Ο αριθμός των ανθρώπων που πέθαναν με ευθανασία στην Ολλανδία αυξήθηκε κατά 10% πέρυσι, καθώς η επίσημη εποπτική αρχή της χώρας προειδοποίησε τους γιατρούς να είναι «πολύ προσεκτικοί» στις περιπτώσεις που το άτομο πάσχει από ψυχιατρική ασθένεια.
Η Ολλανδία, η οποία έχει έναν από τους παλαιότερους και ευρύτερους νόμους για την ευθανασία στον κόσμο, επιτρέπει στους γιατρούς να τερματίζουν τη ζωή ενός ατόμου εάν «υποφέρει αφόρητα, χωρίς προοπτική βελτίωσης». Πρέπει να έχει διαγνωστεί ιατρική πάθηση, αλλά αυτή μπορεί να περιλαμβάνει ψυχική ασθένεια ή άνοια.
Τα στοιχεία που δόθηκαν τη Δευτέρα στη δημοσιότητα από τις περιφερειακές επιτροπές επανεξέτασης της ευθανασίας (RTE) έδειξαν ότι ο αριθμός των θανάτων από ευθανασία αυξήθηκε από 9.068 το 2023 σε 9.958 το 2024. Ενώ η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων ( το 86%) είχε προχωρημένη σωματική ασθένεια, όπως καρκίνο, 219 άνθρωποι πέθαναν για ψυχιατρικούς λόγους, σε σύγκριση με 138 το 2023. Το 2010, υπήρχαν μόνο δύο τέτοιες περιπτώσεις.
«Μεγάλη προσοχή στις ψυχιατρικές περιπτώσεις»
Σε ανακοίνωσή της, η RTE προέτρεψε τους γιατρούς να δείχνουν «μεγάλη προσοχή» στις ψυχιατρικές περιπτώσεις και να συμβουλεύονται έναν ειδικό ψυχίατρο αλλά και έναν ανεξάρτητο ειδικό που ανήκει σε δίκτυο ιατρών οι οποίοι παρέχουν πληροφορίες στους συναδέλφους τους σχετικά με την ευθανασία.
«Ο γιατρός πρέπει πάντα να επικαλείται ψυχιατρική εμπειρογνωμοσύνη για αυτούς τους ασθενείς», ανέφερε η RTE. «Στόχος είναι ο γιατρός να είναι καλά ενημερωμένος και να προβληματίζεται κριτικά σχετικά με τις δικές του πεποιθήσεις».
Έξι θάνατοι με ευθανασία το 2024 κρίθηκαν από την RTE ότι δεν είχαν τη δέουσα προσοχή, συμπεριλαμβανομένου ενός γιατρού που δεν συμβουλεύτηκε ψυχίατρο, αλλά χορήγησε ευθανασία σε μια 70χρονη που ήθελε να πεθάνει επειδή, μετά από κάταγμα στη σπονδυλική στήλη, δεν μπορούσε πλέον να εκπληρώσει την εμμονική-ψυχαναγκαστική ανάγκη της να καθαρίζει.
Ορισμένοι ειδικοί ανησυχούν, ιδίως όσον αφορά τους νεότερους ανθρώπους. Ο Ντάμιαν Ντένις, καθηγητής ψυχιατρικής στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ, δήλωσε: «Αν και οι απόλυτοι αριθμοί είναι ακόμη χαμηλοί, υπάρχει μια πρόσφατη, τεράστια αύξηση των αιτημάτων ευθανασίας από ασθενείς με ψυχολογικά παράπονα, ιδίως σε νέους κάτω των 30 ετών.
»Αυτό είναι αμφιλεγόμενο, διότι δεν είναι σαφές αν οι νέοι σε αυτή την ηλικία μπορούν να πληρούν τα κριτήρια δέουσας επιμέλειας. Πώς μπορεί κανείς, σε αυτή την ηλικία, να προσδιορίσει με βεβαιότητα ότι ένα νεαρό άτομο με έναν εγκέφαλο που βρίσκεται ακόμη σε ανάπτυξη θέλει οπωσδήποτε να πεθάνει, ότι η ζωή βιώνεται ως απελπιστική και χωρίς προοπτικές και ότι έχουν ήδη δοκιμαστεί όλες οι θεραπείες;»
Ωστόσο, η NVVE, μία ολλανδική οργάνωση που υπερασπίζεται το «δικαίωμα στον θάνατο», δήλωσε ότι τα συνολικά στοιχεία αντιστοιχούν στη ζήτηση. «Οι αριθμοί αυξάνονται ελαφρώς κάθε χρόνο», είπε η πρόεδρος της ομάδας, Φράνσιεν βαν τερ Μπικ.
«Αυτό δείχνει ότι η επιλογή της ευθανασίας γίνεται όλο και περισσότερο αποδεκτή και χρησιμοποιείται. Και όπως και τα άλλα χρόνια, οι επιτροπές επανεξέτασης καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η Ολλανδία εφαρμόζει μια πολύ προσεκτική πρακτική ευθανασίας. Αυτό είναι κάτι για το οποίο πρέπει να είμαστε υπερήφανοι ως χώρα και δεν πρέπει να το θεωρούμε δεδομένο, όπως δείχνουν πολλές ξένες χώρες».
Η Ολλανδία νομιμοποίησε την ευθανασία και την αυτοκτονία με τη βοήθεια γιατρού το 2002. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία της, μόνο ένας γιατρός μπορεί να τερματίσει τη ζωή κάποιου, και μόνο εφόσον πληρούνται διάφορες προϋποθέσεις, μεταξύ των οποίων ότι το αίτημα του ασθενούς είναι εκούσιο και καλά μελετημένο και ότι δεν υπάρχει «καμία λογική εναλλακτική λύση» για την κατάστασή του.
Σε αντίθεση με το νομοσχέδιο του Ηνωμένου Βασιλείου για την υποβοήθηση του θανάτου, η νομοθεσία της Ολλανδία για την ευθανασία δεν απαιτεί οι άνθρωποι να βρίσκονται κοντά στο θάνατο.
Με πληροφορίες από Guardian
