Βιώσιμο real estate: Γιατί τα «ακριβά» κτίρια είναι «φθηνότερα» (Από το premium στο greenium)

Βιώσιμο real estate: Γιατί τα «ακριβά» κτίρια είναι «φθηνότερα» (Από το premium στο greenium) Facebook Twitter
The Orbit, LC architects/Vikelas Architects. Φωτ.:bSpyroshound photography
0



H ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΕΠΙΤΑΣΣΕΙ
να αμβλύνουμε την καμπύλη αντοχής του συστήματος υγείας. Οι ειδικοί απαίτησαν τη λήψη προληπτικών μέτρων για την αποσυμφόρηση του ΕΣΥ. Έχουμε συνειδητοποιήσει ότι το ίδιο ακριβώς ισχύει εδώ και δεκαετίες για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής; Ότι δηλαδή η δυνατότητα της Γης να τις απορροφήσει είναι πολύ περιορισμένη, οπότε πρέπει να αλλάξουμε δραστικά τα επιχειρηματικά μας μοντέλα;

Σύμφωνα με το τελευταίο World Economic Forum, κατά την τελευταία δεκαπενταετία η ατζέντα παγκοσμίως έχει αλλάξει και τη θέση των λεγόμενων «παραδοσιακών κινδύνων» (οικονομικών, γεωπολιτικών κ.λπ.) έχουν καταλάβει πλέον οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι και εσχάτως οι κίνδυνοι της δημόσιας υγείας. Οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ εντάσσονται στη λειτουργία μεγάλων επιχειρηματικών κολοσσών, προμηνύοντας δραστικές αλλαγές την επόμενη δεκαετία.

Σε ό,τι αφορά το real estate και δη στην Ελλάδα, το ζήτημα της ανθεκτικότητας των ακινήτων αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία. Είτε πρόκειται για την κλιματική αλλαγή είτε για άλλα απροσδόκητα συμβάντα, όπως η πανδημία, η βιωσιμότητα αποτελεί βασικό εργαλείο για τη θωράκιση μιας επένδυσης. Από το 2010 και μετά, οπότε και κορυφωνόταν συστηματικά η κρίση χρέους της Ελλάδας με συνεπακόλουθο την κατάρρευση της οικοδομικής δραστηριότητας, είναι χαρακτηριστικό ότι στην περίπτωση ανάπτυξης κάποιου σημαντικού ακινήτου, οι εμπλεκόμενοι φορείς υιοθέτησαν θεσμικά και διεθνώς αναγνωρισμένα εργαλεία για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας έναντι στην κλιματική αλλαγή της επένδυσης που συνιστούσε η ανάπτυξη αυτή. 

Η ανάγκη για επίτευξη της βιωσιμότητας δεν μας περιορίζει. Ο μόνος αληθινός περιορισμός, το όριο που πρέπει να συνεχίσουμε να σπρώχνουμε πιο μακριά, είναι η δική μας αδυναμία, μερικές φορές, να πιστέψουμε ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε πραγματική και διαρκή αλλαγή.

Το LEED ξεχώρισε ως το πλέον διαδεδομένο εργαλείο βαθμονόμησης και συνδέθηκε με εμβληματικά πλέον έργα τοποσηματικού χαρακτήρα, όπως το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το κτιριακό συγκρότημα Καρελά, το κτίριο Agemar, τα συγκροτήματα Piraeus Port Plaza 1, 2 και 3, το νηπιαγωγείο του Κολεγίου Αθηνών και τόσα άλλα. Με σχεδόν εκατό και πλέον έργα, ολοκληρωμένα ή σε εξέλιξη, η αύξηση στη ζήτηση βιώσιμων κτιρίων εξελίσσεται εκθετικά. Περισσότεροι από 20.000 άνθρωποι καθημερινά εργάζονται, επισκέπτονται, διανυκτερεύουν ή με κάποιον τρόπο βιώνουν μια εμπειρία σε κάποιο από τα κτίρια αυτά, η συνολική επιφάνεια των οποίων πλέον υπερβαίνει το 1.000.000 τ.μ. Και με την απαρχή μιας νέας διαφαινόμενης περιόδου ανάπτυξης, η τάση αυτή έχει μετατραπεί σε βασική προϋπόθεση, με τέτοιους όρους ώστε η αγορά να αντιμετωπίζει επιφυλακτικά την απουσία διαφανών πλαισίων βιωσιμότητας από νέα έργα ακίνητης περιουσίας.

dcarbon
Χαράλαμπος Γιαννικόπουλος

Αρκεί όμως να είμαστε απλώς λιγότερο κακοί σε σχέση με άλλους; Προφανώς όχι, διότι ό,τι κάνουμε θα κρίνεται άμεσα ανεπαρκές και θα ξεπερνιέται. Αντιθέτως, η υπερβατική αντιμετώπιση νέων προκλήσεων, κανονισμών και διεθνών απαιτήσεων οδηγεί σε μια διαρκώς βελτιωμένη εικόνα, η οποία δημιουργεί διαφορά φάσης από τους άλλους και ετεροπροσδιορίζει την αξία του ακινήτου μας και κατ’ επέκταση του χαρτοφυλακίου μας.

Κι αν μέχρι στιγμής η αποδοχή αυτών των αρχών είναι εκ προοιμίου δεδομένη για την κορυφή της πυραμίδας του real estate, σημαντικούς developers και θεσμικούς επενδυτές, η μεγάλη πρόκληση είναι η διάχυση αυτής της τάσης και προς άλλες κατευθύνσεις. Αυτή θα είναι και ο πολλαπλασιαστής που θα δημιουργήσει κοινούς τόπους με τον δημόσιο χώρο, συμβάλλοντας στη δημιουργία βιώσιμων και ανθεκτικών αστικών αναπλάσεων.

Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να σημειωθεί και η επίπτωση που έχει η πανδημία στον τρόπο ανάπτυξης των μελλοντικών ακινήτων. Τα ζητήματα δημόσιας υγείας, οι προσδοκίες των νεότερων γενεών, καθώς και τα υβριδικά μοντέλα εργασίας σε ορισμένες περιπτώσεις διαμορφώνουν νέες απαιτήσεις και θέτουν τον άνθρωπο στο επίκεντρο κατά τη δημιουργία νέων χώρων. Ως εκ τούτου, έννοιες μέχρι πρότινος αντιμετωπιζόμενες ως είδη πολυτελείας, όπως η βιοφιλία, το ήθος, η ποικιλομορφία, η προσαρμοστικότητα, η ευεξία και η ευελιξία, αποκτούν άλλη διάσταση και αποτιμώνται όχι μόνο λειτουργικά αλλά κυρίως χρηματοοικονομικά. Το κτίριο πρέπει πλέον να δημιουργεί μια ισχυρή και ταυτοχρόνως ενεργητικά και παθητικά βιωματική εμπειρία, σε τέτοιο βαθμό που να συνεχίζεται η θετική επίδρασή του στον άνθρωπο ακόμα και όταν έχει επιστρέψει σπίτι του. Πόσο διαφορετική διάθεση έχει κανείς, άλλωστε, όταν επιστρέφει στην κατοικία του, έχοντας εργαστεί σε έναν χώρο με φυσικό φως, φρέσκο αέρα και χαρακτηριστικά φύσης!

Ανατρέχοντας στα πλέον διακεκριμένα παραδείγματα ανάπτυξης βιώσιμων ακινήτων στην Ελλάδα, θα κάνουμε την εξής διαπίστωση: αρχικώς, είναι πιθανό σε ορισμένες περιπτώσεις να χρειάστηκαν επιπρόσθετοι πόροι, με το κόστος όμως να είναι επενδυτικού χαρακτήρα, άρα να αποσβένεται (π.χ. φωτοβολταϊκή εγκατάσταση, αποδοτικότερα Η/Μ συστήματα), ωστόσο η πλειοψηφία των επιλογών που έγιναν και συνέβαλαν καθοριστικά στο αποτέλεσμα αφορούσαν κυρίως διαφοροποιημένες απλώς επιλογές που έγιναν εγκαίρως και ενσωματώθηκαν στην ανάπτυξη του ακινήτου (π.χ. προσανατολισμός, διαχείριση ομβρίων, επιλογή κατάλληλων υλικών, ποιότητες εσωτερικών χώρων, διαδικασία διαχείρισης έργου κ.λπ.). Με λίγα λόγια, με ελάχιστο κόστος, είτε με απόλυτους όρους είτε με όρους ανάλυσης κύκλου ζωής, τα ακίνητα αυτά καταστάθηκαν βιώσιμα και ανθεκτικά με όρους που έγιναν πλήρως αποδεκτοί και ήταν εντός πλαισίων των σχετικών business plans. Σε αυτό το σημείο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η συνεχής αυστηροποίηση των κανονισμών, η εξέλιξη της τεχνολογίας, η εκπαίδευση των εμπλεκόμενων μερών αλλά και η εξοικείωση της τοπικής αγοράς με νέες τεχνικές και υλικά μετατρέπουν τους «παράγοντες κόστους» του παρελθόντος στους «οδηγούς υπεραξίας» του μέλλοντος.

Βιώσιμο real estate: Γιατί τα «ακριβά» κτίρια είναι «φθηνότερα» (Από το premium στο greenium) Facebook Twitter

Τι γίνεται με τις μελλοντικές επενδύσεις σε ακίνητη περιουσία; Η θωράκιση των μεγάλων επενδύσεων σε επίπεδο αειφορίας δεν αποτελεί προαίρεση αλλά προαπαιτούμενο για την ίδια τη βιωσιμότητά τους ως επενδυτικών προϊόντων. Η εμφανής προτίμηση των μισθωτών για βιώσιμα ακίνητα αλλά και το αυξανόμενο ενδιαφέρον των επενδυτών για θέματα βιωσιμότητας υποδηλώνουν μια νέα τάση, αυτή της ενσωμάτωσης του παράγοντα της αειφορίας στις αναλύσεις επιχειρηματικού κινδύνου. Με λίγα λόγια, συμβατικές επενδύσεις χωρίς σαφές, διαφανές και αναγνωρισμένο πλαίσιο βιωσιμότητας καθίστανται, αργά ή γρήγορα, μη ανταγωνιστικές.

Οι θεσμικές εταιρείες ανάπτυξης και διαχείρισης ακινήτων και χαρτοφυλακίων εμπλέκονται ενεργά στην αντιμετώπιση της πρόκλησης με εμφατικές στρατηγικές ενσωμάτωσης παραμέτρων ESG έναντι μιας παραδοσιακής στρατηγικής «βλέποντας και κάνοντας». Προσδιορίζουν και χρησιμοποιούν μηχανισμούς και συστήματα διαχείρισης σχετιζόμενων κινδύνων. Παρά τα προβλήματα που πηγάζουν συχνά από την έλλειψη αξιόπιστων δεδομένων, οι εταιρείες έχουν ξεκινήσει ήδη να επενδύουν στο δύσκολο έργο της ενσωμάτωσης των παραγόντων ESG στο επενδυτικό τους due diligence, καθώς και στον επιχειρησιακό σχεδιασμό τους. Σε τέτοιο βαθμό μάλιστα, που οι ετήσιοι απολογισμοί ESG σε λίγο καιρό θα είναι το ίδιο σημαντικοί με τον ισολογισμό μιας εταιρείας. 

Στον τομέα των ακινήτων οι κίνδυνοι ESG μπορούν να προσδιοριστούν εύκολα λόγω των απτών συνεπειών που προκύπτουν εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής και της έλλειψης ανθεκτικότητας. Το κόστος ασφάλισης πρόκειται να επηρεαστεί ιδιαίτερα λόγω των ασφαλιστικών αξιώσεων ιδιωτών και επιχειρήσεων από τις ολοένα εντονότερες περιβαλλοντικές καταστροφές ή άλλες απροσδόκητες καταστάσεις, όπως η πανδημία. Επιπλέον, το κόστος αποκατάστασης των συνεπειών έντονων ή αναπάντεχων φαινομένων θα είναι δυσανάλογα μεγάλο σε σχέση με το κόστος λήψης προληπτικών μέτρων. 

Βιώσιμο real estate: Γιατί τα «ακριβά» κτίρια είναι «φθηνότερα» (Από το premium στο greenium) Facebook Twitter

Από την άλλη, η αποτελεσματική διαχείριση των παραγόντων ESG είναι το κλειδί για νέες αξιόπιστες χρηματοδοτικές ευκαιρίες για το real estate. Η υλοποίηση του Green Deal προβλέπει, άλλωστε, τη χρηματοδότηση της πράσινης μετάβασης με περισσότερα από 250 δισ. ετησίως έως το 2030. Ως το 2025 αναμένεται να τριπλασιαστούν τα επενδυτικά κεφάλαια που θα κατευθυνθούν παγκοσμίως σε εταιρείες που επιτυγχάνουν υψηλές αποδόσεις ESG, ενώ η έκδοση πράσινων ομολόγων από ελληνικές Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας (ΑΕΕΑΠ) αξίας περίπου μισού δισ. τη χρονιά που διανύουμε αποδεικνύει τη θεσμική πλέον ενσωμάτωση του παράγοντα της βιωσιμότητας στην ανάπτυξη και διαχείριση της ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα.

Τα βιώσιμα κτίρια είναι «ακριβότερα» γιατί έχουν αναπτυχθεί με διαδικασίες και κώδικες που διέπονται από σαφείς δεσμεύσεις και κανόνες ηγεσίας. Το LEED, το WELL, το BREEAM, το GRESB, το GRI είναι απλώς εργαλεία που κάνουν συγκεκριμένες τις ιδέες για τις οποίες ενδιαφέρονται τόσοι πολλοί άνθρωποι με πάθος. Τα εργαλεία αυτά θα συνεχίσουν να είναι σχετικά, εφόσον αντιπροσωπεύουν σκόπιμη δράση στο δομημένο περιβάλλον. Μια τέτοια δράση είναι πιο ισχυρή από οποιαδήποτε συζήτηση για τα όρια ή το μέλλον. Δεν μπορούμε ποτέ να πάμε πέρα από τα εργαλεία, γιατί αυτά είναι ο τρόπος μετασχηματισμού και ο μετασχηματισμός δεν μπορεί να είναι ποτέ ο προορισμός. Η ανάγκη για επίτευξη της βιωσιμότητας δεν μας περιορίζει. Ο μόνος αληθινός περιορισμός, το όριο που πρέπει να συνεχίσουμε να σπρώχνουμε πιο μακριά, είναι η δική μας αδυναμία, μερικές φορές, να πιστέψουμε ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε πραγματική και διαρκή αλλαγή.

ADM The Green Issue

Μια συνεργασία της Lifo με την Design Ambassador και το Archisearch.gr

Οπτική Γωνία
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ADM The Green Issue

ADM: TΗΕ GREEN ISSUE

Μια συνεργασία της Lifo με την Design Ambassador αφιερωμένη στις creative ομάδες, τους αρχιτέκτονες και τις επιχειρήσεις που έχουν αντιληφθεί ήδη πως η βιωσιμότητα, η αειφόρος ανάπτυξη και η πράσινη προσέγγιση, δεν είναι απλώς trend αλλά η ανάγκη για μια τεράστια αλλαγή στη φιλοσοφία της ζωής μας, της αγοράς, της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Γιώργος Κορμάς: «Στηρίζω οτιδήποτε καινούργιο ή αντισυμβατικό ταιριάζει στην εικόνα της Αθήνας που θέλουμε»

ADM The Green Issue / Γιώργος Κορμάς: «Στηρίζω οτιδήποτε καινούργιο ταιριάζει στην εικόνα της Αθήνας που θέλουμε»

Από τις θεωρήσεις της μητρόπολης μέχρι τα προάστια, μέσα από νυχτερινές διαδρομές στις «γειτονιές του Airbnb» που αναζητούν εκ νέου τον ανθρώπινο χαρακτήρα τους, ο Γιώργος Κορμάς μας καλεί να δούμε την Αθήνα αλλιώς. Από την εις βάθος συζήτηση του CEO της Πειραιώς Real Estate με τον Βασίλη Μπαρτζώκα δεν λείπουν οι επενδυτικές συμβουλές, τα μαθήματα ζωής και τα best practices από το εξωτερικό.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΑΡΤΖΩΚΑΣ
Dimand: The green team

ADM The Green Issue / Η «green team» της Dimand και τα μυστικά των πιο sustainable κτιρίων της Αθήνας

Παρά το γεγονός ότι στην Ελλάδα ακόμα δεν έχουμε πολλά πράσινα κτίρια, όλα τα πρότζεκτ που αναλαμβάνει να αναπτύξει ή έχει ήδη αναπτύξει η Dimand έχουν ως γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη.
ΤΙΜΟΣ ΚΟΥΡΕΜΕΝΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Οι αλλαγές που φέρνουν στο μεταναστευτικό η πρόσφατη απόφαση της Λειψίας και η νέα πολιτική του Μερτς/ Μεταναστευτικό: Από τη Μέρκελ στον Μερτς και η αλλαγή που φέρνει η απόφαση της Λειψίας

Βασιλική Σιούτη / Μεταναστευτικό: Πώς επηρεάζει την Ελλάδα η αλλαγή πολιτικής της Γερμανίας;

Μετά την εκλογή του Φρίντριχ Μερτς, η Γερμανία αυστηροποιεί τη μεταναστευτική πολιτική της και αναζητά τρόπους για να εξαιρεθεί από την υποχρέωση εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ώστε να μην κάνει δεκτά νέα αιτήματα ασύλου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες; 

Οπτική Γωνία / Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες ενώ δεν έχουμε να φάμε;

Αν νομίζετε ότι η επίδειξη πλούτου προκαλεί σήμερα κοινωνική κατακραυγή, πλανάστε. Άνθρωποι που δυσκολεύονται οικονομικά, αντί να βιώσουν ταξική αφύπνιση, βλέποντας πώς ζει η δισεκατομμυριούχος σταρ του TikTok, θέλουν να μάθουν τα πάντα γι' αυτήν.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανήλικοι στην πρώτη γραμμή: Το νέο πρόσωπο της ακροδεξιάς στη Θεσσαλονίκη

Ελλάδα / 13χρονα παιδιά σε νεοναζιστικές συμμορίες: Πώς φτάσαμε εδώ;

Όλο και περισσότεροι έφηβοι και νέοι φαίνεται να γοητεύονται από ακροδεξιές ιδεολογίες. Τι σηματοδοτεί η έκρηξη αυτού του επικίνδυνου φαινομένου; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Άρης Στυλιανού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
« Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Οπτική Γωνία / «Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Ο επίκουρος καθηγητής Φιλοσοφίας της Θρησκείας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ και διδάκτορας των πανεπιστημίων Βοστώνης και Λουβέν Χαράλαμπος Βέντης μιλά για την εκλογή του νέου Πάπα, την «επιστροφή» της θρησκείας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει…

Οπτική Γωνία / Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει

Την τελευταία δεκαετία, όλα σχεδόν έχουν αλλάξει στην ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα σε εκείνο το κομμάτι της που βρισκόταν παραδοσιακά και ιστορικά απέναντι στη συντηρητική παράταξη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πως θα το ξοδέψεις

Ρεπορτάζ / Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πώς θα το ξοδέψεις

Η απόφαση της κυβέρνησης να καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας και άλλες κοινωνικές παροχές σε προπληρωμένη κάρτα, με πλαφόν 50% στην ανάληψη μετρητών, προκαλεί την αγανάκτηση των δικαιούχων. Σχολιάζουν στη LIFO άνεργοι πολίτες, ο γενικός γραμματέας της ΓΣΕΕ και εκπρόσωποι κλάδων που πλήττονται.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Empty the Tanks»: Σώστε τα δελφίνια!

Ρεπορτάζ / «Empty the Tanks»: Πότε θα σταματήσει η αιχμαλωσία των δελφινιών;

Η παγκόσμια καμπάνια «Empty the Tanks» εναντιώνεται στην αιχμαλωσία και την εκμετάλλευση των δελφινιών. Πώς εκφράζεται η κινητοποίηση στην Ελλάδα και ποια η τύχη των δελφινιών του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου; Μιλούν στη LIFO εκπρόσωποι οργανώσεων, αλλά και ο ιδρυτής του Αττικού Πάρκου.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Οπτική Γωνία / Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Τα Τέμπη συνεχίζουν να πυροδοτούν εντάσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, αντιθέτως στα ελληνοτουρκικά και στο θέμα της πώλησης των Eurofighter στην Τουρκία που απασχόλησε την επικαιρότητα, η κριτική για τη στάση της κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι σε χαμηλούς τόνους.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Aθήνα / Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Τα πεζοδρόμια στην καρδιά της πόλης έχουν παραδοθεί στα τουριστικά καταστήματα, αποκλείοντας τους πιο ευάλωτους πολίτες, ενώ η Αθήνα χάνει τον βασικό λόγο ύπαρξής της: να είναι μια πόλη για ανθρώπους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Έχετε «επιστροφή φόρου»: Οι συχνότερες περιπτώσεις phishing

Οπτική Γωνία / «Έχετε επιστροφή φόρου, πατήστε εδώ»: Πώς να γλιτώσεις από το phishing

Παραπλανητικά μηνύματα, αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων, χακάρισμα τραπεζικών λογαριασμών. Το phishing είναι πιο συχνό και πολύ πιο επικίνδυνο πιο επικίνδυνο απ' ό,τι νομίζουμε. Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Κυβερνοασφάλειας στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και επικεφαλής της Εθνικής Ομάδας Κυβερνοασφάλειας, Χρήστος Ξενάκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Οπτική Γωνία / Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Η υπόθεση των χαμένων βίντεο των Τεμπών αναδεικνύει, για ακόμη μία φορά, λανθασμένους χειρισμούς που έγιναν σε κρίσιμες φάσεις της ανακριτικής διαδικασίας, αφήνοντας πλήθος αναπάντητων ερωτημάτων.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
ΕΠΕΞ Ιλιρίντα Μουσαράι: «Ο πατέρας μου κατάφερε φέτος για πρώτη φορά να ψηφίσει και να αισθανθεί πολίτης όχι στην Ελλάδα, όπου ζει εδώ και τριάντα χρόνια, αλλά στην Αλβανία»

Πολιτική /  Ιλιρίντα Μουσαράι: «Η Αλβανία δεν είναι η “Κολομβία της Ευρώπης”»

Με αφορμή τις αλβανικές κοινοβουλευτικές εκλογές της 11ης Μαΐου, μία επίκαιρη συζήτηση με την Ιλιρίντα Μουσαράι, την αλβανικής καταγωγής πολιτική επιστήμονα και υποψήφια διδάκτορα στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του ΕΚΠΑ.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Πόσο κοστίζει σήμερα το μεγάλωμα ενός παιδιού στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Είσαι γονιός στην Ελλάδα; Θα γονατίσεις οικονομικά

Πόσο κοστίζει το μεγάλωμα ενός παιδιού στην Ελλάδα και πώς σχετίζεται με το δημογραφικό προβλημα; Τα έξοδα ξεκινούν από τη βρεφική ηλικία και αυξάνονται σταδιακά. Τι αναφέρουν οι ίδιοι οι γονείς, τι συμβουλεύουν οι ειδικοί επιστήμονες και τι μέτρα έχει λάβει η κυβέρνηση;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ