Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
Φωτ.: © Barney Hindle/ Ευγενική παραχώρηση Sotheby’s

Το σπίτι-μουσείο της Πολίν Καρπίδα βγάζει τους θησαυρούς του στο σφυρί (μέχρι κεραίας)

0

Είναι ελάχιστοι σήμερα οι μεγάλοι συλλέκτες και συλλέκτριες που στο πρότυπο των de Menil και της Peggy Guggenheim διατηρούν συλλογές που συνδέουν τάσεις και ρεύματα, που βασίζονται σε προσωπικές παθιασμένες αναζητήσεις, στο κυνήγι της αιώνιας ομορφιάς, που υμνούν το ταλέντο, την επινοητικότητα και τη δημιουργική φαντασία περισσότερο ή λιγότερο διάσημων δημιουργών. Μια από αυτές τις συλλέκτριες, όπως συνομολογεί ο κόσμος της τέχνης, είναι η Πολίν Καρπίδα, η οποία, με την ορμητική της προσωπικότητα, τον ζήλο και το αλάνθαστο ένστικτό της δημιούργησε μια σπάνια και απαράμιλλης ποιότητας και μεγέθους συλλογή, υποστηρίζοντας παράλληλα με απίστευτη γενναιοδωρία τους καλλιτέχνες. 

Πρόκειται για μια μοναδική περίπτωση, για μια θρυλική συλλέκτρια, και απλώς μια ματιά στη συλλογή της, που μέρος της κοσμεί το σπίτι της στο Λονδίνο και πρόκειται να βγει σε δημοπρασία υπό τον τίτλο «Pauline Karpidas, The London Collection», από τον οίκο Sotheby’s στις 17 και 18 Σεπτεμβρίου, αρκεί για να καταλάβει κανείς το πάθος και τη γνώση με τα οποία συγκεντρώθηκαν –σε ένα και μόνο σπίτι, που ξεπερνά σε αίγλη και αξία πολλά μουσεία, σε ένα περιβάλλον ζωντανό και βιωμένο– αριστουργήματα της σουρεαλιστικής τέχνης και έπιπλα design, καθιστώντας την ιδιωτική αυτή συλλογή τη μεγαλύτερη με σουρεαλιστικά έργα που έχει καταγραφεί στη σύγχρονη ιστορία.

Η Πολίν είχε ανέκαθεν ένα μοναδικό αισθητήριο και μπορούσε να εντοπίζει εκπληκτικά έργα πριν από οποιονδήποτε άλλον. Διάβαζε για την τέχνη και ακολουθούσε αυτό της το αισθητήριο. Ήταν ένας πολύ ενστικτώδης τρόπος να συγκεντρώνει έργα τέχνης

Το σπίτι των Καρπίδα στο Mayfair του Λονδίνου αποτέλεσε έναν καμβά για το συλλεκτικό της όραμα, εκεί όπου δημιούργησε ένα εκκεντρικά ιδιότροπο, ιδιοσυγκρασιακό περιβάλλον στο οποίο κυριαρχούν τα έντονα χρώματα και οι μεγάλες αντιθέσεις, και όπου συνυπάρχουν τα animal print και οι αφιερωμένοι στην τέχνη, στα όνειρα και στη φιλοσοφία τόμοι βιβλίων, ανάμεσα σε έργα από τον παράξενα γοητευτικό κόσμο των Lalanne (François-Xavier Lalanne και Claude Lalanne), έπιπλα του Mattia Bonetti και του André Dubreuil, με την υπογραφή του σχεδιαστή εσωτερικών χώρων Jacques Grange και του γκαλερίστα David Gill. Σε έναν χώρο με μοναδικά έπιπλα σχεδιασμένα ειδικά για τη συλλέκτρια, με τη ζωή, την τέχνη και το design να συνδιαλέγονται ευφυώς σε ένα περιβάλλον κρυμμένων θησαυρών, εμβληματικά έργα των Picasso, Warhol, Magritte, Dalí, Delvaux, Ernst και Picabia συνυπάρχουν με αυτά των Cy Twombly, Louise Bourgeois, George Condo και της Rebecca Warren, ανάμεσα στους πίνακες του De Chirico, του Tanguy και της Dorothea Tanning. Η οραματική διάθεση της Καρπίδα αντανακλάται σε αυτήν τη μείξη παλιότερων και νεότερων καλλιτεχνών που ευφυώς συνομιλούν σε κάθε γωνιά του σπιτιού της. 

Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
Η Πολίν Καρπίδα δημιούργησε μια σπάνια και απαράμιλλης ποιότητας και μεγέθους συλλογή, υποστηρίζοντας παράλληλα με απίστευτη γενναιοδωρία τους καλλιτέχνες. 

Συνολικά δημοπρατούνται 399 έργα και αντικείμενα από αυτό το σπίτι. Η διά ζώσης δημοπρασία διεξάγεται στις 17 Σεπτεμβρίου και περιλαμβάνει 55 έργα σουρεαλιστών, ενώ θα γίνουν άλλες δύο, διαδικτυακές δημοπρασίες με έργα, σχέδια, αντικείμενα design και καθημερινής χρήσης, γλυπτά και κοσμήματα. Η συλλογή της Πολίν Καρπίδα συγκροτήθηκε από αγορές που έκανε με μέντορα τον Αλέξανδρο Ιόλα αλλά εμπλουτίστηκε και από έργα που έβγαιναν σε μερικές από τις μεγαλύτερες δημοπρασίες από τις περίφημες συλλογές των Edward James, William N. Copley, Hélène Anavi, André Meyer, Julien Levy, καθώς και από έργα των Man Ray, René Magritte και André Breton, σε ένα ταξίδι στον κόσμο των σουρεαλιστών που διήρκεσε δεκαετίες. 

Σηματοδοτώντας την υψηλότερη εκτίμηση που έχει δοθεί ποτέ για μία μόνο συλλογή στον οίκο Sotheby’s Europe, τα έργα που δημοπρατούνται αναμένεται να αποφέρουν περισσότερα από 60 εκατομμύρια στερλίνες (περίπου 70 εκατομμύρια ευρώ) και η βραδιά της δημοπρασίας ανεβάζει στα ύψη τη θερμοκρασία ανάμεσα σε επίδοξους αγοραστές. Πρόκειται για μια στιγμή-ορόσημο για τον κόσμο της τέχνης και μια σπάνια ευκαιρία για το κοινό να δει από κοντά αριστουργήματα που παρέμεναν εκτός αγοράς επί δεκαετίες.

Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
Το σπίτι των Καρπίδα στο Mayfair του Λονδίνου αποτέλεσε έναν καμβά για το συλλεκτικό της όραμα. Φωτ.: © Barney Hindle/ Ευγενική παραχώρηση Sotheby’s
Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
Πορτρέτο της Γκαλά έργο του Salvador Dalí κρέμεται πάνω από το γλυπτό Ganesh της Niki de Saint Phalle ενώ δίπλα της, στο σαλόνι, στέκεται η Εγκυμονούσα Καρολάιν της Claude Lalanne. © Barney Hindle/Courtesy Sotheby’s Φωτ.: © Barney Hindle/ Ευγενική παραχώρηση Sotheby’s
Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
Ένας πίνακας του Andy Warhol δεσπόζει πάνω από το κρεβάτι που φιλοτέχνησε η γλύτρια Claude Lalanne. © Barney Hindle/Courtesy Sotheby’sΦωτ.: © Barney Hindle/ Ευγενική παραχώρηση Sotheby’s

Κορυφαίο έργο της δημοπρασίας είναι ο πίνακας του Magritte «La Statue volante» –ανήκει στην τελευταία δεκαετία της καριέρας του καλλιτέχνη– ο οποίος επανεξετάζει το εμβληματικό θέμα της Αφροδίτης της Μήλου. Η Καρπίδα το απέκτησε το 1985, ενώ είχε παρουσιαστεί από τον Ιόλα –ο οποίος εκπροσωπούσε σε όλη του τη ζωή τον καλλιτέχνη– σε μια έκθεση στις ΗΠΑ, η οποία εκτόξευσε τη φήμη του Magritte. Ο πίνακας αυτός εκτιμάται ότι θα πωληθεί για 9-12 εκατομμύρια στερλίνες (σχεδόν 14 εκατομμύρια ευρώ). Ανάμεσα σε άλλα σημαντικά έργα περιλαμβάνονται δύο έργα του Warhol εμπνευσμένα από τον ζωγράφο Edvard Munch, ένα σχέδιο με μολύβι του Dalí που απεικονίζει τη σύζυγό του, Gala, ένας μυστικιστικός πίνακας της Dorothea Tanning και το κρεβάτι της συλλέκτριας, το οποίο είναι φτιαγμένο από χάλκινα κλαδιά και φύλλα, των Lalanne. 

Ο Ιόλας είχε πει στην Καρπίδα ότι δεν πρέπει να σταματάς ποτέ να εκπαιδεύεσαι στην τέχνη του παρελθόντος προκειμένου να μπορέσεις να εκτιμήσεις αυτό που έχει ποιότητα στο παρόν. 

Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
Κορυφαίο έργο της δημοπρασίας είναι ο πίνακας του Magritte «La Statue volante» που εκτιμάται ότι θα πωληθεί για 9-12 εκατομμύρια στερλίνες (σχεδόν 14 εκατομμύρια ευρώ). René Magritte (1898-1967), La Statue volante, 1958. Φωτ.: Ευγενική παραχώρηση Sotheby’s

Εκείνη ήταν που είχε πείσει τον Ιόλα να μπει ξανά στην ενεργό δράση και να τη βοηθήσει, και δεν παραλείπει να τον μνημονεύει ως αυτόν που συνέβαλε αποφασιστικά στη συγκρότηση της συλλογής της, η οποία είναι αποτέλεσμα ενός συνδυασμού διαίσθησης, εξερεύνησης, εκπαίδευσης και συμβουλών του εμβληματικού εμπόρου τέχνης. Η επιρροή του είναι εμφανής στα έργα που θα βγουν σε δημοπρασία, καθώς εκείνος της σύστησε τους Magritte, Dalí, Ernst και άλλους πρωτοπόρους του σουρεαλισμού. Μέσα από αυτήν τη σχέση, η Καρπίδα έμαθε την αξία τού να συλλέγεις με γνώση και πάθος. «Με τη βοήθεια του Ιόλα, έχτισε μια από τις σπουδαιότερες συλλογές τέχνης μετά τον πόλεμο... Η Πολίν είχε ανέκαθεν ένα μοναδικό αισθητήριο και μπορούσε να εντοπίζει εκπληκτικά έργα πριν από οποιονδήποτε άλλον. Διάβαζε για την τέχνη και ακολουθούσε αυτό της το αισθητήριο. Ήταν ένας πολύ ενστικτώδης τρόπος να συγκεντρώνει έργα τέχνης», επισημαίνει ο Oliver Barker, πρόεδρος του Sotheby’s Europe.

Μιλώντας για τη συλλογή της και τη δημοπρασία στους Sotheby’s η Πολίν Καρπίδα λέει: «Από τότε που ξεκίνησε το ταξίδι μου στις τέχνες, είχα τη μεγάλη τιμή να γνωρίσω έναν κόσμο υπέροχων ανθρώπων που έκαναν δυνατή τη δημιουργία αυτής της συλλογής – από τον Αλέξανδρο Ιόλα, που μου άνοιξε τα μάτια και ήταν ο μέντοράς μου, μέχρι πολλούς από τους ίδιους τους απίστευτους καλλιτέχνες. Πάντα έβλεπα τον εαυτό μου ως προσωρινό θεματοφύλακα των έργων τους και νιώθω ότι είναι η κατάλληλη στιγμή αυτά τα έργα που αποτελούν το σπίτι μου στο Λονδίνο να βρουν την επόμενη γενιά θεματοφυλάκων τους. Δεν είναι σε καμία περίπτωση το τέλος, καθώς θα συνεχίσω να ζω ανάμεσα στην τέχνη, να διαβάζω βιβλία, να συλλέγω νέα έργα και να υποστηρίζω καλλιτέχνες, όπως κάνω τόσα χρόνια τώρα».

Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
Η τραπεζαρία με τον ρινόκερο του François-Xavier Lalanne. Φωτιστικά από τον David Turner. Φωτ.: © Barney Hindle/ Ευγενική παραχώρηση Sotheby’s
Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
Το έργο The Poet and his Muse του Andy Warhol κρέμεται πάνω από ένα κεραμικό του Grayson Perry. Φωτ.: © Barney Hindle/ Ευγενική παραχώρηση Sotheby’s

Η καλλιτεχνική εκπαίδευση της Καρπίδα δεν σταμάτησε ποτέ: η ίδια έχει περάσει πολλά χρόνια πλήρως αφοσιωμένη και βυθισμένη στην κουλτούρα της σύγχρονης τέχνης μέσω αναγνώσεων και επισκέψεων σε κορυφαία μουσεία και γκαλερί. Σε αυτό το πλαίσιο, ακολούθησε μια σειρά από συναντήσεις με καλλιτέχνες και δημιουργούς, τους οποίους ενίσχυσε και υποστήριξε δημιουργώντας φιλικούς δεσμούς μαζί τους σαν μια άλλη Gertrude Stein, και χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η σχέση της με τους Lalanne, των οποίων τα έργα –μοναδικές παραγγελίες που δεν έχουν βγει ποτέ στην αγορά– κοσμούσαν το σπίτι της στο Λονδίνο και την Ύδρα, και σήμερα αντιπροσωπεύουν την κορύφωση της δημιουργικότητας και της καλλιτεχνικής κληρονομιάς του ζεύγους. 

Η συλλέκτρια τους γνώρισε το 1978, όταν επισκέφθηκε το εργαστήριό τους έξω από το Παρίσι, σε μια εποχή που κανένας δεν μπορούσε να αναγνωρίσει την αξία της τέχνης τους· τη θεωρούσαν «πολύ διακοσμητική». Η Καρπίδα έγινε από τους πρώτους συλλέκτες έργων τους και διατήρησε σχέση μαζί τους μέχρι τον θάνατό τους. Στον κατάλογο της δημοπρασίας εμφανίζονται μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά πολύτιμα έργα τους, έπιπλα, διακοσμητικά αντικείμενα και κοσμήματα, ενώ οι ίδιοι έπαιξαν αποφασιστικό ρόλο στη διακόσμηση του σπιτιού της. 

Δίπλα στα έργα των Lalanne δημοπρατούνται τα κατά παραγγελία έργα του γλύπτη και σχεδιαστή Mattia Bonetti, με την εμβληματική βιβλιοθήκη του σαλονιού της –που αρχικά φιλοξενούσε την τεράστια συλλογή βιβλίων τέχνης και γλυπτών που συνδυάζουν είδη και εποχές, από μια ρωμαϊκή μαρμάρινη κεφαλή του 1ου αιώνα μ.Χ. μέχρι ένα χάλκινο έργο του René Magritte του 1967– να θεωρείται ένα από τα highlights της δημοπρασίας.

Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
Ανάμεσα σε άλλα σημαντικά έργα περιλαμβάνονται δύο έργα του Warhol εμπνευσμένα από τον ζωγράφο Edvard Munch. Andy Warhol (1928-1987), Madonna and Self-Portrait with Skeleton's Arm (After Munch), 1984. Φωτ.: © Barney Hindle/ Ευγενική παραχώρηση Sotheby’s
Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
Το έργο Choupatte, της Claude Lalanne πάνω σε τραπέζι του Diego Giacometti και καναπές του Mattia Bonetti. Φωτ.: © Barney Hindle/ Ευγενική παραχώρηση Sotheby’s
Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
Κομοδίνο του Mattia Bonetti. Φωτ.: © François-Marie Banier/Karpidas Family Archive

Η Πολίν Καρπίδα ερεύνησε με πάθος την τέχνη του παρελθόντος και του παρόντος ξεκινώντας ένα μοναδικό ταξίδι συλλογής αποκτώντας γνώση και χρησιμοποιώντας το ένστικτό της. «Δεν υπάρχει άλλη συλλογή σαν αυτήν της Καρπίδα. Από το εξαιρετικό επίπεδο των έργων τέχνης μέχρι τις ατελείωτες ιστορίες βαθιάς φιλίας και συνεργασιών, πρόκειται για μια βιτρίνα που μας επιτρέπει να ρίξουμε μια ματιά σε έναν ξεχωριστό κόσμο τόλμης, πεποίθησης και ακόρεστης περιέργειας. Ανυπομονούμε να ανοίξουμε τις πόρτες μας τον Σεπτέμβριο και να μοιραστούμε τους καρπούς ενός ταξιδιού που ξεκίνησε σχεδόν ακριβώς πριν από 50 χρόνια με μια τυχαία συνάντηση με τη σουρεαλιστική τέχνη», λέει ο Barker, ο οποίος, στο βιβλίο που συνοδεύει την έκθεση, υπογράφει ένα εκτενές και πολύ διαφωτιστικό κείμενο για τον τρόπο με τον οποίο συγκροτήθηκε η συλλογή της Καρπίδα, ενώ εκθειάζει το μοναδικό της γούστο και την άσβεστη δίψα της για ομορφιά.

Μια Βρετανίδα στην Αθήνα

Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
H Πολίν και ο Κωνσταντίνος Καρπίδας, περ. 1990. Φωτ.: © François-Marie Banier/Karpidas Family Archive

Η 80χρονη σήμερα συλλέκτρια και προστάτιδα της τέχνης γεννήθηκε στο Μάντσεστερ, σε μια εργατική οικογένεια, ακολούθησε σπουδές γραμματέως και κάποια στιγμή έφτασε στην Αθήνα, με ελάχιστα χρήματα, όπου άρχισε να δουλεύει ενώ λίγο αργότερα άνοιξε την μπουτίκ «My Fair Lady», εισάγοντας ρούχα από το εξωτερικό. Δεν ξέχασε ποτέ τον γενέθλιο τόπο της, και το 2012 έκανε μια σημαντική δωρεά στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, η οποία περιλάμβανε χρηματοδότηση για προγράμματα υποτροφιών σε φοιτητές και την παραχώρηση 90 σύγχρονων έργων τέχνης στην Πινακοθήκη Whitworth του ίδιου πανεπιστημίου.

Ήταν 23 χρονών όταν ξεκίνησε να ταξιδεύει στην Ελλάδα και ερωτεύτηκε με την πρώτη ματιά την Ύδρα. Λίγο αργότερα θα γνώριζε και θα ερωτευόταν τον ιδρυτή της «Αρχιρόδον» Κωνσταντίνο Καρπίδα, με τον οποίο παντρεύτηκαν και πορεύτηκαν μαζί για πολλά χρόνια. Ο Καρπίδας, συλλέκτης έργων τέχνης του 19ου αιώνα και του ιμπρεσιονισμού, της άνοιξε τα μάτια «στην ομορφιά των υπέροχων πραγμάτων» και την ενθάρρυνε να ξεκινήσει το διά βίου ταξίδι της στον κόσμο της συλλογής έργων τέχνης. «Η Πολίν είναι μια μοναδική προσωπικότητα στον κόσμο της σύγχρονης τέχνης. Προέρχεται από ένα πολύ μέτριο υπόβαθρο, αλλά έχει αυτή την απίστευτη εργασιακή ηθική της εργατικής τάξης και είναι εντελώς αυτοδίδακτη. Ο σύζυγός της τής προσέφερε τα μέσα για να αρχίσει να συλλέγει», σημειώνει ο Barker.

Το ζευγάρι με διορατικότητα και τόλμη απέκτησε και πούλησε πλήθος έργων, η παρουσία τους στις μεγάλες δημοπρασίες ήταν επιβλητική ενώ κυριολεκτικά «τίναξαν την μπάνκα» των δημοπρασιών όταν το 2009 πουλήθηκε στους Sotheby’s του Λονδίνου ένα έργο του Andy Warhol το οποίο η Πολίν Καρπίδα είχε αγοράσει για 385.000 στερλίνες το 1986, όταν δημοπρατήθηκε η περίφημη συλλογή του Αμερικανού συλλέκτη Robert Scull. Επρόκειτο για τη μεταξοτυπία του Warhol «200 One Dollar Bills», έργο του 1962, το οποίο πουλήθηκε στη δημοπρασία του 2009 έναντι 43,8 εκατ. ευρώ, αγγίζοντας μια τιμή που άφησε άφωνη την αγορά, εκατονταπλασιάζοντας και πλέον την αξία του. 

Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
Πορτρέτο της Πολίν Καρπίδα από τον Andy Warhol. Φωτ.: © François-Marie Banier/Karpidas Family Archive

O Barker αποκαλεί την Καρπίδα «grande dame» του κόσμου της τέχνης, η οποία «ανήκει στην οικογένεια των εύπορων γυναικών του 20ού αιώνα που έχτισαν κοινωνικά δίκτυα με τους πιο εξέχοντες καλλιτέχνες, οίκους μόδας και σχεδιαστές της εποχής – και μπορεί να είναι η τελευταία του είδους της», όπως υπογραμμίζει. Περιγράφοντάς την, ο Ελβετός καλλιτέχνης Urs Fischer δηλώνει στο CNN Style: «Είναι μια πραγματική ντίβα, με την πιο θετική έννοια της λέξης. Είναι επίσης ένα μυστήριο για μένα, παρά το γεγονός ότι την ξέρω εδώ και πολύ καιρό». Ο Fischer τη γνώρισε όταν συμμετείχε σε μια από τις εκθέσεις της στην Ύδρα και την περιγράφει ως μια «εκθαμβωτική παρουσία». «Φοράει εντυπωσιακά καπέλα, κρατά ένα τσιγάρο στο χέρι και έχει την τάση να λέει μεγάλες ιστορίες και να γράφει πολυσέλιδες χειρόγραφες επιστολές. Είναι πάντα πρωταγωνίστρια», λέει.

Η Πολίν Καρπίδα ήταν στενή φίλη με τον Andy Warhol και σύχναζε στα πάρτι του στο The Factory, ντυνόταν από τον Yves Saint Laurent ενώ στο σπίτι της στο Λονδίνο «όλος ο χώρος έγινε ένα έργο τέχνης. Κάθε κομμάτι αυτού του διαμερίσματος έχει τη δική του μικρή ιστορία. Κατά κάποιο τρόπο, είναι πιθανώς ένας καθρέφτης των ενδιαφερόντων και της ψυχής της», λέει ο Urs Fischer. «Δεν είναι απλώς σαν το σπίτι ενός πλούσιου. Είναι σαν πυροτέχνημα».

Το 2023, ο Fischer την απεικόνισε σε ένα εφήμερο έργο από κερί: στο πάτωμα της γκαλερί LGDR στη Νέα Υόρκη, έφτιαξε ένα γλυπτό της συλλέκτριας που κοιτάζει μια αναπαραγωγή των «Τριών Χαρίτων» του 2ου αιώνα, ενός εμβληματικού ρωμαϊκού αγάλματος που συμβολίζει την ομορφιά και την αρμονία στην τέχνη και την κοινωνία, το οποίο η Καρπίδα αγόρασε το 1989 και αργότερα πούλησε στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης. To γλυπτό του Fischer καιγόταν αργά κατά τη διάρκεια της έκθεσης.

Η Πολίν Καρπίδα έχτισε με πάθος όχι μια συλλογή αλλά έναν ολόκληρο κόσμο. «Δεν ήταν απλώς παρούσα την κατάλληλη στιγμή, αλλά επέλεγε και τα σωστά έργα», λέει ο Barker. 

Η Ύδρα της Πολίν Καρπίδα

Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
Δύο τεράστια έργα της Marlene Dumas κρέμονται στο σαλόνι του σπιτιού στην Ύδρα. Τα φωτιστικά είναι όλα του André Dubreuil, (περ. 2005), ενώ το χάλκινο άγαλμα, με τίτλο «Μαρία Μαγδαληνή», είναι της Kiki Smith.

Σε συνέντευξή της στο γαλλικό περιοδικό «Sotheby’s», η Πολίν Καρπίδα περιέγραψε πώς επισκέφθηκε πρώτη φορά την Ύδρα στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και πώς ερωτεύτηκε αμέσως το νησί. «Ήμουν στην Αθήνα για έναν γάμο και σκέφτηκα να επισκεφθώ τα κοντινά νησιά», είπε. «Ήμουν στο πλοίο και όταν στρίψαμε φανερώθηκε αυτό το απίστευτο νησί και σκέφτηκα, «Θεέ μου, δεν είναι υπέροχο; Και μετά από αυτό, συνέχισα να επιστρέφω για να κολυμπήσω βουτώντας από τα βράχια», λέει στη Louisa Buck.

Στην Ύδρα απέκτησε δύο ακίνητα με τα οποία άφησε το μοναδικό της στίγμα στο νησί. Το ένα εξ αυτών ήταν το ιστορικό Αρχοντικό Μπουντούρη, το πιο όμορφο σπίτι της Ύδρας, σε έναν απόκρημνο βράχο με εκπληκτική θέα, στο οποίο εγκατέστησε σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους –παιχνιδιάρικα διακοσμημένους από τους αγαπημένους της σχεδιαστές Bonetti & Garouste και André Dubreuil– μια εξαιρετική συλλογή έργων, με ένα τεράστιο χάλκινο γλυπτό της Claude Lalanne, το Très grand choupatte, που αναπαριστά ένα λάχανο με πόδια κοτόπουλου να στέκει σαν ακοίμητος φρουρός στην είσοδο, και στην ταράτσα μια σειρά πρόβατα του ίδιου καλλιτέχνη που αγναντεύουν τη θάλασσα. Η Καρπίδα περιέγραφε τους Lalanne ως «ανθρώπους της παραμυθένιας χώρας» που «δημιούργησαν αυτό το μαγικό βασίλειο και, κατά κάποιο τρόπο, σχεδόν δεν ανήκαν στη γη».

Αυτό το ιστορικό σπίτι πουλήθηκε, ενώ το περιεχόμενό του βγήκε σε δημοπρασία το φθινόπωρο του 2023 από τους Sotheby’s στο Παρίσι, κλείνοντας οριστικά το κεφάλαιο της σχέσης της Καρπίδα με την Ύδρα. Η ίδια άλλωστε αισθανόταν πια να τη βαραίνει η ευθύνη ενός σπιτιού στην Ελλάδα.

Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
Ένα μοναδικό κρεβάτι του Mattia Bonetti βρίσκεται στο υπνοδωμάτιο της Πολίν, πάνω από το οποίο κρέμονται τρεις φωτογραφικές εκτυπώσεις της Barbara Kruger (δεν περιλαμβάνονται στη δημοπρασία) με τίτλους, από αριστερά, «Hate», «Good» και «Evil». Η καρέκλα, επενδυμένη με κεντημένο κίτρινο λινό, είναι ένα άλλο κομμάτι του Bonetti.
Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
Απλικές Dubreuil πάνω από δύο κεραμικά του Grayson Perry που φτιάχτηκαν τη δεκαετία του 1990. Ένα άλλο γλυπτό «Choupatte» της Λαλάν – πολύ μικρότερο από αυτό της βεράντας – βρίσκεται πάνω σε ένα τραπεζάκι του Mattia Bonetti.
Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
Τοιχογραφία από τον Βραζιλιάνο καλλιτέχνη Saint Clair Cemin.

Η πώληση των 242 έργων της συλλογής της Ύδρας αποτέλεσε αξιοσημείωτο γεγονός στον κόσμο των δημοπρασιών και ξεπέρασε κατά πολύ τις αρχικές εκτιμήσεις, με έργα των Georg Baselitz, Marlene Dumas και Kiki Smith να υπερδιπλασιάζουν την αξία τους, ενώ η συλλογή απέφερε συνολικά 35,6 εκατομμύρια ευρώ. Το Très grand choupatte της Lalanne σημείωσε ρεκόρ δημοπρασίας για την καλλιτέχνιδα, ξεπερνώντας τα 4,97 εκατομμύρια ευρώ. «Αυτά τα κομμάτια αγαπήθηκαν και πλέον πρέπει να πάνε σε κάποιον που θα τα αγαπήσει εξίσου. Η Ύδρα ήταν μέρος της ζωής μου. Τώρα είναι ώρα για νέες περιπέτειες», δήλωσε η Πολίν Καρπίδα πριν από την έναρξη της δημοπρασίας. «Η συλλογή της Πολίν Καρπίδα μιλάει για μια ζωή που βιώνεται με ομορφιά», είχε πει ο Mario Tavella, πρόεδρος του Sotheby’s France, όπου διεξήχθη η δημοπρασία.

Η Πολίν Καρπίδα άφησε στην Ύδρα μια σημαντική πνευματική κληρονομιά, κάνοντας το νησί καλοκαιρινό hotspot για καλλιτέχνες και κορυφαίες προσωπικότητες της τέχνης μέσω των συγκεντρώσεων και των εκθέσεων που διοργάνωνε. Το 1996 αγόρασε ένα επισκευαστήριο ξύλινων πλοίων και αποφάσισε να το μετατρέψει σε γκαλερί ονομάζοντάς το «Εργαστήριο Ύδρας» ( Hydra Workshop). Από το 1996 έως το 2017 διοργάνωσε ένα δυναμικό πρόγραμμα ετήσιων εκθέσεων με καταξιωμένους και ανερχόμενους καλλιτέχνες. Εκτός από την πρώτη έκθεση κεραμικών των Matteo Bonetti και Grayson Perry το 1996, όλες οι εκθέσεις διοργανώθηκαν σε συνεργασία με την γκαλερίστα Sadie Coles, η οποία περιέγραψε την προετοιμασία αυτών των εκθέσεων ως «μια από τις ωραιότερες περιπέτειες στην καριέρα μου».

Πολίν Καρπίδα Facebook Twitter
Ένα σμήνος πουλιών του François-Xavier Lalanne «Oiseau d'Argent», περ. 1990 – έχει προσγειωθεί στην επάνω βεράντα της έπαυλης στην Ύδρα. Στο βάθος διακρίνεται η Πελοπόννησος.

Στο «Εργαστήριο Ύδρας» εξέθεσαν έργα τους καλλιτέχνες από τον Christopher Wool και τον Richard Prince μέχρι τον Αμερικανό ζωγράφο Ryan Sullivan, ενώ το 1997 φιλοξένησε μια δυναμική, πολυμεσική παρουσίαση της τότε καινούργιας γενιάς Νέων Βρετανών Καλλιτεχνών με τίτλο «Πακέτα Διακοπών». Αυτή περιλάμβανε έργα των Sarah Lucas, Tracey Emin, Gary Hume, Chris Ofili και Damien Hirst, αρκετοί από τους οποίους έφτασαν για πρώτη φορά στο νησί. Και φυσικά πολλοί θυμούνται τον χώρο να μετατρέπεται σε ένα δασώδες ξέφωτο με ζωγραφισμένα στυλιζαρισμένα δέντρα από τον Αμερικανό ζωγράφο Carroll Dunham. Ήταν το μέρος που στέγασε την κοινή έκθεση των John Currin και Rachel Feinstein αλλά και αυτήν του Urs Fischer, ο οποίος φιλοτέχνησε μέρη της in situ εγκατάστασής του στην Ύδρα χρησιμοποιώντας τραπέζια και καρέκλες από το κοντινό καφέ «Τάσος». Τις συγκεντρώσεις του κόσμου της τέχνης στα εγκαίνια αποτύπωσε ο Βρετανός φωτογράφος Johnnie Shand.

Τα εγκαίνια διαρκούσαν ένα Σαββατοκύριακο και σύντομα έγιναν ένα πολυαναμενόμενο ραντεβού για τον κόσμο της τέχνης. Η γενναιόδωρη συλλέκτρια προσκαλούσε καλλιτέχνες, επιμελητές, συλλέκτες και συγγραφείς στο νησί και τους ζητούσε να ασχοληθούν με την τέχνη και τους καλεσμένους, να κάνουν ηλιοθεραπεία, να κουτσομπολέψουν και να κολυμπήσουν, δημιουργώντας μια πρωτόγνωρη ατμόσφαιρα οικειότητας, βγάζοντας με ένα άτυπο πρόγραμμα τον κόσμο της τέχνης από το σοβαροφανές κοστούμι του. «Αυτό που θυμάμαι ιδιαίτερα είναι η ζεστασιά, το υπέροχο στυλ, η αίσθηση του χιούμορ και η διακριτική γενναιοδωρία της Καρπίδα», σημειώνει η Jennifer Higgie.

Pauline Karpidas: Unveiling The London Collection | Sotheby's

Με πληροφορίες από τα: Sotheby’s, Guardian, Wallpaper, World of Interiors, Pauline Karpidas «The London Collection», The Value, CNN Style

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Χάρις Επαμεινώνδα: Η γλώσσα μου δεν είναι οι λέξεις

Εικαστικά / Χάρις Επαμεινώνδα: «Η γλώσσα μου δεν είναι οι λέξεις»

Η βραβευμένη με Αργυρό Λέοντα Κύπρια εικαστικός συνθέτει έναν κόσμο θραυσμάτων, αποκομμάτων της εσωτερικότητας, με ελλειπτικές εικόνες, τον οποίο μας προκαλεί να ανακατασκευάσουμε μέσα από τη σταδιακή του αποκάλυψη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια έκθεση για την πολύχρωμη, πολύπλοκη Αθήνα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Εικαστικά / Μια έκθεση για την πολύχρωμη και πολύπλοκη Αθήνα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Ο Τόνι Μιλάκης καταγράφει μια πόλη που η πραγματικότητα προσφέρει τις καλύτερες ζωγραφικές λύσεις, που ακόμη και το πιο ευφάνταστο μυαλό ενός καλλιτέχνη δεν μπορεί να τις επινοήσει.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
CHECK Ο Ζαν Φρανσουά Μιλέ και η ατέρμονη γοητεία της φύσης και των εργατών της γης

Εικαστικά / Ζαν Φρανσουά Μιλέ: ο ζωγράφος που ο Βαν Γκογκ αποκαλούσε «πρωτοπόρο»

«Όσο το σκέφτομαι, τόσο περισσότερο νομίζω ότι ο Μιλέ πίστευε σε κάτι ανώτερο» έγραφε ο Βαν Γκογκ για τον «ζωγράφο των χωρικών» αλλά και έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του γαλλικού ρεαλισμού. Η Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου τον τιμά με μια μεγάλη έκθεση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το Fondation Louis Vuitton υποδέχεται 270 έργα του Gerhard Richter σε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση

Εικαστικά / Gerhard Richter: «Τώρα που δεν απέμειναν ιερείς ή φιλόσοφοι, οι καλλιτέχνες είναι οι σημαντικότεροι άνθρωποι στον κόσμο»

270 έργα ενός από τους σημαντικότερους εν ζωή ζωγράφους θα εκτεθούν το φθινόπωρο στο Fondation Louis Vuitton σε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Χάρις Επαμεινώνδα: Η γλώσσα μου δεν είναι οι λέξεις

Εικαστικά / Χάρις Επαμεινώνδα: «Η γλώσσα μου δεν είναι οι λέξεις»

Η βραβευμένη με Αργυρό Λέοντα Κύπρια εικαστικός συνθέτει έναν κόσμο θραυσμάτων, αποκομμάτων της εσωτερικότητας, με ελλειπτικές εικόνες, τον οποίο μας προκαλεί να ανακατασκευάσουμε μέσα από τη σταδιακή του αποκάλυψη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
 Μαρία Λοϊζίδου και Πέτρος Μώρης στη 13η Μπιενάλε του Λίβερπουλ

Εικαστικά / Μαρία Λοϊζίδου και Πέτρος Μώρης στη 13η Μπιενάλε του Λίβερπουλ

Οι δύο καλλιτέχνες με καταγωγή από Κύπρο και Ελλάδα αντίστοιχα, παρουσιάζουν νέα έργα τους σε μια από τις σημαντικότερες εικαστικές διοργανώσεις της Βρετανίας που φιλοξενεί 30 καλλιτέχνες και συλλογικότητες, με αναθέσεις και θεματικές που έχουν να κάνουν με τη γεωγραφία και τις αξίες που διαπερνούν την πόλη αυτή: καταγωγή και μνήμη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μια έκθεση για την πολύχρωμη, πολύπλοκη Αθήνα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Εικαστικά / Μια έκθεση για την πολύχρωμη και πολύπλοκη Αθήνα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Ο Τόνι Μιλάκης καταγράφει μια πόλη που η πραγματικότητα προσφέρει τις καλύτερες ζωγραφικές λύσεις, που ακόμη και το πιο ευφάνταστο μυαλό ενός καλλιτέχνη δεν μπορεί να τις επινοήσει.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
CHECK Ο Ζαν Φρανσουά Μιλέ και η ατέρμονη γοητεία της φύσης και των εργατών της γης

Εικαστικά / Ζαν Φρανσουά Μιλέ: ο ζωγράφος που ο Βαν Γκογκ αποκαλούσε «πρωτοπόρο»

«Όσο το σκέφτομαι, τόσο περισσότερο νομίζω ότι ο Μιλέ πίστευε σε κάτι ανώτερο» έγραφε ο Βαν Γκογκ για τον «ζωγράφο των χωρικών» αλλά και έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του γαλλικού ρεαλισμού. Η Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου τον τιμά με μια μεγάλη έκθεση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το Μοναστήρι του Καρόλου: Το μουσείο του «κομμωτή των σταρ»

Εικαστικά / Κάρολος: O «κομμωτής των σταρ» έχει πλέον δικό του μουσείο στα Χανιά

Το «Μοναστήρι του Καρόλου», ένα ενετικό κτίσμα του 1583 και κατοικία του αυτοδίδακτου δημιουργού από το 1991, έχει μετατραπεί σε ένα μοναδικό καταφύγιο όπου συνυπάρχουν η ιστορία της κομμωτικής, έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών μαζί με μνήμες της Μαρίας Κάλλας, της Μπριζίτ Μπαρντό αλλά και της Μαντάμ Ορτάνς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιγάντιοι φαλλοί, το σεξ ως ζωτική δύναμη: Τα «ερωτικά» του Takis αναστατώνουν ακόμα

Εικαστικά / Γιγάντιοι φαλλοί, το σεξ ως ζωτική δύναμη: Τα «ερωτικά» του Takis αναστατώνουν ακόμα

«Τα έργα του αποθεώνουν την ικανότητα του έρωτα να μας αποσπά από την ιδέα του θανάτου». Και έχουμε την ευκαιρία να τα δούμε στην αναδρομική έκθεση του Ιδρύματος Γουλανδρή στην Άνδρο, και στην Αθήνα. Όλα σχεδόν, εκτός από το πιο γνωστό του, το οποίο οι επιμελητές απέρριψαν ως «κραυγαλέο»...
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Το Fondation Louis Vuitton υποδέχεται 270 έργα του Gerhard Richter σε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση

Εικαστικά / Gerhard Richter: «Τώρα που δεν απέμειναν ιερείς ή φιλόσοφοι, οι καλλιτέχνες είναι οι σημαντικότεροι άνθρωποι στον κόσμο»

270 έργα ενός από τους σημαντικότερους εν ζωή ζωγράφους θα εκτεθούν το φθινόπωρο στο Fondation Louis Vuitton σε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια αθέατη ως τώρα πλευρά της Φρίντα Κάλο στη Θεσσαλονίκη

Εικαστικά / Μια αθέατη ως τώρα πλευρά της Φρίντα Κάλο στη Θεσσαλονίκη

Μια διεθνής έκθεση με 241 φωτογραφίες, που μέχρι πρόσφατα δεν είχαν δει το φως δημοσιότητας και αποκαλύπτουν άγνωστες πτυχές της ζωής της πιο διάσημης ζωγράφου του 20ού αιώνα, κάνει στάση το φθινόπωρο στη συμπρωτεύουσα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Έκθεση αφισών στην Ύδρα μιας Ελλάδας ανόθευτης και ταπεινής

Εικαστικά / Πώς διαφήμιζε η Ελλάδα τον εαυτό της στο εξωτερικό από το ’30 έως το ’60;

Μια σειρά αφισών του ΕΟΤ, σε μια έκθεση που φιλοξενείται στην οικία Λαζάρου Κουντουριώτη, αποκαλύπτει τις πρώτες απόπειρες και τα αρχικά βήματα του ελληνικού τουρισμού, με την υπογραφή σημαντικών Ελλήνων καλλιτεχνών.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Τρανός: «Η τέχνη είναι ένα πολύ αποτελεσματικό αντικαταθλιπτικό» 

Εικαστικά / Νίκος Τρανός: «Η τέχνη είναι ένα πολύ αποτελεσματικό αντικαταθλιπτικό» 

Έχει βοσκήσει πρόβατα, έχει πουλήσει κουλούρια και έχει δουλέψει στην οικοδομή, μέχρι που αποφάσισε ότι το μόνο που ήθελε να γίνει είναι καλλιτέχνης. Τελικά, εξελίχθηκε σε έναν από τους κορυφαίους και διεθνώς αναγνωρισμένους Έλληνες δημιουργούς. Ο πρώην πρύτανης της ΑΣΚΤ είναι άνθρωπος από σπάνια πάστα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Οι πρώτοι ομοφυλόφιλοι» και η γέννηση μιας νέας ταυτότητας

Εικαστικά / «Οι πρώτοι ομοφυλόφιλοι» και η γέννηση μιας νέας ταυτότητας

Μια μεγάλη έκθεση στο Σικάγο εξετάζει την γκέι ταυτότητα ως ιστορικό φαινόμενο μέσα από 300 έργα που δημιουργήθηκαν κυρίως στην περίοδο μεταξύ του 1869, όταν δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά η λέξη «ομοφυλόφιλος», και του 1939
THE LIFO TEAM
Η Χίλμα αφ Κλιντ έβρισκε γαλήνη ζωγραφίζοντας λουλούδια

Εικαστικά / Η Χίλμα αφ Κλιντ έβρισκε γαλήνη ζωγραφίζοντας λουλούδια

Σε μια σειρά έργων που παρουσιάζει το θαύμα της ανθοφορίας των λουλουδιών και των φυτών, μια από τις πιο αξιοσέβαστες καλλιτέχνιδες της Σουηδίας στρέφεται σε έναν κόσμο ομορφιάς, γαλήνης και ισορροπίας για να αποκαλύψει αλήθειες για την ανθρώπινη κατάσταση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση που μας ταξιδεύει στις διαχρονικές του συνδέσεις

Εικαστικά / Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση για τις διαχρονικές του συνδέσεις

Μπορεί η σύγχρονη τέχνη να συνομιλήσει δημιουργικά με την αρχαία πολιτιστική κληρονομιά; Στην ΕΦΑ Κυκλάδων πίστεψαν στο «στοίχημα» και έτσι προέκυψε μια έκθεση με ξεχωριστό ενδιαφέρον στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ίου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Από τον Περικλή Βυζάντιο και τον Jean Tinguely μέχρι τον Robert McCabe

Εικαστικά / «Νήματα επιλογής»: Μια αθηναϊκή έκθεση δένει φωνές και γενιές

Μια ομαδική έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών, με έργα των Περικλή Βυζάντιου, Robert McCabe και Jean Tinguely, μεταξύ άλλων, φέρνει σε διάλογο Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες διαφορετικών αναφορών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Εικαστικά / Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Μια ρετροσπεκτίβα δεκαπέντε χρόνων η οποία αποτελείται από έναν καταιγισμό εικόνων που δημιούργησε με την κάμερά του ο γνωστός video artist για μια σειρά σημαντικών παραστάσεων, οι οποίες παρουσιάζονται αποδεσμευμένες από τη θεατρική τους υπόσταση.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ