Όσοι γερνούν ωραία. Από τον Κωστή Παπαγιώργη.

Όσοι γερνούν ωραία. Από τον Κωστή Παπαγιώργη. Facebook Twitter
Σον Κόνερι
0

ΑΝΤΕΧΕΙ, ΑΛΛΑ ΠΟΣΟ;  Η απορία ανήκει στους φίλους, στους θαυμαστές, και βέβαια στους λογής λογής ανταγωνιστές των διασήμων που, όσο είναι νέοι και λαμπεροί, μαγνητίζουν το πόπολο απανταχού της γης αλλά, μόλις δεχθούν την επίθεση των κρίσιμων δεκαετιών (περνώντας από τα -άντα στα -ήντα), αρχίζουν τα άγρια στραπάτσα. Οι γυναίκες χάνουν την ομορφιά τους, κυριολεκτικά τις λεηλατεί (ενίοτε τις γελοιοποιεί κιόλας) ο χρόνος –όπως την Ελίζαμπεθ Τέιλορ ή την Μπαρντό– και παρατείνουν την ύπαρξή τους σαν δοξασμένα λείψανα που χαίρονταν σε υπερσυντέλικο παρόν αλλά πενθούν σε ενεστωτικό. Αντίθετα, οι άντρες έχουν κάποια δυνατότητα να δεχθούν ξώφαλτσα τα βόλια και να περάσουν μια δεύτερη εποχή αρρενωπής ομορφιάς.

Παράδειγμα ο Σον Κόνερι. Παρότι η Ούρσουλα Άντρες θλιβόταν ήδη από τον Δόκτορα Νο επειδή, προτού αρχίσει το γύρισμα, έβαζαν ψεύτικη τούφα στην αρχόμενη καραφλίτσα του μάγκα από την Ιρλανδία, ο Σον έπεισε την υφήλιο για το σπάνιο σκαρί του, κατέστη είδωλο και πραγματικός σνομπ ακόμα και έναντι του εαυτού του. Όσοι δε τον φθόνησαν και πόνταραν στο χρόνο την πάτησαν άγρια, διότι ο Ιρλανδός τούς επεφύλασσε αυτό που δεν άντεχαν ούτε σαν σκέψη. Μέσα από τον κομψό και ανδροπρεπή Σον αναδύθηκε μια κραταιά φιγούρα ώριμου άντρα αλλά επ’ ουδενί γέρου. Γόης στα εβδομήντα του; Συμβαίνει κι αυτό.

Το αντίθετο μπορούμε να πούμε για τον Κέρκ Ντάγκλας (που είχε ρώσικο αίμα και λεγόταν Ισούρ Νταλιίλοβιτς Ντέμσκι). Κράμα βιαιότητας και λαϊκής γοητείας, κέρδισε τα μεταπολεμικά δημοψηφίσματα της έβδομης τέχνης με τον Τσάμπιον (του Μάρκ Ρόμπσον), το Τελευταίο Ατού (του Μπίλι Γουάιλντερ), τη Ζωή Ενός Ανθρώπου, τον Ασύλληπτο Επαναστάτη και τον Συμβιβασμό (του Καζάν). Πλατύστερνος, κοντοπόδαρος και με δυσανάλογο κεφάλι, δεν άντεξε τα δεύτερα -ήντα. Τον είδαμε μετά το τρίτο εγκεφαλικό να ψευδίζει στην οθόνη, να περιφέρεται σαν χάρβαλο του πάλαι ποτέ αψίκορου αν και βραχύσωμου νταγκλαρά.

Άρα οι καλοί πεθαίνουν νέοι; Τουλάχιστον στην περίπτωση του Τζέιμς (Μπάιρον) Ντιν, αυτό ισχύει απολύτως. Βγαλμένο από τα χέρια του Ελία Καζάν και τη σχολή του Άκτορς Στούντιο, αυτό το πρωτοφανές κεφάλι χτύπησε κατάκαρδα τη νεολαία του ’50, που πάσχιζε να βρει έναν τρόπο να επινοήσει τον εαυτό της. Στα Ανατολικά της Εδέμ, η πίκρα μέχρι θανάτου και το θέλγητρο του αρρενωπού αυτοβασανισμού εκτόξευσαν τον Ντιν σε έναν ουρανό συμβολοποίησης όπου δεν κατοίκησε εσωτερικά μόνο μια γενιά, αλλά και μια ορισμένη άποψη για τη ζωή. Τι έλειπε από αυτόν τον άνθρωπο που θύμιζε αριστούργημα της τύχης; Ο βίαιος θάνατος. Επήλθε κι αυτός, για να τον στεφανώσει με την απαραίτητη αδικία που πρέπει να συνοδεύει όποιον δεν έχει προγόνους και απογόνους.

Το δίδυμο Φιντέλ Κάστρο - Τσε Γκεβάρα είναι ενδεικτικό και διδακτικό. Ο πρώτος, Κουβανός βέρος, ενσάρκωσε την Επανάσταση, απέβη σπαζοκεφαλιά για τον Κένεντι και εν γένει για τα σαΐνια του Πενταγώνου, πέρασε από σαράντα κύματα με αποτέλεσμα, ακόμα και σήμερα, υπέργηρος πλέον, να προσωποποιεί τον μέγα άθλο και την επερχόμενη κατάρρευση. Στο άλλο άκρο, ο Αργεντίνος Ερνέστο Γκεβάρα είχε τη μοίρα που του υπαγόρευσε μυστικά το σουλούπι του. Με ένα κεφάλι που οι πάντες θα ήθελαν να φέρουν, διαφώνησε με τον Κάστρο, σαν τον Σιφουένκος, στράφηκε προς τη Νότια Αμερική, όπου τελικά βρήκε αυτό πού επεδίωκε: το θάνατο του επαναστάτη. Μπλουζάκια, κονκάρδες, πίνακες, βιβλία απαθανατίζουν τη μορφή του, που κανείς δεν θέλει να τη σκεφτεί γερασμένη και ασθενική.

Ας μιλήσουμε όμως και για έναν άσχημο άντρα. Ο Ζαν Πολ Σαρτρ απασχόλησε το Παρίσι περίπου μισόν αιώνα. «Δεν είμαι και νάνος» έγραφε στις Λέξεις. Πράγματι, νάνος ή βάτραχος, άνθρωπος του Βισύ ή υστερότοκο της Αριστεράς, μουτσούνα του Χάιντεγκερ ή εχθρός του γαλλικού αστικού πνεύματος, αυτός ο δαιμόνιος άνθρωπος αναστάτωσε τα γαλλικά γράμματα, έστησε τόμους στη σειρά, ωσότου η επίδραση ειδικών ουσιών που έπαιρνε τον οδήγησαν σε θλιβερή κατάρρευση – τα τελευταία χρόνια του κατάντησε παίγνιο στα χέρια πνευματικών καθοδηγητών εβραϊκής προελεύσεως. Ο Ηλίθιος της Οικογένειας δεν τον έσωσε από τον ηλίθιο του Παρισιού.

Όσο για τα δικά μας διάσημα πρόσωπα, η πιο χαρακτηριστική περίπτωση ανδρός που «πάτησε» το χρόνο και έσωσε τη μορφή του είναι αυτή του Ζήσιμου Λορεντζάτου. Ντόπιος κατά το φρόνημα και ευρωπαίος κατά την εμφάνιση, έζησε μέσα σε ένα κλίμα πνευματικής βασκανίας η οποία δεν του επέτρεψε να πιει από τη βρύση της δαχτυλοδειχτούμενης διασημότητας. Ιερέας μιας μικρής αδελφότητας αφοσιωμένων, άγνωστος στον πολύ κόσμο, ευτύχησε να μην τον προδώσει το σώμα του και ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Δεν μπορούμε να ξεχάσουμε βέβαια τα στερνά του Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος ταυτίστηκε με τον μεταχουντικό μετασχηματισμό της χώρας. Τα βίντεο από τη ζωή του στην Αμερική δείχνουν έναν επιτυχημένο μετανάστη που διέπρεπε στον πανεπιστημιακό του κλάδο όντας συνάμα υποδειγματικός οικογενειάρχης – κατά το αμερικανικό πρότυπο. Με την επάνοδο στη χώρα, ο άνθρωπος με το ζιβάγκο έπαιξε όλα τα μεγάλα στοιχήματα. Κοινωνικός αναμορφωτής, πολιτικός εκτός συναγωνισμού, σύμβολο της μεσαίας τάξεως που επιτέλους ασπάστηκε την εξουσία. Το τέλος του δεν ήταν στο ύψος των προσδοκιών του. Οι περιπέτειες με τα νοσοκομεία, όπου τον βλέπαμε υποβασταζόμενο, κατερειπωμένο, φέρθηκαν σκληρά σε έναν άνθρωπο που δεν ήθελε να γεράσει.

Τα γεράματα του Μητσοτάκη είναι γνωστά.

Οπτική Γωνία
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Η μόνη καλλιέργεια που σώθηκε είναι της καταναλωτικής πλάνης»

Ρεπορτάζ / «Η μόνη καλλιέργεια που σώθηκε είναι της καταναλωτικής πλάνης»

Ο συγγραφέας Γιάννης Μακριδάκης, που ζει στη Χίο και καλλιεργεί εκεί ο ίδιος τη δική του γη, περιγράφει στη LiFo την καθημερινότητα, που έχει αλλάξει ριζικά μετά τις φωτιές, και την προσπάθεια των κατοίκων να σταθούν ξανά στα πόδια τους.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Θα λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία ο Τραμπ και με ποιους όρους;

Βασιλική Σιούτη / Θα λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία ο Τραμπ και με ποιους όρους;

Πώς θα τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και πόσο κοντά βρισκόμαστε σε αυτό το τέλος; Τραμπ και Πούτιν μοιάζουν αποφασισμένοι, αλλά ο Ζελένσκι και οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν βιάζονται.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μαζωνάκης: Το χρονικό μιας (ακόμα) διαπόμπευσης

Οπτική Γωνία / Μαζωνάκης: Το χρονικό μιας (ακόμα) διαπόμπευσης

Αν έβγαζε κάποιος ένα συμπέρασμα από τον χειρισμό της υπόθεσης αυτής, θα έλεγε πως «όλα ήταν ένα λάθος». Ένα λάθος το οποίο πολλοί δεν το βλέπουν ως τέτοιο, καθώς θεωρούν αυτονόητο να μαθαίνουν πληροφορίες για τις ζωές των άλλων, ακόμα και αν αυτές έχουν δυσκολίες και απαιτούν σεβασμό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Για τους «εμπρηστές της Πάτρας»: Ιδεολογικές καταχρήσεις μιας φωτογραφίας

Οπτική Γωνία / Για τους «εμπρηστές της Πάτρας»: Ιδεολογικές καταχρήσεις μιας φωτογραφίας

Από που προκύπτει το αναρχικό, πόσο μάλλον κάποιο «κομμουνιστικό» προφίλ των «εμπρηστών»; Από ένα σκουλαρίκι, την είδηση για το χασίς και τα τσίπουρα, τα ρούχα που είναι αυτά που συναντάς σε πλήθος εικοσάρηδων σε πλατείες και δρόμους της χώρας;
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Υπάρχει όντως λόγος να επιστρέψει ο Τσίπρας;

Οπτική Γωνία / Υπάρχει όντως λόγος να επιστρέψει ο Τσίπρας;

Υπάρχει ανάγκη στην πολιτική ζωή για ένα νέο κόμμα; Υπάρχει κρίσιμος ζωτικός χώρος που δεν έχει εκπροσώπηση; Μπορεί να ξεπεραστούν ή, έστω, να αμβλυνθούν οι έντονα αρνητικές μνήμες από τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ; Είναι ο Αλέξης Τσίπρας το ιδανικό πρόσωπο;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Σουδάν: Ο ξεχασμένος πόλεμος και τα «παιδιά-πρόσφυγες» που κατηγορούνται ως διακινητές

Οπτική Γωνία / Σουδάν: Η μεγαλύτερη τραγωδία του αιώνα δεν γίνεται ποτέ πρωτοσέλιδο

Οι νεκροί από τις συγκρούσεις, την πείνα και τις επιδημίες υπολογίζεται συνολικά περί το 1 εκατ., και περισσότεροι από τους μισούς εξ αυτών είναι παιδιά. Μια εφιαλτική κατάσταση, που έχει όμως την «ατυχία» να περνά σε δεύτερη ή και τρίτη μοίρα, καθώς ούτε τα ΜΜΕ και τους διεθνείς οργανισμούς φαίνεται να συγκινεί ιδιαίτερα ούτε εντάσσεται εύκολα σε κάποιο πολιτικό αφήγημα ώστε να εμπνεύσει μαζικά κινήματα αλληλεγγύης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Οπτική Γωνία / Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Σκέψεις πάνω στην απόφαση του Oposito, ενός μικρού εκδοτικού οίκου που έχει δώσει ενδιαφέροντα δείγματα ανήσυχης κοινωνικής και πολιτισμικής σκέψης, για την «αποδέσμευσή» του σε σχέση με το βιβλίο της κοινωνιολόγου Eύα Ιλούζ «Ψυχρή τρυφερότητα. Η άνοδος του συναισθηματικού καπιταλισμού».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ακροβατώντας / Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ένα εντυπωσιακά μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας είναι διατεθειμένο να δώσει «συγχωροχάρτι» για ένα μεγάλο οικονομικό σκάνδαλο, αρκεί οι εμπλεκόμενοι να τηρήσουν ακροδεξιά και ρατσιστική στάση στο μεταναστευτικό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πέντε ιδρύματα πρώην πρωθυπουργών και ένα ινστιτούτο. Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Ρεπορτάζ / Τα ιδρύματα των πρώην πρωθυπουργών: Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Τυπικά, σκοπός τους είναι η διατήρηση των αρχείων και η προβολή του έργου πρώην πρωθυπουργών. Στην πράξη, όμως, λειτουργούν και ως think tanks και πολιτικά εργαλεία επιρροής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ