Ο Βοτανικός Κήπος Ιουλίας και Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους είναι ο μεγαλύτερος σε έκταση στην Ελλάδα αλλά και την Ανατολική Μεσόγειο. Μοιάζει με καλά κρυμμένο μυστικό, βόρεια του Αιγάλεω και σε απόσταση 8 χλμ. από το κέντρο της Αθήνας. Τα όρια του κήπου αρχίζουν μετά το Δρομοκαΐτειο Ψυχιατρείο και συνεχίζει κατά μήκος της Ιεράς Οδού μέχρι το Τουριστικό Περίπτερο του ΕΟΤ.
To 1975 άνοιξε τις πύλες του στο κοινό. Από τότε επιτελεί σημαντικό εκπαιδευτικό και επιστημονικό έργο, αφενός φέρνοντας σε επαφή το ευρύ κοινό με μέρος από τον φυτικό πλούτο του πλανήτη, αφετέρου βοηθώντας στη διατήρηση και προστασία σπάνιων και απειλούμενων φυτών.
Στον βοτανικό αυτό κήπο, που δημιουργήθηκε με βάση τα σχέδια της καθηγήτριας Αρχιτεκτονικής Κήπων και Τοπίου του Πανεπιστημίου του Βερολίνου Herta Hammerbacher, εδώ και δεκαετίες έχει δημιουργηθεί ένα οικοσύστημα στο οποίο συμβιώνουν και αναπτύσσονται αυτοφυή δασικά και καλλιεργούμενα είδη. Σε μια καταπράσινη έκταση 1.860 στρεμμάτων, πλημμυρισμένη από 2.500 είδη φυτών από όλο τον κόσμο, η φύση είναι η μεγάλη πρωταγωνίστρια.
Εδώ, στο μέρος όπου φύεται το κώνειο (Conium maculatum) αλλά και η άκανθος (Acanthus spp.), της οποίας τα φύλλα εικάζεται ότι ενέπνευσαν τα κιονόκρανα κορινθιακού ρυθμού, εδώ, μέσα σε αναρριχητικά φυτά, αρωματικά βότανα, και πάνω από 100 αρωματικές ποικιλίες τριανταφυλλιάς, ανοίγει στο κοινό το Sheltered Gardens, ένα πρωτότυπο, υβριδικό εικαστικό πρόγραμμα, στο οποίο συμμετέχουν περισσότεροι από 35 διεθνείς καλλιτέχνες, συγγραφείς και performers. Από τις 22 Σεπτεμβρίου θα δούμε μια ομαδική έκθεση σύγχρονης τέχνης και ένα τριήμερο πρόγραμμα εικαστικών και χορευτικών performances.
Στο μέρος όπου φύεται το κώνειο (Conium maculatum) αλλά και η άκανθος (Acanthus spp.), της οποίας τα φύλλα εικάζεται ότι ενέπνευσαν τα κιονόκρανα κορινθιακού ρυθμού, εδώ, μέσα σε αναρριχητικά φυτά, αρωματικά βότανα, και πάνω από 100 αρωματικές ποικιλίες τριανταφυλλιάς, ανοίγει στο κοινό το Sheltered Gardens, ένα πρωτότυπο, υβριδικό εικαστικό πρόγραμμα, στο οποίο συμμετέχουν περισσότεροι από 35 διεθνείς καλλιτέχνες, συγγραφείς και performers.
«Η ιδέα για την έκθεση Sheltered Gardens γεννήθηκε μέσα στην έξαρση της πανδημίας και ενώ είχαμε κατακλυστεί από ψηφιακά πρότζεκτ και τηλεδιασκέψεις, σε μια παράδοξη περίοδο για όλο τον πλανήτη» λέει η επιμελήτρια του πρότζεκτ Κίκα Κυριακάκου.
«Λίγο μετά την άρση του δεύτερου lockdown βρέθηκα στον Βοτανικό Κήπο Διομήδους, ο οποίoς φάνταζε ονειρικός μετά από αρκετές εβδομάδες εγκλεισμού και παρατεταμένης ανασφάλειας. Πρόκειται για μια σπάνιας ομορφιάς έκταση πολύ κοντά στο αθηναϊκό κέντρο και έναν πολύ σημαντικό πνεύμονα πρασίνου όπου ευδοκιμούν πολλά προστατευόμενα είδη χλωρίδας και πανίδας. Αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους και σημαντικότερους βοτανικούς κήπους της Μεσογείου ενώ είναι εμφανές πως οι άνθρωποι του κήπου, δασοκόμοι, γεωπόνοι, βοτανολόγοι, φύλακες, πραγματικά αγαπούν αυτό που κάνουν και έχουν αφιερωθεί στη φροντίδα και την προστασία αυτού του τόσο ξεχωριστού χώρου».
Βασικές λογοτεχνικές αναφορές για το υβριδικό πρόγραμμα του Sheltered Gardens αποτέλεσαν το ποίημα της Αμερικανίδας συγγραφέως H.D. (Hilda Doolittle), με τίτλο «Sheltered Garden» (1916), αλλά και το βιβλίο «In Search of Our Mothers’ Gardens» (1983) της Αlice Walker. Δύο έργα αφιερωμένα σε αλληγορικούς κήπους που μας καλούν να αναστοχαστούμε τη σχέση μας με τη φύση και τον θεραπευτικό της ρόλο σε περιόδους κοινωνικών και πολιτικών κρίσεων.
Η έκθεση συνδιοργανώνεται από τον πολιτιστικό οργανισμό Polygreen Culture & Art Initiative (PCAI), με ιδρυτή τον Αθανάσιο Πολυχρόνοπουλο, CEO της Polygreen, και από τον Βοτανικό Κήπο Διομήδους. Σημαντικοί υποστηρικτές το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, το Βρετανικό Συμβούλιο και η εταιρεία Flunet Productions. Πυρήνα του προγράμματος Sheltered Gardens αποτελεί η διαδικτυακή έκθεση, η οποία ανοίγει ταυτόχρονα με την έκθεση στον κήπο στις 22 Σεπτεμβρίου.
«Η ψηφιακή έκθεση προσκαλεί τους επισκέπτες να περιηγηθούν σε ορισμένα από τα πιο ιδιαίτερα, κατά τη γνώμη μου, δωμάτια-σημεία του κήπου όπου έργα, παλαιότερα αλλά και νέες αναθέσεις, συνδιαλέγονται και ξεδιπλώνουν τους περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς τους προβληματισμούς.
Το online πρόγραμμα, το οποίο ολοκληρώνεται στις 30 Νοεμβρίου, περιλαμβάνει κείμενα, έργα βιντεο, μουσικά, φωτογραφίες και κολάζ, ενώ η έκθεση στον κήπο, διάρκειας μέχρι τις 2 Οκτωβρίου, θα συμπληρωθεί από εγκαταστάσεις, performances αλλά και το πρώτο AR έργο του PCAI. Παράλληλα, ετοιμάζουμε μια έκδοση αφιερωμένη στο πρόγραμμα με πρωτότυπα κείμενα και ψηφιακό υλικό, η οποία θα κυκλοφορήσει μέσα στους επόμενους μήνες» λέει η Κίκα Κυριακάκου.
Από την drag τέχνη της Sasha Velour στα punk φωτομοντάζ της Linder κι από τις σούπερ-8 ιστορίες της Chris Kraus στις λυρικές αφηγήσεις της Λήδας Παπακωνσταντίνου, η έκθεση ξεκινά σαν μια διαδικτυακή περιήγηση ανάμεσα σε αναρριχητικά φυτά, συστάδες από μπαμπού και she-shed θερμοκήπια. Κι ύστερα αποκτά φυσική υπόσταση, γίνεται performance, καταγραφή και ίχνος των οικοσυστημάτων και των προβληματικών που αναδεικνύονται στους σύγχρονους γυναικείους κήπους.
Η σύνδεση με τη μητέρα φύση, η γαία ως μυθολογικό κομμάτι της κοσμογονίας, ο κήπος ως αρχέτυπο και οι έμφυλες ανισότητες έχουν άλλωστε αναλυθεί σε πολλά και σημαντικά έργα γυναικών συγγραφέων. Στο βιβλίο της «In Search of Our Mothers’ Gardens» (1983) η Αlice Walker εξέφρασε τις δικές ανησυχίες της ως Αφροαμερικανίδα δημιουργός γύρω από το παρελθόν, την τέχνη και την ταυτότητα σε μια ανήσυχη περίοδο για τα ανθρώπινα δικαιώματα στις ΗΠΑ.
Το 1919, η Virginia Woolf αφιέρωσε ένα από τα πρώτα έργα της στον Βοτανικό Κήπο του Λονδίνου (Kew Gardens), ενώ οι προσωπικοί της προβληματισμοί γύρω από ζητήματα όπως η χωρικότητα και το φύλο αποτυπώθηκαν δυναμικά στο διάσημο δοκίμιό της «A Room of One’s Own» (1929).
Η digital και physical έκθεση Sheltered Gardens συνιστά ένα πρωτότυπο, υβριδικό περιβάλλον περιήγησης με αναφορές στην απόρριψη των άκαμπτων ορίων ταυτότητας και φυσικού χώρου της Donna Haraway (Cyborg Manifesto, 1985), εν είδει πρότασης για εναλλακτικές, δημιουργικές κοινωνικές και περιβαλλοντικές αναζητήσεις σε περιόδους κρίσεων.
Συμμετέχοντες καλλιτέχνες: Μαργαρίτα Αθανασίου, Μαρία Βαρελά, Μαρίνα Βελησιώτη, Michel Delsol, Kathleen Hanna & the Julie Ruin, Evan Ifekoya, Ειρήνη Καραγιαννοπούλου, Λητώ Κάττου, Chris Kraus, Linder, Polonca Lovšin, Ελένη Μπαγάκη, Campus Novel, Selina Nwulu, Λήδα Παπακωνσταντίνου, Εύα Παπαμαργαρίτη, Gloria Steinem, Εύα Στεφανή, VASKOS (Βασίλης Νούλας & Κώστας Τζημούλης), Sasha Velour, Αφροδίτη Ψαρρά.
Η επιμέλεια είναι της Κίκας Κυριακάκου. Από τις 22 μέχρι και τις 24 Σεπτεμβρίου θα φιλοξενηθούν μια σειρά από πρωτότυπες επιτελέσεις, αναγνώσεις και εργαστήρια στον Κήπο με ελεύθερη είσοδο – απαιτείται προκράτηση στη σελίδα diomedes-bg.gr.
Συμμετέχουν οι: Ίρια Βρεττού, Φοίβη Γιαννίση, Ερμίρα Γκόρο, I broke the vase, Δήμητρα Ιωάννου, Χρυσάνθη Κουμιανάκη, Λήδα Παπακωνσταντίνου, Άρης Παπαδόπουλος & Μάρθα Πασακοπούλου, VASKOS (Βασίλης Νούλας & Κώστας Τζημούλης), VIGIL (Δέσποινα Σανιδά-Κρεζία & Φωτεινή Σταματελοπούλου), Θεόδωρος Χιώτης.
Επιμέλεια των performances: Κίκα Κυριακάκου και VASKOS (Βασίλης Νούλας & Κώστας Τζημούλης)
Το πρόγραμμα αναλυτικά
Πέμπτη 22/9
16:00-17:00 Ανθώνας | I broke the vase, Αn insect in a flower in a flowerbed in a garden*
17:15-17:30 Ανθώνας | Δήμητρα Ιωάννου, ΜΕΤΑ/ΚΗΠΟΙ
17:45-18:15 Θεατράκι με κορμούς | Ερμίρα Γκόρο, Formless formation - Momentum
18:30-19:00 Θερμοκήπιο (pic nic) | Λήδα Παπακωνσταντίνου, Οικογενειακό πορτρέτο
Παρασκευή 23/9
16:00-17:30 Θεατράκι με κορμούς | VIGIL, Guards (Δέσποινα Σανιδά Κρεζία & Φωτεινή Σταματελοπούλου)
17:30-18:00 Ξέφωτο αντλιοστάσιο | VASKOS, Μια εκδρομή στην εξοχή (Βασίλης Νούλας & Κώστας Τζημούλης)
18:00-18:30 Θερμοκήπιο (pic nic) | Φοίβη Γιαννίση, Το Σικ Παριζιέν
18:30-19:00 Ξέφωτο αντλιοστάσιο | Ίρια Βρεττού, This bush is a feeling
Σάββατο 24/9
16:00-18:00 Ανθώνας | Χρυσάνθη Κουμιανάκη, The stage is empty*
18:00-18:30 Ανθώνας | Θεόδωρος Χιώτης, Τα τείχη πέφτουν*
18:30-19:00 Θεατράκι με κορμούς | Άρης Παπαδόπουλος & Μάρθα Πασακοπούλου, Bad Fruit
* περιπατητική επιτέλεση / walking performance.
Sheltered Gardens: Η πρωτότυπη υβριδική έκθεση του PCAI σε συνεργασία με τον Βοτανικό Κήπο Διομήδους
Διάρκεια έκθεσης στον Κήπο: 22 Σεπτεμβρίου - 2 Οκτωβρίου 2022, 16:00-19:00
Διάρκεια διαδικτυακής έκθεσης: 22 Σεπτεμβρίου - 30 Νοεμβρίου 2022 μέσω του pcai.gr
Πρόγραμμα performances στον Κήπο: 22-24 Σεπτεμβρίου
Αναλυτικό πρόγραμμα μέσω του pcai.gr
Βοτανικός Κήπος I. & Α. Ν. Διομήδους, Ιερά Οδός 403, Χαϊδάρι, Αθήνα
Είσοδος ελεύθερη - απαιτείται προκράτηση μέσω του diomedes-bg.gr
Το τριήμερο 22-24 Σεπτεμβρίου θα υπάρχει μεταφορά με λεωφορείο από τον σταθμό του μετρό Αγία Μαρίνα προς τον Βοτανικό Κήπο Διομήδους στις 15:50, 16:10, 16:30, 16:50, 17:10, 17:30, 17:50, 18:10, 18:30. Η τελευταία αναχώρηση από τον Β.Κ.Δ. προς το μετρό είναι στις 20:00.
σχόλια