Η Παλαιστίνη, το Ισραήλ και «η ντροπή τού να είσαι άνθρωπος»

Η Παλαιστίνη, το Ισραήλ και η ντροπή του να είσαι άνθρωπος Facebook Twitter
Το Ισραήλ γεννήθηκε από τη μεγαλύτερη φρικαλεότητα της ανθρώπινης ιστορίας κι από ένα πελώριο συλλογικό τραύμα. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0


ΜΙΑ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ των τελευταίων εβδομάδων οφείλει να ξεκινά από μια καταδίκη των κρατικών εγκλημάτων. Των εγκλημάτων της Χαμάς, καθώς οι επιθέσεις της στις 7 Οκτωβρίου συνιστούν δείγματα κρατικής κτηνωδίας. Η εισβολή σε φεστιβάλ και σε κιμπούτς, οι φόνοι, η περιφορά των πτωμάτων, η βιντεοσκόπηση αυτών των πράξεων και το ποστάρισμα online αφήνουν ασυγκίνητους μόνο τους πιο αιμοδιψείς. Δεν είναι απελευθερωτικός αγώνας να μακελεύεις αμάχους∙ είναι φρίκη.

Αλλά και των εγκλημάτων του Ισραήλ, αφού, αν θέλουμε να ονοματίζουμε τη φρίκη, πρέπει να το κάνουμε απ’ όπου κι αν προέρχεται. Θα πρέπει να καταδικάσουμε την κτηνωδία του Ισραήλ – τόσο αυτή των τελευταίων εβδομάδων, όσο κι αυτή των τελευταίων δεκαετιών.

Η απάντηση του Ισραήλ στα χτυπήματα της Χαμάς λαμβάνει, σύμφωνα με πολλούς, διαστάσεις γενοκτονίας¹. Στο πνεύμα του δόγματος Νταχίγια –που ασπάζεται απροκάλυπτα εγκλήματα πολέμου προάγοντας τη χρήση «δυσανάλογης» βίας σε «ύποπτες» κατοικημένες περιοχές– το Ισραήλ έχει εξαπολύσει πάνω από 8.000 βόμβες σε μια έκταση μικρότερη απ’ την Αθήνα, σκοτώνοντας χιλιάδες αμάχους.

«Ντροπή». Είναι μια κραυγή ελευθερίας. Είναι ένας τρόπος για να πεις: Ποτέ ξανά γενοκτονία – Κάτω η κάθε τυραννία – Λευτεριά στην Παλαιστίνη.

Η πολεμική στρατηγική του Ισραήλ δεν είναι μόνο εγκληματική· είναι κοντόφθαλμη και καταστροφική, προωθώντας τον κύκλο της βίας που τη γεννά. Σκοτώνοντας αμάχους, το Ισραήλ δεν καταδικάζει μόνο Παλαιστίνιους, αλλά και δικούς του πολίτες. Αφού, ακόμα κι αν εξαϋλωθεί η Χαμάς, κάποιο μικρό παιδί της Γάζας θα επιβιώσει, θα μεγαλώσει στα συντρίμμια, με παραμάνα την οργή. Αυτό το παιδί «ίσως γίνει στρατιώτης, [ίσως βρεθεί] ζωσμένο με φυσίγγια δυναμίτη», ίσως εισβάλει σε φεστιβάλ και μακελέψει αμάχους, «και τότε [θα γράφουν πάλι] για τη βίαιη φύση των Παλαιστινίων [και] τότε κανείς δεν πρόκειται να ρωτήσει ποιος έσπειρε αυτό που πια θερίζει».²

Αλλά μια συνολική εκτίμηση της φρίκης δεν μπορεί να μείνει στις τελευταίες εβδομάδες. Οφείλει να καταδικάσει όσα επιβάλλει η κατοχή του Ισραήλ στους Παλαιστίνιους τις τελευταίες δεκαετίες. Διαχωρισμός, απαγόρευση κυκλοφορίας, checkpoints και παρακολούθηση∙ εποικισμοί και απαλλοτριώσεις∙ τακτικές λιμοκτονίας∙ αυθαίρετες συλλήψεις, συστηματικοί βομβαρδισμοί, δολοφονίες∙ τέλος, η θεσμοποίηση των παραπάνω σε νόμους και διατάγματα – πράγματα με ένα συγκεκριμένο όνομα: «Απαρτχάιντ».³

Στο πλαίσιο αυτό, Ισραηλινοί στρατιώτες και έποικοι έχουν σκοτώσει πάνω από 3.500 Παλαιστίνιους από το 2008 έως σήμερα. Χιλιάδες άλλοι έχουν πεθάνει λόγω του αποκλεισμού από υπηρεσίες υγείας. Αυτό μάς δείχνει κάτι ουσιαστικό: Η βία, η δολοφονία, ακόμα και ο πόλεμος δεν περιορίζονται σε όπλα και σε βόμβες. Η μάχη δεν ξεκινά με την πρώτη βολή. Μορφές «διοικητικής» ή «αναίμακτης» (συγκαλυμμένης δηλαδή) βίας ενδέχεται να είναι πιο αιματηρές από ένοπλες επιθέσεις.

Οι φιλοϊσραηλινοί θα σπεύσουν να δικαιολογήσουν τις κτηνωδίες κραδαίνοντας το λάβαρο του αντισημιτισμού. Πράγματι, ο αντισημιτισμός –που κρατάει 2.500 χιλιάδες χρόνια– συνεχίζει να εκφράζεται μέσα από την υποστήριξη Δυτικών στις επιθέσεις της Χαμάς. Συμπληρώνεται από τον αντι-αραβισμό και την ισλαμοφοβία, αποδεικνύοντας πως και τα δύο είναι ειδοποιά στοιχεία του προνομιακού «φορτίου του λευκού ανθρώπου», του ρατσισμού που εξορίζει σώματα από την επικράτεια του «πενθίσιμου». Μόνο η διπλή άρθρωση μιας (μύχιας) ισλαμοφοβίας κι ενός (καθωσπρέπει) αντισημιτισμού επιτρέπει σε μεγάλες μερίδες ανθρώπων στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ να αγνοούν επιδεικτικά τους νεκρούς της Παλαιστίνης ενώ πενθούν δακρύβρεχτα τους νεκρούς του Ισραήλ[4]  – και το αντίστροφο.

Φυσικά, δεν ξεχνάμε. Το Ισραήλ γεννήθηκε από τη μεγαλύτερη φρικαλεότητα της ανθρώπινης ιστορίας κι από ένα πελώριο συλλογικό τραύμα: τη Σοά. Όμως ένα τραύμα –κι ο φόβος μήπως ξαναβιωθεί– δεν δικαιολογεί τη διάπραξη εγκλημάτων που μπορούν να το επαναλαμβάνουν σαν κύκλο. Η Σοά δεν μπορεί να οδηγεί στη Νάκμπα («καταστροφή» και στις δυο γλώσσες), ούτε στον θερισμό αθώων Παλαιστινίων. Τη στιγμή που παραδίδω αυτό το άρθρο, το Ισραήλ έχει σκοτώσει πάνω από 9.500 Παλαιστίνιους, εκ των οποίων τουλάχιστον οι 4.000 είναι παιδιά. Όχι μαχητές της Χαμάς. Παιδιά. Την ώρα που γράφω αυτές τις γραμμές, Παλαιστίνιοι γονείς γράφουν τα ονόματα των παιδιών τους στα χέρια, ώστε να ταυτοποιηθούν τα διαμελισμένα σώματα μετά τους βομβαρδισμούς. Αμέτρητα ισραηλινά αεροσκάφη σχίζουνε τους αιθέρες. Δεν είναι αντιτρομοκρατική δράση. Είναι τρομοκρατία. Δεν συνιστά «ανθρωπιστική κρίση», αλλά μαζική και οργανωμένη σφαγή.

Μετά από τη Σοά, το Ισραήλ γεννήθηκε με μια ξεκάθαρη υπόσχεση: «Ποτέ ξανά». Αλλά το «ποτέ ξανά» δεν ισχύει για έναν μόνο λαό, δεν έχει σημασία μόνο για τον δικό μας. Ένα απ’ τα πανό των Αμερικανοεβραίων διαδηλωτών υπέρ της Παλαιστίνης στο Grand Central έγραφε: «Never again for anyone». «Ποτέ ξανά γενοκτονία» σημαίνει ποτέ ξανά για οποιονδήποτε λαό – κάτι που το Ισραήλ φαίνεται να ξεχνά.

Ο Πρίμο Λέβι, επιζών της Σοά, έγραφε το ’47 για την «ντροπή του να είσαι άνθρωπος».[5] Αυτό γεννά η εθνοκάθαρση: Μια βαθιά ντροπή που ανήκεις στο είδος που τη διαπράττει. Τριανταπέντε χρόνια μετά, ο Γιάσερ Αραφάτ –που ουδεμία σχέση είχε με τη Χαμάς και τον αντισημιτισμό της– ανακάλυψε το ίδιο αίσθημα μπροστά στις σφαγές Παλαιστινίων που υποκινούσε το Ισραήλ: «Ντροπή», ήταν το μόνο που μπορούσε να πει, «ντροπή».[6] Είναι το ίδιο αίσθημα που επιστρέφει σήμερα με τις νεότερες κτηνωδίες: Η βαθύτατη ντροπή τού να ανήκεις στο γένος των ανθρώπων.

«Ντροπή». Είναι μια κραυγή ελευθερίας. Είναι ένας τρόπος για να πεις: Ποτέ ξανά γενοκτονία – Κάτω η κάθε τυραννία – Λευτεριά στην Παλαιστίνη.


[1] Center for Constitutional Rights, Israel’s Unfolding Crime of Genocide of the Palestinian People, 18/10/2023.
[2] Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μάρκος, Περί σποράς και θερισμού. 2023 [2009].
[3] Διεθνής Αμνηστία, Israel’s Apartheid Against Palestine, 2022.
[4] Τζ. Μπάτλερ, Παλαιστίνη: Ο στοχασμός δεν σημαίνει σχετικοποίηση,  μτφρ. Nomadic Universality. 13/10/2023.
[5] Ζ. Ντελέζ, Κριτικά και Κλινικά, μτφρ. Χ. Κολύρη-Γ. Ρήγας, Κέδρος (υπό έκδοση).
[6] G. Deleuze, The Grandeur of Yasser Arafat. 1983.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Social Media / «To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Ο επικεφαλής Κυβερνητικών Σχέσεων και Δημόσιας Πολιτικής του TikTok στη Νότια Ευρώπη, Enrico Bellini, περιγράφει το μυστικό της επιτυχίας της δημοφιλούς πλατφόρμας και εξηγεί γιατί η προστασία των δεδομένων των Ευρωπαίων χρηστών είναι υψίστης σημασίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Οπτική Γωνία / Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Ορθώς μας σοκάρει το «No Mercy» που «παίζει» με τον βιασμό και την αιμομιξία, όμως την ίδια στιγμή ζούμε σε μια κοινωνία όπου η γυναικεία υποταγή πλασάρεται ως κανονικότητα.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τα νέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Πολιτική / Nέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Η υπόθεση των Τεμπών επιστρέφει στη Βουλή μέσω της δικογραφίας για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή, αλλά στελέχη της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι αυτήν τη φορά είναι καλά προετοιμασμένοι. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
κωνσταντοπουλου

Βασιλική Σιούτη / Ποιος είναι, τελικά, αξιωματική αντιπολίτευση;

Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν πλέον στη δεύτερη θέση το κόμμα της Πλεύσης Ελευθερίας. Θα διατηρήσει η Ζωή Κωνσταντοπούλου τη δυναμική που απέκτησε; Θα αλλάξει σύντομα πάλι η σειρά των κομμάτων; Το σίγουρο είναι πως η ρευστότητα είναι η νέα πολιτική συνθήκη. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Tίτλος: Explainer: Το κίνημα "Cute Winter Boots" και το κριντζ της ψηφιακής πολιτικοποίησης

Explainer / «Cute Winter Boots»: Όσο κι αν το υποτιμάτε, το TikTok παράγει πολιτική

Το hashtag #CuteWinterBoots συγκεντρώνει τους προβληματισμούς των χρηστών για την άνοδο της παγκόσμιας ακροδεξιάς και για τον τρόπο που εφαρμόζεται η δημοκρατία σήμερα. Έχουμε αφήσει πίσω μας για πάντα το «για να συμμετέχω στην πολιτική πάω σε συνελεύσεις και γράφομαι σε κόμμα».
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τι μας δείχνουν τα πρώτα ίχνη ζωής εκτός της Γης;

Διάστημα / Βρέθηκαν όντως ίχνη εξωγήινης ζωής;

Τι ανακάλυψε ακριβώς το τηλεσκόπιο James Webb; Θα υπάρξει σύντομα κατοικήσιμος πλανήτης; Πόσο κοντά είμαστε στην κατάκτηση του Διαστήματος; Ο αστρονόμος και καθηγητής Φυσικής του Διαστήματος Ξενοφών Μουσάς εξηγεί τι σηματοδοτεί η ανακάλυψη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Βασιλική Σιούτη / Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι θα διεκδικήσει και τρίτη πρωθυπουργική θητεία και τα δίνει όλα με στόχο την άμεση αντιστροφή του αρνητικού πολιτικού κλίματος.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χριστόφορος Πισσαρίδης: «Με ενοχλεί που η Ελλάδα, σε όλες τις λίστες, βρίσκεται στην τελευταία θέση»

Χριστόφορος Πισσαρίδης / «Με ενοχλεί που η Ελλάδα βρίσκεται παντού στην τελευταία θέση»

Από τον Τραμπ και την AI μέχρι την ελληνική γραφειοκρατία και την παγκόσμια ύφεση, ο νομπελίστας καθηγητής Οικονομικών Σερ Χριστόφορος Πισσαρίδης μιλά στη LIFO για το μέλλον της εργασίας και την απειλή του λαϊκισμού, εξηγώντας γιατί η Ελλάδα χρειάζεται λιγότερο Δημόσιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια σχολιάζει στη LiFO τη σύγκρουση που έχει ξεσπάσει μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και των αμερικανικών πανεπιστημίων και πώς βλέπει την επόμενη μέρα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αθήνα: Τα ηλεκτρικά πατίνια και το χάος της μικροκινητικότητας/ Πώς θα μπει τάξη στο χάος με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;/ «Δεν γίνεται να μην έχουμε πατίνια γιατί είναι επικίνδυνο να κυκλοφορήσουν»

Ρεπορτάζ / Τι θα γίνει επιτέλους με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;

Τα ηλεκτρικά πατίνια είναι η νέα τάση μετακίνησης στην πόλη αλλά προς το παρόν δημιουργούν αρκετά προβλήματα και προκαλούν αντιδράσεις. Πώς θα μπουν όρια στην άναρχη κυκλοφορία τους και τη στάθμευσή τους και ποιες υποδομές χρειάζονται;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Ρεπορτάζ / Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Νέοι αυτοκινητόδρομοι, νέες γραμμές μετρό, νοσοκομεία, σιδηρόδρομοι, αεροδρόμια. Στις μακέτες όλα φαίνονται φανταστικά. Πότε όμως στ' αλήθεια παραδίδονται, πόσο κοντά στις μακέτες θα είναι η πραγματικότητα; Και ποια οφέλη μπορεί να προσφέρουν στην κοινωνία και την οικονομία;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Απειλείται η οικονομία από νέο κραχ;

Οπτική Γωνία / Έρχεται νέο παγκόσμιο κραχ;

Εμπορικοί πόλεμοι, γεωπολιτικές απειλές και ο κίνδυνος παγκόσμιας ύφεσης. Πόσο θα επηρεαστεί η Ελλάδα από τη νέα εποχή Τραμπ; Ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, Κώστας Μήλας, μιλά στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Οπτική Γωνία / Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Υπάρχει τελικά ασυμβίβαστο μεταξύ χριστιανισμού και φεμινισμού; Μπορούν οι δύο ταυτότητες να συνυπάρξουν ή πρόκειται για έναν αδύνατο συνδυασμό; Δύο γυναίκες παραθέτουν τα επιχειρήματα κάθε πλευράς.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Ρεπορτάζ / Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Το πράσινο της πόλης μπορεί να είναι περιορισμένο, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις είναι αξιόλογο - και η άνοιξη το φέρνει ξανά στο προσκήνιο, μαζί με τα προβλήματά του. Λύσεις υπάρχουν· το ζητούμενο είναι να εισακουστούν.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ