LIVE!

Τι είναι, επιτέλους, αυτό που λέμε «κέντρο»;

Τι είναι, επιτέλους, αυτό που λέμε «κέντρο»; Facebook Twitter
Tο κέντρο δεν κινείται απλώς σε μια λογική ίσων αποστάσεων από την αριστερά και τη δεξιά, δεν συνιστά δηλαδή μια μετριοπαθή έκφρασή τους ούτε και αποτελεί ένα κολάζ των αξιών του παραδοσιακού αυτού δίπολου, αλλά είναι η ιστορική υπέρβασή του.
0

ΑΝ ΚΑΙ ΤΟ ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΑΣΤΕ ΟΛΟ ΚΑΙ ΣΥΧΝΟΤΕΡΑ, ομολογουμένως δεν είναι πάντα σαφές τι εννοούμε με αυτό. Το πολιτικό κέντρο είναι μεν όλα τα αρρήτως συμπεφωνημένα που ενώνουν όσους πολίτες θέλουν να δουν αυτό το κράτος να προκόβει και να συνομιλεί ισότιμα με τον σύγχρονο κόσμο, αλλά οι επιδιώξεις αυτές θα επιτευχθούν ακόμη αποτελεσματικότερα μόνο αν τύχουν βαθύτερης πολιτικο-διανοητικής επεξεργασίας.

Καταρχάς, το κέντρο δεν κινείται απλώς σε μια λογική ίσων αποστάσεων από την αριστερά και τη δεξιά, δεν συνιστά δηλαδή μια μετριοπαθή έκφρασή τους ούτε και αποτελεί ένα κολάζ των αξιών του παραδοσιακού αυτού δίπολου, αλλά είναι η ιστορική υπέρβασή του. 

Όπως το κλασικό αυτό δίπολο προέκυψε σταδιακά μέσα από τον κόσμο των προηγούμενων βιομηχανικών επαναστάσεων και της σύστοιχης ταξικής σύνθεσης που επέβαλε εκείνος ο καταμερισμός εργασίας, έτσι και το κέντρο είναι προϊόν των κοινωνικο-οικονομικών διεργασιών που έχουν να κάνουν με την εν εξελίξει 4η βιομηχανική επανάσταση. Μια επανάσταση που αναδιαρθρώνει πλήρως τις παλιότερες αντιθέσεις και ακυρώνει την έννοια της κοινωνικής τάξης.

Οι τεκτονικές κοινωνικές μετατοπίσεις της μνημονιακής Ελλάδας ήταν που οικοδόμησαν σταδιακά και μια νέα πολιτική κουλτούρα, η οποία επαναπροσδιορίζει το τρίγωνο πολίτη - πολιτικού -κράτους, μακριά τόσο από τον λαϊκισμό όσο και από τον αριστοκρατικό ελιτισμό. 

Έτσι, βασικό του στοιχείο είναι ο πραγματισμός του, το γεγονός δηλαδή ότι θέλει οι ιδέες να είναι άμεσα συνυφασμένες με μια συγκεκριμένη πραξεολογία, η οποία έχει στο επίκεντρό της τη βελτίωση της ζωής του πολίτη σε όλους τους τομείς. Και σε αυτό η υψηλή τεχνολογία μπορεί να αποδειχτεί καίριο μεταρρυθμιστικό εργαλείο, αφενός υπηρετώντας τον πολίτη και τις σύγχρονες ανάγκες του, αφετέρου μειώνοντας τις ανισότητες, υλικές, μορφωτικές, πολιτισμικές, των φύλων ή τις φυλετικές.

Είναι επομένως ένα εργαλείο ενίσχυσης της συμμετοχής στις κοινές υποθέσεις, προάσπισης του δημοσίου συμφέροντος και εν τέλει ισχυροποίησης της δημοκρατίας. Κατά συνέπεια, ελευθερία και ισότητα ευκαιριών δεν είναι για το κέντρο ασυμβίβαστες αξίες αλλά μπορούν κάλλιστα να συνυπάρχουν μέσα σε μια φιλελεύθερη δημοκρατία που είναι ταυτόχρονα συμπεριληπτική και ενσυναισθητική.

Το κέντρο πιστεύει, εξάλλου, τόσο στη σημασία του κράτους ως του μόνου ικανού διαχειριστή της σημερινής εποχής της διακινδύνευσης και των συνεχών κρίσεων, όσο και στην ελεύθερη αγορά, διότι έχει πλήρη συνείδηση ότι μόνο από εκεί μπορούν να προκύπτουν πάντα οι νέες και ρηξικέλευθες ιδέες και καινοτομίες. 

Πιστεύει, με άλλα λόγια, σε ένα κράτος αρωγό του πολίτη, το οποίο ταυτόχρονα εγγυάται τα δικαιώματά του (άρα δεν ζει εις βάρος των φορολογούμενων) και πιστεύει σε μια ελεύθερη αγορά και σε μια ισχυρή κοινωνία των πολιτών, όπου τα υποκείμενα μπορούν ελεύθερα να αναπτύξουν τις δυνατότητές τους.

Είναι δεδομένο προφανώς ότι οι επί μέρους πολιτικές του ευαισθησίες έχουν διαμορφθωθεί από τις ιστορικές εμπειρίες κάθε εθνικού κράτους ξεχωριστά. Ειδικά στην ελληνική περίπτωση, το κέντρο προέκυψε ως αποτέλεσμα των μεγάλων κοινωνικών, πολιτικών και πολιτισμικών διεργασιών που συνέβησαν στην Ελλάδα της κρίσης την προηγούμενη δεκαετία. Οι τεκτονικές κοινωνικές μετατοπίσεις της μνημονιακής Ελλάδας ήταν, με άλλα λόγια, που οικοδόμησαν σταδιακά και μια νέα πολιτική κουλτούρα, η οποία επαναπροσδιορίζει το τρίγωνο πολίτη - πολιτικού -κράτους, μακριά τόσο από τον λαϊκισμό όσο και από τον αριστοκρατικό ελιτισμό. 

Σε αυτήν τη σχέση ο πολίτης απαιτεί από τον πολιτικό (ως διαχειριστή του κράτους) ειλικρίνεια, ενσυναίσθηση, αποτελεσματικότητα, θωράκιση της λειτουργίας των θεσμών, ιδεολογική ανεξιθρησκία, όταν πρόκειται να λύσει πρακτικά προβλήματα που βελτιώνουν τη ζωή του, σεβασμό των φόρων του. Και από το κράτος, να προστατεύει τα θεμελιώδη δικαιώματά του, ιδίως σε περιόδους κρίσεων, να εγγυάται τις ελευθερίες του και να προάγει το συλλογικό συμφέρον. Και ο πολιτικός, από την πλευρά του, ζητά από τους πολίτες κρίση και υπευθυνότητα, ρεαλισμό και απομάκρυνση από τις επικίνδυνες σειρήνες του λαϊκισμού, καθώς και να ανταποκρίνονται στις συλλογικές υποχρεώσεις τους ‒ όχι μόνο να απαιτούν δικαιώματα.

Έτσι, ο μεταρρυθμισμός, ως μια συνεχής διαδικασία, συναντά τη φιλοπατρία (μακριά από τον εθνικισμό) και την ατομική και κοινωνική ευθύνη. Στην Ελλάδα ειδικά η επικράτηση μιας τέτοιας κουλτούρας θα οδηγούσε σε μια πραγματική αλλαγή παραδείγματος.

Επομένως, το κέντρο επαναπροσδιορίζει το πεδίο της πολιτικής με όρους πολιτικούς αλλά και ηθικούς, ακόμη και αισθητικούς, με την έννοια ότι συμβάλλει στη συγκρότηση ενός νεοφανούς πολιτικού υποκειμένου το οποίο να ανταποκρίνεται στη νέα πραγματικότητα ενός κόσμου ριζικά διαφορετικού από εκείνον που γνωρίσαμε μεταπολεμικά και μεταπολιτευτικά. Και επειδή η γέννησή του είναι το αποτέλεσμα μιας ιστορικής ανάγκης καθώς και της νέας εποχής που έχει ξημερώσει ήδη, κατέχει το προνόμιο μιας πολύ θελκτικής δύναμης που μπορεί να δημιουργεί ευρύτερες κοινωνικές συμμαχίες με ομάδες και πολίτες με διαφορετικές πολιτικές καταγωγές. Και αυτό είναι που αποτελεί και το συγκριτικό του πλεονέκτημα έναντι παλαιότερων πολιτικών σχημάτων που απλώς επιδίωκαν να μπουν σφήνα στο δίπολο δεξιάς και αριστεράς. Το νέο κέντρο, αντιθέτως, δεν το διεμβολίζει απλώς αλλά το ακυρώνει μέσα από την ιστορική αυτή υπέρβαση που ήδη δείχνει τα ευεργετικά της αποτελέσματα, όπου αυτό κυβερνά.

Υπό αυτή την έννοια, η μερική απροσδιοριστία του κέντρου είναι αναγκαία εφόσον αυτοπροσδιορίζεται με όρους μέλλοντος. Σημαίνει ότι οφείλει να μένει ανοιχτό στο καινούργιο και σε αυτό που δεν έχει ακόμη υπάρξει. Και σημαίνει ότι οφείλει να αποτελεί τον πολιτικό διαμορφωτή του μέλλοντος, που άλλωστε δεν αφορά πλέον κάτι μακρινό και ασαφές αλλά κάτι που ολοένα περισσότερο ταυτίζεται με το παρόν. Απέναντι σε όσους είναι εθισμένοι να βλέπουν την πολιτική με όρους εικοστού αιώνα, το κέντρο είναι η μόνη πολιτική δύναμη που μπορεί να αντιληφθεί τα διακυβεύματα του εικοστού πρώτου. Που κυρίως μπορεί να τα διαμορφώσει επ’ ωφελεία των πολλών.

Οπτική Γωνία
0

LIVE!

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Την ώρα που στην σκηνή εμφανίστηκε ένας τρίτος παίκτης

Ηχητικά Άρθρα / Η ώρα που στην σκηνή εμφανίζεται ένας τρίτος παίκτης

Ο απροσδόκητος μέχρι πρότινος «παίκτης» Νίκος Ανδρουλάκης εμφανίζεται έτοιμος να υποδεχτεί τους απογοητευμένους ψηφοφόρους από δεξιά κι αριστερά και την ίδια στιγμή ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξης Τσίπρας κάνουν ό,τι μπορούν για να τον βοηθήσουν.
THE LIFO TEAM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κοινωνική κατοικία: Μπορεί το παράδειγμα της La Borda να εφαρμοστεί στην Αθήνα;

Συνεταιριστική κατοικία / Μπορούμε να αντιγράψουμε τη Βαρκελώνη και να λύσουμε το στεγαστικό;

Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται αναζωπύρωση των συνεταιριστικών στεγαστικών κινημάτων, στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα, η στεγαστική κρίση οξύνεται. Το παράδειγμα της La Borda στη Βαρκελώνη θα μπορούσε να δώσει τη λύση, χρειάζεται όμως πολιτική βούληση.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας»

Βασιλική Σιούτη / Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας

Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη ρύθμιση για τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα και να ενισχύσει την απήχησή της στο συντηρητικό κοινό, παρά τις διαφοροποιήσεις ακόμη και μέσα στην κυβερνητική παράταξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

Οπτική Γωνία / Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

«Ό,τι όμως και αν υπήρξε ο Διονύσης Σαββόπουλος, είχε τη δόνηση, τον λοξό τόνο, μια διάθεση μεταμόρφωσης και γιορτής. Επέστρεφε σε μια πάμφωτη αυλή, περιμένοντας τους φίλους, το νόημα της συνάθροισης».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
ΕΠΕΞ Στην εποχή του Οφθαλμού

Ιλεκτρίσιτυ / Στην εποχή του Οφθαλμού

Οι κρίσεις ευνοούν την εξουσία, διατηρώντας ένα επίπεδο φόβου μες στην κοινωνία, νομιμοποιώντας μέτρα που ανακουφίζουν τον φόβο αυξάνοντας τον έλεγχο, και δημιουργώντας ευκαιρίες για τη διοχέτευση του κεφαλαίου.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Μετά τα ερείπια της Γάζας: ποιος μπορεί να χτίσει ξανά την ελπίδα;;

Οπτική Γωνία / Η Γάζα μετά τον πόλεμο: Υπάρχει ελπίδα;

Η καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος του Κέντρου Ερευνών για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Μαρία Γαβουνέλη, αναλύει τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης, τον ρόλο της Ευρώπης και της Ελλάδας και το αβέβαιο μέλλον μιας λύσης δύο κρατών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Ακροβατώντας / Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Οι μοναχικοί θάνατοι ηλικιωμένων ανθρώπων είναι ένα φαινόμενο που ολοένα εντείνεται και στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας μπει στον δημόσιο διάλογο, μήπως πειστούν οι αρμόδιοι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Ρεπορτάζ / Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Η προκήρυξη διαγωνισμών για την εκπόνηση μελετών που αφορούν τη χρήση της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου ως ποδηλατοδρόμου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την οριστική απώλεια μιας εμβληματικής υποδομής με υψηλή ιστορική, τουριστική και συγκοινωνιακή αξία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οπτική Γωνία / Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ξανά τη φθορά εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να δείχνουν ανήμπορες να ανατρέψουν το κλίμα απαξίωσης, όπως και οι νέοι παίκτες – που είναι παλιοί. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Υγεία / «Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Δημήτρης Δασκαλάκης: Ο διακεκριμένος ελληνικής καταγωγής λοιμωξιολόγος, που παραιτήθηκε πρόσφατα από επιτελική θέση  καταγγέλλοντας το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ για εξωθεσμικές πιέσεις και αντιεπιστημονικές πρακτικές, μιλά για την απόφασή του, τη δημόσια υγεία στην Αμερική, τον Covid, τον HIV αλλά και την αφύπνιση του επικίνδυνου «ιού» του φασισμού.   
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Ρεπορτάζ / Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Πάνω από 312.000 θανατώσεις ζώων, φόβοι για lockdown και απειλή για μείωση των εξαγωγών του εθνικού προϊόντος μας εξαιτίας της ευλογιάς των προβάτων. Εμβολιασμός ή εκρίζωση του ιού; Ειδικοί μιλούν στη LiFO για το τι διακυβεύεται πραγματικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Social Media / Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Kαθορίζει την εικόνα μας, τη διάθεσή μας, τα οικονομικά μας, καθορίζει τον τρόπο που ζούμε. Θα έλεγε κανείς πως, μετά την έλευσή του, μια πετυχημένη selfie, σαν την περίφημη selfie των Oscar του 2014, αλλάζει τον μικρόκοσμο που ζούμε. Ο Χαράλαμπος Τσέκερης, κύριος ερευνητής ΕΚΚΕ και πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής & Τεχνοηθικής, αναλύει το φαινόμενο Instagram.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αυτό που πραγματικά συνδέει τα κινήματα διαμαρτυρίας της Γενιάς Ζ ανά τον πλανήτη

Οπτική Γωνία / Αυτό που πραγματικά συνδέει τα κινήματα διαμαρτυρίας της Γενιάς Ζ ανά τον πλανήτη

Το κόστος ζωής, η ανισότητα, η διαφθορά, ο νεποτισμός, η βιαιότητα των δυνάμεων καταστολής: αυτά είναι τα ζητήματα που απασχολούν τα κινήματα της Γενιάς Ζ και όχι τόσο τα memes ή τα καρτούν.
THE LIFO TEAM