιαγιάς, έτσι έχει περάσει σε εμάς, η ηλικιωμένη γιαγιά των αναγνωστικών που κάθεται και πλέκει καρτερικά μέσα σε ένα μοντέλο πυρηνικής oικογένειας που είναι πετυχημένη σύμφωνα με τους κοινωνικούς όρους. Μια γυναίκα της τρίτης ηλικίας άκληρη είναι περιθώριο. Το μοντέλο που έχουμε εμείς είναι σε ένα μασίφ περίβλημα. Προσδιορίζεται το άτομο μέσα από τους ρόλους του. Δεν έχει ερωτηθεί ποτέ αυτό το πρόσωπο, δεν την αντιλαμβανόμαστε καν ως γυναίκα. Είναι σαν τοτέμ, μέσα από τους ρόλους της παίρνει το σχήμα ενός αυτονοήτου υποκειμένου που υφίσταται και γίνεται συνώνυμο της καρτερίας, της φροντίδας των άλλων πρωτίστως. Είναι στο περιθώριο γιατί παύει να υπολογίζεται ως άτομο, δεν είναι "επικίνδυνο" και αυτό που εμένα με ενδιαφέρει είναι να του δώσω φωνή και ορατότητα. Παίρνω συνεντεύξεις σε ανθρωπολογικό και λαογραφικό πλαίσιο από ανθρώπους εδώ και χρόνια και θα σου πω ένα παράδειγμα: δεν έχω πάρει ποτέ συνέντευξη από τις γιαγιάδες μου, σαν να ήταν κάτι αυτονόητο, κάτι που υπάρχει και το συνηθίζεις ή και το αγνοείς». 

Θέλοντας να τις βγάλει από τη λήθη, ο Κωνσταντίνος επέλεξε ηθοποιούς του αντίθετου φύλου για να τις μελετήσουν, ξεκινώντας αντίστροφα και ηλικιακά. Οι ηθοποιοί είναι νέοι και καλούνται να φορέσουν το σώμα, τις κινήσεις και τον τρόπο των γυναικών της τρίτης ηλικίας.

«Ήθελα να δω αν με τους ηθοποιούς μπορούμε να μελετήσουμε αυτές τις γυναίκες και ως θεατρική σπουδή. Έχει στοιχεία και από θέατρο ντοκουμέντο και από μια έρευνα η οποία δεν έχει σταματήσει και γι' αυτόν το λόγο η παράσταση δουλεύεται συνεχώς και εμπλουτίζεται με νέο υλικό». 

«Οι γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα», μάγισσες και μαγείρισσες της μυστικής Θεσσαλίας Facebook Twitter
©Παναγιώτης Λαμπής

Στη σκηνή παρουσιάζεται το προσωπικό και συλλογικό αφήγημα του οικείου γερασμένου θηλυκού σώματος. Με εκφραστικά εργαλεία τις πρώτες ύλες της τελετουργικής διαδικασίας, τη μεταμφίεση, τη μάσκα και τον συντονισμό του λόγου και του σώματος, οι τρεις ηθοποιοί (Μιχάλης Αναγνώστου, Μανούσος Γεωργόπουλος, Πλάτωνας- Γιώργος Περλέρος) επιδίδονται σε ένα καταιγιστικό storytelling που ταξιδεύει από τις «Μεταμορφώσεις» του Οβίδιου και τα «Φαρσάλια» του Λουκανού μέχρι τη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία του Θωμά Ψύρρα, από παλιότερες αφηγήσεις, συνταγές και ιατροσοφικούς κώδικες του 19ου αιώνα, που ρίχνουν φως στη ζωή των παλιών γυναικών του θεσσαλικού τόπου που για χρόνια κρατούσαν κρυφές.

«Όλα γίνονται με έναν τρόπο χορικό, έτσι ξεκινάμε, με μια επίκληση στην πρώτη διδάξασα, τη Μήδεια, και όπως έχουμε συζητήσει και παλιότερα, ο Χορός είναι αυτό που με ενδιαφέρει και στην ενασχόλησή μου με το αρχαίο δράμα. Βλέπω τα έργα από τη μεριά του Χορού. Στην παράσταση αυτή υπάρχει πολύ έντονα το στοιχείο του συντονισμένου λόγου, αφηγούνται προσωπικά και επιστρέφουν για να στροβιλιστούν μπροστά μας σαν σύνολο. Υπάρχει και ένα έντονο ηχητικό στοιχείο, με επαναλήψεις, που είναι και βασικό στοιχείο της τελετουργίας, όργανα, που συνδέουν την τοπικότητα με τον ηλεκτρικό ήχο, και ένα μέρος ηχητικό, με συνεντεύξεις. Η βασική συνέντευξη που ακούγεται είναι της γιαγιάς ενός από τους ηθοποιούς, με καταγωγή από τη Θεσσαλία, και εδώ έχουμε και τη διαδικασία του καλλιτέχνη ως ερευνητή. Παράλληλα, από την πρώτη εκδοχή υπάρχουν πέντε βασικά στάδια στη διάρκεια της προετοιμασίας μιας τροφής. Ξεκινάμε από την ιερότητα, είναι η νύχτα, το μάζεμα χόρτων, περνάμε στην επεξεργασία της τροφής, στο πλύσιμο, η γυναίκα εξευγενίζει την πρώτη ύλη. Ακολουθεί η προσθήκη των βασικών υλικών, που είναι και βασικά για την ίδια τη ζωή μας. Μέσα σε μια συμβολική ανάγνωση όλου του πράγματος, ό,τι αφορά μια πίτα είναι για μένα –γι' αυτό και ήθελα να υπάρχουν αυτές οι παράλληλες κλίμακες– τα χόρτα-άνθρωποι που μαζεύονται, πλένονται, μπαίνουν στον πολιτισμό, στην κοινότητα. Περνάω από τη φάση της υλικότητας, που για χρόνια δεν τα μελετούσαμε αυτά τα πράγματα. Ήταν πολύ πιο αρσενικό το υποκείμενο της έρευνας. Για κάποιον λόγο μάς φορέθηκε ότι η φροντίδα των παιδιών, για παράδειγμα, ανήκει στη γυναίκα, αν δεν κάνει παιδιά, είναι άχρηστη. Παράλληλα, είναι αυτονόητο ότι πηγαίνουν οι γυναίκες στα χωράφια να μαζέψουν βαμβάκι, είναι γυναικεία δουλειά, αλλά είναι μοιρασμένο το ότι το αρσενικό θα φροντίσει τα ζώα, η γυναίκα θα φέρει νερό, είναι σχεδόν τα αυτονόητα στερεότυπα. Έτσι υπήρξε και πολλή σιωπή». 

Διαγενεακά από αυτές τις γυναίκες μάς έμειναν πολλές πληροφορίες, όπως ο τρόπος που βάζουν το χέρι στη μέση, γι' αυτό ο Κωνσταντίνος ερεύνησε πολύ και τη γλώσσα του σώματος. Άλλες ξεχάστηκαν. Κάτω από τις βαριές φορεσιές αποκαλύπτει την κοινωνική απομόνωση, τον παραγκωνισμό τους, ακόμα και την απόκρυψη του γυναικείου σώματος. Οι πληθωρικές αυτές γυναίκες προσφέρουν μια αβίαστη σύνδεση τόσο με τις ρίζες μας όσο και με το παρόν μας, προκαλώντας συγκίνηση, αλλά ανοίγοντας και μια ακόμα συζήτηση για τις αόρατες ηρωίδες του καθημερινού βίου και αποκαλύπτοντας τη βαθιά κρυμμένη δύναμή τους.

Θέατρο
0

ΦΩΤΙΕΣ ΤΩΡΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μπομπ Γουίλσον

Απώλειες / Μπομπ Γουίλσον (1941-2025): Το προκλητικό του σύμπαν ήταν ένα και μοναδικό

Μεγάλωσε σε μια κοινότητα όπου το θέατρο θεωρούνταν ανήθικο. Κι όμως, με το ριζοσπαστικό του έργο σφράγισε τη σύγχρονη τέχνη του 20ού αιώνα, σε παγκόσμιο επίπεδο. Υποκλίθηκε πολλές φορές στο αθηναϊκό κοινό – και εκείνο, κάθε φορά, του ανταπέδιδε την τιμή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Θέατρο / H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Ο «Οιδίποδας» του Γιάννη Χουβαρδά συνενώνει τον «Τύραννο» και τον «Επί Κολωνώ» σε μια παράσταση, παίρνοντας τη μορφή μιας πυρετώδους ανασκαφής στο πεδίο του ασυνείδητου - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Θέατρο / Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός προσπαθεί να παραμείνει συγκεντρωμένη μέχρι την κάθοδό της στο αργολικό θέατρο. Παρ’ όλα αυτά, βρήκε τον χρόνο να μας μιλήσει για τους γυναικείους ρόλους που τη συνδέουν με την Ελλάδα και για τη σημασία της σιωπής.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν: από το «La Distance» του Ροντρίγκες έως τη μεγάλη επιτυχία του Μπανούσι

Θέατρο / Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν

Οι θερμές κριτικές της «Liberation» και της «Le Monde» για το «ΜΑΜΙ» του Μπανούσι σε παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση είναι απλώς μια λεπτομέρεια μέσα στις απανωτές εκπλήξεις που έκρυβε το πιο γνωστό θεατρικό φεστιβάλ στον κόσμο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κωνσταντίνος Ζωγράφος: Ο «Ορέστης» του Τερζόπουλου

Θέατρο / Κωνσταντίνος Ζωγράφος: «Ο Τερζόπουλος σου βγάζει τον καλύτερό σου εαυτό»

Ο νεαρός ηθοποιός που πέρυσι ενσάρκωσε τον Πυλάδη επιστρέφει φέτος ως Ορέστης. Με μια ήδη πλούσια διαδρομή στο θέατρο δίπλα σε σημαντικούς δημιουργούς, ετοιμάζει ένα νέο έργο εμπνευσμένο από το Νεκρομαντείο του Αχέροντα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

The Review / «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

Με αφορμή την παράσταση γι’ αυτόν τον αυθεντικό δημιουργό που τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 μεσουρανούσε, ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου σχολιάζουν τον αντίκτυπό του στο κοινό σήμερα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, πτώση και η αποθέωση

Αρχαίο Δράμα Explained / «Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, η πτώση και η αποθέωση

Τι μας μαθαίνει η ιστορία του Οιδίποδα, ενός ανθρώπου που έχει τα πάντα και τα χάνει εν ριπή οφθαλμού; Η κριτικός θεάτρου Λουίζα Αρκουμανέα επιχειρεί μια θεωρητική ανάλυση του έργου του Σοφοκλή.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Αλίκη Βουγιουκλάκη: Στη ζωή έσπαγε τα ταμπού, στο θέατρο τα ταμεία

Θέατρο / Αλίκη Βουγιουκλάκη: Πώς έσπαγε τα ταμεία στο θέατρο επί 35 χρόνια

Για δεκαετίες έχτισε, με το αλάνθαστο επιχειρηματικό της ένστικτο, μια σχέση με το θεατρικό κοινό που ακολουθούσε υπνωτισμένο τον μύθο της εθνικής σταρ. Η πορεία της ως θιασάρχισσας μέσα από παραστάσεις-σταθμούς και τις μαρτυρίες συνεργατών της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Θέατρο / Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Στον πολυαναμενόμενο «Οιδίποδα» του Γιάννη Χουβαρδά, ο Νίκος Καραθάνος επιστρέφει, 23 χρόνια μετά, στον ομώνυμο ρόλο, ακολουθώντας την ιστορία από το τέλος προς την αρχή και φωτίζοντας το ανθρώπινο βάθος μιας τραγωδίας πιο οικείας απ’ όσο νομίζουμε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα δώρο που άργησε να φτάσει

Θέατρο / «Κοιτάξτε πώς φέρονταν οι αρχαίοι στους ξένους! Έτσι πρέπει να κάνουμε κι εμείς»

Ένα δώρο που έφτασε καθυστερημένα, μόλις είκοσι λεπτά πριν το τέλος της παράστασης - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για το «ζ-η-θ, ο Ξένος» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε το φετινό καλοκαίρι

Θέατρο / Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε την «Ορέστεια»

Η «Ορέστεια» του Θεόδωρου Τερζόπουλου συζητήθηκε όσο λίγες παραστάσεις: ενθουσίασε, προκάλεσε ποικίλα σχόλια και ανέδειξε ερμηνείες υψηλής έντασης και ακρίβειας. Ξεχώρισε εκείνη της Έβελυν Ασουάντ, η οποία, ως Κασσάνδρα, ερμήνευσε ένα αραβικό μοιρολόι που έκανε πολλούς να αναζητήσουν το όνομά της. Το φετινό καλοκαίρι, η παράσταση επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, στους Δελφούς και στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων.
M. HULOT
Η Λίνα Νικολακοπούλου υπογράφει και σκηνοθετεί τη μουσικοθεατρική παράσταση «Χορικά Ύδατα»

Θέατρο / «Χορικά Ύδατα»: Ο έμμετρος κόσμος της Λίνας Νικολακοπούλου επιστρέφει στη σκηνή

Τραγούδια που αποσπάστηκαν από το θεατρικό τους περιβάλλον επιστρέφουν στην πηγή τους, σε μια σκηνική τελετουργία γεμάτη εκπλήξεις που φωτίζει την τεράστια καλλιτεχνική παρακαταθήκη της στιχουργού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

The Review / «Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

Γιατί εξακολουθεί να κερδίζει το σύγχρονο κοινό η διάσημη κωμωδία του Άγγλου βάρδου κάθε φορά που ανεβαίνει στη σκηνή; Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου συζητούν με αφορμή την παράσταση που σκηνοθετεί η Εύα Βλασσοπούλου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Darkest White»: Ένα σύμπαν που εξερευνά την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναίκας 

Θέατρο / «Darkest White»: Ο εμφύλιος από την πλευρά των χαμένων

Το έργο της Δαφίν Αντωνιάδου που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών, εξερευνά μέσω προσωπικών και ιστορικών αναμνήσεων και μέσα από την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναικείας παρουσίας, ιστορίες εκτοπισμού και επιβίωσης. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσια ένα τραπέζι με φίλους

Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας / Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσία ένα τραπέζι με φίλους

Ο σπουδαίος λιβανέζος χορευτής και χορογράφος Omar Rajeh, επιστρέφει με την «Beytna», μια ιδιαίτερη περφόρμανς με κοινωνικό όσο και γαστριμαργικό αποτύπωμα, που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του φετινού 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η νύφη και το «Καληνύχτα, Σταχτοπούτα»

Θέατρο / Η Καρολίνα Μπιάνκι παίρνει το ναρκωτικό του βιασμού επί σκηνής. Τι γίνεται μετά;

Μια παράσταση-περφόρμανς που μέσα από έναν εξαιρετικά πυκνό και γοητευτικό λόγο, ένα κολάζ από εικόνες, αναφορές, εξομολογήσεις, όνειρα και εφιάλτες μάς κάνει κοινωνούς μιας ακραίας εμπειρίας, χωρίς να σοκάρει.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ