7 εκθέματα που αξίζει να προσέξετε στα αθηναϊκα Μουσεία/ Νο 5.: Ερωτοστασία

7 εκθέματα που αξίζει να προσέξετε στα αθηναϊκα Μουσεία/ Νο 5.: Ερωτοστασία Facebook Twitter
Ο κομψός καλυκωτός κρατήρας του 4ου π.Χ., απεικονίζεται μία όχι και τόσο γνωστή σκηνή στην αρχαία ελληνική τέχνη, τη σκηνή της Ερωτοστασίας, το ζύγισμα, δηλαδή, των ερώτων και είναι ένα από τα μυστικά αριστουργήματα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Φωτο: Φίλιππος Λεμονής/LIFO
0

Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο είναι το μεγαλύτερο μουσείο της Ελλάδας και ένα από τα σημαντικότερα του κόσμου. Οι πλούσιες συλλογές του, που αριθμούν περισσότερα από 11.000 εκθέματα, προσφέρουν στον επισκέπτη ένα πανόραμα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού από τις αρχές της προϊστορίας έως την ύστερη αρχαιότητα. Ποτέ μία επίσκεψη δεν θα είναι αρκετή αλλά, αν είναι να επισκεφτείτε ένα μουσείο μόνο, θα πρέπει να είναι αυτό.

Στη Συλλογή Αγγείων και Μικροτεχνίας συναντάμε στον δεύτερο όροφο έναν κομψό καλυκωτό κρατήρα, αντιπροσωπευτικό έργο του αττικού ερυθρόμορφου ρυθμού που χρονολογείται στο 340-330 π.Χ., στο πέρασμα δηλαδή από την κλασική στην ελληνιστική περίοδο. Στον κρατήρα αυτό απεικονίζεται μία όχι και τόσο γνωστή σκηνή στην αρχαία ελληνική τέχνη, η λεγόμενη σκηνή της Ερωτοστασίας, το ζύγισμα, δηλαδή, των ερώτων.

Μια νέα γυναίκα, με πλούσια ενδύματα και εντυπωσιακή κόμμωση, κρατάει τη ζυγαριά. Στα σκέλη της βλέπουμε δύο μικρές φτερωτές φιγούρες. Πρόκειται για τον Έρωτα και τον αδερφό του Αντέρωτα. Σύμφωνα με τη Μυθολογία, ο Αντέρως ήταν επίσης γιος του Άρη και της Αφροδίτης. Μορφολογικά, ο Αντέρως μοιάζει με τον αδερφό του, μόνο που έχει πιο μακριά μαλλιά και πιο πλούσια φτερά, σαν της πεταλούδας.

Μια νέα γυναίκα, με πλούσια ενδύματα και εντυπωσιακή κόμμωση, κρατάει τη ζυγαριά. Στα σκέλη της βλέπουμε δύο μικρές φτερωτές φιγούρες. Πρόκειται για τον Έρωτα και τον αδερφό του Αντέρωτα. Σύμφωνα με τη Μυθολογία, ο Αντέρως ήταν επίσης γιος του Άρη και της Αφροδίτης. Μορφολογικά, ο Αντέρως μοιάζει με τον αδερφό του, μόνο που έχει πιο μακριά μαλλιά και πιο πλούσια φτερά, σαν της πεταλούδας.

Σε άλλες περιγραφές αναφέρεται ότι και αυτός, όπως και ο αδερφός του, κρατούσε ένα χρυσό ρόπαλο ή βέλη. Στη συγκεκριμένη παράσταση δεν σώζεται καλά η δεύτερη μορφή, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ποιος είναι ποιος. Δίπλα της στέκεται ένας νέος που φορά χιτώνα, φέρει πέτασο (ένα είδος καπέλου) στο κεφάλι και παρατηρεί χειρονομώντας. Η παράσταση είναι έργο του «ζωγράφου της Ερωτοστασίας», που πήρε το συμβατικό όνομά του από το αγγείο αυτό.

 
Ορισμένοι αναγνωρίζουν στα πρόσωπα την Αφροδίτη και τον Ερμή. Η σκηνή της Ερωτοστασίας αφήνει ανοιχτό το πεδίο της ερμηνείας της και επειδή τα σωζόμενα εικονογραφικά παραδείγματα είναι λιγοστά αλλά και επειδή γραπτές πηγές δεν την περιγράφουν.

Η απεικόνιση της θεάς Αφροδίτης με τον γιο της Έρωτα είναι, φυσικά, ένα συχνά επαναλαμβανόμενο θέμα στην ελληνική τέχνη και πιθανόν μία προσέγγιση με την παρουσία της ζυγαριάς μέσα από τα δικά μας μάτια να είναι σαν το μάδημα μιας μαργαρίτας: όπως αμφιταλαντεύονται τα δύο σκέλη της ζυγαριάς, έτσι και ο ερωτευμένος νέος ελπίζει η πλάστιγγα να γείρει προς τη μεριά που τα μαδημένα πέταλα γράφουν «μ' αγαπάει».


Ή μπορεί να παραπέμπει στο παρακάτω χωρίο από τον Φαίδρο του Πλάτωνα:

«[...] όταν ο εραστής του απουσιάζει,

με τον ίδιο τρόπο ποθεί και ποθείται,

αφού τον κατέχει ο Aντέρωτας,

που είναι η αντανάκλαση ‒μέσα στην ψυχή του‒

του έρωτα που εισπράττει από τον εραστή».

Πλάτων, Φαίδρος 255d-e

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η Νεικώ της Σικίνου στο μικροσκόπιο - Τι λέει ο Έφορος Αρχαιοτήτων Κυκλάδων για το σπάνιο ταφικό εύρημα

Αρχαιολογία & Ιστορία / Η Νεικώ της Σικίνου στο μικροσκόπιο - Τι λέει ο Έφορος Αρχαιοτήτων Κυκλάδων για το σπάνιο ταφικό εύρημα

Μια από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις των τελευταίων χρόνων έγινε πριν από λίγες μέρες στη διάρκεια αναστηλωτικών εργασιών στην Επισκοπή Σικίνου
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Μια έκθεση στο Βρετανικό μουσείο φέρνει στο φως την ιστορία ενός «ξεχασμένου Ασσύριου βασιλιά»

Culture / Μια έκθεση στο Βρετανικό μουσείο φέρνει στο φως την ιστορία ενός «ξεχασμένου Ασσύριου βασιλιά»

Άγνωστοι και σπάνιοι θησαυροί που σχετίζονται με τη ζωή του Ασσύριου βασιλιά Ασσουρμπανιπάλ θα εκτεθούν το επόμενο φθινόπωρο στο φημισμένο μουσείο του Λονδίνου
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΟΦΙΑ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πολλές, πάρα πολλές εκθέσεις τον Οκτώβριο στην Αθήνα. Και καλές μάλιστα

Εικαστικά / Πολλές, πάρα πολλές εκθέσεις τον Οκτώβριο στην Αθήνα. Και καλές μάλιστα

Από την έκθεση του Juergen Teller στο ολοκαίνουργιο Onassis Ready, στην ποιητική αρχιτεκτονική του Πικιώνη και στις έξι πρωτοποριακές γυναικείες φωνές της γεωμετρικής αφαίρεσης. Αυτόν τον μήνα οι λέξεις «μουσείο» και «γκαλερί» θα ακούγονται πολύ συχνά.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

Εικαστικά / Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

H έκθεση στο Μουσείο Ορσέ συγκεντρώνει 90 έργα του Αμερικανού στυλίστα ζωγράφου, εστιάζοντας στην πιο καθοριστική περίοδο του έργου του. Aνάμεσά τους και η περίφημη «Madame X», το πιο διάσημο έργο του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Εικαστικά / Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Η έκθεση «Beato Angelico», συγκεντρώνει στο Palazzo Strozzi και στο Mουσείο του Αγίου Μάρκου στη Φλωρεντία περισσότερα από 140 έργα με δάνεια από 70 συλλογές ιδιωτών και μουσείων και φιλοδοξεί να εδραιώσει τη φήμη του Φρα Αντζέλικο ως κορυφαίου δασκάλου της Αναγέννησης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Εικαστικά / Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1669 ο φλαμανδός ζωγράφος Ρέμπραντ φαν Ράιν. Αυτός ο πίνακας υπήρξε η πραγματική αιτία της οικονομικής καταστροφής του καλλιτέχνη ή πρόκειται περί θεωρίας συνωμοσίας;
THE LIFO TEAM
«Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Εικαστικά / «Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Η νέα έκθεση του Μουσείου Μπενάκη, χαρτογραφεί την πορεία έντεκα Ελλήνων και Ελληνίδων εικαστικών και θέτει ένα πολύ ενδιαφέρον ερώτημα: «Σε μια πορεία πλούσια, γεμάτη ανατροπές αλλά και επαναλήψεις, ποιες ήταν οι πρωτόλειες αναζητήσεις τους, στις οποίες επέτρεψαν ακολούθως να εισχωρήσουν στις ώριμες αποφάσεις τους»
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Εικαστικά / Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Μια έκθεση στο Μουσείο Γουίτνεϊ ενώνει διαφορετικές φωνές και αποκαλύπτει την άγνωστη ως τώρα τάση Αμερικανών καλλιτεχνών που στράφηκαν στον σουρεαλισμό για να εκφράσουν την ταραχώδη δεκαετία του '60.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
"Η κούνια" του Φραγκονάρ: Στο φως τα ζουμερά μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Εικαστικά / «Η Κούνια» του Φραγκονάρ: Τα μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Η περίφημη «Κούνια» με τη σκηνοθεσία της συνεύρεσης των σωμάτων και των ψυχών με τρόπο ακόλαστο, πονηρό ή ανοιχτό σε μια νέα ηθική, έργο – σταρ της περίφημης συλλογής Wallace στο Λονδίνο, αποκαταστάθηκε φέρνοντας στο φως άτακτες λεπτομέρειες που ενισχύουν την αυθάδεια του έργου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ειρήνη Παναγοπούλου

Εικαστικά / Ειρήνη Παναγοπούλου: Η μεγάλη Ελληνίδα συλλέκτρια Τέχνης μιλά στη LIFO

Η γνωστή συλλέκτρια μιλά στη LiFO για το ταξίδι της στην τέχνη μέσα από τη συγκρότηση της μεγάλης και σπάνιας συλλογής της, μέρος της οποίας θα δούμε με αφορμή την έκθεση «Fernweh ή νοσταλγία για άγνωστους τόπους».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Εικαστικά / Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Η γεννημένη στο Ελσίνκι καλλιτέχνιδα που κέρδισε το βραβείο Young Artist της φετινής Art Athina μιλάει για το έργο της που βασίζεται στην αίσθηση του κατεπείγοντος, στη χειρωνακτική εργασία και στη σχέση της με τη γλώσσα. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα «χρονικό της αναισθησίας» με έργα υψηλής δόνησης 

Εικαστικά / Κωνσταντίνος Λαδιανός: «Πού πήγε όλη αυτή η επιδεξιότητα των χεριών που είχαν οι παλιότεροι»

Η παράδοση, η αγιολογική γραμματεία και η λαϊκή μυθολογία συνυπάρχουν στον κόσμο του ταλαντούχου καλλιτέχνη, εμπλέκοντας το προσωπικό βίωμα με καθηλωτικές αλληγορίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Εικαστικά / Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Με το έργο του στον εξωτερικό χώρο του μουσείου ο Michael Rakowitz συνομιλεί με τα έργα της κλασικής αρχαιότητας και υπενθυμίζει τα μάταια ταξίδια ανθρώπων και πολιτιστικών αγαθών που «ξεσπιτώνονται».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Εικαστικά / Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Με πυρήνα της συλλογής του Λόντερ ένα από τα διασημότερα έργα του Κλιμτ, που εκτιμάται ότι η πώλησή του θα ξεπεράσει τα 150 εκατομμύρια δολάρια, η βραδιά της δημοπρασίας στον οίκο Sotheby’s φιλοδοξεί να προσελκύσει ξανά τους μεγάλους συλλέκτες. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζένη Μαρκέτου

Οι Αθηναίοι / Τζένη Μαρκέτου: «Οι καλλιτέχνες δεν έχουμε ανακαλύψει τον τροχό»

Στην Αμερική έμαθε πως η τέχνη είναι κοινωνική υπόθεση, πως ο κόσμος δεν εξαντλείται στις γκαλερί. Η πρώτη της παρέμβαση σε δημόσιο χώρο, που προκάλεσε αντιδράσεις, της δίδαξε ότι ένα έργο οφείλει να μοιάζει σαν να υπήρχε πάντα εκεί. Με τη νέα της εγκατάσταση στο Μέγαρο Μουσικής μάς υπενθυμίζει ότι δεν είμαστε οι πρωταγωνιστές της φύσης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σεπτέμβρης της Art Athina 2025

Εικαστικά / Art Athina 2025: Το τώρα και το μετά της σύγχρονης τέχνης

Ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία, ψηφιακή τέχνη: Το ανάγλυφο του παγκόσμιου εικαστικού χάρτη έτσι όπως διαμορφώνεται μέσα από την ελληνική και ξένη παραγωγή, και αναδεικνύεται στην ετήσια φουάρ που πραγματοποιείται ξανά στο Ζάππειο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ