Η κεντροαριστερά και το τίμημα της προδοσίας της

Τι συμβαίνει με την κεντροαριστερά; Facebook Twitter
Η κεντροαριστερά δεν είναι ελκυστική πια σε μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες, θεωρείται αναξιόπιστη και σχεδόν χρεωκοπημένη. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0


Η ΚΕΝΤΡΟΑΡΙΣΤΕΡΑ
έχει σοβαρό πρόβλημα, και μάλιστα σε όλες τις εκφράσεις της, είτε αυτή λέγεται ΠΑΣΟΚ, είτε ΣΥΡΙΖΑ, είτε όποιο άλλο κόμμα θέλει να προσθέσει κάποιος σε αυτή την πολιτική ομπρέλα. Δεν είναι ελκυστική πια σε μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες, δεν την επιλεγούν τα πιο δυναμικά κομμάτια της κοινωνίας (όπως οι νεαρότερες ηλικίες, οι οποίες παλιότερα τροφοδοτούσαν τις μεγάλες δεξαμενές της), θεωρείται αναξιόπιστη και σχεδόν χρεωκοπημένη. Εν πάση περιπτώσει, όσο κι αν προσπαθεί, αδυνατεί να έχει παρεμβατικό ρόλο όπως παλιότερα. Δεν την αγαπάνε πια πολιτικά.

Αργά, αλλά σταθερά, και με δεδομένες τις ελληνικές ιδιομορφίες (που στην προκειμένη περίπτωση συνδέονται και με τα μνημόνια και τα χρόνια που ακολούθησαν), έχασε τα ερείσματά της που παραδοσιακά ήταν τα πιο αδύναμα οικονομικώς κομμάτια της κοινωνίας, τα οποία παρέμεναν σε αυτήν γιατί μίλαγε και σε κάποιο βαθμό υλοποιούσε πολιτικές λογικές που κινούνταν γύρω από τον άξονα «ισότητα και αναδιανομή του πλούτου». Ήταν η εκπρόσωπός τους. Τώρα οι περισσότεροι από αυτούς τους πολίτες θεωρούν ότι η κυβερνώσα κεντροαριστερά σε διάφορες μορφές τούς έχει προδώσει.

Πολλά στελέχη του ΠΑΣΟΚ ή του ΣΥΡΙΖΑ κάνουν εναγώνιες προσπάθειες για να αθροίσουν τις δυνάμεις τους, πιστεύοντας ότι στην πολιτική ισχύει ό,τι και στα μαθηματικά: ένα κι ένα κάνουν δύο. Δεν ισχύει αυτό.

Σε άλλες εποχές, οι σημερινές πολιτικές συνθήκες θα ήταν ιδανικές για την κεντροαριστερά ή, τέλος πάντων, για όποιο κόμμα έφερε ανάλογα πρόσημα. Οι κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες έχουν διευρυνθεί, όλο και περισσότερες πληθυσμιακές ομάδες οδηγούνται αν όχι στη φτωχοποίηση τουλάχιστον στα πρόθυρά της, μεγαλύτερος πλούτος συσσωρεύεται στους ήδη κατέχοντες, οι δημόσιες παροχές υγείας και παιδείας μειώνονται δραστικά υπέρ των αντίστοιχων ιδιωτικών τομέων, οι οποίοι συνέχεια μεγεθύνονται, το στεγαστικό παραμένει από τα πιο σημαντικά προβλήματα για την πλειονότητα των ενοικιαστών, οι οποίοι συχνά καλούνται να διαθέσουν έναν ή σχεδόν έναν μισθό για να στεγαστούν, οι περισσότεροι συνταξιούχοι αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες ενός μήνα κ.ο.κ. Κανένας φορέας της κεντροαριστεράς, ούτε καν το άθροισμά τους, δεν μπορεί να απειλήσει τη συντηρητική παράταξη, η οποία χάνει σε σημαντικό βαθμό την επιρροή της με την απώλεια ψηφοφόρων οι οποίοι είτε πηγαίνουν σπίτι τους, επιλέγοντας την αποχή, είτε οδηγούνται σε λαϊκίστικα μορφώματα, όπως αυτό της Κωνσταντοπούλου ή και του Βελόπουλου.

Πολλά στελέχη του ΠΑΣΟΚ ή του ΣΥΡΙΖΑ κάνουν εναγώνιες προσπάθειες για να αθροίσουν τις δυνάμεις τους, πιστεύοντας ότι στην πολιτική ισχύει ό,τι και στα μαθηματικά: ένα κι ένα κάνουν δύο. Δεν ισχύει αυτό, στην πολιτική δεν αθροίζονται απλώς αριθμοί, υπάρχουν κι άλλες σημαντικές παράμετροι, οι ψηφοφόροι δεν καθοδηγούνται απόλυτα. Αλλά, ακόμα κι αν μια τέτοια πρόσθεση είχε μια ρεαλιστική βάση, το άθροισμα των δύο (ή και περισσότερων συγγενών πολιτικών φορέων) δεν αρκούν για να απειλήσουν με επάρκεια τη Νέα Δημοκρατία, η οποία καταρρέει μεν, αλλά παραμένει πρώτη δύναμη, με το δεύτερο κόμμα να απέχει πολύ· ακόμα και αν υποθέσουμε ότι η Πλεύση Ελευθερίας θα παγιωθεί στη δεύτερη θέση, και ότι αυτή δεν αποτελεί ένα συγκυριακό φαινόμενο λόγω της εκτόξευσης των ποσοστών της χάρη στον «δυναμικό» χειρισμό του εγκλήματος των Τεμπών.

Αρκετοί έχουν την εντύπωση πως αν στη θέση του επανεκλεγέντος στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη εκλεγόταν κάποιο άλλο πρόσωπο από τους διεκδικητές το κόμμα θα κατάφερνε καλύτερες δημοκοπικές επιδόσεις. Δεν υπάρχει κανένα απολύτως στοιχείο, ούτε καν μια ένδειξη, που να επιβεβαιώνει κάτι τέτοιο, ακόμα και αν αφορά τον δήμαρχο της Αθήνας, τον οποίο πολλοί θεώρησαν ιδανικό άνθρωπο για να ενώσει κυρίως τους δυο μεγαλύτερους εκφραστές της κεντροαριστεράς. Ο Χ. Δούκας, με τη βιασύνη και την υπέρμετρη φιλοδοξία του να διεκδικήσει, εκτός από τον δήμο, και την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, ουσιαστικά «κάηκε». Το πρόβλημα της αδυναμίας του ΠΑΣΟΚ να ανακάμψει σημαντικά δεν είναι πρόβλημα ηγεσίας αλλά της εικόνας που έχουν διαμορφώσει γι’ αυτό οι ευρύτερες μάζες και δημιουργήθηκε στα χρόνια που κυβέρνησε.

Το πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ έχει ακόμα πιο απλές απαντήσεις. Η αξιοπρεπής ήττα του 2019 δεν συνοδεύτηκε με αυτοκριτική και αναζήτηση των αιτίων. Όσα ακολούθησαν με την έλευση και αποκαθήλωση Κασσελάκη με μεθόδους που θα ζήλευε ο Στάλιν ολοκλήρωσαν την απαξίωση του κόμματος. Οι δημοσκοπήσεις είναι δηλωτικές της κατάστασης.

Με άλλα λόγια, η κεντροαριστερά στην Ελλάδα πλήρωσε το ότι εγκατέλειψε τους μη προνομιούχους, ό,τι ακριβώς συνέβη σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Οι μη προνομιούχοι στράφηκαν σε λαϊκίστικα, ακόμα και ακροδεξιά μορφώματα, τα οποία θεώρησαν ότι μιλάνε γι’ αυτούς. Ο Ντιντιέ Εριμπόν το περιέγραψε πολύ γλαφυρά: «Ή έννοια της κυριαρχίας και η ιδέα μιας δομικής αντίθεσης ανάμεσα σε κυρίαρχους και κυριαρχούμενους εξαφανίστηκε από το πολιτικό τοπίο της επίσημης αριστεράς».

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO. 

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

κωνσταντοπουλου

Βασιλική Σιούτη / Ποιος είναι, τελικά, αξιωματική αντιπολίτευση;

Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν πλέον στη δεύτερη θέση το κόμμα της Πλεύσης Ελευθερίας. Θα διατηρήσει η Ζωή Κωνσταντοπούλου τη δυναμική που απέκτησε; Θα αλλάξει σύντομα πάλι η σειρά των κομμάτων; Το σίγουρο είναι πως η ρευστότητα είναι η νέα πολιτική συνθήκη. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Βασιλική Σιούτη / Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι θα διεκδικήσει και τρίτη πρωθυπουργική θητεία και τα δίνει όλα με στόχο την άμεση αντιστροφή του αρνητικού πολιτικού κλίματος.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Στέλιος Νέστωρ: «Ό,τι έκανα, δεν το έκανα για να ρίξω τη δικτατορία αλλά γιατί ντρεπόμουνα» 

Θεσσαλονίκη / Στέλιος Νέστωρ: «Δεν ήμουν από αυτούς που κάθονται σπίτι τους, βγάζουν λεφτά, τρώνε και πίνουνε» 

Μια πολιτική φυσιογνωμία που έδινε πάντα ηχηρό «παρών» στα πολιτικά και πολιτιστικά πράγματα της Θεσσαλονίκης. Μιλώντας στη LiFO, ζωντανεύει ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της πόλης, από την Κατοχή και τη χούντα μέχρι την ίδρυση του Μεγάρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Κοινωνική κατοικία: Μπορεί το παράδειγμα της La Borda να εφαρμοστεί στην Αθήνα;

Συνεταιριστική κατοικία / Μπορούμε να αντιγράψουμε τη Βαρκελώνη και να λύσουμε το στεγαστικό;

Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται αναζωπύρωση των συνεταιριστικών στεγαστικών κινημάτων, στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα, η στεγαστική κρίση οξύνεται. Το παράδειγμα της La Borda στη Βαρκελώνη θα μπορούσε να δώσει τη λύση, χρειάζεται όμως πολιτική βούληση.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας»

Βασιλική Σιούτη / Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας

Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη ρύθμιση για τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα και να ενισχύσει την απήχησή της στο συντηρητικό κοινό, παρά τις διαφοροποιήσεις ακόμη και μέσα στην κυβερνητική παράταξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

Οπτική Γωνία / Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

«Ό,τι όμως και αν υπήρξε ο Διονύσης Σαββόπουλος, είχε τη δόνηση, τον λοξό τόνο, μια διάθεση μεταμόρφωσης και γιορτής. Επέστρεφε σε μια πάμφωτη αυλή, περιμένοντας τους φίλους, το νόημα της συνάθροισης».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
ΕΠΕΞ Στην εποχή του Οφθαλμού

Ιλεκτρίσιτυ / Στην εποχή του Οφθαλμού

Οι κρίσεις ευνοούν την εξουσία, διατηρώντας ένα επίπεδο φόβου μες στην κοινωνία, νομιμοποιώντας μέτρα που ανακουφίζουν τον φόβο αυξάνοντας τον έλεγχο, και δημιουργώντας ευκαιρίες για τη διοχέτευση του κεφαλαίου.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Μετά τα ερείπια της Γάζας: ποιος μπορεί να χτίσει ξανά την ελπίδα;;

Οπτική Γωνία / Η Γάζα μετά τον πόλεμο: Υπάρχει ελπίδα;

Η καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος του Κέντρου Ερευνών για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Μαρία Γαβουνέλη, αναλύει τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης, τον ρόλο της Ευρώπης και της Ελλάδας και το αβέβαιο μέλλον μιας λύσης δύο κρατών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Ακροβατώντας / Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Οι μοναχικοί θάνατοι ηλικιωμένων ανθρώπων είναι ένα φαινόμενο που ολοένα εντείνεται και στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας μπει στον δημόσιο διάλογο, μήπως πειστούν οι αρμόδιοι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Ρεπορτάζ / Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Η προκήρυξη διαγωνισμών για την εκπόνηση μελετών που αφορούν τη χρήση της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου ως ποδηλατοδρόμου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την οριστική απώλεια μιας εμβληματικής υποδομής με υψηλή ιστορική, τουριστική και συγκοινωνιακή αξία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οπτική Γωνία / Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ξανά τη φθορά εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να δείχνουν ανήμπορες να ανατρέψουν το κλίμα απαξίωσης, όπως και οι νέοι παίκτες – που είναι παλιοί. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Υγεία / «Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Δημήτρης Δασκαλάκης: Ο διακεκριμένος ελληνικής καταγωγής λοιμωξιολόγος, που παραιτήθηκε πρόσφατα από επιτελική θέση  καταγγέλλοντας το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ για εξωθεσμικές πιέσεις και αντιεπιστημονικές πρακτικές, μιλά για την απόφασή του, τη δημόσια υγεία στην Αμερική, τον Covid, τον HIV αλλά και την αφύπνιση του επικίνδυνου «ιού» του φασισμού.   
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Ρεπορτάζ / Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Πάνω από 312.000 θανατώσεις ζώων, φόβοι για lockdown και απειλή για μείωση των εξαγωγών του εθνικού προϊόντος μας εξαιτίας της ευλογιάς των προβάτων. Εμβολιασμός ή εκρίζωση του ιού; Ειδικοί μιλούν στη LiFO για το τι διακυβεύεται πραγματικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Social Media / Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Kαθορίζει την εικόνα μας, τη διάθεσή μας, τα οικονομικά μας, καθορίζει τον τρόπο που ζούμε. Θα έλεγε κανείς πως, μετά την έλευσή του, μια πετυχημένη selfie, σαν την περίφημη selfie των Oscar του 2014, αλλάζει τον μικρόκοσμο που ζούμε. Ο Χαράλαμπος Τσέκερης, κύριος ερευνητής ΕΚΚΕ και πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής & Τεχνοηθικής, αναλύει το φαινόμενο Instagram.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ