Αναζητώντας την αλήθεια για τις πανδημίες: Το πλάνο του ΠΟΥ για τη δημόσια υγεία

Για πρώτη φορά πλάνο εντοπισμού της προέλευσης νέων ή αναδυόμενων παθογόνων Facebook Twitter
Κατανοώντας πότε, πού, πώς και γιατί επιδημικές εξάρσεις και πανδημίες ξεκινούν, μπορούμε να προλάβουμε ανάλογες μελλοντικές καταστάσεις», επισημαίνει ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ dr Tedros Adhanom Ghebreyesus.
0


ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΠΑΝΔΗΜΙΑ ΤΟΥ
κορωνοϊού, το «ερώτημα του ενός εκατομμυρίου», που δεν έχει απαντηθεί ακόμα με σαφήνεια, είναι από πού προήλθε ο ιός SARS-CoV-2, ο οποίος την προκάλεσε. Μονάχα υποθέσεις υπάρχουν, και αυτές συχνά εξελίσσονται σε θεωρίες συνωμοσίας. Έχοντας αυτήν τη δυσάρεστη εμπειρία νωπή από την πρόσφατη πανδημία του Covid-19, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) καταστρώνει ένα πλάνο για τον εντοπισμό της προέλευσης νέων και αναδυόμενων (παλαιότερων) παθογόνων που απειλούν την υγεία. Σε αυτή την προσπάθεια συνεργάζεται με την Επιστημονική Συμβουλευτική Ομάδα για την Προέλευση Νέων Παθογόνων (SAGO). Ο στόχος είναι να καλυφθεί το κενό που υπάρχει στη διερεύνηση και την πληροφόρηση των πολιτών αναφορικά με το «πώς» και το «από πού» προέρχεται ένα βακτήριο, ένας ιός, ένας επικίνδυνος μικροοργανισμός που προκαλούν σποραδικά ή μαζικά κρούσματα. 

Όπως μας έχουν διδάξει οι έως τώρα επιδημικές εξάρσεις και πανδημίες, η υγεία των ανθρώπων αλλά και των διαφόρων ειδών της πανίδας απειλείται από τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης νέων και παλαιών παθογόνων. Στα τελευταία περιλαμβάνονται οι ιοί Ebola, Nipah και Lassa, η γρίπη των πτηνών και η ευλογιά των πιθήκων (mpox). Λόγος γίνεται επίσης και για παθογόνα με επιδημική και πανδημική δυναμική, όπως τα νέα στελέχη των ιών γρίπης, ο MERS-CoV, ο SARS-CoV-1 και ο SARS-CoV-2. Το ζητούμενο είναι να μεγιστοποιήσουμε τη δυνατότητα πρόληψης και όταν αυτή καθίσταται αδύνατη, να μπορούμε να περιορίσουμε τις επιδημικές εξάρσεις, παρέχοντας ταυτόχρονα εμπεριστατωμένες απαντήσεις που ο παγκόσμιος πληθυσμός ζητά, τόσο σε επίπεδο επιστήμης όσο και σε επίπεδο ηθικής και οικονομίας. 

Το παγκόσμιο πλάνο που καταστρώνει ο ΠΟΥ καθοδηγεί τα κράτη στο πώς θα οργανώσουν τις προτεινόμενες μελέτες, πώς θα κάνουν επιτήρηση και πώς θα ενισχύσουν τους κανονισμούς βιοασφάλειας.

Το πλάνο του ΠΟΥ περιλαμβάνει επιστημονικές έρευνες σε έξι τεχνικά επίπεδα. Πρώτα απ’ όλα, πραγματοποιείται η πρώιμη αναζήτηση των πρώτων ταυτοποιημένων κρουσμάτων ή της πρώτης συρροής κρουσμάτων κατά την έναρξη της επιδημικής έξαρσης, ώστε να συλλεχθούν δείγματα στην πηγή, προκειμένου να γίνει η πληρέστερη περιγραφή των χαρακτηριστικών του παθογόνου. Ακολουθούν οι μελέτες σε ανθρώπους για να γίνει κατανοητή η επιδημιολογία της νόσου και να καταστεί δυνατή η έγκαιρη επιτήρηση συνδρόμων σχετιζόμενων με το νέο παθογόνο. Σειρά έχουν οι μελέτες αλληλεπίδρασης ανθρώπων και ζώων προκειμένου να εντοπιστούν οι δεξαμενές των παθογόνων στο ζωικό βασίλειο, οι ενδιάμεσοι ξενιστές και οι αντίστροφες ζωονόσοι. Στη συνέχεια γίνονται μελέτες για τον εντοπισμό και την ταυτοποίηση των διαβιβαστών, δηλαδή των εντόμων που μεταφέρουν το παθογόνο και μολύνουν ανθρώπους μέσω τσιμπήματος. Ακολουθούν μελέτες γενωμικής και φυλογενετικής, προκειμένου να ταυτοποιηθούν τα προγονικά στελέχη και να καταγραφεί η εξέλιξη των χαρακτηριστικών του παθογόνου στην πορεία του χρόνου. Το πλάνο κλείνει με τις μελέτες βιοασφάλειας που καθορίζουν κατά πόσο έχει υπάρξει διαφυγή παθογόνων από ένα εργαστήριο, όπως εικάζεται ότι συνέβη με τον Covid-19. 

Το παγκόσμιο πλάνο που καταστρώνει ο ΠΟΥ καθοδηγεί τα κράτη στο πώς θα οργανώσουν τις προτεινόμενες μελέτες, πώς θα κάνουν επιτήρηση και πώς θα ενισχύσουν τους κανονισμούς βιοασφάλειας. Κομβικό ρόλο διαδραματίζουν η συνεργασία και η ανταλλαγή πληροφοριών όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ώστε να χαραχτούν τα επόμενα βήματα. Όπως γνωρίζουμε, στην πρόσφατη πανδημία χάθηκε πολύτιμος χρόνος κατά την εμφάνιση των πρώτων συρροών κρουσμάτων στη Γουχάν της Κίνας, καθώς η ασιατική χώρα δεν φημίζεται για την ανοιχτή πολιτική της ούτε για την επικοινωνία της με τον υπόλοιπο κόσμο. Η ανταλλαγή των πληροφοριών με απόλυτη διαφάνεια είναι βασικό προαπαιτούμενο στον όλο σχεδιασμό. Κατανοώντας πότε, πού, πώς και γιατί επιδημικές εξάρσεις και πανδημίες ξεκινούν, μπορούμε να προλάβουμε ανάλογες μελλοντικές καταστάσεις», επισημαίνει ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ dr Tedros Adhanom Ghebreyesus. Ο ΠΟΥ, τέσσερα χρόνια μετά την έναρξη της πανδημίας και έναν χρόνο μετά τη λήξη του συναγερμού, συνεχίζει να ζητά από τις κινεζικές κυβερνητικές και υγειονομικές αρχές να μοιραστούν όλα τα δεδομένα σχετικά με την προέλευση του ιού SARS-CoV-2, ώστε να διερευνηθούν όλες οι πιθανές θεωρίες.   

Υγεία & Σώμα
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τι στρέφει έναν άνθρωπο στους εθισμούς;

Άκου την επιστήμη / Τι στρέφει έναν άνθρωπο στους εθισμούς;

Oι εξαρτήσεις, οι ψυχοδραστικές ουσίες και η απειλή μιας νέας πανδημίας. Ο καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στο ΕΚΠΑ, Άγγελος Χατζάκης, εξηγεί στον Γιάννη Πανταζόπουλο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
SOS, το παιδί μου έχει διάσπαση προσοχής

Radio Lifo / SOS, το παιδί μου έχει διάσπαση προσοχής

Τι είναι η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας; Πόσα παιδιά και έφηβοι έχουν; Είναι η ΔΕΠΥ διαταραχή της εποχή μας; Τι πρέπει να γνωρίζει ένας γονιός όταν το παιδί του παρουσιάσει σημάδια διάσπασης προσοχής; Η Τζούλη Αγοράκη συζητά με την παιδοψυχίατρο Τέρψη Κόρπα και τον ψυχοπαιδαγωγό Χρήστο Σκαλούμπακα.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
HIV: Στην Gilead δεν κάνουμε εκπτώσεις στην αλήθεια

Υγεία & Σώμα / HIV: Στην Gilead δεν κάνουμε εκπτώσεις στην αλήθεια

Η Βίκυ Τσάμη, Director Public Affairs, και ο Ιωάννης Κατσαρόλης, παθολόγος-λοιμωξιολόγος, Director Medical Affairs της Gilead Sciences, μιλούν για τις πρωτοβουλίες της βιοφαρμακευτικής εταιρείας που στόχο έχουν να προκαλέσουν την κοινωνία ώστε να σκεφτεί βαθύτερα, να αναμετρηθεί με τον φόβο και την άγνοια.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η Φλόγα που ζεσταίνει τις καρδιές των παιδιών με καρκίνο και των οικογενειών τους

Υγεία & Σώμα / Η Φλόγα που ζεσταίνει τις καρδιές των παιδιών με καρκίνο και των οικογενειών τους

Ο παιδικός καρκίνος είναι μια πολύ δύσκολη δοκιμασία. Όμως καμιά οικογένεια δεν είναι μόνη γιατί έχει συμπαραστάτη εδώ και 42 χρόνια τη «Φλόγα», ενώ το ιατρικό οπλοστάσιο διευρύνεται με πρωτοποριακές θεραπείες που εφαρμόζονται στα ελληνικά νοσοκομεία και η χώρα αποκτά περισσότερους δότες μυελού των οστών.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
MOUTH TAPE

Υγεία & Σώμα / Μπορεί το κλείσιμο του στόματος με ταινία να βοηθήσει με το ροχαλητό και την υπνική άπνοια;

Εικόνες ανθρώπων που κοιμούνται με το στόμα τους κλεισμένο με ταινία έχουν κατακλύσει το Instagram και το TikTok, αλλά και την έβδομη σεζόν του δημοφιλούς ριάλιτι «Love is Blind».
THE LIFO TEAM
Νόσος ALS: Ο κορυφαίος ερευνητης James Berry στην Ελλάδα

Υγεία & Σώμα / Ο ειδικός της νόσου ALS στην Ελλάδα: Νέες θεραπείες και ελπίδα για το μέλλον

Σε εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ και στο Αιγινήτειο, ο δρ. James D. Berry μίλησε για τη σπάνια νευροεκφυλιστική ασθένεια ALS, τις θεραπείες που έχουν εγκριθεί και εκείνες που βρίσκονται σε στάδιο κλινικών δοκιμών.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Το success story της πρόληψης του καρκίνου του μαστού βοηθά να αλλάξουμε νοοτροπία απέναντι στον καρκίνο

Υγεία & Σώμα / Το success story της πρόληψης του καρκίνου του μαστού

Ο Πανελλήνιος Σύλλογος «Άλμα ζωής» έχει συμβάλει καθοριστικά στην επιτυχημένη προσπάθεια πρόληψης του καρκίνου του μαστού, η οποία αποτελεί τη ναυαρχίδα στα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου για χρόνια νοσήματα που υλοποιούνται στην Ελλάδα.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Οι ασθενείς έχουν να αντιμετωπίσουν το χάσμα μεταξύ της υποψίας και της διάγνωσης του καρκίνου

Υγεία & Σώμα / Το χάσμα μεταξύ της υποψίας και της διάγνωσης του καρκίνου

Οι ογκολογικοί ασθενείς δεν έχουν να αντιμετωπίσουν μονάχα την ίδια τη νόσο αλλά και όλα τα εμπόδια που συναντούν στην πορεία. Ένα από αυτά, που δυσκολεύονται να υπερπηδήσουν, αφορά το χάσμα μεταξύ της υποψίας και της διάγνωσης, δύο στάδια καθόλου αλληλένδετα στην πράξη, για τα οποία μας μιλά ο πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ), Γιώργος Καπετανάκης.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Συναισθηματική υπερφαγία: «Έτρωγα κρύες πίτσες με μαρμελάδα και έξτρα τυρί»

Υγεία & Σώμα / Συναισθηματική υπερφαγία: «Έτρωγα κρύες πίτσες με μαρμελάδα και έξτρα τυρί»

Δύο γυναίκες που ζουν με τη διατροφική διαταραχή περιγράφουν τα επεισόδιά τους και εξηγούν πώς είναι να μην απολαμβάνεις το φαγητό αλλά να το χρειάζεσαι για να αποφορτιστείς.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ